2. De Heer heeft de mens geschapen als een ontvanger van de liefde, die zijn wil is, en daaraan toegevoegd het receptakel van de wijsheid, dat zijn verstand is.

Aangezien twee dingen in de Heer zijn en uit Hem voortgaan, de liefde en de wijsheid, en aangezien de mens is geschapen om een gelijkenis en een beeld van Hem te zijn, een gelijkenis door de liefde en een beeld door de wijsheid, zijn daarom bij de mens twee receptakels geschapen, het ene voor de liefde, en het andere voor de wijsheid; het is het receptakel van de liefde dat de wil wordt genoemd, en het is het receptakel van de wijsheid dat het verstand wordt genoemd.

De mens weet dat die twee bij hem zijn; maar niet weet hij dat zij zo verbonden zijn als zij het zijn in de Heer, met dit verschil dat zij in de Heer het leven zijn, in de mens echter het receptakel van het leven.

Hoedanig de vormen er van zijn, kan niet worden geopenbaard, omdat het geestelijke vormen zijn, en de geestelijke dingen gaan het begrip te boven; het zijn vormen binnen de vormen, opklimmende tot de derde graad, ontelbaar, discreet, maar nochtans unaniem, en zij zijn elk afzonderlijk de receptakels van de liefde en de wijsheid.

De oorspronkelijke zijn in de hersenen, en daar de beginpunten en de hoofden van de vezels, door welke de strevingen en de krachten ervan tot alle dingen van het lichaam, de hogere en de lagere, neervloeien en in de zinzetels, in de beweegzenuwen, en in de overige functies van de voeding, van de melksapvorming, van de bloedvorming, van de afscheiding, van de uitzuivering, en van de voortteling, die aldus in de afzonderlijke dingen hun nutten stellen.

Nu deze dingen zijn vooraf gezonden, zal men zien: dat deze vormen, die de receptakels van de liefde en van de wijsheid zijn, voor het eerst bij de ontvangen en geboren wordende mens in de baarmoeder bestaan.

En dat vanuit deze door het continue alle dingen van het lichaam, van het hoofd af tot de voetzolen toe, worden uitgeleid en voortgebracht; en dat die voortbrengselen geschieden volgens de wetten van de overeenstemming, en dat derhalve alle dingen van het lichaam, de inwendige en de uitwendige, overeenstemmingen zijn.

Dat deze vormen, die de receptakels van de liefde en van de wijsheid zijn, voor het eerst bij de ontvangen en geboren wordende mens in de baarmoeder bestaan, kan vaststaan uit de ondervinding, en bevestigd worden door de rede.

Uit de ondervinding: vanuit de eerste inzetten van de embryo’s in de baarmoeders na te zijn ontvangen, en eveneens vanuit de aanvang van de kuikens in de eieren na het broeien.

De eerste vormen zelf verschijnen niet aan het oog, maar wel de eerste voortbrengselen ervan, die het hoofd vormen; dat dit groter is in de aanvang, is bekend; en eveneens dat vanuit deze een weefsel wordt voortgebracht voor alle dingen in het lichaam; hieruit blijkt, dat die vormen de begin- punten zijn.

Uit de rede: dat alle schepping is uit de Heer als Zon, zijnde de Goddelijke Liefde en de Goddelijke Wijsheid, en vanuit deze is de schepping van de mens.

De formering van het embryo en het kleine kindje in de baarmoeder is een evenbeeld van de schepping, en zij wordt de verwekking genoemd, omdat zij geschiedt door een overbrenger.

Daaruit volgt, dat de eerste vormen, vooral bij de mens, de receptakels zijn van de liefde en de wijsheid, en dat de schepping van de overige dingen die de mens maken, geschiedt door deze.

Bovendien, niet enige uitwerking ontstaat uit zich, maar uit een oorzaak eerder dan zij, welke de uitwerkende oorzaak wordt genoemd; en niet deze uit zich, maar uit de oorzaak die het einddoel wordt genoemd, waarin al het volgende is in streven en in idee.

In het streven in de Goddelijke Liefde, en in de idee in de Goddelijke Wijsheid, welke zijn het einddoel van de einddoelen; deze waarheid zal vanuit de volgende dingen vollediger vaststaan.

Vanuit die vormen worden door het continue alle dingen van het lichaam van het hoofd af tot aan de voetzolen toe uitgeleid en voortgebracht; wat ook kan vaststaan uit de ondervinding, en worden bevestigd door de rede.

Uit de ondervinding: dat vanuit die primitieve vormen de vezels worden uitgeleid tot de zintuigen van het aangezicht, die de ogen, de oren, de neusvleugels en de tong worden genoemd.

Voorts tot de beweegorganen van het ganse lichaam, welke de spieren worden genoemd; desgelijks tot alle georganiseerde ingewanden dienstig voor verschillende nutten in het lichaam; deze en gene dingen zijn alle louter samenweefsels uitvloeiende vanuit de vezels en de zenuwen vanuit de hersenen en vanuit het ruggenmerg; de bloedvaten zelf, waar vanuit tevens de samenweefsels geschieden, zijn ook afkomstig van de vezels daaruit.

Een ieder die in de anatomie ervaren is, kan zien dat rondom het cerebrum, voorts van binnen in het cerebrum, en in het cerebellum, en in het ruggenmerg bolletjes zijn, als het ware moleculen, corticale, en asachtige substanties en klieren genoemd; en dat alle vezels, welke er ook maar in de hersenen zijn, en alle zenuwen vanuit deze, welke er ook maar in het lichaam zijn, vanuit die bolletjes of substanties uitgaan en voortgaan; deze zijn de beginvormen vanuit welke alle dingen van het lichaam van het hoofd tot de voetzolen worden uitgeleid en voortgebracht.

Uit de rede:

Er kunnen geen vezels zonder oorsprongen bestaan; zodat de organische dingen van het lichaam, vanuit de verschillend samengevlochten vezels voortgebracht, de uitwerkingen zijn, die niet uit zichzelf kunnen leven, voelen en bewogen worden, maar vanuit hun oorsprongen door het continue.

Laten enkele voorbeelden als toelichting dienen.

Niet ziet het oog vanuit zich, maar door het continue vanuit het verstand.

Het verstand ziet door het oog, en eveneens beweegt dit ook het oog, en bepaalt het tot de objecten, en spant de blik in.

Het oor hoort niet oor vanuit zichzelf, maar door het continue vanuit het verstand; het verstand hoort door het oor, en bepaalt het eveneens, spitst het; en spant het in tot de geluiden.

Noch spreekt de tong vanuit zich, maar vanuit het denken van het verstand; het denken spreekt door de tong, en varieert de klanken, en verhoogt de modi ervan naar believen.

Desgelijks de spieren; zij worden niet bewogen uit zichzelf, maar de wil tezamen met het verstand beweegt deze, en drijft ze aan op hun wenk.

Uit deze dingen blijkt, dat niet iets in het lichaam voelt en wordt bewogen vanuit zich, maar vanuit hun oorsprongen, waarin het verstand en de wil zetelen, bijgevolg die in de mens de receptakels van de liefde en van de wijsheid zijn; voorts dat deze zijn de eerste vormen, en de organen, zowel de zins- als beweegorganen, zijn de vormen vanuit deze.

Volgens de formering immers geschiedt de invloed, die niet bestaat vanuit deze in gene, maar vanuit gene in deze.

De invloed immers vanuit gene in deze is de geestelijke invloed, en de invloed vanuit deze in gene is de natuurlijke invloed, welke ook de fysische wordt genoemd.

Dat die voortbrengselen geschieden volgens de wetten van de overeenstemming, en dat daarom alle dingen van het lichaam, de inwendige en de uitwendige, overeenstemmingen zijn.

Wat overeenstemming is, was tot dusver onbekend in de wereld, de oorzaak hiervan is dat het onbekend was wat het geestelijke is, en de overeenstemming is tussen het natuurlijke en het geestelijke.

Wanneer iets vanuit het geestelijke als de oorsprong en de oorzaak zichtbaar en bevattelijk wordt voor de zinnen, dan is er overeenstemming tussen deze.

Zulk een overeenstemming is er tussen de geestelijke en de natuurlijke dingen bij de mens; de geestelijke dingen zijn alle dingen die van de liefde en van de wijsheid van hem zijn, bijgevolg die van de wil en het verstand van hem zijn, en de natuurlijke dingen zijn alle dingen die van het lichaam van hem zijn.

Omdat deze dingen vanuit gene zijn ontstaan, en voortdurend ontstaan, dat is, blijven bestaan, zijn zij overeenstemmingen, en dus handelen zij één zoals doel, oorzaak en uitwerking; aldus handelt het aangezicht één met de aandoeningen van de animus, de spraak met het denken, en de handelingen van alle leden met de wil; eender de overige dingen.

De universele wet van de overeenstemmingen is dat het geestelijke zich aanpast aan het nut, dat het doel ervan is, en het nut door de warmte en het licht aanzet en modificeert, en dit door voorziene middelen bekleedt, totdat het een vorm wordt die het doel van dienst is.

En in deze vorm handelt het geestelijke het doel, het nut de oorzaak, en het natuurlijke de uitwerking.

In de geestelijke wereld echter is het substantiële in de plaats van het natuurlijke.

Zulke vormen zijn alle dingen die in de mens zijn.

Meer over de overeenstemming ziet men in het werk over de Hemel en de Hel 87-102, n. 103-115; en over de verschillende overeenstemmingen in de Hemelse Verborgenheden, en daar over de overeenstemming van het aangezicht en de gelaatstrekken met de aandoeningen van het gemoed, n. Hemelse Verborgenheden 1568, 2988, 2989, 3631, 4796, 4797, 4800, 5165, 5168, 5695, 9306; over de overeenstemming van het lichaam ten aanzien van de gebaren en handelingen met de verstandelijke dingen en de dingen van de wil, n. Hemelse Verborgenheden ccc2988, 3632, 4215; over de overeenstemming van de zinnen in het algemeen, n. 4318-4330; over de overeenstemming van de ogen en het gezicht ervan, n. 4403-4420; over de overeenstemming van de neusvleugels en de reuk, n. 4624-4634; over de overeenstemming van de oren en het gehoor, 4652 tot n. 4660; over de overeenstemming van de tong en de smaak, n. 4791-4805; over de overeenstemming van de handen, de armen, de schouders, en de voeten, n. 4931-4953; over de overeenstemming van de lenden en de geslachtsdelen, n. 5050-5062; over de overeenstemming van de innerlijke ingewanden van het lichaam, in het bijzonder van de maag, de tijmklier, het melksapblaasje en de melksapbuis, n. 5171-5189; over de overeenstemming van de milt, n. 9698; over de overeenstemming van het buikvlies, de nieren, en de blaas n. 5377-5396; over de overeenstemming van de huid en de beenderen, n. 5552-5573; over de overeenstemming van het zwaardvormige kraakbeen, n. 9236; over de overeen stemming van het geheugen van de abstracte dingen, n. 6808; over de overeenstemming van het geheugen van de stoffelijke dingen, n. 7253; over de overeenstemming van de hemel met de mens, n. 911, 1900, 1928, 2996, 2998, 3624, 3636-3643, 3741-3745, 3884, 4041, 4279, 4523, 4524, 4625, 6013, 6057, 9279, 9632; dat de wetenschap van de overeenstemmingen bij de ouden de wetenschap der wetenschappen was, vooral bij de oosterlingen, maar dat zij heden ten dage in vergetelheid is geraakt, n. 3021, 3419, 3472-3485, 4280, 4749, 4844, 4964, 4965, 5702, 6004, 6692, 7097, 7729, 7779, 9391, 10252, 10407; dat zonder de wetenschap der overeenstemmingen het Woord niet wordt verstaan, n. 2870-2893, 2987-3003, 3213-3227, 3472-3485, 8615, 10687; dat alle dingen die in de hemelen verschijnen, overeenstemmingen zijn, n. 1521, 1532, 1619-1625, 1807, 1809, 1971, 1974, 1977, 1980, 1981, 2299, 2601, 3213-3226, 3348, 3350, 3475, 3485, 3745, 9481, 9575, 9576, 9577; dat alle dingen die in de natuurlijke wereld en in haar drie rijken zijn, overeenstemmen met alle dingen die in de geestelijke wereld zijn, n. 1632, 1881, 2758, 2890-2893, 2987-3003, 3213-3227, 3483, 3624-3649, 4044, 4053, 4116, 4366, 4939, 5116, 5377, 5428, 5477, 8211, 9280.

Behalve deze dingen is in de Hemelse Verborgenheden gehandeld over de overeenstemming van de natuurlijken zin van het Woord, zijnde de zin van de letter ervan, met de geestelijke dingen die van de liefde en de wijsheid zijn in de hemelen uit de Heer, welke de inwendige zin ervan maken; welke overeenstemming men ook bevestigd ziet in de Leer van Nova Hierosolyma over de Gewijde Schrift 5-26, en verder n. 27-69. Opdat men een idee kan hebben van de overeenstemming van de wil en het verstand, raadplege men ook de dingen die staan in n. 366 en Apocalyps Ontvouwd ccc367 van de ‘Apocalyps Ontvouwd’.

3348. Er waren geesten van een andere aarde geruime tijd bij mij en ik vertelde hun van de wijsheid van onze wereld, namelijk dat onder de wetenschappen, waardoor men voor geleerd geldt, ook de analytische behoort, door middel waarvan zij met heel veel moeite trachten na te vorsen, wat tot het gemoed en tot het denken daarvan behoort en dat zij dit metafysica en logica noemen, maar dat zij slechts weinig over de termen en enige rekbare regels vooruitgekomen zijn; en dat zij over de termen redetwisten, zo bijvoorbeeld, wat de vorm, wat de substantie, wat het gemoed, wat de ziel is, en dat zij door middel van die algemene rekbare regels heftig over de waarheden strijden. Toen werd ik van deze geesten gewaar, dat wanneer men blijft hangen aan zulke dingen als termen en daarover denkt aan de hand van kunstmatige regels, dergelijke dingen alle zin en alle verstand aan het onderwerp onttrekken. Zij zeiden dat dergelijke dingen slechts kleine zwarte wolken zijn, die het verstandelijk gezicht in de weg worden geschoven en dat zij het verstand in het stof trekken. Ze voegden er aan toe, dat het bij hen niet zo was, maar dat zij helderder voorstellingen van de dingen hebben, aangezien zij niets van dergelijke dingen weten. Het werd mij gegeven te zien, hoe wijs zij zijn. Zij beeldden op wonderbaarlijke wijze het menselijk gemoed uit als een hemelse vorm en de aandoeningen als de daarbij behorende sferen van werkzaamheid; zij deden dit zo bedreven, dat zij door de engelen werden geprezen. Zij beeldden ook uit, op welke wijze de Heer deze aandoeningen, die in zichzelf niet aangenaam zijn, tot aangename ombuigt. Er waren geleerden van onze aarde aanwezig en zij konden hoegenaamd niets begrijpen, hoewel zij in het leven van het lichaam over dergelijke dingen veel op filosofische wijze hadden gesproken; toen die geesten opnieuw de gedachten van die geleerden gewaar werden, namelijk dat zij slechts aan termen bleven hangen en ertoe geneigd waren om over elk ding te redetwisten of het wel zo is, noemden zij dergelijke dingen troebel schuim.

9391. En zijn offerden brandoffers en zij slachtofferden vrede-slachtoffers aan Jehovah, varren; dat dit betekent het uitbeeldende van de eredienst van de Heer uit het goede en uit het ware dat vanuit het goede is, staat vast uit de betekenis van de brandoffers en de slachtoffers, namelijk de eredienst van de Heer in het algemeen, nrs. 922, 6905, 8936 en in het bijzonder dat de brandoffers de eredienst zijn van de Heer uit het goede van de liefde en de slachtoffers uit het ware van het geloof dat uit het goede is, nr. 8680; en uit de betekenis van de varren, namelijk het goede van de onschuld en van de naastenliefde in de uiterlijke of natuurlijke mens, waarover hierna; de dieren die werden geslachtofferd, betekenden de hoedanigheid van het goede en het ware waaruit de eredienst was, nrs. 922, 1823, 2180, 3519; dat de zachtaardige en nuttige dieren, betekenen de hemelse dingen die van het goede van de liefde zijn en de geestelijke dingen die van het ware van het geloof zijn en dat zij daarom tot slachtoffers werden genomen, zie nr. 9280.

Dat de var het goede van de onschuld en van de naastenliefde in de uiterlijke of natuurlijke mens betekent, is omdat de dieren die van de kudde van grootvee waren, de aandoeningen van het goede en het ware in de uiterlijke of natuurlijke mens betekenden en die van de kudde van kleinvee de aandoeningen van het goede en het ware van de innerlijke of geestelijke mens, nrs. 2566, 5913, 6048, 8937, 9135; die van de kudde van kleinvee waren: lammeren, geiten, schapen, rammen, bokken en die van de kudde van grootvee waren: ossen, varren, kalveren; de lammeren en de schapen betekenden het goede van de onschuld en van de naastenliefde in de innerlijke of geestelijke mens; vandaar betekenden de kalveren en de varren [jonge stier], omdat die in een meer tedere leeftijd waren dan de ossen, het eendere in de uiterlijke of natuurlijke mens.

Dat de varren en de kalveren dat goede betekenen, staat vast uit de plaatsen in het Woord waar zij worden genoemd, zoals bij Ezechiël: ‘De voeten van de vier dieren, een rechte voet en hun voetholten als het ware de voetholte van een kalf en zij glinsterden zoals de gedaante van gepolijst brons’, (Ezechiël 1:7); daar ten aanzien van de cherubim, die worden beschreven met die vier levende wezens.

Dat de cherubim zijn de bewaking of de voorzienigheid van de Heer opdat er geen toegang tot Hem zal zijn dan door het goede, zie nr. 9277.

Het uiterlijke of het natuurlijk goede werd uitgebeeld met de rechtervoet en daarmee dat de voetholte als het ware de voetholte van een kalf was.

De voeten immers betekenen de dingen die van de natuurlijke mens zijn: de rechte voet de dingen die van het goede zijn en de voetholte de dingen die de laatste zijn in de natuurlijke mens; dat de voeten dit betekenen, zie de nrs. 2162, 3147, 3761, 3986, 4280, 4938-4952, 5327, 5328; en dat de hielen, de zolen, de holten en de hoeven de laatste dingen in de natuurlijke mens zijn, nrs. 4938, 7729.

Dat de voetholten glinsterden zoals de gedaante van gepolijst brons, komt omdat brons het natuurlijk goede betekent, nrs. 425, 1551 en zoals gepolijst glinsterend brons, het goede door het licht van de hemel, dat het Goddelijk Ware is dat voortgaat uit de Heer en glanst.

Hieruit blijkt dat met het kalf het goede van de uiterlijke of natuurlijke mens wordt aangeduid.

Eender bij Johannes: ‘Rondom de troon waren vier dieren [levende wezens] vol ogen van voren en van achteren; en het eerst levende wezen een leeuw gelijk en het tweede levende wezen een kalf gelijk; het derde levende wezen hebbende een aangezicht zoals een mens en het vierde levende wezen tenslotte een vliegende arend gelijk’, (Openbaring 4:6,7); hier eveneens wordt met de vier dieren die de cherubim zijn, aangeduid de bewaking en de voorzienigheid van de Heer, opdat er geen toegang tot Hem zal zijn tenzij door het goede van de liefde.

De bewaking zelf vindt plaats door het ware en daaruit het goede en door het goede en daaruit het ware; het ware en daaruit het goede in de uiterlijke vorm, worden aangeduid met de leeuw en het kalf en het goede en daaruit het ware in de innerlijke vorm met het aangezicht van een mens en met een vliegende arend.

Dat de leeuw het ware uit het goede in zijn macht is, zie nr. 6367; vandaar het kalf het goede zelf daaruit.

Bij Hosea: ‘Keert weder tot Jehovah; zegt tot Hem: Neem weg alle ongerechtigheid en ontvangt het goede en wij zullen in ruil geven de varren van onze lippen’, (Hosea 14:3); wat varren van de lippen teruggeven is, kan niemand weten, tenzij hij weet wat de varren en wat de lippen betekenen; dat het is de belijdenis en de dankzegging vanuit een goed hart, is duidelijk, want er wordt gezegd: Keert weder tot Jehovah en zegt tot Hem: Ontvang het goede; en dan: Wij zullen teruggeven, de varren van onze lippen, voor: uit de goedheden van de leer Jehovah belijden en Hem dankzeggen; de lippen immers zijn de dingen die van de leer zijn, nrs. 1286, 1288.

Bij Amos: ‘Gij trekt de woning van het geweld aan; zij liggen op ivoren bedden en eten de lammeren van de kudde en kalveren uit het midden van de meststal’, (Amos 6:3,4); daar worden degenen beschreven die in de overvloed van de erkentenissen van het goede en het ware zijn en toch boos leven; de lammeren van de kudde eten, is aanleren en zich toe-eigenen de goedheden van de onschuld die van de innerlijke of geestelijke mens zijn; de kalveren eten uit het midden van de meststal, staat voor aanleren en toe-eigenen de goedheden van de onschuld die van de uiterlijke of natuurlijke mens zijn; dat eten toe-eigenen is, zie de nrs. 3168, 3513, 3596, 3832, 4745; dat de lammeren de goedheden van de onschuld zijn, nrs. 3994, 3519, 7840; omdat de lammeren de goedheden van de onschuld zijn, volgt, dat de lammeren uit het midden van de meststal de uiterlijke dingen van de onschuld zijn; want in het Woord, vooral in het profetische, is het gebruikelijk over het ware te handelen waar over het goede wordt gehandeld, ter wille van het hemels huwelijk, nrs. 9263, 9314 en eveneens te spreken over de uiterlijkheden waar gesproken wordt over de innerlijke dingen; ook betekent de meststal en het vet het innerlijk goede van de liefde, nr. 5943.

Evenzo bij Maleachi: ‘Ulieden die Mijn Naam vreest, zal de zon der gerechtigheid opgaan en de gezondheid in de vleugelen, opdat gij uitgaat en groeit zoals de kalveren van de meststal’, (Maleachi 4;2).

Bij Lukas: ‘De vader zei met betrekking tot de verkwistende zoon, die toen hij was teruggekeerd boete deed vanuit zijn hart: Brengt uit het voornaamste opperkleed en doet het hem aan en geeft een ring aan zijn hand en schoenen aan de voeten; bovendien, brengt het gemeste kalf en slacht het; opdat etende wij ons verblijden’, (Lukas 15:22,23), degene die alleen de letterlijke zin vat, zal geloven dat hierin geen diepere zin schuilt terwijl toch de afzonderlijke dingen hemelse dingen behelzen, zoals dat zij hem het voornaamste opperkleed zouden aantrekken, dat zij een ring aan zijn hand zouden geven en schoenen aan de voeten en het gemeste kalf brengen en het slachten, opdat de etenden zich zouden verblijden; onder de verkwistende zoon worden diegenen verstaan die de hemelse rijkdommen, dus de erkentenissen van het goede en ware, hebben verkwist; met zijn terugkeer tot de vader, en de belijdenis dat hij niet waardig was zijn zoon te worden genoemd, wordt de boetedoening vanuit het hart en de vernedering aangeduid; met het voornaamste opperkleed waarmee hij zou worden bekleed, worden de algemene waarheden aangeduid, nrs. 4545, 5248, 5319, 5954, 6914, 5917, 9093, 9212, 9216; en met het gemeste kalf de algemene goedheden die met de waarheden overeenstemmen.

Hetzelfde wordt met de kalveren en de varren elders aangeduid, zoals in (Jesaja 11:6; Ezechiël 39:18; Psalm 29:6; Psalm 69:32; Leviticus 4:3, 13; 8:15; 9:2; 16:3; 23:18; Numeri 8:8; 15:24; 28:19,20; Richteren 6:25-29; 1 Samuël 1:25; 16:2; 1 Koningen 18:23-26,33).

Dat de zonen Israëls voor zich een gouden kalf hebben gemaakt en dat voor Jehovah hebben vereerd, (Exodus 32:1), had als oorzaak, dat in hun hart de Egyptische afgoderij was gebleven, hoewel zij met de mond Jehovah beleden.

In Egypte waren onder de afgoden voornamelijk vaarzen [jonge koeien] en varren [jonge stieren] uit goud geweest, met als oorzaak dat de vaars het wetenschappelijk ware aanduidde, dus het ware van de natuurlijke mens, en verder omdat goud het goede betekende; dit goede en dat ware werden daar in beeltenis voorgesteld door varren en vaarzen uit goud, maar toen de uitbeeldingen van de hemelse dingen daar werden verdraaid in afgodische en tenslotte in magische zaken, werden toen daar, zoals elders de beeltenissen zelf die uitbeeldden, tot afgoden gemaakt en begon men ze te vereren; vandaar de afgoderijen van de Ouden en de Egyptische magische praktijken.

De Oude Kerk immers, die op de Oudste volgde, was een uitbeeldende Kerk en de gehele eredienst van deze bestond in riten, inzettingen, gerichten en geboden, die de Goddelijke en de hemelse dingen uitbeeldden, wat de innerlijke dingen van de Kerk zijn.

Die Kerk na de vloed strekte zich over een groot deel van de Aziatische wereld uit en is eveneens in Egypte geweest, maar in Egypte werden de wetenschappelijke dingen van die Kerk beoefend, waarvandaan zij de wetenschap van de overeenstemmingen en van de uitbeeldingen hadden, meer dan de overigen, zoals kan vaststaan uit de hiëroglyfen en uit de magische praktijken en de afgoden daar en verder uit de verschillende zaken die over Egypte in het Woord worden vermeld; vandaar is het, dat met Egypte in het Woord wordt aangeduid het wetenschappelijke in het algemeen zowel ten aanzien van het ware als ten aanzien van het goede, en verder het natuurlijke, want het wetenschappelijke is van de natuurlijke mens; dit betekenden ook de vaars en de var.

Dat de Oude Kerk, die uitbeeldend is geweest, over verscheidene koninkrijken uitgebreid is geweest en dat zij eveneens in Egypte is geweest, zie de nrs. 1238, 2385, 7097; dat de wetenschappelijke zaken van de Kerk vooral in Egypte beoefend zijn geweest en dat daar ook met Egypte in het Woord het wetenschappelijke in de ene en de andere zin wordt aangeduid, nrs. 1164, 1165, 1186, 1462, 4749, 4964, 4966, 5700, 5702, 6004, 6015, 6125, 6651, 6679, 6683, 6692, 6693, 6750, 7779, 7926; en dat, omdat het wetenschappelijk ware en het goede ervan, het ware en het goede van de natuurlijke mens is, daarom ook met Egypte in het Woord het natuurlijke wordt aangeduid, nrs. 4967, 5079, 5080, 5095, 5160, 5276, 5278, 5280, 5288, 5301, 6004, 6015, 6147, 6252.

Hieruit blijkt nu, dat de vaarzen en de varren onder de voornaamste afgoden in Egypte zijn geweest, met als oorzaak, dat de vaarzen en de varren het wetenschappelijk ware betekenden en het goede ervan, dat van de natuurlijke mens is, het eendere als Egypte zelf, zodat Egypte en het kalf van dezelfde betekenis waren; waarom er dan ook van Egypte wordt gezegd bij Jeremia: ‘Egypte is een zeer schone vaars; de ondergang komt uit het noorden; en haar gehuurden zijn in het midden van haar zoals de varren van de meststal’, (Jeremia 46:20,21); de vaars is het wetenschappelijk ware dat van de natuurlijke mens is; de huurlingen, die de varren zijn, zijn degenen die het goede doen ter wille van het gewin, nr. 8002; dus zijn de varren een zodanig goede, dat niet in zich goed is, maar het verkwikkelijke van de natuurlijke mens gescheiden van de geestelijke; het is dit verkwikkelijke waarin de zonen van Jakob zijn geweest, dat in zich afgodisch is; daarom werd het hun toegestaan dat bekend te maken en te betuigen door de aanbidding van het kalf, (Exodus 32;1).

Dat wordt eveneens zo beschreven bij David: ‘Zij hebben een kalf gemaakt in Horeb en zij hebben zich neergebogen voor een gegoten beeld en zij hebben de heerlijkheid veranderd in de afbeelding van een os etende kruid’, (Psalm 106:19,20); met een kalf maken in Horeb en zich neerbuigen voor een gegoten beeld, wordt de afgodische eredienst aangeduid, die er een is van: riten, inzettingen, gerichten en geboden, alleen in de uiterlijke vorm en niet tegelijk in de innerlijke.

Dat die natie in uiterlijkheden is geweest zonder in het innerlijke, zie de nrs. 9320, 9373, 9377, 9380, 9381; en dat zij dus van binnen afgodisch was, nr. 3732, 4208, 4281, 4825, 5998, 7401, 8301, 8871, 8882; dat zij de heerlijkheid hebben veranderd in de afbeelding van een os etende kruid, betekent dat zij zich hebben vervreemd van de innerlijke dingen van het Woord en de Kerk en het uiterlijke hebben vereerd, wat slechts het wetenschappelijke zonder het leven is; de heerlijkheid immers is het innerlijke van het Woord en van de Kerk; zie de voorrede tot (Genesis 18) en de nrs. 5922, 8267, 8427; de afbeelding van een os is de nabootsing van het goede, in de uiterlijke en uitwendige vorm, de afbeelding immers is de nabootsing, dus wat zonder het leven is en de os is het goede in het natuurlijke, dus in de uitwendige vorm, nrs. 2566, 2781, 9135; kruid eten, is dat zich alleen wetenschappelijk toe-eigenen; eten immers is zich toe-eigenen, nrs. 3168, 3513, 3596, 4745; en het kruid is het wetenschappelijke, nr. 7571.

Omdat zulke zaken met het gouden kalf dat voor Jehovah door de zonen Israëls werd vereerd, werden aangeduid, ging daarom Mozes op de volgende wijze daarmee te werk: ‘Uw zonde, die gij hebt gemaakt [het kalf] heb ik genomen en met vuur verbrand en haar gestampt door haar terdege te malen, totdat zij was verdund tot stof, en haar stof heb ik geworpen in de beek die van de berg neerdaalt’, (Deuteronomium 9:21); waarom dit zo met het gouden kalf is gedaan, weet niemand tenzij men weet wat betekent met vuur verbrand worden, gestampt worden, gemalen worden en verdund worden tot stof en wat de beek die neerdaalt van de berg waarin het stof werd geworpen; beschreven wordt de staat van hen die de uiterlijkheden vereren zonder het innerlijke, namelijk dat zij zijn in de boosheden van de liefden van zich en van de wereld en in de valsheden daaruit ten aanzien van die dingen die uit het Goddelijke zijn, dus ten aanzien van het Woord; het vuur immers waarmee het werd verbrand, is het boze van de liefde van zich en van de wereld, nrs. 1297, 1861, 2446, 5071, 5215, 6314, 6832, 7324, 7575; het stof tot welke het werd gestampt, is het valse daaruit, bevestigd uit de letterlijke zin van het Woord; en de beek uit de berg Sinaï is het Goddelijk Ware, dus het Woord in de letter; dit immers daalt daaruit neer.

Degenen immers die die in de uiterlijkheden zijn zonder het innerlijke, ontvouwen het Woord ten gunste van hun liefden en zien daarin het aardse en in het geheel niets van het hemelse, zoals de Israëlieten en de Joden destijds en eveneens heden ten dage.

Eendere dingen werden ook uitgebeeld door de kalveren van Jeroboam in Bethel en in Dan, (1 Koningen 12:26; 2 Koningen 17:16), waarover het volgende bij Hosea: ‘Een koning hebben zij gemaakt en niet uit Mij; vorsten hebben zij gemaakt en Ik heb het niet gekend; hun zilver en hun goud hebben zij gemaakt tot afgoden, opdat hij worde uitgeroeid; uw kalf heeft u verlaten, o Samaria, want uit Israël is ook dat, een werkmeester heeft het gemaakt en niet God gij; omdat tot stukken zal worden het kalf van Samaria’, (Hosea 8:4-6); daar wordt gehandeld over het verdraaide verstand en de onjuiste en slechte ontvouwing van het Woord door hen die in de uiterlijke dingen zijn zonder het innerlijke; zij blijven immers in de letterlijke zin van het Woord, die zij overhalen ten gunste van hun liefden en de daaruit opgevatte beginselen.

Een koning maken en niet uit Mij en vorsten maken en Ik heb het niet gekend, is het ware en de voornaamste waarheden uitbroeden uit het eigen schijnsel en niet uit het Goddelijke; de koning immers is in de innerlijke zin het ware, nrs. 1672, 2015, 2069, 3009, 4581, 4966, 5044, 5068, 6148; en de vorsten zijn de voornaamste waarheden, nrs. 1482, 2089, 5044; hun zilver en goud tot afgoden maken, is de wetenschappelijke zaken van het ware en het goede uit de letterlijke zin van het Woord verdraaien ten gunste van hun begeerten en die toch als heilig vereren, hoewel zij, omdat die uit het eigen inzicht zijn, zonder leven zijn; het zilver immers is het ware en het goud is het goede die uit het Goddelijke zijn, dus die van het Woord zijn, nrs. 1551, 2954, 5658, 6914, 6917, 8932; en de afgoden zijn de leerstellingen vanuit het eigen inzicht, die als heilig worden vereerd en toch geen leven in zich hebben, nr. 8941.

Daaruit blijkt dat met de koning en de vorsten en verder ook met het zilver en het goud de valsheden vanuit het boze worden aangeduid, want alles wat uit het eigene is, is vanuit het boze en vandaar zijn het valsheden, hoewel zij van de buitenkant als waarheden verschijnen, omdat zij aan de zin van de letter van het Woord zijn ontnomen.

Daaruit blijkt, wat het kalf van Samaria, dat de werkmeester heeft gemaakt, namelijk het goede in de natuurlijke mens en niet tegelijk in de geestelijke mens, dus het niet-goede, omdat het op het boze is toegepast; de werkmeester heeft het gemaakt en niet God, is, dat het uit het eigene en niet uit het Goddelijke is; tot stukken worden, is verstrooid worden.

Eendere dingen worden onder de kalveren verstaan bij Hosea: ‘Zij varen voort te zondigen en zij maken zich een gegoten beeld uit hun zilver, in hun inzicht afgoden, gans het werk van kunstenaars, tot hen sprekende, slachtofferende de mens, de kalveren kussende’, (Hosea 13:2).

Hieruit blijkt nu, wat het kalf en de var betekenen in deze volgende plaatsen; bij Jesaja: ‘De eenhoornen zullen met hen nederdalen en de varren met de sterken en hun land zal dronken worden van het bloed en hun stof zal van het smeervet worden gemaakt’, (Jesaja 34:7).

Bij dezelfde: ‘De versterkte stad eenzaam, het habitakel prijsgegeven en achtergelaten als de woestijn; daar zal het kalf weiden, en daar zal het nederliggen en de takken ervan verteren; de oogst ervan zal verdrogen’, (Jesaja 27:10).

Bij Jeremia: ‘Van het geroep van Hesbon tot aan Eleale, tot aan Jahaz, hebben zij hun stem verheven, van Zoar tot aan Horonaim, een driejarige vaars, omdat ook de wateren van Nimrim tot verlatingen zullen zijn’, (Jeremia 48:34).

Bij Jesaja: ‘Mijn hart schreeuwt over Moab, haar voortvluchtigen tot aan Zoar, de driejarige vaars, want in het opklimmen van Luhith zal hij opklimmen met geween’, (Jesaja 15:5).

Bij Hosea: ‘Efraïm een vaars volleerd, liefhebbende te dorsen’, (Hosea 10:11).

Bij David: ‘Scheld het wilde dier des riets, de vergadering der sterken, onder de kalveren der volken, vertredende de stukken zilvers; hij heeft de volken verstrooid; zij verlangen de oorlogen’, (Psalm 68:31); daar wordt gehandeld over de aanmatiging van hen, die vanuit wetenschappelijke zaken willen binnentreden in de mysteriën van het geloof en niet wat ook erkennen dan wat zijzelf daaruit uitbroeden; dezen grijpen, omdat zij niets zien vanuit het licht van de hemel, dat uit de Heer is, maar uit het schijnsel van de natuur, dat uit het eigene is, de schaduwen aan in plaats van het licht, begoochelingen in plaats van de werkelijkheid, in het algemeen het valse in plaats van het ware; zij worden, omdat zij waanzinnig denken aangezien zij vanuit het laagste denken, het wilde dier des riets genoemd en omdat zij scherp redeneren, worden zij de vergadering der sterken genoemd; en omdat zij de waarheden verstrooien die nog over zijn en verspreid onder de goedheden van hen die in de waarheden van de Kerk zijn, wordt er van hem gezegd, dat zij de stukken zilvers vertreden onder de kalveren der volken en verder dat zij de volken verstrooien, dat wil zeggen, de Kerk zelf met haar waarheden; de begeerte van die aan te vallen en te vernietigen, wordt verstaan onder de oorlogen verlangen; hieruit blijkt opnieuw, dat de kalveren de goede dingen zijn.

Bij (Zacharia 12:4) wordt gezegd ‘alle paard der volken zal Ik met blindheid slaan’, en met het paard der volken worden de verstandelijke dingen van het ware verstaan bij hen die van de Kerk zijn, omdat het paard het verstandelijke van het ware is, nr. 2761; hier echter wordt gezegd, de stukken zilvers vertreden en de volken verstrooien onder de kalveren der volken en met vertreden en verstrooien wordt aangeduid verwerpen en uiteendrijven, nr. 258; met het zilver het ware, nrs. 1551, 2954, 5658, 6112, 6914, 6917, 7999, 8932 en met de volken zij die van de Kerk in waarheden zijn, nrs. 2928, 7207, dus eveneens de waarheden van de Kerk, nrs. 1259, 1260, 3295, 3581; dus worden met de kalveren der volken aangeduid de goede dingen die van de wil zijn bij hen die van de Kerk zijn.

Dat de kalveren de goede dingen betekenen, staat verder vast bij Jeremia: ‘Ik zal de mannen geven die Mijn verbond hebben overtreden, die niet hebben bevestigd de woorden van het verbond, dat zij vóór Mij hebben gemaakt, van het kalf dat zij in tweeën hebben gehouwen, om tussen zijn delen door te gaan, de vorsten van Juda en de vorsten van Jeruzalem, de koninklijke dienaren en de priesters en al het volk des lands, die zijn doorgegaan tussen de delen des kalfs en Ik zal hen geven in de hand van hun vijanden, opdat hun lijk de vogel der hemelen en het beest der aarde tot spijze zij’, (Jeremia 34:18-20); wat het verbond des kalfs is en wat doorgaan tussen de delen ervan, kan niemand weten, tenzij hij weet wat het verbond betekent, wat het kalf, wat de verdeling ervan in twee delen en verder wat de vorsten van Juda en van Jeruzalem, de koninklijke dienaren, de priesters en het volk des lands; het is duidelijk dat dit een hemelse verborgenheid is; niettemin kan deze zich aan het verstand vertonen, wanneer men weet, dat het verbond de verbinding is, het kalf het goede, het in twee delen gesneden kalf het goede dat voortgaat uit de Heer aan de ene kant en het goede opgenomen door de mens aan de andere kant; en dat de vorsten van Juda en van Jeruzalem en de koninklijke dienaren en de priesters en het volk des lands de waarheden en de goedheden zijn die van de Kerk zijn uit het Woord en dat doorgaan tussen de delen is verbonden worden; hieruit blijkt, wanneer men dit weet, dat de innerlijke zin van deze tekst is, dat er geen verbinding was van het goede dat voortgaat uit de Heer met het goede dat door de mens kan worden opgenomen door het Woord en vandaar door de waarheden en de goedheden van de Kerk, bij die natie, maar dat er ont-binding was, met als oorzaak dat zij in de uiterlijkheden waren zonder het innerlijke.

Hetzelfde behelst het verbond van het kalf met Abram, waarover het volgende in het boek Genesis: ‘Jehovah zei tot Abram: Neem u een driejarige vaars en een driejarige geit en een driejarige ram en een tortelduif en een jonge duif; en hij nam zich die alle en hij deelde ze middendoor en hij legde ieder deel tegenover het andere; en de vogel deelde hij niet; en het gevogelte daalde neer op de lichamen en Abram joeg die heen.

En het geschiedde als de zon was aan het ondergaan en een diepe slaap viel op Abram, en ziet, een schrik van grote duisternis vallende op hem; en in die dag maakte Jehovah een verbond met Abram’, (Genesis 15:9-12,18); de schrik van de grote duisternis vallende op Abram betekende de staat van de Joodse natie, namelijk dat zij in de grootste duisternis waren ten aanzien van de waarheden en de goedheden van de Kerk uit het Woord, omdat zij in uiterlijkheden waren zonder het innerlijke, en vandaar in een afgodische eredienst; want degene die in het uiterlijke is zonder het innerlijke, is in een afgodische eredienst, aangezien zijn hart en zijn ziel, wanneer hij in die eredienst is, niet in de hemel is, maar in de wereld en hij de heilige dingen van het Woord niet vereert vanuit een hemelse liefde, maar vanuit een aardse liefde.

Het is deze staat van die natie, die met het verbond van het kalf, dat zij in twee delen hadden gehouwen, waartussen zij waren doorgegaan, bij de profeet is beschreven.