2026. Quod ‘dabo tibi’ sit quod Ipsius sint quae in caelis et in terris, ex illis quae nunc dicta sunt, sequitur; ‘dare tibi’ in sensu litterae est quod Deus seu Jehovah Ipsi daret ¹ , sicut etiam in Verbo evangelistarum, quod ‘Pater dederit ipsi omnia ² quae in caelo et in terra’; sed in sensu interno in quo ipsum verum sistitur in sua puritate, est quod Dominus Sibi acquisiverit, quia ³ in Ipso et in singulis Ipsius fuit Jehovah, ut dictum est; quod per simile adhuc illustrari potest; sicut si interior seu rationalis homo aut cogitatio diceret, quod corporeum ejus haberet quietem seu tranquillitatem si desisteret hoc aut illud facere, tunc qui dicit est idem homo ac is ad quem dicitur, nam tam rationale est hominis quam corporeum ⁴ , quare cum illud dicitur, hoc intelligitur. Praeterea quod Domini sint quae in caelis et in terris, constat ex plurimis locis Verbi, praeter ex illis quae in Veteri Testamento, etiam ex his apud evangelistas, Matth. 11:27; ⁵ 28:18; Luc. 10:22; Joh. 3:34, 35; 17:2;

et ex illis quae in Parte Prima ostensa sunt n. 458, 551, 552, 1607; et quia Dominus regit universum caelum, etiam regit omnia quae in terris, ita enim connexa sunt ut qui unum regit, omnia regat; a caelo enim angelorum, dependet caelum spirituum angelicorum, ab hoc mundus spirituum, ab hoc iterum genus humanum, et similiter a caelis omnia quae sunt in mundo et natura, nam absque influxu a Domino per caelos, nihil usquam quod in natura et triplici ejus regno est, existeret et subsisteret; videatur n. 1632.

Footnotes:

4973. ‘Et fuit in domo domini sui Aegyptii’: quod significet ut initiaretur bono naturali, constat ex significatione ‘domini’ quod sit bonum, de qua sequitur; et ex significatione ‘Aegyptii’ quod sit scientificum in genere et inde naturale, de qua n. 4967; quod ‘esse in domo’ sit initiari, est quia ‘domus’ est mens in qua bonum, n. 3538, hic mens naturalis, et praeterea ‘domus’ praedicatur de bono, n. 3652, 3720 est apud hominem mens naturalis et mens rationalis; mens naturalis est in externo ejus homine, mens rationalis in interno; scientifica sunt vera mentis naturalis, quae dicuntur ibi ‘in domo sua esse’ cum ibi conjunguntur bono, nam bonum et verum constituunt simul unam domum, sicut maritus et uxor; sed bona et vera, de quibus hic agitur, sunt interiora,

¹ correspondent enim caelesti spiritualis e rationali, quod repraesentatur per ‘Josephum’; vera interiora correspondentia in naturali sunt applicationes ad usus, et bona interiora ibi sunt usus.

[2] Multoties in Verbo dicitur ‘dominus’, sed qui sensum internum non scit, nihil quid per dominum intellectum autumat quam quod in communi sermone cum dominus nominatur, intelligitur; sed ‘dominus’ in Verbo nullibi dicitur ubi non agitur de bono, similiter cum ‘Jehovah’; cum autem agitur de vero, dicitur ‘Deus’ et quoque rex'; inde est quod per ‘dominum’ significetur bonum; ² quod et ab his locis constare potest, apud Mosen,

Jehovah Deus vester, Ipse Deus deorum, et Dominus dominorum, Deut. 10:17:

apud Davidem,

Confitemini Jehovae, ... confitemini Deo deorum; confitemini Domino dominorum, Ps. 136:1-3;

ubi Jehovah seu Dominus dicitur ‘Deus deorum’ a Divino Vero quod procedit ab Ipso, et ‘Dominus dominorum’ a Divino Bono quod est in Ipso:

[3] similiter apud Johannem, Agnus vincet eos, quia Dominus dominorum est, et Rex regum,

Apoc. 17:14:

et apud eundem,

Sedens super equo albo habet super vestimento Suo et super femore Suo nomen scriptum, Rex regum et Dominus dominorum,

Apoc. 19:16;

quod Dominus ‘Rex regum’ dicatur Divino Vero, et ‘Dominus dominorum’ a Divino Bono, patet singulis ibi; ‘nomen scriptum’ est quale Ipsius, n. 144, 145, 1754, 1896, 2009, 2724, 3006; ‘vestimentum super quo id scriptum’ est verum fidei, n. 1073, 2576, 4545, 4763; ‘femur super quo etiam id quale scriptum’ est bonum amoris, n. 3021, 4277, 4280, 4575; ³ exinde quoque patet quod Dominus ex Divino Vero dicatur ‘Rex regum’, et ex Divino Bono ‘Dominus dominorum’; quod Dominus ex Divino Vero dicatur Rex, videatur n. 2015, 2069, 3009, 3670, 4581. Inde quoque liquet quid intelligitur per Christum Domini, apud Lucam,

[4] Simeoni responsum factum est a spiritu sancto, non visurum mortem antequam videret Christum Domini, 2:26;

‘Christus Domini’ est Divinum Verum Divini Boni, ‘Christus’ enim idem est ac Messias, et Messias est Unctus seu Rex, n. 3008, 3009;

‘Dominus’ ibi est Jehovah'; in Verbo Novi Testamenti nullibi Jehovah dicitur, sed pro Jehovah Dominus et Deus, videatur n. 2921; ⁴ ut quoque apud Lucam, Jesus dixit, Quomodo dicunt Christum filium Davidis, cum Ipse David dicit in libro Psalmiorum, Dixit Dominus Domino meo, Sede a dextris Meis, 20:41, 42 ⁵ :

idem ita apud Davidem,

Dictum Jehovae ad Dominum meum, Sede ad dextram Meam, Ps. 110:1, quod Jehovah apud Davidem ⁶ dicatur Dominus apud Evangelistam patet, ⁷ ‘Dominus’ ibi pro Divino Bono Divini Humani; omnipotentia significatur per ‘sedere a dextris’, n. 3387, 4592, 4933. f.

[5] Dominus cum fuit in mundo, fuit Divinum Verum, at cum glorificatus est, hoc est, cum Humanum in Se Divinum fecit, tunc factus est, Divinum Bonum, a quo dein Divinum Verum procedit; inde est quod discipuli post resurrectionem non appellaverint Ipsum Magistrum, ut prius, sed Dominum, ut patet apud Johannem 21:7, 12, 15-17, 20, et quoque apud reliquos Evangelistas. Divinum Verum, quod Dominus fuit cum in mundo et quod dein procedit ab Ipso, hoc est, a Divino Bono, etiam vocatur ‘Angelus foederis’, apud Malachiam, Subito veniet ad templum Suum Dominus Quem vos quaerentes, et Angelus foederis quem vos desideratis, 3:1.

[6] Quia per ‘Dominum’ intelligitur Divinum Bonum, et per ‘Regem’ Divinum Verum, ideo ubi de Domino dicitur quod Ipsi dominium et regnum, ibi ‘dominium’ praedicatur de Divino Bono et ‘regnum’ de Divino Vero; et ideo ⁸ Dominus vocatur ‘Dominus gentium’ et ‘Rex populorum’, ⁹ per gentes enim significantur qua in bono, et per populos qui in vero, n. 1259, 1260, 1849, 3581.

[7] Bonum dicitur ‘dominus’ respective ad servum, et bonum dicitur ‘pater’ respective ad filium, ut apud Malachiam, Filius honorabit patrem, et servus dominum suum; quod si Pater Ego, ubi honor Meus, et si Dominus Ego, ubi timor Mei, 1:6:

et apud Davidem,

In servum venditus est JOSEPHUS, sermo Jehovae probavit eum, misit rex [et] solvit eum, dominator gentium aperuit eum, posuit eum dominum domui suae, et dominantem in omnem possessionem suam, Ps. 105:17, [19, ] 20, 21, 22; quod per 'Josephum' ibi intelligatur Dominus, a singulis patet;

Dominus ibi est Divinum Bonum Divini Humani.

Footnotes:

2921. ‘Domine mi, princeps Dei tu in medio nostri’: quod significet Dominum quoad bonum et verum Divinam apud illos, constat a significatione ‘domini’ et ‘principis Dei’, et a significatione ‘in medio nostri’: quod ‘dominus’ dicatur ubi de bono agitur, constat ex Verbo Veteris Testamenti, ibi enim Jehovah nunc nominatur Jehovah, nunc Deus, nunc Dominus, nunc Jehovah Deus, nunc Dominus Jehovih, nunc Jehovah Zebaoth, et hoc ex causa arcana, quae non sciri potest nisi a sensu interno; in genere cum agitur de caelestibus amoris seu de bono, tunc dicitur Jehovah, cum autem de spiritualibus fidei seu de vero, tunc dicitur Deus; cum de utrisque simul, dicitur Jehovah Deus; cum autem de potentia Divina boni seu omnipotentia, tunc dicitur Jehovah Zebaoth seu Jehovah exercituum, tum quoque Dominus, sic ut Jehovah Zebaoth et Dominus ejusdem sensus et significationis sit; inde, nempe ex potentia boni, etiam homines et angeli dicti sunt ‘domini’, et in opposito sensu illi servi quibus vel nulla potentia, vel quibus potentia ab illis; ex ¹ his constare potest quod hic ‘domine mi’ in sensu interno significet Dominum quoad bonum, quod in sequentibus illustrabitur e Verbo. ‘Princeps Dei’ autem significat Dominum quoad potentiam veri seu quoad verum, ut constare potest a significatione ‘principis’ seu ‘principum’ quod sint primaria vera, de qua n. 1482, 2089, et ex eo quod ² princeps Dei dicatur, Deus enim dicitur' ubi agitur de vero, ³ et Jehovah ubi de bono, n. 2586, 2769, 2807, 2822: quod ‘in medio nostri’ sit inter illos seu apud illos, constat absque explicatione.

[2] Quod in Verbo Veteris Testamenti, Jehovah Zebaoth et Dominus ejusdem sensus et significationis sit, constat apud Esaiam,

Zelus Jehovae Zebaoth faciet hoc; verbum misit Dominus in Jacobum, et cecidit in Israele, 9:6, 7 [KJV 7, 8]: alibi apud eundem,

Rex validus dominabitur illis, dictum Domini, Jehovae Zebaoth, 19:4:

apud Malachiam, Ecce subito veniet ad templum Suum Dominus, Quem vos quaerentes, et angelus foederis, quem vos desideratis, ecce venit, dicit Jehovah Zebaoth, 3:1: manifestius apud Esaiam,

Vidi Dominum sedentem super throno alto et elato; ... seraphim stantes desuper Ipso, senae alae ⁴ senae alae cuivis; ... clamavit hic ad hunc, Sanctus, Sanctus, Sanctus, Jehovah Zebaoth:... vae mihi, quia excisus sum, ... quia Regem Jehovah Zebaoth viderunt oculi mei, ... et audivi vocem Domini, 6:1, 3, 5, 8;

ex quibus patet quod Jehovah Zebaoth et Dominus ejusdem sensus sit.

[3] Dominus Jehovih autem dicitur, imprimis ⁵ ubi de ope omnipotentiae quaeritur et supplicatur, ut apud Esaiam,

Dic civitatibus Jehudae, Ecce Deus vester, ecce Dominus Jehovih in forti veniet, et brachium Ipsius dominabitur Ipsi; ecce merces Ipsius cum Ipso, et opus Ipsius coram Ipso, sicut pastor gregem Suum pascet, 40:9-11;

quod Dominus Jehovih tunc dicatur, videatur porro, Esai. 25:8; 40:10; 48:16; 50:4, 5, 7, 9; 61:1; Jer. 2:22; Ezech. 8:1; 11:13, 17, 21; 12:10, 19, 28; 13:8, 13, 16, 18, 20; 14:4, 6, 11, 18, 20, 21; Mich. 1:2; Ps. 71:5, 16;

et pluries alibi.

[4] Praeterea in Verbo Veteris Testamenti Dominus simile involvit ac Jehovah, nempe quod Dominus dicatur cum agitur de bono, quare etiam Dominus similiter distinguitur a Deo, ut Jehovah a Deo ; ut apud Mosen,

Jehovah Deus vester, Ipse Deus deorum, et Dominus dominorum, Deut. 10:17:

apud Davidem,

Confitemini Deo deorum, quia in aeternum misericordia Ipsius; confitemini Domino dominorum, quia in aeternum misericordia Ipsius, Ps. 136:1-3.

[5] At in Verbo Novi Testamenti, apud Evangelistas et in Apocalypsi, nullibi nominatur Jehovah, sed pro Jehovah dicitur Dominus, et hoc ex arcanis causis, de quibus infra: quod in ⁶ Verbo Novi Testamenti, Dominus dicatur pro Jehovah, manifeste constare potest apud Marcum, Jesus dixit, Primarium omnium praeceptorum est, Audi Israel, Dominus Deus noster, Dominus unus est; ideo amabis Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua, et ex tota cogitatione tua, et ex omnibus viribus tuis, 12:29, 30:

haec eadem apud Mosen ita,

Audi Israel, Jehovah Deus noster, Jehovah unus, et amabis Jehovam Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua, et ex omnibus viribus tuis, Deut. 6:4, 5;

ubi ⁷ patet quod Dominus dicatur pro Jehovah; pariter apud Johannem,

Vidi, ecce thronus positus erat in caelo, et super throno sedens:... circa thronum quatuor animalia plena oculis ante et retro, ... habebat unumquodque pro se senas alas circumcirca, et intus plenas oculis; ... ⁸ dicebant, Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus omnipotens, Apoc. 4:2, 6, 8:

haec apud Esaiam ita,

Vidi Dominum sedentem super throno alto et elato; ... seraphim stantes desuper Ipso, senae alae ⁹ senae alae cuivis; clamavit hic ad hunc, Sanctus, Sanctus, Sanctus, Jehovah Zebaoth, 6:1, 3, 5, 8;

ibi Dominus dicitur pro Jehovah, seu Dominus Deus omnipotens pro Jehovah Zebaoth; ¹⁰ quod quatuor animalia sint seraphim seu cherubi, patet apud Ezech. 1:5, 13-15, 19 seq. ; 10:15:

quod in Novo Testamento

Dominus sit Jehovah, constat etiam ex pluribus aliis locis, ut apud Lucam, Visus est Zachariae angelus Domini, 1:11;

‘angelus Domini’ pro angelo Jehovae: apud eundem, angelus ad Zachariam de filio ejus, Multos filiorum Israelis convertet ad Dominum Deum illorum, 1:16;

‘ad Dominum Deum’ pro ad Jehovam Deum:

apud eundem, angelus ad Mariam de Jesu, Hic erit magnus, et Filius Altissimi vocabitur, et dabit Ipsi Dominus Deus thronum Davidis, 1:32;

‘Dominus Deus’ pro Jehovah Deus: apud eundem,

Maria dixit, Magnificat anima mea Dominum, et exaltavit se spiritus meus super Deo Salvatore meo, 1:46, 47;

ibi ‘Dominus’ etiam pro Jehovah:

apud eundem,

Zacharias prophetavit dicens, Benedictus Dominus Deus Israelis, 1:68;

‘Dominus Deus’ pro Jehovah Deus:

apud eundem,

Pastoribus angelus Domini adstitit, et gloria Domini circumfulsit ¹¹ illos, 2:9;

‘angelus Domini, et gloria Domini’ pro angelo Jehovae et gloria Jehovae:

apud Matthaeum, Benedictus veniens in nomine Domini, 21:9; 23:39; Luc. 13:35; Joh. 12:13;

‘in nomine Domini’ pro in nomine Jehovae; praeter alibi multoties, ut Luc. 1:28; 2:15, 22-24, 29, 38, 39; 5:17; Marcus 12:10, 11.

[6] Quod Jehovam vocaverint Dominum, causae inter arcanas, etiam haec fuerunt; quod si tunc ¹² temporis dictum esset quod Dominus esset Jehovah toties in Veteri Testamento nominatus, videatur n. 1736, non recepissent quia non credidissent; tum quia Dominum etiam quoad Humanum non Jehovah factus quam cum omnimode univerit Essentiam Divinam Humanae, et Humanam Divinae, videatur n. 1725, 1729, 1733, 1745, 1815, 2156, 2751; unitio plenaria facta est post ultimam tentationem, quae fuit crucis, quare ‘discipuli post resurrectionem’ semper Ipsum appellarunt Dominum, Joh. 20:2, 13, 15, 18, 20, 25; 21:7, 12, 15-17, 20; Marcus 16:19, 20;

et Thomas dixit,

Domine mi, et Deus mi, Joh. 20:28;

et quia Dominus erat Jehovah Qui toties nominatus in Veteri Testamento, ideo quoque dixit ad discipulos, Vos vocatis me Magister et Dominus, et recte dicitis, sum namque, si ergo Ego lavi pedes vestros Dominus et Magister, vos etiam debetis invicem lavare pedes, Joh. 13:13, 14, 16; quibus significatur quod Jehovah Deus esset; ibi ‘Dominus’ dicitur quoad bonum, ‘Magister’ autem quoad verum: quod Dominus esset Jehovah, intelligitur etiam per verba angeli ad pastores, Natus est vobis hodie Salvator, qui est Christus Dominus, Luc. 2:11;

‘Christus’ pro Messia, Uncto, Rege; ‘Dominus’ pro Jehovah; illud quoad verum, hoc quoad bonum. Qui Verbum non sedulo scrutatur, hoc non scire potest, credens quod Salvator noster ex communi formula venerationis, sicut alii, dictus sit Dominus, cum tamen Ipse ex eo quod Jehovah esset.

Footnotes: