169. Cum Spiritus angelici, qui ab illa Tellure, venerunt in conspectum, alloquebantur nos, quaerentes quinam essemus, et quid vellemus; dicebamus quod peregrinationis causa, et quod illuc delati, et ne timeant a nobis: timebant enim quod essemus ex illis qui perturbant eos de Deo, de Fide, et de similibus, propter quos in illam plagam ad Tellurem suam se contulerunt, fugientes eos quocunque possent. Interrogati per quae perturbant, respondebant per ideam Trium, et per ideam Divini absque Humano in Deo, cum tamen sciunt et percipiunt quod Deus sit unus, et quod sit Homo. Perceptum tunc quod illi qui perturbarunt eos, et quod fugerunt, fuerint ex nostra Tellure; tum ex eo quod ex nostra Tellure sint qui ita circumvagantur in altera vita ex studio et jucundo peregrinationis quod contraxerunt in mundo; in aliis enim Telluribus non tales peregrinationes sunt: compertum dein est, quod essent Monachi, qui ex studio convertendi gentes in nostro Orbe peregrinati sunt: quapropter dicebamus eis, quod bene faciant quod fugiant illos, quia intentio illorum non est docere, sed lucrari et dominari; et quod per varia primum captare animos studeant, sed dein subjicere illos sibi ut servos. Praeterea, quod bene faciant, quod non patiantur ideam suam de Deo a talibus perturbari. Porro dicebant, quod etiam confundant illos per id, quod dicant se oportere fidem habere ac credere quae dicunt: at quod responderint illis, quod non sciant quid Fides seu quid sit credere, quum in se percipiunt quod ita sit; erant e Regno coelesti Domini, ubi omnes ex interiore perceptione sciunt vera, quae apud nos vocantur fidei; sunt enim in illustratione a Domino; secus ac illi qui in Regno spirituali sunt. Quod spiritus angelici illius Telluris ex Regno coelesti essent, videre etiam dabatur ex flammeo, ex quo ideae eorum; lux enim flammea est in Regno coelesti, et lux candida in Regno spirituali. Qui e Regno coelesti sunt, illi cum sermo est de Veris, non plus dicunt quam ita ita, vel non non, et nusquam ratiocinantur de illis num ita sit vel non ita sit; illi sunt, de quibus Dominus dicit, "Sermo vester erit ita ita, non non; quod ultra est ex malo est; " inde est quod spiritus illi dixerint, quod non sciant quid sit fidem habere seu credere; considerant hoc, sicut si aliquis diceret ad socium, qui oculis suis videt domos aut arbores, quod fidem habere debeat seu credere quod sint domus ac arbores, cum clare videt quod ita sit: tales sunt qui e Regno coelesti Domini sunt, et tales erant hi spiritus angelici. ¹ Dicebamus illis, quod pauci in nostra Tellure sint qui interiorem perceptionem habent, ex causa quia in juventute sua discunt vera et non faciunt illa: sunt enim binae facultates homini, quae vocantur Intellectus et Voluntas; qui non ultra quam in memoriam et inde aliquantum in Intellectum admittunt vera, et non in vitam, hoc est, in voluntatem, illi quia in nulla illustratione aut interiori visu a Domino possunt esse, dicunt quod credenda sint seu quod fides habenda, et quoque ratiocinantur de illis num vera sint vel non, imo nec volunt ut percipiantur aliquo visu interiori seu quadam illustratione per intellectum; ita dicunt, quia vera apud illos sunt absque luce e coelo, et illis, qui absque luce e coelo vident, falsa possunt apparere ut vera, ac vera ut falsa: inde plures ibi tanta occupavit caecitas, ut tametsi homo non faciat vera, seu vivat secundum illa, usque dicant eum per solam fidem posse salvari, sicut quod homo non foret homo ex vita et secundum illam, sed ex scientia talium quae fidei absque vita. Postea loquebamur cum illis de Domino, de amore in Ipsum, de amore erga proximum, deque regeneratione; dicendo, quod amare Dominum sit amare praecepta, quae ab Ipso, quod est, ex amore vivere secundum illa. ² Quod amor erga proximum sit velle bonum et inde facere bonum Concivi, Patriae, Ecclesiae, Regno Domini, non propter se ut videatur vel ut mereatur, sed ex affectione boni. ³ De Regeneratione, quod illi qui regenerantur a Domino, et immittunt vera illico in vitam, in interiorem perceptionem de illis veniant; at quod illi qui recipiunt vera primum in memoria, et dein volunt illa et faciunt illa, sint qui in fide sunt; nam ex fide, quae tunc vocatur conscientia, agunt. Haec dixerunt se percipere quod ita sit, proinde etiam quid fides. Loquutus sum cum illis per ideas spirituales, per quas sisti et comprehendi possunt talia in luce.

Footnotes:

10336. ‘Et in corde omnis sapientis corde dedi sapientiam’: quod significet omnes qui volunt et faciunt bonum et verum propter bonum et verum, constat ex significatione ‘cordis’ quod sit intimum hominis, quod vocatur ejus voluntas; et quia id est voluntatis hominis quod est ejus amoris, ideo per ‘cor’ etiam significatur amor; quod ‘cor’ sit amor, videatur n. 3635, 3883-3896, 9050, et quod sit voluntas, n. 2930, 3888, 7542, 8910, 9113, 9300, ¹ 9495; ² ex significatione ‘sapientis corde’ quod sit qui vult et amat bonum et verum propter bonum et verum, nam ‘sapientis’ est et sapientia ex amore facere vere, n. 10331; et ‘sapientis corde’ ac sapientia cordis est ex amore facere bonum; et ex significatione ‘dare sapientiam in corde’ quod sit ex Domino facere illa, ita ex bono amoris, nam bonum amoris est a Domino; illi enim omnes volunt et faciunt bonum et verum propter bonum et verum, quoniam bonum et verum boni sunt Dominus apud illos; quae enim sunt ab Ipso, ita quae sunt Ipsius, sunt quoque Ipse;

[2] inde est quod dicatur quod Dominus sit ipsum Bonum et ipsum Verum; quod Dominus sit ipsum Bonum, constat a Domini verbis,

Quid Me dicis Bonum? nemo est Bonus nisi unus, Deus, Matth. 19:16, 17; Luc. 18:18, 19;

et ubi recensentur bona amoris et charitatis,

Quantum fecistis uni ex his fratribus Meis minimis, Mihi fecistis, Matth. 25:40 ³ ;

quod ‘fratres’ dicantur qui in bono, ita ⁴ bona, videatur n. 2360, 3803, 3815, 4121, 5409; ita ‘fratres Domini’ qui in bono sunt ab Ipso, n. 4191, 5686, 5692, 6756; et quod Dominus sit ipsum Verum,

Jesus dicit, Ego sum via, veritas, et vita, Joh. 14:6:

et alibi,

Quando venerit Spiritus veritatis, ducet vos in omnem veritatem; non loquetur a Semet, ex Meo accipiet et annuntiabit vobis, Joh. 16:13-15;

[3] inde patet quid sit ‘dare sapientiam in corde’; simile etiam intelligitur per ‘legem scribere super cor’ apud Jeremiam,

Dabo legem Meam in medio eorum, et super cor eorum scribam eam; neque docebunt amplius vir socium suum, aut vir fratrem suum, dicendo, Cognoscite Jehovam, omnes enim cognoscent Me, 31:33, 34 ⁵ ;

‘scribere legem super cor’ est indere Divinum Verum voluntati, ita amori; quod cum fit, Divinum Verum non amplius ex memoria depromitur, sed ex ipso bono amoris percipitur; quapropter dicitur, Non docebunt amplius vir socium suum, aut vir fratrem suum, dicendo, Cognoscite Jehovam, omnes enim cognoscent Me; quod tales sint angeli caelestes, qui in intimo caelo, videatur in locis citatis n. 9277.

[4] Quid sit velle et facere bonum et verum propter bonum et verum, quae significantur per ‘in corde omnis sapientis corde dare sapientiam’, paucis dicetur: omnes qui amant Dominum super omnia, et proximum sicut semet, illi faciunt bonum et verum propter bonum et verum, bonum enim et verum ⁶ sunt Ipse Dominus, ut supra dictum est, quapropter cum amant bonum et verum, hoc est, ⁷ cum volunt et faciunt illa ex amore, amant Dominum; etiam qui amant proximum sicut semet, etiam volunt et amant bonum et verum propter bonum et verum, quoniam proximus in universali sensu est bonum et verum; proximus enim est concivis, est societas, est patria, est Ecclesia, et est regnum Domini; ⁸ et amare proximum est velle illis bene, seu velle illorum bonum, quapropter est eorum bonum quod amandum; et cum hoc amatur, amatur Dominus, quia ab Ipso est hoc bonum;

[5] inde patet quod amor erga proximum, qui vocatur charitas, in se habeat amorem in Dominum; si non hic amor in illo sit, tunc amatur concivis, societas, patria, ⁹ Ecclesia, et regnum Domini, propter se, et ¹⁰ sic non amatur ex bono sed ex malo; nam quicquid est ab homine propter se ut finis, est ex malo; amare proximum propter se est propter lucrum et honorem ut fines; finis est qui determinat num ex bono sit vel ex malo, nam finis est amor, quod enim homo amat, hoc pro fine habet; finis etiam est voluntas, nam quod homo vult, hoc ¹¹ amat; inde finis ¹² propter quem, seu intentio, est ipse homo; nam talis est homo qualis ejus ¹² voluntas, et qualis ¹² ejus amor.

Footnotes:

10648. ‘Et scortentur post deos ¹ eorum’: quod significet inde falsa mali, constat ex significatione ‘scortari post deos ² gentium’ quod sit conjungi falsis mali, nam per ‘scortari’ significatur illegitime conjungi, et per ‘deos ³ gentium’ significantur falsa mali; quod ‘dii ⁴ ’ sint falsa, videatur n. 4402 fin. , 4544, 7873, 8867, et ‘gentes’ sunt mala, supra [n. ] 10638. Dicitur quod inde falsa mali, quia a malo existunt omnia falsa; falsa autem quae non a malo, quidem in externa forma ⁵ sunt falsa sed non in interna; dantur enim falsa apud illos qui in bono vitae sunt, sed bonum est interius in illis et facit ut malum falsi removeatur; inde falsum illud coram angelis non apparet ut falsum sed ut ⁶ species veri; angeli enim spectant interiora fidei et non exteriora ejus; inde est quod unusquisque ex quacumque religione sit salvari ⁷ possit, etiam gentiles qui nulla vera ex Verbo habent, modo bonum vitae spectaverint ut finem, et doctrinam suam ut medium ad illum finem, videatur n. 2589-2604.

[2] In Verbo saepius dicitur ‘scortari’ et per id significatur illegitima conjunctio cum vero, et per ‘adulterari’ illegitima conjunctio cum bono; inde per ‘scortari’ significatur falsificatio veri et per ‘adulterari’ adulteratio boni; falsificatio veri ⁸ fit triplici modo: Primo, Si homo in malo vitae est et agnoscit vera doctrinae, tunc enim intus in veris est malum, et malum falsificat verum, ⁹ nam malum dissipat caeleste et Divinum ¹⁰ e veris, ac implantat infernale, inde falsificatio.

[3] Secundo, Si homo primum in veris quoad doctrinam est et postea accedit ad falsum alterius doctrinae, quod fit solum apud illos qui in malo vitae sunt, quoniam malum appetit falsum, et id libenter arripit pro vero.

Tertio, Si homo qui in malo quoad vitam est, et in falsis quoad doctrinam, arripit vera alterius doctrinae, is quoque falsificat vera, quoniam is vera non agnoscit propter vera sed propter aliquid lucri, honoris, aut famae.

[4] Omnes hae falsificationes ¹¹ in Verbo vocantur scortationes et meretricatus, ex causa quia per conjugium intelligitur legitima conjunctio, quae est boni et veri, videatur n. 2727-2759; ¹² inde illegitimae conjunctiones intelliguntur per scortationes; ¹³ quod ita sit, ex pluribus locis in Verbo constare potest, ex quibus solum haec bina afferre licet:

apud Ezechielem,

Hierosolyma, scortata es propter nomen tuum; et effudisti scortationes tuas super omnem transeuntem; sumpsisti de vestibus tuis, et fecisti tibi excelsa variegata, et scortata es super illis: accepisti vasa ornatus tui ex auro Meo et ex argento Meo quod dederam tibi, et fecisti tibi imagines masculi, et scortata es cum illis: sumpsisti filios tuos et filias tuas ¹⁴ quos peperisti Mihi, et sacrificasti illos eis: num parum hoc de scortationibus tuis? scortata es cum filiis Aegypti vicinis tuis, magnis carne; et multiplicasti scortationem tuam ad irritandum Me: scortata es cum filiis Aschuris, et scortata es cum eis, et non satiata: et multiplicasti scortationem tuam usque ad terram negotiationis Chaldaeam, 16:15-17, 20, 26, 28, 29 seq. ;

et apud eundem,

Duae mulieres, filiae unius matris, scortatae sunt in Aegypto, in adolescentia sua scortatae sunt, Ohola Samaria et Oholiba Hierosolyma: scortata est Ohola sub Me, et dilexit amasios suos Assyrios propinquos, dedit scortationes suas super illos: scortationes suas ex Aegypto non deseruit, nam cum illa concubuerunt in adolescentia ejus. Oholiba corrupit amorem suum prae illa, et multiplicavit scortationes suas supra scortationes sororis suae, filios Aschuris adamavit; ¹⁵ addidit ad scortationes suas, et vidit imagines Chaldaeorum, adamavit eos ad aspectum oculorum suorum; venerunt ad illam filii Babelis ad concubitum amorum, 23:2-4, [5, ] 7, 8, 11, 12, 14, 16 seq. ;

praeter ¹⁶ multis aliis in locis, quae videantur cum his etiam explicata n. 2466, 8904.

Footnotes: