267. Quod angeli tantam sapientiam recipere possint. est quia aperta sunt interiora eorum, et sapientia sicut omnis perfectio crescit versus interiora, ita secundum aperitionem eorum. ¹ Sunt tres gradus vitae, qui correspondent tribus caelis, apud unumquemvis angelum (videatur 29-40); illi, apud quos primus gradus apertus est, in caelo primo seu ultimo sunt illi, apud quos secundus gradus apertus est, in caelo secundo seu medio sunt illi autem apud quos tertius gradus apertus est, in caelo tertio seu intimo sunt: secundum hos gradus est sapientia angelorum in caelis inde sapientia angelorum intimi caeli immensum transcendit sapientiam angelorum medii caeli, et horum sapientia sapientiam angelorum ultimi caeli (videatur supra, 209, 210; et quales gradus sint, 38). Quod talia discrimina sint, est quia illa quae in superiori gradu sunt, singularia sunt, et quae in inferiori communia, et communia sunt continentia singularium se habent singularia ad communia sicut millia aut myriades ad unum, ita sapientia angelorum superioris caeli ad sapientiam angelorum inferioris caeli respective. Sed horum sapientia usque similiter transcendit sapientiam hominis, nam homo in corporeo et ejus sensualibus est, et sensualia corporea hominis sunt in infimo gradu. inde patet. qualis sapientia est illis qui ex sensualibus cogitant, hoc est, illis qui sensuales homines vocantur, quod nempe non sint in aliqua sapientia, sed solum in scientia. ² Aliter vero illi homines, quorum cogitationes elevatae sunt supra sensualia, et magis quorum interiora aperta sunt usque in lucem caeli.

Footnotes:

5701. ‘Quia non possunt Aegyptii comedere cum Hebraeis panem’: quod significet quod nequaquam ¹ (conjungi possent) cum vero et bono Ecclesiae, constat ex repraesentatione ‘Aegyptiorum’ quod sint qui in inverso ordine, ita in malo et in falso, de qua mox supra n. 5700; ex significatione ‘comedere panem’ quod sit conjungi, de qua etiam supra n. 5698; et ex repraesentatione ‘Hebraeorum’ quod sint qui in genuino ordine, ita in vero et bono Ecclesiae; quod per ‘terram Hebraeorum’ significetur Ecclesia, videatur n. 5136, 5236, et hoc quia Ecclesia Hebraea fuit altera Ecclesia Antiqua, n. 1238, 1241, 1343. ‘Comedere panem’ dicitur et supra ‘ponite panem’, quia per ‘panem’ significatur omnis cibus in genere, n. 2165, ita comessatio; causa quod per ‘panem’ significetur omnis cibus et ipsa comessatio, est quia ‘panis’ in spirituali sensu est caelestis amor, et caelestis amor in se continet omnia quae boni et veri sunt, ita omnia quae cibi spiritualis sunt; quod ‘panis’ sit caelestis amor, videatur n. 276, 680, 2165, 2177, 2187, 3464, 3478, 3735, 4211, 4217, 4735, 4976.

Footnotes:

276. Quod ‘edere panem in sudore vultus’ significet aversari quod caeleste, constare potest ex significatione ‘panis’; per panem intelligitur omne spirituale et caeleste, quod est cibus angelicus, quo si destituerentur, non viverent, sicut si homo destitueretur pane vel cibo: caeleste et spirituale in caelo correspondet etiam pani in terris; etiam illa repraesentantur per panem, ut ex multis constat: quod Dominus sit Panis, quia ab Ipso omne caeleste et spirituale, Ipse docet apud Johannem, Hic Panis est, qui e caelo descendit, ... qui manducat hunc panem, vivet in aeternum, 6:58.

Quare etiam panis et vinum sunt symbola in Sancta Cena: caeleste hoc quoque repraesentatum est per mannam: quod caeleste et spirituale sit cibus angelicus, etiam constat ex verbis Domini, Non ex pane solo vivet homo, sed ab omni verbo egrediente ex ore Dei, Matth. 4:4,

hoc est, ex vita Domini, ex qua omne caeleste et spirituale.

[2] Ultima posteritas Ecclesiae Antiquissimae quae proxime ante diluvium, de qua hic agitur, tam perdita erat et immersa sensualibus et corporeis ut non audire voluerint quid veritas fidei, quid Dominus, quod venturus et salvaturus eos; cumque nominarentur, aversati sunt; aversatio illa describitur per ‘edere panem in sudore vultus’; sicut Judaei, qui quia tales erant ut caelestia non agnoscerent, nec alium Messiam quam mundanum voluerunt, non potuerunt aliter quam aversari mannam, quia repraesentatio erat Domini, et vocare illam panem vilem; quare in eos serpentes missi sunt, Num. 21:5, 6. Praeterea, caelestia quibus fruebantur in angustia, in miseria, cum lacrimis, vocabantur illis panis angustiae, panis miseriae, panis lacrimae; quibus fruebantur in aversatione, hic vocatur ‘panis sudoris vultus’.