612. "Et consummabitur mysterium Dei, sicut evangelizavit servis suis prophetis." - Quod significet praedictionem in Verbo de adventu Domini implendam cum finis ecclesiae instat, constat ex significatione "consummari", quod sit impleri; ex significatione "mysterii Dei, sicut evangelizavit", quod sit adventus Domini (de qua sequitur); et ex significatione "servorum suorum prophetarum", quod sint vera doctrinae, hic Verbum.

Quod "servi Domini" dicantur qui in veris ex bono sunt, videatur supra (n. 6, 409 [a]); et quod "prophetae" dicantur qui doctrinam docent, et quod in sensu abstracto sint doctrinae (de qua re videbitur infra); quod etiam sint Verbum, est quia Verbum est doctrina Divini Veri, et quia Verbum per prophetas conscriptum est, tum quia omne doctrinae erit ex Verbo. Ex his nunc sequitur quod per "consummabitur mysterium Dei, sicut evangelizavit servis suis prophetis" significetur praedictio in Verbo [de adventu] Domini implenda cum finis ecclesiae instat. Quod hoc per illa verba significetur patet ex mox praecedentibus, ut ex sequentibus: in mox praecedentibus dicitur quod hoc futurum "in diebus vocis septimi angeli", per quae intelligitur quod hoc futurum quando finis ecclesiae instat; in sequentibus, quod "postquam septimus angelus clanxit, dictum sit quod regna mundi facta sint Domini et Christi Ipsius"; et postea, quod "apertum sit templum Dei in caelo, ac visa sit arca foederis Ipsius in templo Ipsius (videatur cap. 11:15-19). Idem etiam ex eo patet quod dum finis ecclesiae instat, Verbum aperiatur, et nova ecclesia instauretur: hoc quoque intelligitur per adventum Domini, nam Dominus est Verbum; quare hoc cum aperitur, apparet Dominus. Quod Verbum apertum fuerit quando Ipse in mundum venit, notum est; quod etiam nunc apertum sit per id quod sensus spiritualis Verbi revelatus sit, constare potest ex opusculo De Equo Albo; et in opere De Caelo et Inferno, (n. 1); et quod nunc finis ecclesiae sit, in opusculo De Ultimo Judicio (n. 33-39, et 45-52, seq.).

[2] Finis ecclesiae etiam intelligitur per "vesperam", et adventus Domini per "mane", apud Danielem,

"Usque ad vesperam et mane, bis mille trecenta" (8:14 [, 26]):

"vespera" significat finem ecclesiae prioris, et "mane" adventum Domini et initium ecclesiae novae. Simile per "mane" apud Ezechielem,

"Malum ecce venit, finis venit, venit finis, evigilavit super te; ecce venit, venit mane super te, habitator terrae, venit tempus" (7:5-7);

per "finem" etiam hic significatur finis ecclesiae, et per "mane" adventus Domini et initium ecclesiae novae. Pariter apud Sachariam,

"Erit dies unus qui notus erit Jehovae, non dies nec nox, quia circa tempus vesperae erit lux" (14:7):

per "diem unum qui notus Jehovae" intelligitur adventus Domini; per "tempus vesperae" intelligitur finis ecclesiae, quando omne Divinum Verum obscuratum et falsificatum est; et per "lucem" significatur Divinum Verum manifestatum. Haec nova lux, seu illud mane, quod in fine ecclesiae apparebit, intelligitur etiam hic per "mysterium Dei quod consummabitur sicut evangelizavit servis suis prophetis."

[3] In Verbo pluries dicitur "evangelizare" et "Evangelium", et per illud significetur adventus Domini, ut ex sequentibus locis constare potest:

- Apud Esaiam,

"Super montem altum ascende tibi, evangelizatrix Zion; extolle cum virtute vocem tuam, evangelizatrix Hierosolyma; .... dic urbibus Jehudae, Ecce Deus vester, ecce Dominus Jehovih in forti venit, et brachium Ejus dominabitur Ipsi; .... sicut Pastor gregem suum pascet" (40:9-11):

quod haec de adventu Domini dicta sint, manifeste patet; inde est quod Zion et Hierosolyma dicantur "evangelizatrices": per "Zionem" intelliguntur omnes qui ab ecclesia caelesti sunt, qui sunt qui in amore in Dominum sunt; quare dicitur, "Ascende in montem altum"; per "montem altum" significatur ille amor (videatur supra, n. 405): per "Hierosolymam" intelliguntur omnes qui ab ecclesia spirituali, qui sunt qui in doctrina genuini veri sunt; quare dicitur "Extolle cum virtute vocem tuam", per quae significatur confessio ex genuinis veris: per "urbes Jehudae", ad quas dicitur quod "Deus vester, Dominus Jehovih in forti venit", significantur doctrinalia ex Verbo, per "urbes" doctrinalia, et per "Jehudam" Verbum: quod Zion et Hierosolyma dicantur "evangelizatrices" ex eo, quod "Evangelium" significet adventum Domini, patet, nam dicitur "Ecce Deus vester, ecce Dominus Jehovih in forti venit": quod judicium facturus sit, et tutaturus illos qui Ipsum agnoscunt, significatur per quod "brachium Ejus dominabitur Ipsi, sicut Pastor gregem suum pascet."

[4] Apud eundem,

"Quam jucundi sunt super montibus pedes evangelizantis, audire facientis pacem, evangelizantis bonum, audire facientis salutem, dicentis Zion, Regnabit ¹ Rex tuus:.... cum oculo ad oculum viderit quod revertatur Jehovah Zionem" ( ² 52:7, 8):

haec quoque dicta sunt de adventu Domini, qui intelligitur per "Regnabit ³ Rex tuus, quum oculo ad oculum viderit quod revertatur Jehovah Zionem"; similiter in sequentibus illius capitis; inde est quod dicatur "evangelizare." (Reliqua illius versus videantur supra, n. 365 [e] , explicata.)

Apud Nahum,

"En super montibus pedes evangelizantis, proclamantis pacem; feriare, Jehudah, festa tua" (2:1 [B.A. 1:15]).

[5] Apud Esaiam,

"Spiritus Domini Jehovih super Me, ideo unxit Jehovah Me ad evangelizandum pauperibus; misit Me ad obligandum fractos corde, ad praedicandum captivis libertatem, vinctis, oculis capto, ad proclamandum annum beneplaciti Jehovae, et diem vindictae Deo nostro, ad consolandum omnes lugentes" (61:1, 2):

quod haec de Domino et Ipsius adventu dicta sint, patet apud Matthaeum (5:3, seq.) et apud Lucam (4:16-22); ipse adventus intelligitur per "annum beneplaciti Jehovae", et per "diem vindictae Deo nostro": per "pauperes" quibus Dominus evangelizaturus est, tum per "captivos", "vinctos", et "oculis captos", intelliguntur gentes, qui tales dicuntur quia in ignorantia veri fuerunt ex eo, quod non habuerint Verbum: gentes quoque intelliguntur apud Matthaeum, per

"Pauperes qui audiunt Evangelium" (11:5).

Apud Davidem,

"Cantate Jehovae, benedicite nomini Ipsius, evangelizate de die in diem salutem Ipsius;.... Jehovah quia venit, quia venit ad judicandum terram, judicabit orbem in justitia, et populos in veritate sua" (Psalmuss 96:2, 13):

[6] agnitio et celebratio Domini, cum gaudio cordis propter adventum Ipsius, significatur per "Cantate Jehovae, benedicite nomini Ipsius, evangelizate de die in diem salutem Ipsius"; ipse adventus describitur per "Jehovah venit": quoniam adventus Ipsius est quando ultimum judicium instat, ideo dicitur, "Venit ad judicandum terram, judicabit orbem in justitia, et populos in veritate"; per "terram" intelligitur ecclesia, per "orbem" intelliguntur illi in ecclesia qui in bono charitatis sunt, et per "populos" qui in veris inde: quod adventus Domini sit quando ultimum judicium instat, supra dictum est; tunc enim separabuntur mali a bonis, seu hirci ab ovibus, et mali judicabuntur ad infernum, ac boni ad caelum; hoc quoque significatur per Esaiae verba mox supra, "ad proclamandum diem vindictae Deo nostro, et ad consolandum omnes lugentes"; haec causa est quod ubi de ultimo judicio agitur, etiam dicatur "evangelizare", ut quoque in sequentibus in Apocalypsi,

"Vidi alium angelum volantem in medio caeli, habentem Evangelium aeternum, ad evangelizandum habitantibus super terra, et omni genti et tribui et linguae et populo, dicentem voce magna, Timete Deum, et date Ipsi gloriam, quia venit hora judicii Ipsius" (14:6, 7).

Quod cum finis ecclesiae instat, evangelizabitur adventus Domini, etiam ab Ipso Domino praedicitur, apud Evangelistas,

"Praedicabitur hoc Evangelium regni in toto orbe, in testimonium omnibus gentibus, et tunc veniet finis" ([Matth.] 24:14; Marcus 13:8, 9, 10]).

[7] Quod adventus Domini intelligatur per "evangelizationem" et "Evangelium", constare etiam potest ex sequentibus locis:

- Apud Lucam,

Angelus [dixit] ad Zachariam, "Ego sum Gabriel, stans coram Deo missusque sum ut loquar ad te, et ad evangelizandum tibi hoc" (1:19);

apud eundem,

"Angelus dixit pastoribus, Ne timete, ecce evangelizo vobis gaudium magnum, quod fiet omni populo, quia natus est vobis hodie Salvator, qui est Christus Dominus, in urbe Davidis" (2:10, 11);

apud eundem,

Quod Johannes evangelizaverit populo de Jesu (3:16-18);

Jesus dixit, "Lex et Prophetae ad Johannem" evangelizantur (16:16); [et alibi, ]

Quod Ipse Dominus evangelizaverit, et quoque discipuli Ipsius, regnum Dei (Matthaeus 4:23; ⁴ cap. 9:35; Marcus 1:15; Luca 7:22; 8:1; 9:1, 2, 6):

per "regnum Dei" intelligitur novum caelum et nova ecclesia a Domino.

[8] Quoniam per "evangelizare" significatur annuntiare adventum Domini, inde per "Evangelium" in supremo sensu significatur Ipse Dominus quoad adventum suum, quoad judicium, et quoad salvationem fidelium, in his locis apud Marcum,

Jesus dixit, "Qui voluerit animam suam servare, perdet eam; qui vero perdiderit animam suam propter Me et propter Evangelium, servabit illam" (8:35; ² 10:29, 30);

Jesus dixit discipulis, "Euntes in universum mundum praedicate Evangelium omni creaturae" (16:15).

Footnotes:

3875. ‘Et dixit, Nunc hac vice adhaerebit vir meus ad me’: quod significet in sensu supremo amorem et misericordiam, in interno charitatem, in externo conjunctionem, hic amorem spiritualem, constat a significatione ‘adhaerere’: quod adhaerere in sensu externo seu proxime interiore sit conjunctio, constare potest absque explicatione; quod ‘adhaerere’ in sensu interno sit charitas, patet ex eo quod charitas, seu quod idem, amor mutuus, sit conjunctio spiritualis, est enim conjunctio affectionum quae voluntatis, et inde convenientia cogitationum quae intellectus, ita conjunctio mentium quoad utramque partem; quod adhaerere in sensu supremo sit amor et misericordia, inde patet, nam infinitum et aeternum quod praedicatur de charitate seu amore spirituali, est misericordia ¹ , quae est amor Divinus erga genus humanum in tantis miseriis constitutum; cum enim homo non est nisi malum ex se, et in illo, quantum ex illo, non nisi quam infernale, ac inspicitur a Domino ex Divino Amore, tunc quod elevetur ab inferno in quo est a se, et liberetur, dicitur misericordia, hinc quia misericordia est ex Divino Amore, significatur per ‘adhaerere’ in supremo sensu et amor et misericordia.

[2] Quod ‘adhaerere’ in sensu interno significet amorem spiritualem, seu quod idem, charitatem erga proximum, constare ² potest etiam ex aliis locis in Verbo, ut apud Esaiam,

Ne dicat filius alienigenae, qui adhaesit ad Jehovam, dicendo, Separando separat me Jehovah a cum populo Suo:... filii alienigenae, qui adhaerent ad Jehovam, ad ministrandum Ipsi, et ad diligendum nomen Jehovae, erunt Ipsi in servos, 56:3,

6; ‘adhaerere ad Jehovam’ pro praecepta observare, quod est amoris spiritualis, nemo enim praecepta Dei ex corde observat nisi qui in bono charitatis erga proximum est:

apud Jeremiam In diebus illis... venient filii Israelis, illi et filii Jehudae, eundo et flendo ibunt, et Jehovam Deum suum quaerent;

Zionem interrogabunt de via, eo facies eorum, Venite et adhaereamus ad Jehovam foedere saeculi, non oblivioni datur,

50:4, 5;

‘adhaerere ad Jehovam’ similiter pro praecepta observare ex corde, hoc est, ex bono charitatis:

[3] apud Zachariam,

Adhaerebunt gentes multae ad Jehovam in die illo, et erunt Mihi in populum, Sacharia 2:15;

similiter: apud Esaiam,

Miserebitur Jehovah Jacobi, et eliget denuo Israelem, et ponet eos super terram eorum, et adhaerebit peregrinus eis, et adjungent se ad domum Jacobi, 14:1;

‘adhaerere peregrinus eis’ pro in simili observantia legis esse; ‘adjungere se ad domum Jacobi’ pro esse in bono charitatis, in quo illi qui per domum Jacobi significantur:

apud Matthaeum, Nemo potest duobus dominis servire, nam aut unum odio habebit et alterum amabit, aut uni adhaerebit, et alterum contemnet, non potestis Deo servire et Mammonae, 6:24;

ibi caeleste amoris est ‘amare’, et spirituale amoris est ‘adhaerere’, utrumque dicitur quia distincta sunt, alioquin unum satis fuisset.

[4] Illi qui in spirituali amore sunt, vocantur ideo ‘filii Levi’, ut apud Malachiam, Quis sustinet diem adventus Ipsius, et quis consistet cum apparuerit?... sedebit conflans et purgans argentum, et purificabit filios Levi, et defaecabit illos sicut aurum et sicut argentum, 3:2, 3.

Quod in supremo sensu Dominus sit ‘Levi’, ex amore Divino et misericordia erga illos qui in amore spirituali sunt, apud eundem,

Ut cognoscatis quod miserim ad vos praeceptum hoc, ad esse foedus Meum cum Levi, dixit Jehovah Zebaoth, foedus Meum erit cum illo vitae et pacis.... Vos recessistis a via, impingere fecistis multos in legem, corrupistis foedus Levi, ideo dedi vos contemptos, 2:4, 5, 8, 9.

Et quia Divinus Amor seu Misericordia Domini in supremo sensu per ‘Levi’ intellectus est, et in sensu interno spiritualis amor, ideo tribus Levi sacerdotium facta est, nam ‘sacerdotium’ in sensu interno Verbi non aliud est quam sanctum amoris, et ‘regium’ sanctum fidei, n. 1728, 2015 f. , 3670.

[5] Quia per vocem ‘adhaerere’ ex qua Levi nominatus est, significatur amor spiritualis, qui idem est ac amor mutuus, etiam per eandem vocem ³ in lingua originali significatur mutuo dare et accipere, et quoque per mutuo dare et accipere, in Ecclesia Judaica, repraesentatus est amor mutuus, de qua re, ex Divina Domini Misericordia, alibi; amor mutuus in eo differet ab amicitia, quod amor mutuus spectet bonum quod apud hominem, et quia est erga bonum, est erga illum qui est in bono; amicitia autem spectat hominem, quae tunc quoque amor mutuus est, cum spectat hominem ex bono seu propter bonum, at cum non ex bono seu propter bonum, sed propter semet quod vocat bonum, tunc amicitia non est amor mutuus, sed accedit ad amorem sui, et quantum accedit, tantum est amori mutuo oppositus; amor mutuus est in se non aliud quam charitas erga proximum, nam per ‘proximum’ in sensu interno non aliud significatur quam bonum, ac in supremo sensu Dominus, quia ab Ipso omne bonum, et Ipse est Ipsum Bonum, videatur n. 2425, 3419; amor ille mutuus seu charitas erga proximum, est qui intelligitur per amorem spiritualem, et qui significatur per ‘Levi’. Etiam in Verbo amor caelestis, et quoque amor conjugialis, in sensu litterae per ‘adhaerere’ exprimitur, sed est ex alia voce ⁴ in lingua originali quam ex qua Levi dictus est;

[6] illa vox significat adhuc arctiorem conjunctionem; ut in sequentibus locis;

apud Mosen,

Jehovam Deum tuum timebis, Ipsi servies, et Ipsi adhaerebis, Deut. 10:20;

Post Jehovam Deum vestrum ibitis, et Ipsum timebitis, et praecepta Ipsius servabitis, et vocem Ipsius audietis, et Ipsi servietis, et Ipsi adhaerebitis, Deut. 13:5 [KJV Deut. 13:4];

Ad amandum Jehovam Deum vestrum, ad eundum in omnibus viis Ipsius, et ad adhaerendum Ipsi, Deut. 11:22;

Ad amandum Jehovam Deum tuum, ad oboediendum voci Ipsius, et ad adhaerendum Ipsi, quia Ille vita tua, Deut. 30:20:

apud Joshuam, Studete valde facere praeceptum et legem, quam praecepit vobis Moses servus Jehovae, ad amandum Jehovam Deum vestrum, et ad ambulandum in omnibus viis Ipsius, et ad servandum praecepta Ipsius, et ad adhaerendum Ipsi, et ad serviendum Ipsi in toto corde vestro, et in tota anima vestra, 22:5: in libro secundo Regum, Rex Hizkiah in Jehovah Deo Israelis confisus est, ... adhaesit Jehovae, non recessit a post Ipsum, et custodivit praecepta Ipsius, quae praeceperat Jehovah Mosi, 18:5, 6:

apud Jeremiam,

Quemadmodum adhaeret cingulum ad lumbos viri, ita adhaerere feci ad Me totam domum Israelis, et totam domum Jehudae, ad esse Mihi in populum, et in nomen, et in laudem, et in decus; et non oboediverunt, 13:11.

[7] Quod amor conjugialis etiam per adhaerere ⁵ exprimatur, patet ab his, Propterea relinquet vir patrem suum et matrem suam, et adhaerebit uxori suae, et erunt in carnem unam, Gen. 2:24;

Propter duritiem cordis vestram scripsit Moses praeceptum hoc, ab initio autem creationis masculum et feminam fecit eos Deus; propter hoc derelinquet homo patrem suum et matrem, et adhaerebit ⁶ uxori suae, et erunt duo in carnem unam, quod ergo Deus conjunxit, homo non separabit, Marcus 10:5-9;

Matth.

19:5;

Adhaesit anima Shechemi Dinae filiae Jacobi; amavit puellam, et locutus ad cor puellae, Gen. 34:3;

Shelomoh amavit mulieres exteras multas, ... his adhaesit Shelomo had amandum, 1 Reg. 11:1, 2.

Inde nunc patet quod ‘adhaerere’ sit vox amoris, in usum recepta antiquis temporibus ab Ecclesiis quae in significativis fuerunt; et quod non aliud sit in sensu interno quam conjunctio spiritualis, quae est ⁷ charitas et amor.

Footnotes: