612. "Et consummabitur mysterium Dei, sicut evangelizavit servis suis prophetis." - Quod significet praedictionem in Verbo de adventu Domini implendam cum finis ecclesiae instat, constat ex significatione "consummari", quod sit impleri; ex significatione "mysterii Dei, sicut evangelizavit", quod sit adventus Domini (de qua sequitur); et ex significatione "servorum suorum prophetarum", quod sint vera doctrinae, hic Verbum.

Quod "servi Domini" dicantur qui in veris ex bono sunt, videatur supra (n. 6, 409 [a]); et quod "prophetae" dicantur qui doctrinam docent, et quod in sensu abstracto sint doctrinae (de qua re videbitur infra); quod etiam sint Verbum, est quia Verbum est doctrina Divini Veri, et quia Verbum per prophetas conscriptum est, tum quia omne doctrinae erit ex Verbo. Ex his nunc sequitur quod per "consummabitur mysterium Dei, sicut evangelizavit servis suis prophetis" significetur praedictio in Verbo [de adventu] Domini implenda cum finis ecclesiae instat. Quod hoc per illa verba significetur patet ex mox praecedentibus, ut ex sequentibus: in mox praecedentibus dicitur quod hoc futurum "in diebus vocis septimi angeli", per quae intelligitur quod hoc futurum quando finis ecclesiae instat; in sequentibus, quod "postquam septimus angelus clanxit, dictum sit quod regna mundi facta sint Domini et Christi Ipsius"; et postea, quod "apertum sit templum Dei in caelo, ac visa sit arca foederis Ipsius in templo Ipsius (videatur cap. 11:15-19). Idem etiam ex eo patet quod dum finis ecclesiae instat, Verbum aperiatur, et nova ecclesia instauretur: hoc quoque intelligitur per adventum Domini, nam Dominus est Verbum; quare hoc cum aperitur, apparet Dominus. Quod Verbum apertum fuerit quando Ipse in mundum venit, notum est; quod etiam nunc apertum sit per id quod sensus spiritualis Verbi revelatus sit, constare potest ex opusculo De Equo Albo; et in opere De Caelo et Inferno, (n. 1); et quod nunc finis ecclesiae sit, in opusculo De Ultimo Judicio (n. 33-39, et 45-52, seq.).

[2] Finis ecclesiae etiam intelligitur per "vesperam", et adventus Domini per "mane", apud Danielem,

"Usque ad vesperam et mane, bis mille trecenta" (8:14 [, 26]):

"vespera" significat finem ecclesiae prioris, et "mane" adventum Domini et initium ecclesiae novae. Simile per "mane" apud Ezechielem,

"Malum ecce venit, finis venit, venit finis, evigilavit super te; ecce venit, venit mane super te, habitator terrae, venit tempus" (7:5-7);

per "finem" etiam hic significatur finis ecclesiae, et per "mane" adventus Domini et initium ecclesiae novae. Pariter apud Sachariam,

"Erit dies unus qui notus erit Jehovae, non dies nec nox, quia circa tempus vesperae erit lux" (14:7):

per "diem unum qui notus Jehovae" intelligitur adventus Domini; per "tempus vesperae" intelligitur finis ecclesiae, quando omne Divinum Verum obscuratum et falsificatum est; et per "lucem" significatur Divinum Verum manifestatum. Haec nova lux, seu illud mane, quod in fine ecclesiae apparebit, intelligitur etiam hic per "mysterium Dei quod consummabitur sicut evangelizavit servis suis prophetis."

[3] In Verbo pluries dicitur "evangelizare" et "Evangelium", et per illud significetur adventus Domini, ut ex sequentibus locis constare potest:

- Apud Esaiam,

"Super montem altum ascende tibi, evangelizatrix Zion; extolle cum virtute vocem tuam, evangelizatrix Hierosolyma; .... dic urbibus Jehudae, Ecce Deus vester, ecce Dominus Jehovih in forti venit, et brachium Ejus dominabitur Ipsi; .... sicut Pastor gregem suum pascet" (40:9-11):

quod haec de adventu Domini dicta sint, manifeste patet; inde est quod Zion et Hierosolyma dicantur "evangelizatrices": per "Zionem" intelliguntur omnes qui ab ecclesia caelesti sunt, qui sunt qui in amore in Dominum sunt; quare dicitur, "Ascende in montem altum"; per "montem altum" significatur ille amor (videatur supra, n. 405): per "Hierosolymam" intelliguntur omnes qui ab ecclesia spirituali, qui sunt qui in doctrina genuini veri sunt; quare dicitur "Extolle cum virtute vocem tuam", per quae significatur confessio ex genuinis veris: per "urbes Jehudae", ad quas dicitur quod "Deus vester, Dominus Jehovih in forti venit", significantur doctrinalia ex Verbo, per "urbes" doctrinalia, et per "Jehudam" Verbum: quod Zion et Hierosolyma dicantur "evangelizatrices" ex eo, quod "Evangelium" significet adventum Domini, patet, nam dicitur "Ecce Deus vester, ecce Dominus Jehovih in forti venit": quod judicium facturus sit, et tutaturus illos qui Ipsum agnoscunt, significatur per quod "brachium Ejus dominabitur Ipsi, sicut Pastor gregem suum pascet."

[4] Apud eundem,

"Quam jucundi sunt super montibus pedes evangelizantis, audire facientis pacem, evangelizantis bonum, audire facientis salutem, dicentis Zion, Regnabit ¹ Rex tuus:.... cum oculo ad oculum viderit quod revertatur Jehovah Zionem" ( ² 52:7, 8):

haec quoque dicta sunt de adventu Domini, qui intelligitur per "Regnabit ³ Rex tuus, quum oculo ad oculum viderit quod revertatur Jehovah Zionem"; similiter in sequentibus illius capitis; inde est quod dicatur "evangelizare." (Reliqua illius versus videantur supra, n. 365 [e] , explicata.)

Apud Nahum,

"En super montibus pedes evangelizantis, proclamantis pacem; feriare, Jehudah, festa tua" (2:1 [B.A. 1:15]).

[5] Apud Esaiam,

"Spiritus Domini Jehovih super Me, ideo unxit Jehovah Me ad evangelizandum pauperibus; misit Me ad obligandum fractos corde, ad praedicandum captivis libertatem, vinctis, oculis capto, ad proclamandum annum beneplaciti Jehovae, et diem vindictae Deo nostro, ad consolandum omnes lugentes" (61:1, 2):

quod haec de Domino et Ipsius adventu dicta sint, patet apud Matthaeum (5:3, seq.) et apud Lucam (4:16-22); ipse adventus intelligitur per "annum beneplaciti Jehovae", et per "diem vindictae Deo nostro": per "pauperes" quibus Dominus evangelizaturus est, tum per "captivos", "vinctos", et "oculis captos", intelliguntur gentes, qui tales dicuntur quia in ignorantia veri fuerunt ex eo, quod non habuerint Verbum: gentes quoque intelliguntur apud Matthaeum, per

"Pauperes qui audiunt Evangelium" (11:5).

Apud Davidem,

"Cantate Jehovae, benedicite nomini Ipsius, evangelizate de die in diem salutem Ipsius;.... Jehovah quia venit, quia venit ad judicandum terram, judicabit orbem in justitia, et populos in veritate sua" (Psalmuss 96:2, 13):

[6] agnitio et celebratio Domini, cum gaudio cordis propter adventum Ipsius, significatur per "Cantate Jehovae, benedicite nomini Ipsius, evangelizate de die in diem salutem Ipsius"; ipse adventus describitur per "Jehovah venit": quoniam adventus Ipsius est quando ultimum judicium instat, ideo dicitur, "Venit ad judicandum terram, judicabit orbem in justitia, et populos in veritate"; per "terram" intelligitur ecclesia, per "orbem" intelliguntur illi in ecclesia qui in bono charitatis sunt, et per "populos" qui in veris inde: quod adventus Domini sit quando ultimum judicium instat, supra dictum est; tunc enim separabuntur mali a bonis, seu hirci ab ovibus, et mali judicabuntur ad infernum, ac boni ad caelum; hoc quoque significatur per Esaiae verba mox supra, "ad proclamandum diem vindictae Deo nostro, et ad consolandum omnes lugentes"; haec causa est quod ubi de ultimo judicio agitur, etiam dicatur "evangelizare", ut quoque in sequentibus in Apocalypsi,

"Vidi alium angelum volantem in medio caeli, habentem Evangelium aeternum, ad evangelizandum habitantibus super terra, et omni genti et tribui et linguae et populo, dicentem voce magna, Timete Deum, et date Ipsi gloriam, quia venit hora judicii Ipsius" (14:6, 7).

Quod cum finis ecclesiae instat, evangelizabitur adventus Domini, etiam ab Ipso Domino praedicitur, apud Evangelistas,

"Praedicabitur hoc Evangelium regni in toto orbe, in testimonium omnibus gentibus, et tunc veniet finis" ([Matth.] 24:14; Marcus 13:8, 9, 10]).

[7] Quod adventus Domini intelligatur per "evangelizationem" et "Evangelium", constare etiam potest ex sequentibus locis:

- Apud Lucam,

Angelus [dixit] ad Zachariam, "Ego sum Gabriel, stans coram Deo missusque sum ut loquar ad te, et ad evangelizandum tibi hoc" (1:19);

apud eundem,

"Angelus dixit pastoribus, Ne timete, ecce evangelizo vobis gaudium magnum, quod fiet omni populo, quia natus est vobis hodie Salvator, qui est Christus Dominus, in urbe Davidis" (2:10, 11);

apud eundem,

Quod Johannes evangelizaverit populo de Jesu (3:16-18);

Jesus dixit, "Lex et Prophetae ad Johannem" evangelizantur (16:16); [et alibi, ]

Quod Ipse Dominus evangelizaverit, et quoque discipuli Ipsius, regnum Dei (Matthaeus 4:23; ⁴ cap. 9:35; Marcus 1:15; Luca 7:22; 8:1; 9:1, 2, 6):

per "regnum Dei" intelligitur novum caelum et nova ecclesia a Domino.

[8] Quoniam per "evangelizare" significatur annuntiare adventum Domini, inde per "Evangelium" in supremo sensu significatur Ipse Dominus quoad adventum suum, quoad judicium, et quoad salvationem fidelium, in his locis apud Marcum,

Jesus dixit, "Qui voluerit animam suam servare, perdet eam; qui vero perdiderit animam suam propter Me et propter Evangelium, servabit illam" (8:35; ² 10:29, 30);

Jesus dixit discipulis, "Euntes in universum mundum praedicate Evangelium omni creaturae" (16:15).

Footnotes:

3419. Quod ‘redibat Jishak, et refodit puteos aquarum, quos foderunt in diebus Abrahami patris ejus’ significet quod Dominus illa vera aperiret quae apud antiquos, constat a repraesentatione ‘Jishaki’ quod sit Dominus quoad Divinum Rationale, de qua prius; a significatione ‘redire et refodere’ quod sit rursus aperire; ex significatione ‘puteorum aquarum’ quod sint vera cognitionum; quod ‘putei’ sint vera, videatur n. 2702, 3096, et quod ‘aquae’ cognitiones, n. 28, 2702, 3058; et a significatione ‘dierum Abrahami patris ejus’ quod sit tempus et status antecedens quoad vera, quae significantur per ‘quos foderunt tunc’, ita quae apud antiquos; quod ‘dies’ sint tempus et status, videatur n. 23, 487, 488, 493, 893; cum status, per ‘Abrahamum patrem’ repraesentatur Ipsum Divinum Domini antequam Humanum Ipsi adjunxit, videatur n. 2833, 2836, 3251; cum tempus, per ‘Abrahamum patrem’ significantur bona et vera quae a Divino Domini antequam Humanum adjunxit, ita quae fuerunt apud antiquos.

[2] Vera quae apud antiquos fuerunt, hodie prorsus obliterata sunt, usque adeo ut vix ullus sciat quod fuerint, et quod alia esse potuerunt quam quae hodie quoque docentur; sed fuerunt prorsus alia; habuerunt repraesentativa et significativa caelestium et spiritualium regni Domini, ita Ipsius Domini, et qui illa intellexerunt, vocabantur sapientes; et fuerunt quoque sapientes, nam ita cum spiritibus et angelis loqui potuerunt; angelica enim loquela, quae homini incomprehensibilis est quia spiritualis et caelestis, dum ad hominem qui in naturali sphaera est, delabitur in repraesentativa et significativa cadit qualia sunt in Verbo, inde est quod Verbum sit codex sanctus; Divinum enim non aliter sisti potest coram naturali homine, ut plena correspondentia sit. Et quia antiqui in repraesentativis et significativis regni Domini fuerunt, in quo non nisi quam amor caelestis et spiritualis est, etiam doctrinalia habebant quae tantummodo agebant de amore in Deum et de charitate erga proximum, ex quibus quoque sapientes dicebantur;

[3] ex illis doctrinalibus sciebant quod Dominus venturus in mundum, quodque Jehovah in Ipso esset, et quod Humanum in Se Divinum faceret, ac sic genus humanum salvaret; ex illis etiam sciebant quid charitas, quod nempe affectio inserviendi aliis absque aliquo fine retributionis, et quid proximus erga quem charitas, quod nempe sint omnes in universo, sed usque singuli cum discrimine; haec doctrinalia hodie prorsus deperdita sunt, et loco illorum sunt doctrinalia fidei, quae antiqui nihili fecerunt respective; ¹ haec doctrinalia, nempe amoris in Dominum et charitatis erga proximum, rejecta sunt hodie partim ab illis qui in Verbo vocantur ‘Babylonii et Chaldaei’, et partim ab illis qui dicuntur ‘Philistaei’, et quoque ‘Aegyptii’, ac ita deperdita, adeo ut vix vestigium illorum maneat; quis enim hodie novit quid charitas quae absque omni respectu sui, ac aversans omne quod propter se; et quis novit quid proximus, quod singuli sint cum discrimine secundum quale et quantum boni quod apud illos, ita ipsum bonum, proinde in supremo sensu Ipse Dominus, quia Ipse in bono est et ab Ipso bonum, et bonum quod non ab Ipso non est bonum utcumque apparet; et quia non scitur quid charitas et quid proximus, non scitur quinam sunt qui in Verbo significantur per pauperes, per miseros, per egenos, per aegrotos, per esurientes et sitientes, per oppressos, per viduas, per pupillos, per captivos, per nudos, per peregrinos, per caecos, per surdos, per claudos, per mancos, et per similes alios; cum tamen doctrinalia illorum docebant quinam illi essent; et ad quam classem proximi, et sic charitatis, pertinerent; secundum illa doctrinalia est totum Verbum quoad sensum litterae, quare qui illa non novit, ² nusquam aliquem sensum interiorem Verbi scire potest;

[4] sicut apud Esaiam,

Nonne frangere esurienti panem tuum, et afflictos exules introducas domum? cum videris nudum et obtexeris eum, et a carne tua non absconderis te? tunc erumpet sicut aurora lux tua, et sanitas tua ³ cito germinabit, et ambulabit coram te justitia tua, gloria Jehovae colliget te, 58:7, 8;

qui sensum litterae premit, credit ⁴ si modo esurienti det panem, ⁵ afflictos exules seu vagos introducat in domum, et ⁶ obtegat nudum, quod in gloriam Jehovae seu in caelum propterea venturus, cum tamen illa solum externa sunt, et quoque sic facere possunt impii ut mereantur; sed per ⁷ esurientes, afflictos, nudos significantur illi qui spiritualiter tales sunt, ita differentes status miseriae in qua homo qui proximus, erga quem charitas:

[5] apud Davidem,

Faciens judicium oppressis, dans panem ⁸ esurientibus, Jehovah solvens vinctos, Jehovah aperiens caecos, Jehovah erigens incurvatos, Jehovah amans justos, Jehovah custodiens peregrinos, pupillum, et viduam sustentat, Ps. 146:7-9;

ibi per ‘oppressos, esurientes, vinctos, caecos, incurvatos, peregrinos, pupillum et viduam’ non intelliguntur illi qui ita audiunt, sed qui tales quoad spiritualia seu quoad animas sunt; quinam illi essent, et in quo statu et gradu proximi, ita quae charitas illis exhibenda, doctrinalia antiquorum docebant; praeter ubivis alibi in Veteri Testamento; quippe Divinum, cum in naturale apud hominem, in talia quae sunt opera charitatis, cum discrimine secundum genera et species, delabitur: similiter quoque locutus est Dominus, quia ex Ipso Divino;

[6] ut apud Matthaeum, Rex dicet iis qui a dextris, Venite benedicti Patris Mei, possidete paratum vobis regnum; ... nam esurivi et dedistis Mihi quod ederem, sitivi et potastis Me, peregrinus fui et collegistis Me, nudus fui et induistis Me, aegrotus fui et visitastis Me, in custodia fui et venistis ad Me, 25:34-36;

per recensita ibi opera significantur genera charitatis universalia, et in quo gradu sunt bona seu boni qui proximi sunt erga quos charitas exercenda, et quod Dominus in supremo sensu sit proximus, nam dicit, Quantum fecistis uni ex his fratribus Meis minimis, Mihi fecistis, ibid. vers. 40.

Ex his paucis constare potest quid per vera apud antiquos intelligitur; sed quod haec vera, ab illis qui in doctrinalibus fidei sunt et non in vita charitatis, hoc est, ab illis qui in Verbo vocantur ‘Philistaei’, prorsus obliterentur, significatur per quod ‘Philistaei obturaverunt puteos post mortem Abrahami’, de quibus nunc sequitur.

Footnotes: