361. Sors divitum in caelo est talis, quod in opulentia sint prae reliquis quidam illorum in palatiis habitant, ubi intus omnia fulgent sicut ex auro et argento; illis copia est omnium quae ad usus vitae verum prorsus non ponunt cor in illis, sed in ipsis usibus; hos spectant in claro et sicut in luce, aurum autem et argentum in obscuro et sicut in umbra respective: causa est, quia in mundo amaverunt usus, ac aurum et argentum modo sicut media et servitia: ipsi usus ita in caelo fulgent bonum usus ut aurum, et verum usus ut argentum. ¹ Quales itaque illis usus fuerunt in mundo, talis est illis opulentia, et talis jucunditas et felicitas. Usus boni sunt, se et suos prospicere necessariis vitae abundantiam velle patriae causa, etiam proximi, cui dives prae paupere multis modis benefacere potest; et quia sic animum potest removere a vita otiosa, quae vita perniciosa est, nam in illa homo cogitat male ex malo sibi insito. Hi usus boni sunt, quantum in se Divinum habent, hoc est, quantum homo spectat Divinum et ad caelum, et suum bonum in illis ponit, et in opibus modo bonum inserviens.

Footnotes:

1964. ‘In pariendo Hagar Jishmaelem Abramo’: quod significet cum vita affectionis scientiarum peperit rationale, constat ex significatione ‘Hagaris’ quod sit vita affectionis scientiarum, et ex significatione ‘Ismaelis’ quod sit rationale primo conceptum, de quibus supra. In hoc capite quia actum est de rationali hominis, et descriptum quale est quando solummodo vera illud constituunt, et quale est cum bona et ex bonis vera, scientiarum quod rationale nusquam concipi et nasci, seu formari possit absque scientificis et cognitionibus; sed scientifica et cognitiones pro fine habebunt usum, et quando usum, pro fine habent vitam, nam omnis vita est usuum quia finium; nisi addiscuntur propter vitam usuum, nullius momenti sunt quia nullius usus;

[2] ex solis illis, nempe scientificis et cognitionibus absque vita usus, fit rationale sicut descriptum, instar onagri, morosum, pugnax, vitam torridam et siccam habens, ex quadam dilectione veri conspurcati amore sui; at cum pro ¹ fine habent usum, tunc accipiunt vitam ex usibus, sed ² talem vitam qualem usus: qui cognitiones addiscunt ut perficiantur in fide amoris, nam vera et ipsa fides est amor in Dominum et erga proximum, illi in omnium usuum usu sunt et vitam spiritualem et caelestem accipiunt a Domino, et cum ³ in illa vita, in facultate sunt‘ percipiendi omnia quae sunt regni Domini; in hac vita sunt omnes angeli, et quia in vita illa, in ipsa intelligentia et sapientia sunt.

Footnotes:

1317. Quod ‘hoc inceptum eorum ad faciendum’ significet quod nunc alii fieri inciperent, constare potest a serie; ‘inceptum ad faciendum’ hic significat cogitationem seu intentionem, proinde finem, sicut etiam constat ab illis quae mox sequuntur, ‘et nunc non prohiberetur ab iis omne quod cogitarunt facere’: quod in sensu interno significetur finis, inde est quia a Domino spectatur apud hominem aliud quam finis; utcumque ejus cogitata et facta sunt, quae innumeris modis variantur, modo finis ¹ sit bonus, illa sunt omnia bona; at si finis malus, omnia sunt mala; finis est qui regnat in singulis quae cogitat et facit homo. Angeli apud hominem quia sunt Domini, non aliud apud hominem regunt quam fines ejus; cum illos regunt, etiam cogitata et facta regunt, nam omnia illa sunt finis: finis apud hominem est ipsa ejus vita; omnia quae cogitat et facit, a fine vivunt quia, ut dictum, sunt finis, quare qualis est finis talis est vita hominis; finis non aliud est quam amor, nam homo nihil aliud pro fine habere potest quam quod amat; qui aliud cogitat quam facit, pro fine usque habet quod amat; in ipsa simulatione, aut in dolo, est finis, qui est amor sui aut amor mundi, et inde jucundum vitae ejus: ex his quisque concludere potest quod talis sit vita hominis qualis est ejus amor: haec nunc sunt quae significantur per ‘inceptum ad faciendum’.

Footnotes: