9263. ¹ In Verbo pluries memoratur justus, justitia, et justificare, sed quid in specie per illa significatur, nondum est notum; quod non notum sit, est quia huc usque ignoratum est quod singulae voces in Verbo significent talia quae ² internae Ecclesiae et quae caeli sunt, ita quae interni hominis sunt, nam in interno homine est internum Ecclesiae et caelum; tum quod illa interiora in Verbo differant ab exterioribus ejus, quae sunt litterae, sicut spiritualia a naturalibus seu caelestia a terrenis, quorum differentia tanta est ut coram naturali homine vix appareat similitudo, tametsi est concordantia plena; hoc quia ignoratum est, non sciri ³ potuit quid ‘justus’, ‘justitia’, et ‘justificari’ in sensu spirituali et caelesti in Verbo significent; creditur ab antistitibus quod justus et justificatus sit qui scit vera fidei ex doctrina Ecclesiae ac ex Verbo, et inde in fiducia seu confidentia est quod salvetur per Domini justitiam, et quod justitia Domino fuerit ex eo quod impleverit omnia legis; et quod Ipsi meritum quia passus crucem, et per id expiaverit et redemerit hominem; per ⁴ hanc solam fidem creditur ⁵ homo justificari; et quod illi sint qui in Verbo vocantur justi.

[2] Ast non illi sunt qui vocantur ‘justi’ in Verbo sed qui in bono charitatis erga proximum sunt ex Domino, nam Dominus solus justus est, quia solus Justitia; idcirco homo quantum boni a Domino recipit, hoc est, quantum et quale Domini apud se habet, tantum justus ac justificatus est; quod Dominus Justitia factus sit, est per quod Ipse Humanum Suum ex propria potentia Divinum ⁶ fecerit, hoc Divinum apud hominem qui recipit illud, est Justitia Domini apud illum, et est ipsum bonum charitatis erga proximum; nam Dominus est in bono amoris et per id in vero fidei, quia Dominus est ipse Divinus Amor.

[3] Bonum charitatis erga proximum est bonum exterius, quod significatur per ‘justum’, ⁷ at bonum amoris in Dominum est bonum interius, quod significatur per ‘innocens’, de quo in praecedenti articulo. Quod ⁸ bonum amoris erga proximum a Domino sit ‘justum’ in proprio sensu, constare potest ex locis in Verbo, ubi ‘justus’, ‘justitia’, et ‘justificari’ nominantur, ut apud Matthaeum, Tunc respondebunt Ipsi justi, dicentes, Quando Te vidimus esurientem et nutrivimus Te, aut sitientem et potavimus Te? quando vidimus Te peregrinum et collegimus Te, aut nudum et circum induimus Te? quando vidimus Te aegrotum, aut in custodia, et venimus ad Te? sed respondens Rex dicet illis, Amen dico vobis, In quantum fecistis uni ex his fratribus Meis minimis, Mihi fecistis: et ibunt justi in vitam aeternam, 37-40, 46 ⁹ ;

[4] hic ‘justi’ vocantur qui bona charitatis erga proximum ¹⁰ praestiterunt, quae ibi recensentur; et quod bona ¹¹ charitatis ¹² sint ¹³ Dominus apud illos, dicitur manifeste, ‘In quantum fecistis uni ex his fratribus Meis minimis, Mihi fecistis’, videatur n. 4807-4810, 4954-4959, 5063-5071; hi vocantur etiam ‘oves’, ¹⁴ nam per ‘oves’ significantur qui in bono charitatis sunt a Domino, n. 4169, at per ‘hircos’ qui a sinistris, et damnantur, significantur qui in fide separata a charitate, n. 4169 fin. , 4769. ¹⁵ Iidem per ‘justos’ significantur alibi apud Matthaeum, Exibunt angeli, et separabunt malos e medio justorum, 13:49: ¹⁶ et apud Lucam, Retribuetur tibi in resurrectione justorum, 14:14.

[5] Inde patet quid significatur per quod justi fulgebunt ut sol in caelo, Matth. 13:43, quod nempe qui in bono ¹⁷ amoris a Domino sunt, Dominus enim est Sol in altera vita, et quod a Domino ut Sole ibi est bonum amoris, videatur n. 1053, 1521, 1529-1531, 2441, 2495, 3636, 3643, 4060, 4321 fin. , 4696, 5097, 7078, 7083, 7171, 7173, 7270, 8487, 8812; inde ¹⁸ Dominus vocatur Sol justitiae, ¹⁹ Mal. 3:20: ²⁰ apud Danielem,

Intelligentes splendebunt sicut splendor expansi, et justificantes multos sicut stellae in saeculum saeculorum, 12:3;

‘intelligentes’ sunt qui in vero et bono fidei, ‘justificantes’ qui per verum et bonum fidei ²¹ ducunt ad bonum charitatis; ‘splendere sicut stellae’ est in intelligentia veri et in sapientia boni esse, et inde in felicitate aeterna, nam ‘stellae’ sunt cognitiones veri et boni, ex quibus intelligentia et sapientia, n. 2495, 2849, 4697.

[6] ²² ‘Justus’ ²³ describitur ita apud Davidem,

Jehovah sustentat justos: justus ²⁴ miseretur et dat: justus omni die miseretur et mutuo dat: justi possidebunt terram et habitabunt in aeternum super illa: os justi meditatur sapientiam, et lingua ejus loquitur judicium: lex Dei ²⁵ illius in corde ejus, Ps. 37:16-34;

haec sunt bona charitatis, quae sunt ‘justi’; quod bona illa charitatis sint a Domino, adeo ut sint Domini apud hominem, novit Ecclesia.

Describitur etiam ‘justus’ apud Ezech. 18:5-9, 21, tum 33:15 seq.

[7] Ex his ²⁶ constare potest quid per ‘justum’ et per ‘justitiam’ significatur in sequentibus his locis: ²⁷ apud Matthaeum, Beati qui esuriunt et sitiunt justitiam, hi enim saturabuntur, 5:6:

apud eundem,

Qui prophetam suscipit in nomine prophetae, mercedem prophetae accipiet, et quisquis suscipit justum in nomine justi, mercedem justi accipiet, 10:41:

apud eundem,

Multi prophetae et justi desideraverunt videre quae videtis, sed non viderunt, 13:17: ²⁸

apud eundem,

Vae vobis Scribae et Pharisaei, hypocritae! quia aedificatis sepulcra prophetarum, et ornatis monumenta justorum; veniet super vos omnis sanguis justus effusus super terram a sanguine Abelis justi, 23:29, 35;

‘prophetae’ pro illis qui docent vera et bona fidei, et in sensu abstracto ²⁹ doctrina fidei, n. 2534, 7269, et ‘justus’ pro illis qui ³⁰ vivunt vitam charitatis, et in sensu abstracto bonum charitatis; quod ‘Abel’, qui vocatur justus, repraesentaverit bonum charitatis, videatur n. 342, 374: ³¹

apud Esaiam,

[8] Justus periit, nec vir ponens super cor; et viri sanctitatis colliguntur, et non intelligens; nam propter malum colligitur justus, 57:1:

apud eundem,

³² Populus tuus omnes justi; in aeternum possidebunt terram, 60:21:

³³ apud ³⁴ eundem, Stillate, caeli, desuper, et nubes defluant justitia; aperiat se terra, ut ³⁵ fructificent salutem, et justitia germinet una. Ego Jehovah loquens justitiam, indicans rectitudines, ³⁶ 45:8, 19;

‘justitia’ pro quod ex bono amoris, ‘rectitudines’ pro quod ex veris fidei:

apud Esaiam,

Sic dixit Jehovah, Custodite judicium et facite justitiam; quia prope ³⁷ salus Mea, et justitia Mea ut reveletur, 56:1;

per ‘judicium’ significatur verum quod fidei, et per ‘justitiam’ bonum quod charitatis, quapropter dicitur ‘facere justitiam’; quod ‘justitia’ sit bonum charitatis a Domino, intelligitur per quod ‘prope sit justitia Mea ut reveletur’.

[9] Pluries etiam alibi dicitur ‘judicium et justitia’, et per ‘judicium’ significatur verum, ac per ‘justitiam’ bonum, ut apud Jeremiam,

Sic dixit Jehovah, Facite judicium et justitiam; et eripite spoliatum e manu oppressoris. Vae aedificanti domum suam in non justitia, et hyperoa sua in non judicio! Pater tuus, ³⁸ nonne comedit et bibit, et fecit judicium et justitiam? tunc bonum illi, 22:3, 13, 15 ³⁹ ; ‘judicium’ pro illis quae sunt veri, et 'justitia' pro illis quae sunt boni:

apud Ezechielem,

Si impius reversus fuerit a peccato suo, et fecerit judicium et justitiam, omnia peccata ejus quae peccavit non memorabuntur ei; judicium et justitiam fecit, vivendo vivet, in revertendo se impio ab impietate sua, et fecerit judicium et justitiam, propter illa is vivet, 33:14, 16, 19;

⁴⁰ pariter alibi, ut Esai. 56:1, 9:6 [KJV Esai. 9:7], 16:5, 26:7, 9, 33:5, 15, ⁴¹ 58:2; ⁴² Jer. 9:23 [KJV 9:24], 23:5, ⁴³ 33:15; Hoschea 2:19, 20; Amos 5:24, 6:12; Ps. 36:6, 7 [KJV Ps. 36:5, 6]; Ps. 119:164, 172; ⁴⁴ dicitur judicium et justitia, quia in Verbo ubi agitur de vero etiam agitur de bono, ob conjugium caeleste in singulis ⁴⁵ ibi, quod est conjugium boni et veri, de quo n. 683, 793, 801, ⁴⁶ 2173, 2516, 2712, ⁴⁷ 4138 fin. , 5138, 5502, 6343, 7945, 8339; quia justitia est boni, et judicium ⁴⁸ veri, etiam alibi dicitur justitia et veritas, ut ⁴⁹ Sach. 8:8; Ps. 15:2; Ps. 36:6, 7 [KJV Ps. 36:5, 6]; Ps. 85:12, 13 [KJV Ps. 85:11, 12].

Footnotes:

2832. ‘Cornibus suis’: quod significet omni potentia quoad vera fidei, constat a significatione ‘cornuum’; cornua in Verbo passim memorantur, et ibi significant potentiam veri quod ex bono, et in opposito sensu potentiam falsi quod ex malo; hic loci, quod spirituales qui per ‘arietem’ significantur, implicati sint scientifico naturali omni potentia quoad verum, et inde quod deprivati potentia percipiendi vera; quo plus enim aliquis scientifica naturalia consulit, et illis animo et mente inhaeret, quoad illa quae sunt vera fidei, eo magis lucem veri amittit, et cum lucem, etiam vitam veri; quisque hoc ab experientia scire potest, si attendat et reflectat, ex illis qui dicunt se nihil credere posse nisi per sensualia vel per scientifica capiant quod ita sit; si exploraveris illos quales sunt, comperies quod ne hilum credant, et praeterea quod illis nihil sapientius videatur quam naturae omnia et singula tribuere; sunt etiam plures qui dicunt se credere tametsi non capiunt, ¹ et tamen usque in occulto apud se aeque ac alii ex sensualibus et scientificis ratiocinantur de veris fidei num ita sit; hi vel persuasivum quoddam habent insufflatum ex amore sui et mundi, vel prorsus non credunt; quales sunt, patet a vita eorum; illi et hi quidem sunt in Ecclesia spirituali Domini, sed non ab Ecclesia; qui ab Ecclesia, in vita boni sunt et fidem veris habent; sed spirituales ² non aliis veris quam quae impressa sibi habent ab infantia et confirmata dein sibi ex doctrina vel aliunde; talis status est spiritualium, qui statas hic descriptus est per ‘arietem detentum in perplexo cornibus suis’, videatur mox supra n. 2831 ³ .

[2] Quod cornu significet potentiam veri quod ex bono, constat ab his locis:

apud Davidem,

Decus roboris eorum Tu, et in beneplacito Tuo exaltabis cornu nostrum, quia ⁴ Jehovae scutum nostrum, et Sancto Israelis rex noster.... Veritas Mea et misericordia Mea cum ipso, et in nomine Meo exaltabit cornu ipsius, et ponam in mari manum ipsius, et in fluviis dextram ipsius, Ps. 89:18, 19, 25[, 26] [KJV Ps. 89:17, 18, 24, 25];

ubi ‘cornu nostrum’ et ‘cornu ipsius’ manifeste pro potentia veri; agitur ibi de regno spirituali Domini; ‘Sancto Israelis rex noster’ pro quod Domino Divinum verum; quod ‘rex’ sit verum, et regium Domini sit Divinum Verum, videatur n. 1672, 1728, 2015, 2069; ‘ponere in mari manum et in fluviis dextram’ pro quod robur in scientiis et cognitionibus veri; quod ‘manus’ et ‘dextra’ sit robur, n. 878, t quod ⁵ mare et fluvii' sint scientiae et cognitiones, n. 28, 2702:

apud eundem,

Amabo Te, Jehovah, robur meum, Jehovah petra mea, et propugnaculum meum, et ereptor meus, Deus meus, rupes mea in qua confido, scutum, et cornu salutis, Ps. 18:2, 3 [KJV 1, 2]; 2 Sam. 22:2, 3;

‘cornu salutis’ pro vero quoad potentiam, ibi ‘robur, petra, propugnaculum, Deus, rupes, scutum’ sunt omnia significativa potentiae veri:

[3] apud eundem,

In Zione germinare faciam cornu Davidi, disponam lucernam uncto Meo; hostes illius induam pudore, Ps. 132:17, 18;

ubi ⁶ de Domino, Qui est ‘David’, n. 1888; ‘cornu’ pro potentia veri; ‘lucerna’ pro luce veri:

apud Samuelem, Exsultavit cor meum in Jehovah, exaltavit se cornu meum in Jehovah, dilatatum est os meum contra hostes meos, quia laetata sum in salute Tua:... Jehovah dabit robur regi Suo, et exaltabit cornu uncti Sui, I Sam. 2:1, 10;

propheticum Hannae; ‘cornu’ pro potentia veri:

[4] apud Mosen,

Primogenitus bovis ejus honor illi, et ‘cornua monocerotis’ cornua ejus, illis populos cornuferiet una, ad fines terrae, Deut.

33:17;

propheticum ⁷ Mosis de Josepho, ubi ‘cornua monocerotis’ pro magna potentia veri, ut patet quoque ex eo quod ‘illis populos feriet ad fines terrae’: similiter apud Davidem,

Exaltabis, sicut monocerotis, cornu meum, Ps. xcii II

[KJV 10]:

et apud eundem,

Jehovah, salva me ex ore leonis, et ex cornibus monocerotis responde mihi, Ps. 22:22 [KJV Ps. 22:21];

vera Divina ex altitudine ‘cornua monocerotum’ dicta sunt; inde exaltari cornu toties dicitur, exaltatio enim significat potentiam ex interiore; quod internum exprimatur per ‘altum’, videatur n. 1735, 2148:

[5] apud Jeremiam,

Dominus abscidit in excandescentia omne cornu Israelis, reduxit retro dextram Ejus a coram hoste, Thren. 2:3;

‘abscindere omne cornu Israelis’ pro deprivare vero cui potentia, quod etiam est ‘reducere dextram a coram hoste’:

apud Ezechielem,

In die illo crescere faciam cornu domui Israelis, et tibi dabo apertionem oris in medio eorum, 29:21;

‘crescere facere cornu domui Israelis’ pro multiplicare vera Ecclesiae spiritualis quae est ‘Israel’, ‘apertio oris’ pro confessione eorum:

[6] apud Habakkuk,

Deus e Temane veniet, et Sanctus de monte Paran, texit caelos honor Ipsius, et laude Ipsius impleta est terra, et splendor sicut lux erit; cornua e manu Ipsius Ipsi, et ibi occultatio roboris Ipsius, [3:3], 4; ubi de Domino, ‘cornua e manu Ipsius Ipsi’, et ‘ibi occultatio robori Ipsius’ manifeste pro potentia veri; ‘mons Paran’ quod sit Divinum Spirituale sive Divinum Verum Humani Domini, videatur n. 2714, quod etiam est ‘splendor et lux’:

[7] Divinum Verum Humani Domini apud Johannem ita describitur, Vidi, cum ecce in medio throni, et quatuor animalium, Agnus stans tanquam mactatus, habens cornua septem, qui sunt septem Dei spiritus emissi in omnem terram, Apoc. 5:6;

‘cornua septem’ pro veris sanctis seu Divinis; quod ‘septem’ sin sancta, videatur n. 716, 881; ‘septem spiritus emissi in omnem terram’ sunt sanctae praedicationes eorundem verorum.

[8] Cornua altarium nec aliud quam verum cui potentia, significabant, de quibus ita apud Mosen,

Facies cornua super quatuor angulis altaris, ex illo erunt cornua ejus, Exod. 27:2; 38:2:

similiter Super altari suffimenti, et quod ex illo cornua essent, Exod 30:2; 37:25;

quod ‘altare’ esset principale repraesentativum Domini, et cultus Ipsius, videatur n. 921; ‘altare’ erat repraesentativum Divini Boni Ipsius, ‘cornua’ erant repraesentativa Divini Veri Ipsius; quod ex bono esset verum, repraesentabatur per quod cornua essent ex illo seu ex altari; quod non aliud verum sit quam quod ex bono, videatur n. 654, ⁸ 1608, 1162, 1176, 2063, 2261, ⁹ 2417; ¹⁰ inde patet quod ‘cornua’ in genuino sensu significent potentiam veri quod ex bono.

[9] Quod Aharon et filii ejus cum initiarentur ministerio, acciperent de sanguine juvenci, Et darent super cornua altaris digito, Exod. 29:12;

Lev. 8:15;

Et quod Aharon expiaret super cornibus altaris semel in anno, Exod. 30:10;

Et quod sacerdos cum peccaret, offerret juvencum, ...

et daret de sanguine super cornua altaris suffimenti, Lev. iv

3, 7: Tum quod princeps cum peccaret, offerret holocaustum, et sanguis spargeretur super cornua altaris holocausti, Lev.

4:22, 25: Pariter si anima peccaret, ibid. vers. 27, 30, 34; ut et cum altare expiaretur, Lev. 16:18, 19;

significabant vera ex bono; omnes enim sanctificationes, inaugurationes et expiationes fiebant per vera, quia vera introducunt ad bonum, n. 2830; quod ‘cornua altaris’ significaverint vera quae ex bono, constare etiam potest apud Johannem, Sextus angelus clanxit, tunc audivi vocem unam ex quatuor cornibus altaris aurei, quod coram Deo, Apoc. 9:13;

cornua altaris aurei' manifeste pro veris ex bono, nam inde vox; quod ‘aurum’ sit bonum, n. 113, 1551, 1552, magis adhuc ‘altare aureum’:

[10] apud Amos, In die visitavero praevaricationes Israelis super illum, visitabo super altaria Bethelis, et exscindentur cornua altaris, et cadent in terram, 3:14;

‘cornua altaris quod exscindentur’ erat quod ibi non repraesentaretur amplius verum ex bono; ‘Bethel’ est bonum Divinum, vocatur ideo ‘sanctuarium regis’, et ‘domus regni’, Amos 7:13. Quod reges ungerentur oleo ex cornu, I Sam. 16:2, 13; I Reg. 1:39, repraesentabat similiter ex bono verum; ‘oleum’ erat bonum n. 886, ‘cornu’ autem verum, ipsum regium in sensu interno est tale verum, n. 1728, 2015, ¹¹ cui potentia.

[11] Quod cornu in opposito sensu significet potentiam falsi quod ex malo, constat a sequentibus locis;

apud Amos, O laetantes ad non quicquam, dicentes, Annon in robore nostro accepimus nobis cornua? 6:13;

‘cornua’ ibi pro potentia falsi:

apud Zachariam,

Sustuli oculos meos, et vidi, et ecce quatuor cornua, et dixi ad angelum loquentem in me, Quid haec? et dixit ad me, Haec cornua quae disperserunt Jehudam, Israelem et Hierosolymam; et ostendit mihi Jehovah quatuor fabros, et dixi, Quid hi venientes ad faciendum? et dixit dicendo, Haec cornua quae disperserunt Jehudam, adeo ut vir non tollat caput suum, et venerunt hi ad terrendum, ad dejiciendum cornua gentium, attollentium cornu ad terram Jehudae, ad dispergendum eam, 2:1-4 [KJV 1:18-21];

‘cornua’ pro potentia falsi ¹² quod vastat Ecclesiam:

apud Ezechielem,

Latere et humero impellitis, et cornibus vestris feritis omnes infirmas, usque dum disperseritis eas foras,

34:21: ibi de pastoribus, qui per falsa seducunt, ‘cornua’ pro potentia falsi: ‘humerus’ pro omni potentia, n. 1085:

apud Jeremiam,

Jehovah destruxit, et non pepercit, et laetificavit super te hostem, exaltavit cornu inimicorum tuorum, Thren. ii

17:

apud eundem,

Excisum est cornu Moabi, et brachium ejus confractum est, Jer. 48:25;

‘cornu’ ibi pro potente falso:

[12] apud Davidem,

Dixi gloriantibus, Ne gloriemini; et impiis, Ne attollatis cornu, ne attollatis in altum cornu vestrum, ne loquamini collo duro, ... omnia cornua impiorum exscindam, exaltabuntur cornua justi, Ps. 75:5, 6, 11 [KJV Ps. 75:4, 5, 10];

‘cornua impiorum’ pro potentia falsi ex malo, ‘cornua justi’ pro potentia veri ex bono:

[13] apud Danielem,

Vsa bestia quarta, terribilis et formidabilis, robusta valde, cui dentes ferri, comedit et contrivit, et reliquum pedibus conculcavit; ... erant decem cornua illi: attendens fui ad cornua. et ecce cornu aliud parvum ascendit inter ea, et tria de cornibus prioribus eradicata sunt a coram eo, et ecce oculi sicut oculi hominis in cornu hoc, et os loquens magna:... videns fui tunc propter vocem verborum magnorum, quae cornu loquens.... Cupivi certitudinem de bestia quarta, ... et de cornibus decem quae in capite ejus, et de alio quod ascendit, et caderent a coram eo tria: et de cornu eodem, quod oculi ei, et os loquens magna:... videns fui, quod cornu idem faceret bellum cum sanctis; et praevaleret eis, usque dum venit Antiquus dierum et judicatum datum sanctis; et dixit, quod ad bestiam quartam, regnum quartum erit in terra, quod diversum erit ab omnibus regnis, et comedet omnem terram, et conculcabit eam, et conteret eam; quod at cornua decem, ex eodem regno decem reges surgent, et alius surget post eos, qui diversus erit a prioribus, et tres reges humiliabit, verba contra Altissimum loquetur, et sanctos atteret, ... post judicium sedebit, 7:7, 8, 11, 19-25 [26];

agitur ibi in sensu interno de statu Ecclesiae perverso; quae ibi visa sunt Danieli, ut ‘bestia, dentes ferri, cornu in quo oculi, et cornua loquentia’, et quae ‘bellum facerent cum sanctis’, et quod ‘loqueretur contra Altissimum’ significant statum falsi et haeresium intra Ecclesiam quod ‘cornua’ falsum potens et praevalens significent, constare potes solum ex eo quod eis tribuantur ‘oculi’, hoc est, intellectuale, n. 2701 et quod ¹³ locuta etiam contra Altissimum'; per ‘regna et reges’ non ¹⁴ significantur regna et reges, sed doctrinalia falsi, ut constare potest ab eorum significatione 'in Verbo, quod sint doctrinalia veri, et in opposito sensu doctrinalia falsi, videatur n. 1672, 2015, 2069, 2547:

[14] alibi apud Danielem,

Visus ei aries stans ante flumen, cui duo cornua, cornua autem alta, unum tamen altum prae altero, sed altum ascenderat posterius; vidi arietem cornu ferientem versus occidentem, et versus septentrionem, et versus meridiem, ita ut omnes ferae non consisterent coram eo, nec liberans e manu ejus, unde fecit secundum placitum, et magnum se faciebat.

Cum essem attentus, ecce hircus caprarum venit ab occidente super facies omnis terrae; ... huic hirco cornu inter duos oculos, venit ad arietem dominum cornuum, ... et cucurrit ad eum furore roboris sui, ... percussit eum, et fregit duo cornua ejus, nec erant vires in ariete consistendi coram eo:... postea hircus caprarum magnum se fecit valde, sed cum invaluit, fractum est cornu magnum, etascenderunt quatuor cornua loco ejus mox ex uno de illis exivit cornu unum de exiguo, et crevit valde versus meridiem, et versus ortum, et versus decus, et crevit ad exercitum caelorum, et dejecit in terram de exercitu, et de stellis, et conculcavit eas.... Aries cum duobus cornibus sunt reges Mediae et Persiae, hircus rex Graeciae, ... quatuor cornua loco unius, sunt quatuor regna ex gente, 8:1-fin.

ibi agitur in sensu interno de statu Ecclesiae spiritualis quae est ‘aries’, n. 2830, et describitur status illius ecclesiae, quomodo successive declinat et pervertitur; ‘hircus caprarum’ sunt illi qui in fide separata a charitate, seu in vero separato a bono, sunt qui incipiunt se efferre contra bonum, tandem contra Dominum; ‘cornua arietis’ sunt vera Ecclesiae spiritualis interna et externa; ‘cornua hirci caprarum’ sunt vera, quae degenerantur successive in falsa; per ‘regna et reges’ ibi nec significantur regna et reges, sed vera et falsa, ut modo dictum; Verbum enim Domini in sua essentia non agit de mundanis et terrestribus, sed de spiritualibus et caelestibus:

[15] apud Johannem, Visum est aliud signum in caelo, ecce enim draco magnus rufus, habens capita septem, et cornua decem, et super capitibus diademata septem, cauda ejus traxit tertiam partem stellarum caeli, et projecit eas in terram, Apoc. 12:3, 4: et alibi, Vidi ex mari bestiam ascendentem, quae habebat capita septem, et cornua decem, et super cornibus suis decem diademata, super capitibus suis nomen blasphemiae; ... datum est illi bellum facere cum sanctis, et vincere eos.... Deinde vidi aliam bestiam ascendentem e terra, quae habebat cornua duo similia agno, Apoc. 13:1, 2, 7, 11: iterum apud eundem,

Vidi mulierem sedentem super bestia coccinea plenam nominibus blasphemiae, et habebat capita septem, et cornua decem; ... erat Babylon magna; ... septem capita sunt montes septem, ubi mulier sedet super illis, et reges septem sunt; ... decem cornua decem reges sunt, Apoc. 17:3, 5, 7, 9,

[10], 12, 13; quod hic per ‘cornua’, similiter ac apud Danielem, significentur potentiae falsi, constare potest.

Footnotes: