6377. ‘Lavat in vino vestimentum suum’: quod significet quod Naturale Ipsius sit Divinum Verum ex Divino Bono Ipsius, constat a significatione ‘lavare’ quod sit purificare, de qua n. 3147; ex significatione ‘vini’ quod sit bonum ¹ amoris erga proximum et bonum fidei, et in supremo sensu Divinum Verum ex Divino Bono Domini, de qua sequitur; et ex significatione ‘vestimenti’ quod sit exterius quod tegit interius, de qua n. 5248, ita naturale, nam hoc exterius est, et tegit rationale quod interius; inde etiam ‘vestimentum’ est verum quia hoc exterius est ac tegit bonum ² interius, n. 2576, 4545, 4763, 5319, 5954.

[2] Quod ‘vinum’ sit ³ amor erga proximum et bonum fidei, constare potest ex illis quae de pane et vino in Sancta Cena, n. 2165, 2177, 3464, 4581, 5915 ostensa sunt, quod nempe panis ⁴ sit bonum amoris caelestis et quod ‘vinum’ bonum amoris spiritualis; hoc quoque constare potest a minhah et libamine in sacrificiis; ‘minhah’ ibi significabat bonum amoris et ‘libamen’ bonum fidei; minhah constabat ex talibus quae significabant amoris bonum et libamen ex vino quod significabat fidei bonum; ipsa etiam sacrificia dicebantur panis, n. 2165; quod libamen ex vino ⁵ adhiberetur in sacrificiis, videatur Exod. 29:40, Lev. 23:12, 13, 18, 19, Num. 15:2-15, 28:6, 7, 18 ad fin. , 29:1-7 seq.

[3] Quod ‘vinum’ significet ⁶ amorem erga proximum et bonum fidei, patet etiam apud Esaiam,

Omnis sitiens ite ad aquas, et cui non argentum, ite, emite, ac comedite, ac ite, emite sine argento et sine pretio vinum et lac, 55:1;

quod non emerent vinum et lac, nullus non scire potest, sed id quod per ‘vinum et lac’ significatur, hoc est, ⁷ amorem erga proximum et fidem; haec dantur a Domino ‘absque argento et pretio’:

[4] apud Hoscheam,

Area et torcular ⁸ non pascent illos, et mustum mentietur illis: ... revertetur Ephraim in Aegyptum, et in Assyria immundum comedent: non libabunt Jehovae vinum, et non grata erunt Ipsi sacrificia illorum, 9:2-4;

ibi etiam in sensu interno agitur de bono amoris et de bono fidei quod cessaverint; bonum amoris est ‘area’ ex frumento ibi et inde pane; et bonum fidei est ‘torcular, mustum et libamen vini’; ‘revertetur Ephraim in Aegyptum’ pro quod intellectuale consuleret scientifica de arcanis fidei; ‘in Assyria immundum comedent’ pro quod ex ratiocinatione inde; quod ‘Ephraim’ sit intellectuale Ecclesiae, videatur n. 5354, 6222, 6238, 6267; quod ‘Aegyptus’ sit scientificum, n. 1164, 1165, 1186, 1462, 5702; et quod ‘Assyria’ sit ratiocinatio, n. 1186; ipsa series etiam manifestat quod verbis ibi aliud insit quam quod in littera apparet; in sensu enim interno cohaerent, non autem in sensu externo, sicut quod ‘area et torcular non pascent illos, et mustum mentietur illis’, et mox, ‘revertetur Ephraim in Aegyptum, et in Assyria immundum comedent’; et quoque quid absque sensu interno foret, quod ‘reverteretur Ephraim in Aegyptum, et in Assyria immundum comedent’.

[5] Cessatio amoris mutui et boni fidei etiam per torcular et vinum describitur apud Jeremiam,

Super vindemiam tuam vastator cecidit, unde collecta est laetitia, et gaudium ex Carmele; et ex terra Moabi, vinum enim ex torcularibus cessare feci, non calcabit ⁹ hedad, 48:32, 33.

[6] Quod ‘vinum’ significet bonum ¹⁰ amoris mutui et fidei, patet etiam apud Johannem, Audivi vocem e medio quatuor animalium, dicentem, ... Oleo et vino damnum ne inferas, Apoc. 6:6;

‘oleum’ pro bono amoris caelestis, et vinum pro bono ¹¹ amoris spiritualis.

[7] Per oleum et vinum simile intelligitur in parabola Domini de Samarita, apud Lucam, Samarita quidam iter faciens, et videns eum qui vulneratus fuit a latronibus, visceribus commotus est, quare accedens obligavit vulnera ejus, infudit oleum et vinum, 10:33, 34;

quod ‘infuderit oleum et vinum’ significat quod praestiterit opera amoris et charitatis'; quod ‘oleum’ sit bonum amoris, videatur n. 886, 3728; pariter per quod antiqui oleum et vinum fuderint super statuam, cum illam sanctificarent, Gen. 35:14, n. 4581, 4582.

[8] Quod ‘vinum’ sit bonum ¹² amoris et fidei, patet a Domini verbis, cum instauravit Sanctam Cenam, quae tunc de vino diceret, Dico vobis quod non bibiturus sim a nunc ex hoc genimine vitis usque ad diem illum, quando id bibero vobiscum novum in regno Patris Mei, Matth. 26:29, Luc. 22:17, 18;

quod non ibi ¹³ bibiturus vinum, cuivis constare potest, sed quod significetur bonum amoris et fidei, quod ¹⁴ daturus illis qui a regno ¹⁵ Ipsius. ¹⁶ Simile per vinum significatur apud Esai. 24:9, 11, Thren. 2:11, 12, Hoschea 14:8, Amos 9:13, 14, Zach. 9:15, 16, Luc. 5:37-39.

[9] Quoniam ¹⁷ ‘vinum’ significat bonum ¹⁸ amoris et fidei, ideo in supremo sensu significat Divinum Verum a Divino Bono Domini, nam ex hoc per influxum ¹⁹ est homini qui recipit, bonum ²⁰ amoris et fidei.

[10] ²¹ Quoniam pleraque in Verbo etiam contrarium sensum habent, ita quoque vinum, in quo sensu vinum significat falsum ex malo, ut apud Esaiam,

Vae surgentibus mane sub auroram, et siceram persequuntur, commorantibus in crepusculum, ut vinum incendat eos; ... vae heroibus ad potandum vinum, et viris roboris ad miscendum siceram, 5:11, 22:

apud eundem,

Etiam hi per vinum errant, et per siceram aberrant: sacerdos et propheta errant per siceram, absorbentur a vino, aberrant per siceram, errant inter videntes, titubant in judicio, 28:7:

apud eundem,

Pastores non sciunt intelligere, omnes in viam suam respiciunt.... Venite, sumam vinum, et inebriabimur sicera; fiatque sicut hoc, die ²² crastino, magna abundantia, 56:11, 12: et praeterea apud Jer. 13:12, 4:11, 7:5, Amos 2:8, Mich. 2:11, ²³ Ps. 75:9 [KJV 8), Deut. 32:33. Falsum ex malo etiam significatur per ‘calicem vini irae’, Jer. 25:15, 16, Apoc. 14:8, 10, 16:19;

per ‘torcular vini furoris irae Dei’, Apoc. 19:15;

perque ‘vinum scortationis’, Apoc. 17:2, 18:3.

Footnotes:

6222. ‘Et accepit duos filios suos secum, Menashen et Ephraimum’: quod significet ¹ Ecclesiae voluntarium et Ecclesiae Intellectuale ab interno nata, constat ex repraesentatione ‘Menashis’ quod sit novum voluntarium ² in naturali et quale ejus, de qua n. 5354 ad fin. ; et ex repraesentatione ‘Ephraimi’ quod sit novum intellectuale in naturali et quale ejus, de qua n. 5354; quod ab interno nata sint, significatur per quod essent ‘filii Josephi’ per quem caeleste internum repraesentatur, n. 5869, 5877.

[2] Quid Ecclesiae intellectuale, et Ecclesiae voluntarium, dicendum est: Ecclesiae intellectuale est percipere ex Verbo quid verum fidei et quid bonum charitatis; notum est quod sensus litteralis Verbi talis sit ut quodcumque dogma homo arripit, ex illo sensu id confirmet; causa est quia illa quae sunt sensus litteralis Verbi, sunt vasa communia quae recipiunt vera, et quod vasa illa, non nisi quam cum receperint ³ vera, appareant quasi per transparentiam qualia sunt; ita quod sint modo ⁴ communia quae ab homine primum haurienda sunt ut apte recipere possit particularia et singularia; quod sensus litteralis Verbi talis sit ut quodcumque dogma homo arripit, ex illo sensu confirmet, patet manifeste ex tot heresibus quae in Ecclesia fuerunt, et quae adhuc sunt, quarum unaquaevis a sectariis confirmatur ex sensu litterali Verbi, ⁵ ac ita ab illis confirmatur, ut ⁶ prorsus credatur quod ita sit; et tunc si ipsum verum ⁷ de caelo audirent, ne hilum ⁸ reciperent;

[3] causa est quod illis non Ecclesiae intellectuale sit; Ecclesiae enim intellectuale est cum homo legit Verbum et unum cum altero sedulo confert, quod percipiat inde quid credendum et quid faciendum; hoc non cadit nisi in tales qui illustrantur a Domino, et ⁹ quoque qui in orbe Christiano illustrati vocantur; et illustratio illa ¹⁰ non cadit in alios quam in tales qui vera scire desiderant, non propter famam et gloriam sed propter vitam et usum; ipsa illa illustratio recipitur ab intellectuali apud hominem, nam intellectuale est quod illustratur; hoc patet manifeste ex eo quod qui parum intellectualis habent, nequaquam possint ex Verbo talia videre, sed quod fidem habeant illis quos credunt illustratos esse. Praeterea sciendum quod qui regenerati sunt, accipiant a Domino intellectuale quod illustrari potest; est lux caeli a Domino quae influit in intellectuale ac illustrat illud; intellectuale enim non aliunde suam lucem, suum visum, proinde suam perceptionem habet.

[4] Sed intellectuale hoc quod Ecclesiae intellectuale vocatur, interius est quam intellectuale quod modo est ex scientificis, est enim apperceptio quod ita sit, non quod scientifica et philosophica id dictant, sed quia Verbum in sensu suo spirituali; ut pro exemplo: qui in Ecclesiae intellectuali sunt, clare possunt percipere quod Verbum in omnibus et singulis doceat quod amor in Dominum et charitas erga proximum sint ¹¹ essentialia Ecclesiae, et quod vita hominis maneat post mortem, quodque vita ejus sit ex amoribus ejus; tum quod fides separata a charitate non sit fides, et quod fides nihil faciat ad vitam aeternam nisi quantum ea adjungitur bono amoris in Dominum et bono charitatis erga proximum; proinde quod conjuncta erunt ut ¹² sit vita spiritualis; quod haec vera sint, clare percipere possunt illi qui intellectuale illustratum habent, sed qui id non habent, id nequaquam videre possunt.

[5] Creditur quod illi intellectuale in rebus Ecclesiae habeant qui sciunt dogmata seu doctrinalia suae Ecclesiae multis confirmare, et hoc usque ad persuasionem quod ita sit, et quoque qui sciunt plures haereses dextre refellere; sed hoc non est intellectuale Ecclesiae, nam confirmare dogma non est intellectualis sed est ingenii in sensuali, et cadit quandoque in ¹³ pessimos, et id facere possunt qui prorsus nihil credunt et quoque ¹⁴ qui in ipsis falsis sunt; his ¹⁵ et illis nihil facilius est quam confirmare quodcumque lubet, usque adeo ut simplices persuadeantur; sed intellectuale Ecclesiae est percipere et videre, antequam aliquod dogma confirmatur, num verum sit vel non, et dein confirmare;

[6] hoc intellectuale est quod per ‘Ephraimum’ ¹⁶ repraesentatur; Ecclesiae autem bonum quod per ‘Menashen’ repraesentatur, est bonum charitatis quod a Domino insinuatur homini Ecclesiae per vera fidei; haec enim una cum bono charitatis sunt quae influunt in intellectuale et illustrant illud, et quoque faciunt ut intellectuale et voluntarium unam mentem constituant. Quod utrumque, nempe ¹⁷ intellectuale et ¹⁷ voluntarium, ab interno natum sit, constare potest ex illis quae prius saepius dicta et ostensa sunt, nam omnis affectio ¹⁸ boni et veri' per quam illustratio, non aliunde influit, ¹⁹ ita non aliunde nascitur quam ab interno, hoc est, per internum a Domino.

Footnotes: