183. "Haec dicit habens septem spiritus Dei." - Quod significet Dominum ex quo omnia vera caeli et ecclesiae (ex his constare potest): quod sit Dominus qui intelligitur, est quia est Filius hominis qui haec dixit, ut quoque ad reliquarum Ecclesiarum Angelos, et "Filius hominis" est Dominus quoad Divinum Humanum (videatur supra, n. 63, 151). Per "septem spiritus Dei" intelliguntur omnia vera caeli et ecclesiae, ex causa quia "Spiritus Dei" in Verbo significat Divinum Verum procedens a Domino. Multis in locis in Verbo dicitur "spiritus"; et cum de homine, per "spiritum" significatur Verum Divinum receptum vita, ita ejus vita spiritualis; at cum de Domino, per "Spiritum" intelligitur Divinum quod procedit ab Ipso, quod communi voce vocatur Divinum Verum. Sed quia hodie pauci sunt qui sciunt quid per "spiritum" in Verbo intelligitur, velim primum ex locis inde adductis ostendere quod "spiritus", cum de homine, significet Divinum Verum receptum vita, ita ejus vitam spiritualem. Sed quia duo sunt quae faciunt hominis vitam spiritualem, nempe bonum amoris et verum fidei, ideo pluribus in locis dicitur "cor et spiritus", et quoque "cor et anima", et per "cor" significatur bonum amoris, ac per "spiritum" verum fidei, similiter per "animam" nam per hanc in Verbo intelligitur spiritus ejus.

[2] Quod per spiritum", Cum de homine, verum receptum vita significetur, constat ex sequentibus his locis:

- Apud Ezechielem,

"Facite vobis cor novum et spiritum novum; quare moriemini domus Israelis?", (18:31);

apud eundem,

"Dabo vobis cor novum, et spiritum novum dabo in medio vestri" (36:26);

apud Davidem,

"Cor mundum crea mihi Deus, et spiritum firmum innova in medio mei... Sacrificia Dei spiritus infractus; cor infractum et contritum Deus non spernit" (Psalmuss 51:12-14, 19 [B.A. 10, 17]);

in his locis "cor" significat bonum amoris, et "spiritus" verum fidei, ex quibus vita spiritualis homini: nam duo sunt quae faciunt omnem vitam hominis, nempe bonum et verum; haec duo unita in homine faciunt vitam ejus spiritualem.

[3] Quoniam "cor" significat bonum, et "spiritus" verum, utrumque receptum vita, ideo "cor" in opposito sensu significat malum, et "spiritus" falsum; nam pleraque in Verbo etiam oppositum sensum habent. In hoc sensu dicuntur "cor" et "spiritus" apud Davidem,

"Generatio non rectum facit cor ejus, nec constans cum Deo est spiritus ejus" (Psalmuss 78:8);

apud Ezechielem,

"Liquescet omne cor, ... et contrahetur omnis spiritus" (21:12 [B.A. 7]);

apud Mosen,

"Aggravavit Jehovah spiritum regis Chesbonis, ... et obfirmavit cor ejus" (Deuteronomius 2:30);

apud Esaiam,

"Concipite quisquilias, parite stipulam, spiritum Vestrum ignis comedet" (33:11 ¹ );

apud Ezechielem,

"Vae prophetis stultis qui abeunt post spiritum suum" (13:3);

apud eundem,

"Quod ascendit super spiritum Vestrum, non fiet unquam" (20:32).

[4] Ex his patet quod tota vita hominis intelligatur per "cor et spiritum"; et quia tota vita ejus se refert ad haec bina, nempe ad bonum et verum, et in spirituali sensu ad amorem et fidem, ideo per "cor et spiritum" illae binae vitae hominis intelliguntur. Inde quoque est quod "cor et spiritus" significent voluntatem et intellectum hominis, quoniam hae binae facultates apud hominem faciunt omnem vitam ejus; alibi quam in illis non est vita homini: causa est, quia voluntas est receptaculum boni et ejus amoris aut mali et ejus amoris, ac intellectus est receptaculum, veri ² et ejus fidei aut falsi et ejus fidei; ac, ut dictum est, omnia apud hominem se referunt ad bonum et verum aut ad malum et falsum, et in spirituali sensu ad amorem et fidem (videatur Doctrina Nova Hierosolymae, n. 28-35). Quod per "spiritum", cum de homine, significetur verum aut falsum, et ex uno aut altero vita ejus, est quia per "spiritum" proprie intelligitur spiritus qui est in homine et cogitat, et is ³ cogitat vel ex veris vel ex falsis. Sed, ut mox supra dictum, sunt duo quae faciunt vitam hominis, intellectus et voluntas; vita intellectus est cogitare ex veris aut falsis, et vita voluntatis est afficere seu incendere amore illa quae intellectus cogitat: hae binae vitae hominis correspondent binis vitis corporis ejus, quae sunt vita respirationis pulmonis, et vita pulsus cordis; per hanc correspondentiam unitus est spiritus corpori apud hominem (videatur supra, n. 167; et in opere De Caelo et Inferno 446, 447);

[5] quia talis correspondentia est, ideo spiritus dicitur a vento tam in lingua originali, quam in pluribus aliis linguis; quare etiam exspirare exprimitur per "emittere spiritum", et hoc quoque in Verbo:

- Ut apud Davidem,

" ⁴ Collegi spiritum eorum, exspiravit" (Psalmuss 104:29);

apud Ezechielem,

Dixit Dominus Jehovih ossibus aridis, "Ecce Ego adducens spiritum in vos, ut Vivatis:... et dixit Dominus Jehovih, A quatuor ventis veni spiritus, et inspira in occisos hos;... et Venit in eos spiritus, et revixerunt" (37:5, 9, 10);

in Apocalypsi,

Duo testes occisi a bestia ascendente ex abysso, "sed post tres dies et dimidium spiritus vitae a Deo intravit in illos, ut consisterent super pedes suos" (11:7, 11);

apud Lucam,

Jesus apprehendens manum puellae mortuae", (vocavit,) dicens, Puella surge; reversus itaque est spiritus ejus, et surrexit ex templo" (8:54, 55).

[6] Ex his intellectis constare potest quid per "Spiritum", cum de homine, significatur plurimis in locis in Verbo; ex quibus haec solum velim afferre:

- Apud Johannem,

"Nisi quis fuerit generatus ex aqua et spiritu, non potest introire in regnum Dei... ventus quo vult spirat. et sonum ejus audis, sed nescis unde venit et quo vadit; sic est omnis qui generatus est ex spiritu" (3:5, 8);

apud eundem,

Dominus inspiravit in discipulos, et dixit, "Accipite Spiritum Sanctum" (20:22 ⁵ );

in Libro Genseos,

"Jehovah... inspiravit in nares hominis animam vitarum" (2:7);

praeter alibi.

[7] Quod "spiritus" in spirituali sensu significet verum, ac vitam hominis ex illo, quae est intelligentia, patet manifeste ab his locis:

- Apud Johannem,

"Venit hora et nunc est, quando Veri adoratores adorabunt Patrem in spiritu et veritate" (4:23);

apud Danielem,

"In illo erat spiritus excellens, scientiae et intelligentiae Audivi de te, quod spiritus Dei in te, et lux, et intelligentia et sapientia excellens inveniatur in te" (5:12, 14);

apud Mosen,

"Tu loqueris ad omnes sapientes corde, quos implevi spiritu sapientiae" (Exodus 28:3);

apud Lucam,

Johannes "crevit et corroboratus est spiritu" (1:80 ⁶ );

et de Domino,

Jesus "puer Crevit, et corroboratus est spiritu, et impletus sapientia" (2:40).

[8] Quum notum est quid significat "spiritus" apud hominem, sciri potest quid significat spiritus cum dicitur de Jehovah seu Domino, cui tribuuntur omnia quae homini, sicut facies, oculi, aures, brachia, manus, ut et cor et anima, ita quoque spiritus, qui in Verbo vocatur "Spiritus Dei", "Spiritus Jehovae", "Spiritus narium Ipsius", "Spiritus oris Ipsius", "Spiritus veritatis", "Spiritus sanctitatis", et "Spiritus Sanctus." Quod per illum intelligatur Divinum Verum procedens a Domino, constat ex pluribus locis in Verbo. Causa quod Divinum Verum procedens a Domino sit Spiritus Dei, est quia omnis vita hominibus inde est, ac vita caelestis illis qui Divinum illud Verum fide et vita recipiunt. Quod id sit Spiritus Dei, Dominus Ipse docet:

- Apud Johannem,

"Verba quae Ego loquor vobis, spiritus sunt et Vita sunt" (6:63);

apud Esaiam,

" ⁷ Exibit Virga de trunco Jischaji:... quiescet super Eo spiritus Jehovae, spiritus sapientiae et intelligentiae, spiritus consilii et virtutis" (11:1, 2);

apud eundem,

"Dedi spiritum meum super Illum, judicium gentibus proleret" (42:1);

apud eundem,

"Venturus sicut flumen, spiritus Jehovae signum inferet in Ipsum" (59:19);

apud eundem,

"Spiritus Domini Jehovih super Me, ideo unxit Me Jehovah ad evangelizandum pauperibus" (61:1);

(et alibi, )

"Quem misit Pater, Verba Dei loquitur; non ex mensura dedit Deus spiritum" (Johannes 3:34);

haec de Domino.

[9] Quod Spiritus Sanctus sit Divinum Verum procedens a Domino, constare potest apud Johannem,

"Ego Veritatem vobis dico, prodest vobis ut Ego abeam; si non abivero, Paracletus non veniet ad Vos; si vero abivero, mittam illum ad vos:... quum venerit ille Spiritus veritatis, ducet vos in omnem veritatem: non loquetur a semet Ipso, ... sed ex meo accipiet et annuntiabit vobis" ( ⁸ 16:7, 13, 14);

quod "Paracletus" hic sit Divinum Verum procedens a Domino, manifeste patet, nam dicitur quod Ipse Dominus "veritatem" illis dixerit, et cum abiverit, missurus sit Paracletum "Spiritum veritatis", qui ducturus illos "in omnem veritatem", et quod "Ille non loquetur a semet ipso", sed quod a Domino. Dicitur "ex meo accipiet", quia Divinum Verum procedit ex Domino, et procedens dicitur "meum", Ipse enim Dominus est Divinus Amor, et procedens ab Ipso est Divinum Verum, ita est suum (videatur in opere De Caelo et Inferno 139, 140, et antecedentia ibi; et in Doctrina Novae Hierosolymae, n. 307): quod exire et procedere intelligatur per "mitti" et "mittere", videatur in Arcanis Caelestibus (n. 2397, 4710, 6831, 10561); similiter hic per "mittam illum ad vos." Quod Paracletus sit Spiritus Sanctus patet apud Johannem,

"Paracletus Spiritus Sanctus Ille vos docebit omnia" (14:26);

[10] apud eundem,

Jesus magna Voce clamavit, dicens, "Si quis sitiverit, Venito ad Me, et bibito; quisquis credit in Me, sicut dicit Scriptura, flumina e ventre illius fluent aquae viventis; hoc dicit de spiritu quem accepturi credentes in Ipsum: nondum erat Spiritus Sanctus, quia Jesus nondum glorificatus erat" (7:37-39);

quod Spiritus Sanctus sit Divinum Verum procedens a Domino, quod tam immediate ab Ipso quam mediate per angelos et Spiritus influit apud hominem, etiam ex his manifeste patet: dicit enim Dominus primum, quod "qui credit in Ipsum, flumina ex ventre illius fluent aquae viventis", et dein hoc dixit de spiritu quem accepturi; "aqua" enim in spirituali sensu significat verum, et "flumina aquae viventis" Divinum Verum a Domino in copia; simile itaque intelligitur per "spiritum" quem accepturi.

(Quod "aqua" significet verum, et "aqua vivens" Divinum verum, videatur supra, n. 71.) Et quia Divinum Verum procedit ab Humano Domini glorificato, et non immediate ab Ipso Divino Ipsius, quia hoc in Se ab aeterno fuit glorificatum, ideo dicitur, "Nondum erat Spiritus Sanctus quia Jesus nondum glorificatus erat." Quod "glorificare" sit Divinum facere, et quod Dominus Humanum suum plene glorificaverit, hoc est, Divinum fecerit per ultimam suam tentationem et victoriam in cruce, videatur in Doctrina Novae Hierosolymae (n. 293-295, 300-306).

[11] Mirantur in caelo quam maxime quod homo ecclesiae non sciat quod Spiritus Sanctus, qui est Divinum Verum, procedat ab Humano Domini, et non immediate a Divino Ipsius, cum tamen Doctrina recepta in universo Christiano orbe docet,

Sicut Pater etiam Filius est increatus, infinitus, aeternus, omnipotens, Deus, Dominus; nemo Eorum primus et ultimus, nec maximus aut minimus. Christus est Deus et Homo; Deus ex natura Patris, et Homo ex natura Matris: sed tametsi est Deus et Homo, usque tamen non sunt duo, sed est unus Christus; est unus, at non ita quod Divinum sit mutatum in Humanum, sed Divinum recepit ad Se Humanum; est prorsus unus, sed non ita quod binae naturae sint commixtae, sed est unica Persona, quia sicut corpus et anima sunt unus homo ita Deus et Homo est unus Christus. (Haec ex Symbolo Athanasii.)

Quoniam nunc Divinum et Humanum Domini non sunt duo, sed unica Persona, et sunt unita sicut anima et corpus, sciri potest quod Divinum quod vocatur Spiritus Sanctus exeat et procedat ex Divino Ipsius per Humanum, ita ex Divino Humano, nihil enim quicquam procedere potest a corpore nisi quam ex anima per corpus, quoniam omne vitae corporis est ex ejus anima; et quia sicut Pater ita Filius est increatus, infinitus, aeternus, omnipotens, Deus, Dominus, et nemo Eorum primus et ultimus, nec maximus aut minimus, sequitur quod Divinum Procedens, quod vocatur Spiritus Sanctus, procedat ab Ipso Divino Domini per Humanum Ipsius, et non a Divino alio quod Pater vocatur; nam docet Dominus quod Pater et Ipse unum sint, ac Pater in Ipso et Ipse in Patre (de quo videatur infra, n. 200). Sed quod plerique in Christiano orbe aliter corde suo cogitent, et inde aliter credant, dixerunt angeli quod hoc inde sit, quia de Humano Domini separato a Divino Ipsius cogitant, quod tamen est contra Doctrinam, quae docet quod Divinum et Humanum Domini non sint duo sed unica Persona, ac unita sicut anima et corpus. Ut hoc sit in Doctrina totius orbis Christiani, provisum est a Domino, quia hoc essentiale ecclesiae est, et essentiale salutis omnium. Quod autem distinxerint Divinum et Humanum Domini in binas naturas, et dixerint quod Dominus sit Deus ex natura Patris, et Homo ex natura matris, erat ex causa quia non noverunt quod cum Dominus plene glorificavit Humanum suum exuerit humanum ex matre, et induerit Humanum ex Patre (secundum illa quae in Doctrina Novae Hierosolymae, n. 295, ostensa sunt. Quod hoc etiam factum sit in Concilio propter Papam ab illis qui ibi tunc, ut pro Vicario Ipsius agnosci posset, videatur in Arcanis Caelestibus, n. 4738).

[12] Quod "Spiritus Dei" sit Divinum Verum, et inde vita spiritualis homini qui illud recipit, patet adhuc ab his locis:

- Apud Micham,

"Ego impletus sum virtute cum spiritu Jehovae, et judicio" (3:8);

apud Esaiam,

"Effundam aquas super sitientem, et rivulos super aridam, et spiritum meum super semen tuum" (44:3);

apud eundem,

"In die illo erit Jehovah Zebaoth... in spiritum judicii sedenti super judicio, et in fortitudinem illis" (28:5, 6);

apud Ezechielem,

"Ut cognoscatis quod... daturus sim spiritum meum in vobis, ut vivatis" (37 [13,] 14);

apud Joelem,

"Effundam spiritum meum super omnem carnem, ... et super servos et super ancillas" (3 [1,] 2 [B.A. 28, 29]);

in Apocalypsi,

"Testimonium Jesu est spiritus prophetiae" (19:10).

Quia "Spiritus Dei" significat Divinum Verum, ideo vocatur ille

Spiritus oris Jehovae (Psalmuss 33:6);

"Spiritus labiorum" (Esaias 11:4);

"Halitus Dei" et "spiritus narium" (Threni 4:20; Psalmuss 18:16 [B.A. 15); Hiob 4:9).

Apud Matthaeum,

Johannes dixit, "Ego vos baptizo aqua in paenitentiam; qui vero post me venturus ille vos baptizabit spiritu sancto et igne" (3:11);

"baptizare" in sensu spirituali significat regenerare; "spiritus sanctus" Divinum Verum; et "ignis" Divinum Bonum.

(Quod "baptizare" significet regenerare, videatur (supra, ) n. 71; et quod "ignis" bonum amoris, n. 68.)

[13] Ex his nunc constare potest quid intelligitur per Domini verba ad discipulos,

"Euntes... baptizate in nomen Patris, Filii et Spiritus Sancti" (Matth. 28:19 ⁹ );

"Pater" ibi est ipsum Divinum, "Filius" est Divinum Humanum, et "Spiritus Sanctus" est Divinum procedens quod est Divinum Verum; ita est unum Divinum, et usque Trinum: quod ita sit, Dominus docet apud Johannem,

"Ex his cognovistis" Patrem "et vidistis Ipsum;... qui Me videt videt Patrem;... Ego in Patre et Pater in Me est" (14:7, 9, 10).

[14] Quoniam Divinum procedens, quod est Divinum Verum, influit apud homines tam immediate quam etiam mediate per angelos et spiritus, ideo creditum est quod Spiritus Sanctus sit tertia Persona distincta a duabus quae Pater et Filius vocantur; sed asseverare possum quod nemo in caelo sciat aliud Sanctum Divinum quam Divinum Verum procedens a Domino; et quia Divinum Verum communicatur hominibus etiam mediate per angelos, ideo dicitur apud Davidem,

"Jehovah Deus... fecit angelos suos spiritus" (Psalm. 104 [1,] 4).

Haec nunc allata sunt ut sciatur quod per "septem spiritus" significentur omnia vera caeli et ecclesiae a Domino.

Quod "septem spiritus" sint omnia vera caeli et ecclesiae, patet evidentius ab his in Apocalypsi,

"Septem lampades ignis ardentes coram throno sunt septem spiritus Dei" (4:5);

et porro,

"In medio seniorum Agnus stans habens cornua septem, et oculos septem, qui sunt septem spiritus Dei emissi in omnem terram" (5:6);

quod. "spiritus" ibi non sint spiritus, patet ex eo, quod "lampades" et "oculi Agni" dicantur spiritus; "lampades" significant Divina vera, et "oculi" intellectum veri, et cum de Domino Divinam Ipsius Sapientiam et Intelligentiam (videatur supra, n. 152).

Footnotes:

152. "Habens oculos suos tanquam flammam ignis." Quod significet Divinam Providentiam ex Divino Amore Ipsius, ac Divinam sapientiam et intelligentiam communicatam illis qui in amore et inde fide in Ipsum sunt.

Quod "oculi sicut flamma ignis", cum de Domino, sit Divina Ipsius Providentia ex Divino Ipsius Amore, videatur supra (n. 68): quod etiam sit Divina sapientia et intelligentia communicata illis qui in amore et inde fide in Ipsum sunt, est quia per "oculos" in Verbo, cum de hominibus, significatur intellectus veri, et intellectus Veri est intelligentia et sapientia; inde per "oculos", cum de Domino, significatur Divina sapientia et intelligentia procedens ab Ipso; et quod procedit ab Ipso, hoc communicatur angelis et hominibus qui in amore et inde fide in Ipsum sunt. Omnis etiam sapientia et intelligentia, quae est angelis et hominibus, non est eorum sed Domini apud illos; quod etiam notum est in ecclesia, scitur enim quod omne bonum quod est amoris, et omne verum quod est fidei, a Deo sit, et nihil ab homine; ac vera interius visa et agnita faciunt intelligentiam, et haec una cum bonis interius perceptis et inde visis faciunt sapientiam: inde nunc est, quod per "habere oculos tanquam flammam ignis", etiam significetur Divina sapientia et intelligentia Domini communicata illis qui in bonis amoris et inde fide in Ipsum sunt.

[2] Quod "oculi" significent intellectum, est quia omnis visus oculorum apud homines et angelos inde est. Quod omnis visus oculorum inde sit, apparet sicut paradoxon illis qui non sciunt causas rerum interiores, ex quibus effectus sistuntur in corpore: qui illas non sciunt non aliter credunt quam quod oculus videat ex se, auris audiat ex se, lingua gustet ex se, et corpus sentiat ex se; cum tamen interior vita hominis, quae est vita spiritus ejus, quae vita est vita intellectus et voluntatis ejus seu cogitationis et affectionis, sentit per organa corporis illa quae in mundo sunt, et sic percipit illa naturaliter. Totum corpus cum omnibus suis sensoriis est modo instrumentum suae animae seu sui spiritus; quae etiam est causa, quod, cum separatur spiritus hominis a corpore, corpus prorsus nihil sentiat, at spiritus postea sentiat aeque ac prius. (Quod spiritus hominis aeque videat, audiat, sentiat post solutionem a corpore, ut prius in corpore, videatur in opere De Caelo et Inferno 461-469; praeterea De Correspondentia Intellectus cum Visu Oculi, in Arcanis Caelestibus, n. 4403-4421, 4523-4534.) Apud bestias etiam interior earum vita, quae quoque anima earum vocatur, pariter per organa externa corporis earum sentit; sed cum differentia quod non rationaliter sicut homo, ita non ex intellectu et voluntate tali qualis est homini (videatur in opere De Caelo et Inferno 108; et De Ultimo Judicio 25).

[3] Inde nunc est quod per "oculum" in Verbo significetur intellectus veri, seu intelligentia et sapientia, ut constare potest a sequentibus his locis:

- Apud Esaiam,

"Dic populo huic, Audite audiendo sed non intelligite, ac videte videndo et non cognoscite; impingua cor populi hujus, et aures ejus aggrava, et oculos ejus obline, ne forte videat oculis suis" (6:9, 10; Johannes 12:40);

"oculos obtinere ne forte videat oculis suis", est obtenebrare intellectum ne intelligat.

[4] Apud eundem,

"Effudit Jehovah super vos spiritum somnolentiae, et occlusit oculos vestros, prophetas et capita vestra, videntes obtexit" (29:10);

"occlusit oculos, prophetas et capita, et videntes obtexit", est intellectum veri: "prophetae" etiam sunt qui docent vera, qui etiam vocantur "capita" quia caput significat intelligentiam; et quoque vocantur "videntes" ex revelatione Divini Veri apud illos.

[5] Apud eundem,

"Non connivebunt oculi videntium, et aures audientium auscultabunt" (32:3);

"videntium oculi" pro illorum qui intelligunt vera.

Apud eundem,

"Qui occludit oculos suos ne videant malum:... regem in pulchritudine sua videbunt oculi tui" (33:16, 17);

"occludere oculos ne videant malum", est malum non admittere in cogitationem; "regem in pulchritudine sua videbunt oculi", est quod intellecturi verum in sua luce cum amoenitate, nam per "regem" ibi non intelligitur rex, sed verum (videatur supra, n. 31(a)).

[6] Apud Jeremiam,

"Audite haec, popule stulte, cui non cor; quibus oculi non vident, et quibus aures non audiunt" (5:21; Ezechiel 12:2).

In Threnis,

"Cecidit corona capitis nostri propter hoc factum est languidum cor nostrum, et propter hoc caligarunt oculi nostri" (Threni 5 [16,] 17);

"corona capitis" est sapientia (videatur supra, n. 126); "cor languidum" est voluntas boni non amplius; (quod "cor" sit voluntas et amor, videatur in opere De Caelo et Inferno 95); "oculi" sunt intellectus veri, qui "caligantes" dicuntur cum non amplius intelligitur verum.

[7] Apud Sachariam,

"Poena pastoris deserentis gregem; gladius super oculo dextro ejus, ... et oculus dexter caligando caligabit" (11:17);

"gladius super oculo dextro, et oculus dexter caligando caligabit", est quod periturum omne Verum in intellectu per falsum (quod "gladius" sit destructio veri per falsum, videatur supra, n. 131(b)).

[8] Apud eundem,

"Plaga, qua percutiet Jehovah omnes populos qui pugnabunt contra Hierosolymam;... oculi ejus contabescent in foraminibus suis" (14:12);

"populi qui pugnabunt contra Hierosolymam", sunt qui contra ecclesiam ("Hierosolyma" est ecclesia); "oculi" eorum quod "contabescent", est quod peritura intelligentia, pugnant enim ex falsis contra vera.

[9] Apud Sachariam,

"Percutiam omnem: equum stupore et omnem equum populorum caecitate" (12:4);

agitur ibi de vastatione ecclesiae; per "equum" significatur intellectuale; quare per quod "equus percuteretur stupore" et "caecitate", est quod intellectus.

(Quod "equus" significet intellectuale, videatur in opusculo De Equo Albo 1-5.)

[10] Apud Davidem,

"Exaudi Me Jehovah, Deus mi illumina oculos meos, ne forte dormiam mortem" (Psalmuss 13:4 [B.A. 3]);

"illumina oculos" est intellectum.

Apud Mosen,

"Non accipies munus, quia munus occaecat oculos sapientum" (Deuteronomius 16:19);

"occaecare oculos sapientum" est ut non videant seu intelligant verum.

[11] Apud Matthaeum,

"Lucerna corporis est oculus; si oculus simplex, totum corpus lucidum; si oculus malus, totum corpus obtenebratum; si ergo lumen sunt tenebrae, tenebrae quantae" (6:22, 23; Luca 11:34);

hic per "oculum" non intelligitur oculus sed intellectus, per "oculum simplicem" intellectus veri, per "oculum malum" intellectus falsi; "tenebrae" sunt falsa; "totum corpus" est totus Spiritus, nam is totus est qualis ejus voluntas et inde intellectus: si ei intellectus veri ex voluntate boni, est is angelus lucis; si autem ei intellectus falsi, est is spiritus tenebrarum: per illa verba describitur hominis reformatio per intellectum veri. Inde patet, quod qui scit quid "oculus" significat, scire possit arcanum illorum verborum. Quod homo reformetur per vera in intellectu, videatur supra (n. 112, 126).

[12] Apud Matthaeum,

"Si oculus dexter scandalizaverit te, erue eum et abjice abs te; nam bonum est luscus intrare in vitam, quam duos habens oculos mitti in gehennam ignis" (5:29, 18:9: Marcus 9:47);

per "oculum" nec hic intelligitur oculus sed intellectus cogitans; per "oculum dextrum scandalizantem" intellectus cogitans malum; "eruere et abjicere illum" est tale non admittere sed rejicere; "luscus" est intellectus non cogitans malum, sed modo verum; intellectus enim cogitare potest verum; si cogitat malum est ex voluntate mali: quod oculus "dexter" dicatur, est quia per illum significatur intellectus boni, et per "sinistrum" intellectus veri (videatur n. 4410, 6923).

[13] Apud Esaiam,

"Audient in die illo surdi verba Libri, et ex caligine et e tenebris oculi caecorum videbunt" (29:18);

apud eundem,

"Tunc aperientur oculi caecorum, et aures surdorum" (35:5 ¹ );

apud eundem,

"Dabo te... in lucem gentium, ad aperiendum oculos caecorum, ad educendum e carcere vinctum, et e domo claustri sedentes in tenebris" (42 [6,] 7);

apud eundem,

"Educ populum caecum, cui oculi sunt, et surdos quibus aures" (43:8);

"aperire oculos caecorum" est instruere illos qui adhuc ignorant vera, et usque desiderant illa, ita gentes. Simile significatur per sanationes caecorum a Domino (Matthaeus 9:27-29; 20:29 ad fin. ; cap. 21:14; Marcus 8:23, 25; Luca 18:35 ad fin.; Johannes 9:1-21);

nam omnia miracula Domini involvebant talia quae sunt ecclesiae et caeli; inde erant illa Divina (videatur n. 7337, 8364, 9031).

[14] Quia "oculus" significabat intellectum, ideo inter statuta apud filios Israelis erat,

Quod caecus aut confusus oculo ex semine Aharonis non accederet ad offerendum sacrificium, nec intra velum intraret (Leviticus 21:17-23);

Quod caecum non offerendum esset in sacrificium (Leviticus 22:22; Malachias 1:8):

inde etiam inter maledictiones erat "Febris consumens oculos" (Leviticus 26:16).

Ex his nunc sciri potest quid per "oculos Filii ² hominis qui tanquam flamma ignis", significatur; quod nempe Divina sapientia et intelligentia communicata illis qui in amore et inde fide in Dominum sunt:

[15] quod etiam significetur Divina Ipsius providentia, constat ex illis quae supra (n. 68) ostensa sunt. Quibus addendum est quod de Cherubis dicitur apud Ezechielem, et de quatuor Animalibus circa Thronum in Apocalypsi, per quae etiam Divina Domini providentia, et in specie custodia ne adeatur Dominus nisi per bonum, significatur: apud Ezechielem,

"Vidi, ecce quatuor rotae juxta cherubos;... tota caro eorum, et dorsa eorum, et manus eorum, et alae eorum, et rotae, erant plena oculis circumcirca" ( [9,] 12);

et in Apocalypsi,

"Circa thronum erant quatuor animalia plena oculis ante et retro unumquodvis habebat... alas circum et intus plenas oculis" (4:6, 8);

quatuor haec "animalia" etiam erant cherubi, nam similis paene est descriptio eorum quae est cheruborum apud Ezechielem. Illis tot "oculi" ascribuntur, quia Divina Domini providentia, quae per "cherubos" significatur, est omnia in caelis et in terris ex Divina sapientia regere; Dominus enim ex Divina providentia videt omnia, disponit omnia, et prospicit omnia. (Quod par "cherubos" significetur Divina providentia Domini, et in specie custodia ne Dominus adeatur nisi per bonum, videatur n. 9277, 9509, ³ 9673.)

Footnotes: