Het derde hoofdstuk van Daniël volgt hetzelfde patroon als de eerste twee: Nebukadnessar begint met dreigementen aan het adres van hen die niet buigen voor zijn grillen, en eindigt met het nederig toegeven van de macht van de Heer.

De overeenkomsten tussen het dramatische visioen van het beeld in hoofdstuk twee en het daadwerkelijk bouwen van een beeld in hoofdstuk drie zijn echter niet louter herhaling. Aandacht voor de details in dit hoofdstuk laat zien hoe de zelfzuchtige kant van de menselijke natuur in zijn streven naar overheersing blijft proberen te overheersen, ook al onderwerpen we ons misschien bewust aan de Heer.

Dit derde hoofdstuk opent met een enorm beeld dat door Nebukadnessar is gemaakt. De werkelijke afmetingen zijn belangrijk, niet vanwege hun fysieke impact, maar vanwege de geestelijke concepten die zij bevatten. Ook de onmogelijkheid dat het van goud gemaakt zou zijn, mag de geestelijke uiteenzetting van het vers niet in de weg staan. De letterlijke betekenis van het verhaal is alleen belangrijk als een middel om de geestelijke betekenis naar voren te brengen.

Dit hele beeld was gemaakt van goud. Maar zoals het hoofd van het beeld in het vorige hoofdstuk, is dit niet het goud dat de liefde tot de Heer voorstelt, maar de eigenliefde. Elke goede overeenkomst heeft ook een tegengestelde zin.

Het beeld wordt beschreven als zestig el hoog, en zes el breed. Het steeds terugkerende getal "zes" krijgt betekenis door zijn contrast met het getal dat er onmiddellijk op volgt. "Zeven" is een toestand van volheid en volledigheid - de Heer rustte op de zevende scheppingsdag, reine dieren gingen de ark binnen met zevenen, wij moeten anderen vergeven "tot zeventig maal zeven". Zoals zeven dit gevoel van volledigheid bevat, vertegenwoordigt zes een toestand van onvolledigheid.

"Zes" wordt vaak gebruikt om het proces van wedergeboorte te beschrijven, vooral in de scheppingsreeks, en in de Tien Geboden. In de zes dagen van de schepping zijn mensen verleid en in een staat van conflict, die overwonnen moet worden om de persoon te kunnen regenereren (AC 8494, 8539:2, 8888). Het conflict dat in dit hoofdstuk wordt geïllustreerd is tussen ons gevoel van egoïsme en ons opkomend geweten.

Het getal zestig is de volheid van dit conflict, want zestig is een zes vermenigvuldigd met tien. Als zes de conflicten van verleiding vertegenwoordigt, vertegenwoordigt tien de volledigheid (AC 3107, 4638, 8468, 9416), of de volheid van dat conflict.

Idealiter zouden de staten van goedheid, waarheid en hun wederzijdse uitdrukking gelijk moeten zijn. De vorm die een wedergeboren persoon voorstelt zou een volmaakte kubus zijn, zoals beschreven door "de Heilige Stad die van God uit de hemel neerdaalt" (Apocalyps 21:2).

Maar het beeld van Nebukadnezar week sterk af van dit ideaal: het was hoog en smal - tien maal groter dan het breed was, en er wordt geen diepte beschreven. Het komt over als eendimensionaal, buitenproportioneel, met als meest aansprekende kenmerk het goud waarvan het is gemaakt.

Net als in het tweede hoofdstuk roept Nebukadnessar zijn raadgevers bijeen: voorheen waren dat astrologen en wijzen. In dit hoofdstuk roept hij de gouverneurs van zijn koninkrijk bijeen: de satrapen, bestuurders enzovoort. Wanneer het Woord spreekt over bestuurders, dan spreekt het over onze liefdes, want wij worden geregeerd en bestuurd door liefdes. De lijst hier geeft een hiërarchie van liefdes, van de top, of heersende liefdes, naar beneden tot de mindere affecties die we hebben.

Onze toestand wordt getoond als de heersende liefde Nebukadnessar is: hij heerst over het toneel, zijn woord is wet. Hij bestuurt een enorm rijk en heeft absolute controle over leven en dood. Zo kan Nebukadnessar zijn gouverneurs bijeenroepen en hen bevelen met hetzelfde gemak waarmee hij de wijzen bijeenriep en het onmogelijke van hen eiste.

Op het geluid van muziek moest zijn hele rijk neervallen en het gouden beeld aanbidden dat door de koning was opgericht. Muziek wordt gebruikt als middel om de heersers van het land bijeen te roepen, want als die mannen onze verschillende liefdes en genegenheden vertegenwoordigen, zo spreekt muziek tot onze liefdes.

Als Nebukadnessar ons egoïsme en onze liefde voor controle vertegenwoordigt, dan komen de Chaldeeën in beeld als een bevestiging van dit egoïsme. De essentie van profanatie - kwaad dat zich voordoet als goed - is het misbruiken van goedheid en waarheid voor eigen doeleinden. Elke staat van echt goed of waarheid die zich tegen dit misbruik verzet, zou daarmee in conflict komen.

Zo noemen de Chaldeeën met groot enthousiasme Sadrach, Mesach en Abed-Nego, die de koning niet dienen en zijn gouden beeld niet vereren. Door hun Babylonische namen te gebruiken, weigeren zij de waarheid te erkennen als komende van het Woord. Dit is de kern van profanatie: weten dat iets uit het Woord komt, het zelfs als zodanig erkennen, en het toch ontkennen - net zoals de Chaldeeën geweten moeten hebben dat de drie mannen Joden waren, en dat hun Babylonische namen niet echt de hunne waren. Het is de ultieme ontkenning van hun identiteit, net zoals profanatie de ultieme ontkenning van de Heer is.

Nebukadnezar's leven staat in de eerste plaats in het teken van militaire verovering en de uitbreiding van zijn rijk. Deze verovering gaat gepaard met de heerschappij over religieuze zaken. Het was dus niet vreemd voor hem om aanbidding af te dwingen. Naarmate de liefde voor zichzelf toeneemt, eist zij steeds grotere dingen, totdat zij eist behandeld te worden als de Heer zelf (De Apocalyps Onthuld 717).

"Het kwaad van de liefde tot het eigen ik is niet, zoals men over het algemeen denkt, die uiterlijke opgetogenheid die men hoogmoed noemt, maar het is haat tegen de naaste, en vandaar een brandend verlangen naar wraak, en verrukking in wreedheid. Dit zijn de innerlijke kenmerken van de liefde voor zichzelf. Haar uiterlijke kenmerken zijn verachting van anderen in vergelijking met zichzelf, en een afkeer van hen die in geestelijk goed zijn, en dit soms met duidelijke opgetogenheid of trots, en soms zonder. Want wie de naaste zo haat, heeft innerlijk niemand anders lief dan zichzelf en hen die hij beschouwt als éénmakend met zichzelf; zo heeft hij hen lief in zichzelf, en zichzelf in hen voor het enige doel van zichzelf" (AC 4750:5).

Ieder mens in deze wereld is in staat deze gevoelens de vrije loop te laten, en als wij dat doen, doen wij weldra wat Nebukadnezar deed: eisen dat de mensen de wereld door onze eigen persoonlijke bril zien, en hen onverbiddelijk naar de hel verdoemen als zij dat niet doen.

Zoals we eerder zagen, vertegenwoordigt Daniël het geweten dat zich ontwikkelt tegen onze zelfzuchtige staten in. Het geweten is de activiteit van de waarheid die onze geest leidt en stuurt naar een leven in harmonie met dat van de Heer. Het geweten moet echter bestaan uit individuele waarheden, waarheden die van toepassing zijn op verschillende delen van ons leven. Wij hebben een reeks waarheden voor het huwelijk, de werkethiek, de sociale omgang, enzovoort.

Deze individuele waarheden zijn Daniël's Hebreeuwse metgezellen. Elke keer dat we ze hebben gezien, stonden ze op hun geloof in God, maar elke keer onder leiding van Daniël. Deze keer staan zij alleen, bereid om de keizerlijke toorn te trotseren en de dood in de ogen te kijken voor hun geloof.

De gevolgen waren, natuurlijk, verschrikkelijk. Nebukadnessar werd woedend en eiste dat de jongemannen in een vurige oven zouden worden gegooid, verhit tot zeven maal de normale hitte. De jongemannen waren bereid deze straf te aanvaarden in plaats van hun geloof in de Heer te herroepen.

Nebukadnessar probeerde de drie mannen schrik aan te jagen door de oven heter dan normaal te verhitten, wat goed de handelingen beschrijft van boze geesten in verzoeking die,

"Zodra zij iets van het geweten bespeuren, van welke aard dan ook, vormen zij uit de valsheden en tekortkomingen in de mens voor zichzelf een genegenheid; en hierdoor werpen zij een schaduw over het licht van de waarheid, en verdraaien het; of zij wekken angst op en martelen hem" (AC 1820:4).

De tijd die de jongemannen in de oven doorbrengen, vertegenwoordigt een toestand van verzoeking, die plaatsvindt ter wille van de wedergeboorte (Apocalyps Uitgelegd 439). Het eenvoudigst gedefinieerd is verleiding een strijd tussen twee kanten in ons, waarbij de natuurlijke, of egoïstische kant wordt onderworpen. Tot dan toe wordt egoïsme gezien als gewoon een deel van ons, zoals we zijn (Hemelse Verborgenheden 1820). In verzoeking wordt dit zelfbeeld veranderd, en leren wij onszelf te zien in het licht van de hemel (Apocalyps Uitgelegd 439).

De macht van de boze geesten is zeer illusoir. Zoals Nebukadnezar na weerstand terugviel, zo trekken de geesten zich ook terug als wij weerstand aan hen bieden. De grootste verzoeking die wij ondervinden is te geloven dat de Heer niet in staat is ons te helpen in onze tijden van grote nood. Als wij ons vastklampen aan het geloof dat Hij hulp kan geven en dat ook doet, dan wordt het minder moeilijk om ons innerlijk egoïsme onder ogen te zien. Het beeld dat de mannen moesten aanbidden was immers een onbeweeglijk voorwerp van goud, onevenredig en eendimensionaal. Ons egoïsme is net zo: schijnbaar monolithisch, en toch verstoken van enig werkelijk leven. De aantrekkingskracht ervan vervaagt in het licht van de hemel. Geestelijk verzet is niet zo moeilijk, en de resultaten geven kracht:

"Overwinningen gaan gepaard met het resultaat dat de kwaadaardige geesten daarna niets meer durven doen; want hun leven bestaat erin dat zij kunnen vernietigen, en wanneer zij merken dat een mens van dien aard is dat hij weerstand kan bieden, dan vluchten zij bij de eerste aanzet weg, zoals zij plegen te doen wanneer zij de eerste toegang tot de hemel naderen, want zij worden onmiddellijk door afschuw en verschrikking aangegrepen en deinzen achteruit". Hemelse Verborgenheden 1820.

Nebukadnessar wordt bewust gemaakt van de macht van de Heer en gaat die waarderen, ditmaal met zijn eigen zintuigen. Er is een kracht in zijn berusting nadat hij de vier mannen in de vurige oven heeft gezien, die veel dramatischer is dan zijn ongeloof nadat Daniël de droom had voorspeld in hoofdstuk twee. Deze keer zag hij werkelijk de kracht van de oven, zo sterk dat degenen die de drie mannen erin wierpen gedood werden door de hitte, maar toch zag hij de drie mannen er ongedeerd uit lopen. Dit bewees de kracht van God voor hem meer dan wat dan ook tevoren.

We zien iets van dit proces in de laatste verzen van hoofdstuk drie, waar Nebukadnessar de Heer prijst en een nieuwe nederigheid toont, die hem voorheen onmogelijk was. Als gevolg daarvan begint de genegenheid voor de waarheid te heersen in plaats van de vroegere zelfzuchtige liefdes. Zo zien we Sadrach, Mesach en Abed-Nego bevorderd worden in de provincie Babylon, vermoedelijk in de plaats van de Babylonische satrapen, bestuurders, gouverneurs, raadsheren, schatbewaarders, rechters, magistraten en alle ambtenaren van de provincie die gehoor gaven aan Nebukadnezar's oproep om het gouden beeld te aanbidden.

4638. Dan zal het koninkrijk der hemelen eender worden aan tien maagden, betekent de laatste tijd van de Oude Kerk en de eerste tijd van de Nieuwe; de Kerk is het rijk van de Heer op aarde; de tien maagden zijn allen die in de Kerk zijn, namelijk zowel degenen die in het goede en het ware zijn, als zij die in het boze en het valse zijn; tien zijn in de innerlijke zin de overblijfselen en eveneens het volle, dus allen; en de maagden zijn zij die in de Kerk zijn; en dus eveneens elders in het Woord. Die haar lampen nemende, betekent de geestelijke dingen waarin het hemelse is, of de ware dingen waarin het goede is, of wat hetzelfde is, het geloof waarin de naastenliefde jegens de naaste is, en de naastenliefde waarin de liefde tot de Heer is; de olie immers is het goede van de liefde, waarover hierna; maar de lampen waarin de olie niet is, zijn dezelfde dingen waarin het goede niet is. Uitgingen, de Bruidegom tegemoet, betekent hun opneming. Vijf nu van haar waren voorzichtig, vijf echter dwaas, betekent een deel van hen die in de ware dingen zijn waarin het goede is en een deel van hen die in de ware dingen zijn, waarin niet het goede is; eerstgenoemden zijn de voorzichtigen, laatstgenoemden zijn de dwazen; vijf zijn in de innerlijke zin enigen, hier dus een deel van hen. Die dwaas waren, haar lampen nemende, namen niet olie met zich, betekent dat zij niet het goede van de naastenliefde in de ware dingen hadden; de olie is in de innerlijke zin het goede van de naastenliefde en van de liefde. De voorzichtigen echter namen olie in haar vaten met haar lampen, betekent dat zij het goede van de naastenliefde en van de liefde in hun ware dingen hadden; de vaten zijn de leerstellige dingen van het geloof. Daar echter de Bruidegom vertoefde, werden zij allen sluimerig en vielen in slaap, betekent het uitstellen en als gevolg daarvan de twijfel; sluimerig worden is in de innerlijke zin ten gevolge van het uitstel sloom worden in de dingen die van de Kerk zijn; en in slaap vallen is twijfel koesteren; de voorzichtigen een twijfel waarin het bevestigende is, de dwazen een twijfel waarin het ontkennende is. Te middernacht echter geschiedde een geroep, betekent de tijd die de laatste van de Oude Kerk en de eerste van de Nieuwe Kerk is; het is deze tijd die in het Woord de nacht wordt genoemd, wanneer over de staat van de Kerk wordt gehandeld; het geroep is de verandering. Ziet, de Bruidegom komt, gaat uit Hem tegemoet, betekent dat wat het gericht betreft, namelijk de aanvaarding en de verwerping. Toen werden al die maagden gewekt en zij maakten haar lampen gereed, betekent de voorbereiding van allen, want zij die in de ware dingen zijn waarin het goede niet is, geloven dat zij evenzeer aanvaard worden als zij die in de ware dingen zijn waarin het goede is; zij menen immers dat het geloof-alleen zaligt en weten niet dat er geen geloof is waar de naastenliefde niet is. Maar de dwazen zeiden tot de voorzichtigen: Geeft ons van uw olie, omdat onze lampen uitgaan, betekent dat zij willen dat aan hun ijle ware dingen of aan hun leeg geloof het goede wordt vergemeenschapt door anderen; in het andere leven immers worden alle geestelijke en hemelse dingen wederzijds vergemeenschapt, maar alleen door het goede. Maar de voorzichtigen antwoordden, zeggende: Zij mocht misschien niet toereiken voor ons en voor u, betekent dat het niet kan worden vergemeenschapt, omdat het weinige ware dat zij hebben zou worden weggenomen; met de vergemeenschapping van het goede immers, met hen die in de ware dingen zonder het goede zijn, is het in het andere leven als volgt gesteld: zij nemen degenen die in het goede zijn als het ware het goede af en eigenen het zich toe en zij vergemeenschappen het niet met anderen, maar verontreinigen het; en daarom vindt er niet enige vergemeenschapping van het goede met hen plaats; hierover zal men uit ondervinding aan het einde van hoofdstuk 37 een en ander zien. Maar gaat liever heen tot de verkopers en koopt voor uzelf, betekent het goede van de verdienste; zij die daarmee te koop lopen, zijn de verkopers; zij die in het ware zijn waarin niet het goede is, maken ook meer dan de anderen in het andere leven al datgene tot verdienste wat zij als goede in de uiterlijke vorm naar de schijn hebben gedaan, hoewel het boos was in de innerlijke vorm, volgens de dingen die de Heer zegt bij Mattheüs:

‘Velen zullen te dien dage tot Mij zeggen: Heer, Heer, hebben wij niet door Uw Naam geprofeteerd en door Uw Naam demonen uitgeworpen en in Uw Naam vele krachten gedaan. Maar dan zal Ik hun belijden: Ik ken u niet; wijkt van Mij, gij werkers der ongerechtigheid’, (Mattheüs 7:22);

en bij Lukas:

‘Van dan af dat de heer des huizes zal zijn opgestaan en de deur zal hebben gesloten, zo zult gij aanvangen buiten te staan en aan de deur te kloppen, zeggende: Heer, Heer, doe ons open. Maar antwoordende zal Hij tot u zeggen: Ik ken u niet van waar gij zijt. Dan zult gij aanvangen te zeggen: Wij hebben vóór U gegeten en gedronken en in onze straten hebt Gij geleerd. Maar Hij zal zeggen: Ik zeg u, Ik ken u niet van waar gij zijt, wijkt van Mij, alle gij werkers der ongerechtigheid’, (Lukas 13:26, 27). Zodanig zijn zij die hier onder de dwaze maagden worden verstaan; daarom wordt van hen hetzelfde gezegd met deze woorden:

‘Zij kwamen ook, zeggende: Heer, Heer, doe ons open. Hij echter, antwoordende, zei: Voorwaar, zeg Ik u, Ik ken u niet’. Als zij echter heengingen om te kopen, kwam de Bruidegom, betekent de averechtse aanwending. En die gereed waren, schreden met Hem in tot de bruiloft, betekent dat zij die in het goede en daaruit in het ware waren, werden opgenomen in de hemel. De hemel wordt met een bruiloft vergeleken vanwege het hemels huwelijk, namelijk het huwelijk van het goede en het ware; en de Heer met een Bruidegom, omdat zij dan met Hem worden verbonden; vandaar wordt de Kerk de Bruid genoemd. En de deur werd gesloten, betekent dat de anderen niet kunnen binnengaan. Daarna kwamen echter ook de overige maagden, zeggende: Heer, Heer, doe ons open, betekent dat zij willen binnengaan vanuit het geloof-alleen zonder de naastenliefde en vanuit de werken waarin niet het leven van de Heer is, maar het leven van zich. Hij echter, antwoordende, zei: Voorwaar zeg Ik u, Ik ken u niet, betekent de verwerping; hen niet kennen is in de innerlijke zin niet in enige naastenliefde jegens de naaste zijn en daardoor in de verbinding met de Heer zijn; van hen die niet in die verbinding zijn, wordt gezegd, dat zij niet gekend zijn. Zo waakt dan, omdat gij de dag niet weet, noch het uur, waarin de Zoon des mensen komen zal, betekent de betrachting van het leven volgens de geboden van het geloof, hetgeen waken is; de tijd van de aanvaarding, die de mens onbekend is en de staat, worden aangeduid met ‘Gij weet de dag niet, noch het uur, waarin de Zoon des mensen komen zal’. Degene die in het goede is, dat wil zeggen, die volgens de geboden handelt, wordt voorzichtig genoemd, maar hij die in de erkentenissen van het ware is en er niet naar handelt, wordt dwaas genoemd, ook elders door de Heer bij Mattheüs:

‘Een elk die Mijn woorden hoort en dezelve doet, die zal Ik vergelijken bij een voorzichtig man en een elk die Mijn woorden hoort, maar dezelve niet doet, die zal worden vergeleken met een dwaze man’, (Mattheüs 7:24, 26).