10137. ‘Et libamen quadrantis hinis vini’: quod significet verum spirituale quantum ad conjunctionem, constat ex significatione ‘vini’ quod sit verum, de qua n. 1071, 1798, 6377, hic verum spirituale correspondens bono spirituali ex caelesti, quod per ‘similam mixtam oleo’, de qua mox supra n. 10136, significatur; nam in Verbo ubi agitur de bono etiam agitur de vero, et quidem de vero ejusdem generis ex quo bonum, ex causa quia omnia et singula in caelo, et quoque in mundo, se referunt ad bonum et ad verum, et ad utrumque ut sint aliquid, nam bonum absque vero non est bonum, et verum absque bono non est verum, videantur citata n. 9263, 9314; inde est quod cum offerebatur minhah, quae erat panis, ^{1 2} offerretur etiam libamen quod erat vinum; similiter in Sancta Cena; inde est quod per ‘libamen vini’ hic intelligatur verum correspondens bono quod per minham, de qua mox supra, significatur; et ex significatione ‘quadrantis hinis’ quod sit quantum satis ad conjunctionem, de qua mox supra n. 10136.

[2] Quisque videre potest quod per minham, quae erat panis, et per libamen, quod erat vinum, non mere panis et vinum intelligatur, sed quod aliquid Ecclesiae et caeli, ita spiritualia et caelestia, quae sunt caeli et Ecclesiae ³ ; ad quid alioquin fuisset, super ignem altaris mittere panem et vinum? an hoc gratum fuisset Jehovae, seu an hoc Ipsi odor quietis, ut dicitur ⁴ ? et an hoc potuisset expiare hominem? qui sancte cogitat de Verbo, non cogitare potest quod tale terrestre beneplaceret Jehovae nisi altius et interius Divinum inesset; qui credit quod Verbum Divinum sit et spirituale ubivis, credere omnino debet quod in singulis ibi lateat arcanum caeli; sed quod hactenus non notum fuerit ubinam id arcanum latet, est causa quia non notum fuit quod sensus internus, qui spiritualis et Divinus, sit in singulis ibi; et quod angeli sint apud unumquemvis hominem, qui percipiunt cogitata ejus ⁵ , et Verbum, cum ab illo legitur, spiritualiter capiunt, et quod per illos a Domino sanctum tunc influat, et sic quod per illos conjunctio caeli sit cum homine, proinde conjunctio Domini per caelos cum illo; ob illam causam tale Verbum homini datum est, per quod ita ⁶ prospici potest ejus saluti a Domino, et non aliter.

[3] Quod ‘minhah’ quae panis, significet bonum amoris, et quod ‘libamen’, quod vinum, significet bonum fidei, et quod ita percipiantur ⁷ ab angelis, constare potest ab omnibus illis quae de minhah et de libamine memorantur in Verbo, ut apud Joelem,

Excisa est minhah et libamen e ⁸ domo Jehovae; luxerunt sacerdotes ministri Jehovae, devastatus est ager, luxit terra, quia devastatum est frumentum, exaruit mustum, languet oleum, vitis exaruit, et ficus languet; ejulate, ministri altaris ⁹ , quia prohibita est e domo Dei vestri ¹⁰ minhah et libamen; quia propinquus est dies Jehovae, et sicut devastatio a Schaddai venit, 1:9-15;

agitur ibi de ultimo tempore Ecclesiae, quando ibi non amplius est bonum amoris et verum fidei, quod ¹¹ significatur per quod ‘propinquus ¹² dies Jehovae, et sicut devastatio a Schaddai venit’;

[4] inde patet quod per minham et libamen, quae excisa e domo Jehovae, per agrum qui devastatus, per terram quae luget, per frumentum quod etiam devastatum, per mustum quod exaruit, per oleum quod languet, et quod per vitem et ficum, significentur talia quae sunt Ecclesiae et caeli; quid autem significant docet sensus internus; inde ¹³ patet quod per ‘agrum’ significetur Ecclesia quoad receptionem veri, videatur n. 3766, 4982, 7502, 7571, 9295, per ‘terram’ Ecclesia quoad bonum, citata n. 9325, per ‘frumentum’ ¹⁴ omne bonum Ecclesiae, n. 5295, 5410, 5959, per ‘mustum’ omne verum Ecclesiae, n. 3580, per ‘oleum’ bonum amoris, n. 4582, 4638, 9780, per ‘vitem’ bonum Ecclesiae spiritualis interius, n. 5113, 6376, 9277, ¹⁵ per ‘ficum’ bonum ¹⁶ exterius, n. 217, 4231, 5113; inde patet quod ‘minhah et libamen’ sint cultus ex bono amoris et ex bono fidei:

[5] apud Malachiam, Minham non acceptabo e manibus vestris; nam ab ortu solis usque ad occasum ejus magnum nomen Jehovae inter gentes; et in omni loco suffitus allatus nomini Meo, et minhah munda, 1:10, 11;

quod nec ibi per ‘minham’ intelligatur minhah, nec per ‘suffitum’ suffitus, patet, nam agitur de Ecclesia apud gentes, apud quas tamen non minhah; dicitur enim ¹⁷ , Ab ortu solis ad occasum ejus magnum nomen Jehovae inter gentes, et ¹⁸ in omni loco minhah munda et suffitus ¹⁹ ; quod ‘suffitus’ sit adoratio ex bono fidei, videatur n. 9475:

[6] similiter apud Davidem,

Acceptae sunt ²⁰ preces meae, suffitus coram Te, sublatio manuum mearum, minhah vesperae, Ps. 141:2;

[7] ‘minhah vesperae’ est bonum amoris in externo homine:

apud Esaiam,

Incaluistis in diis sub omni arbore viridi, etiam illis effudisti libamen; ascendere fecisti munus, offers munus regi in oleo; et multiplicas aromata tua; ac humilias te ad infernum, 57:5, 6, 9; agitur ibi de cultu ex malis et falsis quae ab inferno; ‘dii’ in sensu interno sunt falsa, nam qui coluerunt alios deos, quidem nomine vocabant illos, sed usque erant falsa ex malis quae colebant; ²¹ quod dii alieni in Verbo sint ²² falsa, videatur n. 4402 fin. , 8941; ‘arbor viridis’ est omne perceptivum, ²³ cognitivum, et confirmativum falsi ²⁴ , n. 2722, 2972, 4552, 7692, ²⁵ ‘viride’ est sensitivum, n. 7691, ‘incalescere’ est ardor cultus, ‘ignis’ enim, ex quo incalescentia, est amor in utroque sensu, n. 5215, 6832, 7575, ‘effundere libamen’ est cultus ex falsis mali, ‘offerre munus regi in oleo’ est colere satanam ex malis, ‘munus in oleo’ est minhah, et ‘rex’ est falsum; ‘multiplicare aromata’ est multiplicare suffitus, per quos significantur adorationes ²⁶ , n. 9475;

[8] quare etiam dicitur quod humiliet se ad infernum; ex his constare potest quod ‘minhah’, quae erat panis, et ‘libamen’, quod erat vinum, significent talia quae sunt Ecclesiae et caeli ²⁷ , nempe cibum et potum caelestem, similia quae ²⁸ panis et vinum in Sancta Cena; ob causam supra dictam ²⁹ , ut caelum se conjungat cum homine per Verbum, consequenter Dominus per caelum mediante Verbo ³⁰ ; cum ³¹ Divinum Verbi in talibus consistit, tunc id ³² non solum nutrit mentes humanas sed etiam mentes angelicas, et facit ut caelum et mundus unum sint.

[9] Ex his ³³ constare quoque potest quod omnia et singula quae de minhah et libamine, seu de pane et vino, in Verbo dicta et mandata sunt, intus in se contineant Divina arcana; sicut quod minhah esset similago super quam oleum, et quoque tus, et quod omnino saliretur, et quod esset azyma seu infermentata; quodque alia ratio compositionis ejus esset cum sacrificabatur agnus, alia cum aries, alia cum juvencus, et quoque alia in sacrificiis reatus et peccati, quam in sacrificiis reliquis; similiter alia ratio vini in libamine ³⁴ ; nisi singula involvissent arcana caeli, nequaquam talia applicate ad varia cultus mandata fuissent.

[10] Ut haec varia sub unum intuitum sistantur, licet offerre illa in suo ordine, In sacrificiis et holocaustis ³⁵ eucharisticis erat ⁴ pro unoquovis agno minhah ex una decima ephae similaginis mixtae quarta hinis olei; et vinum in libamen quarta hinis. Pro unoquovis ariete erat ³⁶ minhah ex duabus decimis similaginis, et tertia hinis olei; ex vino in libamen tertia hinis. Pro unoquovis juvenco erat ³⁶ minhah ex duabus decimis similaginis mixtae oleo, dimidio hinis, et ex vino in libamen dimidium hinis, Num. 15:4-12, xxviii [9, ] 10-12, 20, 21, 28, 29, 29:3, 4, 9, 10, 14, 15, 18, 21, 24, 27, 30, 33, 37; quod pro agno alia ratio quantitatis similaginis, olei, et vini esset quam pro ariete et juvenco, erat causa quia agnus significabat bonum innocentiae intimum, aries bonum innocentiae medium, et juvencus bonum innocentiae ultimum seu externum; sunt enim tres caeli, intimum, medium, et ultimum, inde quoque tres gradus boni innocentiae sunt; ejus crescentia a primo ad ultimum per crescentem rationem similaginis, olei, et vini, significatur; sciendum est quod bonum innocentiae sit ipsa anima caeli, quia id bonum est solum receptivum amoris, charitatis, et fidei, quae faciunt caelos; quod ‘agnus’ sit bonum innocentiae intimum, videatur n. 3994, 10132, quod ‘aries’ sit bonum innocentiae medium seu interius, n. 10042, et quod ‘juvencus’ sit bonum innocentiae ultimum seu externum, n. 9391, 9990.

[11] In sacrificiis autem pro confessione erat minhah ex placentis azymis mixtis oleo, ex ³⁷ laganis azymis unctis oleo, ex similagine bullata placentae mixtae oleo; praeter placentas panis fermentatas, Lev. 7:11, 12;

et in sacrificiis reatus ac peccati, erat minhah ex decima ephae similaginis ³⁸ , sed non oleum et tus super illam, Lev. 5:11;

quod non oleum et tus super minham sacrificii peccati et reatus daretur, erat causa quia per ‘oleum’ significatur bonum amoris, et per ‘tus’ verum illius boni, et per ‘sacrificium peccati et reatus’ significatur purificatio et expiatio a malis et inde falsis ³⁹ , quae ideo non cum bono et inde vero commiscenda erant.

[12] Praeterea de minhah Aharonis et filiorum ejus die quo ungerentur, videatur Lev. 6:13-15 [KJV 20-22], de minhah primitiarum messis, Lev. 2:14, 15, 23:10, 12, 13, 17, de minhah Naziraei, Num. vi, de minhah zelotypiae, Num. v, deque minhah mundati a lepra, Lev. xiv, deque minhah cocta in clibano ⁴⁰ , de minhah sartaginis, et de minhah cacabi, Lev. 2:4-7;

quod nullum fermentum erit in minhah, nec ullum mel, et quod minhah omnino saliretur, ibid. vers. ⁴¹ 11, 13; quod non fermentum et mel esset in minhah, erat causa quia ‘fermentum’ in sensu spirituali est falsum ex malo, et ‘mel’ ⁴² jucundum externum ita commixtum cum jucundo amoris mundi, per quod etiam fermentant bona et vera caelestia, et sic dissipantur; et quod omnino saliretur, erat causa quia ‘sal’ significabat verum desiderans bonum, ita conjungens utrumque; quod ‘fermentum’ sit falsum ex malo, videatur n. 2342, 7906, 8051, 9992, quod ‘mel’ sit jucundum externum, ita amoris in utroque sensu ⁴³ , n. 5620, et quod ‘sal’ sit verum desiderans bonum, n. 9207.

Poznámky pod čarou:

5620. ‘Parum resinae et parum mellis’: quod significet ¹ vera boni naturalis exterioris, et jucundum ejus, constat ex significatione ‘resinae’ quod sit verum boni, seu verum ex bono, de qua n. 4748; causa quod resina id significet, est quia inter unguentosa est et quoque inter aromatica; quae aromatica sunt, illa significant talia quae sunt veri ex bono, et magis cum etiam unguentosa sunt et inde aliquid ex oleo trahunt, nam ‘oleum’ significat bonum, n. 886, 3728, 4582: resina illa quod aromatica fuerit, videatur Gen. 37:25, ac ideo quoque eadem vox in lingua originali balsamum significat; ² quod illa unguentosa seu crasse oleosa, constat; inde nunc est quod per ‘resinam’ significetur verum boni quod in naturali, hic in exteriore ³ quia primo loco ponitur, et adjungitur melli, quod est jucundum ibi. Quod Mel sit jucundum, est quia est dulce, et omne dulce in naturali mundo correspondet jucundo ⁴ et amoeno in spirituali; quod dicatur jucundum ejus, nempe veri ex bono in naturali exteriore, est quia omne verum, et magis verum boni, suum jucundum ⁵ habet, sed jucundum ex affectione eorum, et inde usu.

[2] Quod ‘mel’ sit jucundum, constare potest etiam ab aliis locis in Verbo, ut apud Esaiam,

Virgo concipiet et pariet filium; et vocabit nomen Ejus Immanuel (Deus nobiscum), butyrum et mel comedet, ad sciendum Ipsum reprobare malum, et eligere bonum, 7:14, 15; ibi de Domino; ‘butyrum’ pro caelesti, ⁶ ‘mel’ pro eo quod ex caelesti:

[3] apud eundem,

Erit, ⁷ prae multitudine faciendi lac, comedet butyrum; et butyrum et mel comedet omnis residuus in medio terrae, 7:22;

ibi de regno Domini; ‘lac’ pro bono spirituali, ‘butyrum’ pro bono caelesti, et ‘mel’ quod ex illis, ita pro felici, amoeno, jucundo:

[4] apud Ezechielem,

Sic ornata es auro et argento; et vestes tuae byssus et sericum, et acupictum; similam et mel et oleum comedisti, unde pulchra facta es valde admodum; et prosperata es usque ad regnum:... simila, oleo et melle cibavi te; tu autem dedisti illud coram illis in odorem quietationis, 16:13, 19;

ibi de Hierosolyma, per quam intelligitur Ecclesia spiritualis, describitur qualis fuit apud antiquos, et dein qualis facta est; quod ‘ornata fuerit auro et argento’ est quod ⁸ bono et vero caelesti et spirituali; ‘vestes ejus byssus, sericum et acupictum’ pro veris in rationali et ⁹ utroque naturali; ‘simila’ pro spirituali, ‘mel’ pro ejus ¹⁰ amoeno, et ‘oleum’ pro ejus bono; quod per singula illa significentur talia quae sunt caeli, cuivis potest constare:

[5] apud eundem,

Jehudah et terra Israelis fuerunt negotiatores tui in triticis ¹¹ minnith et pannag, et melle, et oleo, et balsamo, 27:17;

ibi de Tyro, per quam ¹² significatur Ecclesia spiritualis, qualis in initio ¹³ fuit, et qualis postea facta, sed quoad cognitiones boni et veri, n. 1201; ‘mel’ etiam ibi pro amoeno et jucundo ex affectionibus sciendi et discendi bona et vera caelestia et spiritualia:

[6] apud Mosen,

Equitare ¹⁴ facit eum super excelsa terrae, et cibat proventu agrorum, sugere facit eum mel e rupe, et oleum ex saxo petrae, Deut. 32:13;

etiam ibi de Ecclesia Antiqua spirituali; ‘sugere mel e rupe’ pro jucundum ¹⁵ ex veris scientificis:

[7] apud Davidem,

Cibo eos ex adipe tritici, et e petra melle saturo eos, Ps. 81:17; ¹⁶ e petra melle saturare' pro ex veris fidei jucundo. ¹⁷ In Deuteronomio,

[8] Jehovah deducens te ad terram bonam, terram fluviorum aquae, fontium, et abyssorum, exeuntium e valle, et e monte, terram tritici et hordei, et vitis, et ficus, et malogranati, terram olivae olei et mellis, ¹⁸ 8:7, 8;

de terra Canaane, in sensu interno de regno Domini in caelis; ‘terra olivae olei et mellis’ pro bono spirituali et ¹⁹ ejus amoeno;

[9] inde etiam terra Canaan vocatur ‘terra fluens lacte et melle’, Num. 13:27 ²⁰ , 14:7, 8, Deut. 26:9, 15, 27:3, Jer. 11:5, ²¹ 32:22, Ezech. 20:6;

per terram ²² Canaan ibi in sensu interno intelligitur, ut dictum, regnum Domini, ‘fluens lacte’ pro abundantia caelestium spiritualium, et ‘melle’ pro abundantia felicitatum et jucunditatum inde:

apud Davidem,

[10] Judicia Jehovae veritas, justa sunt simul, desiderabilia prae auro, et prae obryzo multo, et dulcia prae melle, et stillatione favorum, Ps. 19:11 [KJV 91 10);

‘Judicia Jehovae’ pro vero Divino, ‘dulcia prae melle et stillatione favorum’ pro jucundis ex bono et amoenis ex vero:

apud eundem,

Dulcia sunt palato meo verba Tua, prae melle ori meo, Ps. xix103; similiter.

[11] ²³ Manna quae erat ²⁴ pro pane Jacobi posteris in deserto, ita describitur apud Mosen,

Man erat sicut semen coriandri, album, et gustus ejus sicut placentae melle subactae, Exod. 16:31;

‘Man’ quia significabat verum Divinum quod a Domino per caelum descendit, proinde Ipsum Dominum quoad Divinum Humanum, ut Ipse docet Joh. 6:51, 58, est enim Divinum Humanum Domini ex quo omne verum Divinum, immo de quo omne verum Divinum; et quia ita, describitur manna quoad jucundum et amoenum per gustum ²⁵ , qui esset ‘sicut placentae melle subactae’; quod ‘gustus’ sit jucundum boni et amoenum veri, videatur n. 3502.

[12] Johannes Baptista quia repraesentabat Dominum quoad Verbum, quod est Divinum Verum in terra, pariter ac Elias, n. 2762, 5247 fin. , ²⁶ ideo is fuit ‘Elias, qui ante Dominum venturus’, Mal. 3:23 (KJV 4:5), Matth. 17:10-12, Marcus 9:11-13, Luc. 1:17, ²⁷ quare indumenta illius et alimenta erant significativa, de quibus apud Matthaeum, Johannes habebat indumentum suum ex pilis cameli, et cingulum coriaceum circa lumbum suum, alimentum ejus erant locustae et mel agreste, 3:4, Marcus 1:6;

‘indumentum ex pilis cameli’ significabat Verbum qualis ‘est’ ejus sensus litteralis quoad verum, qui sensus est indumentum pro sensu interno, quod nempe naturalis, significatur enim naturale per ‘pilos’, tum per ‘camelos’; et alimentum quod ‘locustae et mel agreste’ significabat Verbum qualis ²⁸ est ejus sensus litteralis quoad bonum;

[13] ejus jucundum significatur per ‘mel agreste’. Etiam jucundum veri Divini quoad sensum externum describitur per ‘mel’ apud Ezechielem,

Dixit ad me, Fili hominis, ventrem tuum ciba, et viscera tua imple volumine hoc, quod Ego dans tibi: cumque comedi, fuit in ore meo sicut mel quoad dulcedinem, 3:3:

et apud Johannem, Angelus dixit mihi, Accipe libellum et devora illum, amarum quidem reddet ventrem tuum, sed in ore tuo erit dulcis sicut mel: accepi itaque libellum e manu angeli, et devoravi, qui erat in ore meo sicut mel dulcis, sed cum comedissem illum, amarus redditus est venter meus: tunc dixit mihi, Oportet te rursus prophetare super populos et gentes, et linguas, et reges multos, Apoc. 10:9-11;

‘volumen’ apud Ezechielem,

et ‘libellus’ apud Johannem, pro vero Divino; hoc quod in externa forma appareat jucundum, significatur per quod sapor esset dulcis sicut mellis, verum enim Divinum, sicut Verbum, in externa forma seu in sensu litterali est jucundum, quia ad favorem cujusvis per interpretationes ²⁹ se explicari patitur; non autem sensus internus, qui ideo significatur per saporem amarum, ³⁰ hic enim sensus detegit interiora hominis; quod sensus ³¹ externus sit jucundus, est causa ³² quae dicta, quod quae ibi ad favorem explicari ³³ queant, sunt ibi modo communia vera, et communia ³⁴ sunt talia, antequam qualificata sunt ³⁵ per particularia, et haec per singularia; tum jucundus est, quia ³⁶ est naturalis, et spirituale ³⁷ se recondit intus; jucundus etiam erit, ut homo recipiat, hoc est, ut introducatur et ³⁸ non in primo limine ³⁹ deterreatur. Favus apiarius et piscis assus quos comedit Dominus post resurrectionem apud discipulos, etiam Verbi sensum externum significabant, ‘piscis’ quoad ejus verum et ‘favus apiarius’ quoad ejus amoenum, de quibus ita apud Lucam, Jesus dixit, Habetisne aliquid edulii hic? illi dederunt Ipsi piscis assi partem, et de favo apiario, quae accipiens coram illis comedit, 24:41-43;

et quia illa significantur, ideo Dominus ad illos dicit, Haec sunt verba quae locutus sum ad vos cum adhuc essem vobiscum, quod oporteret impleri omnia quae scripta sunt in lege Mosis, et Prophetis, et Psalmiis, de Me, ibid. vers. 44; apparet sicut talia non significarentur, quia quod haberent piscis assi partem et favum apiarium videtur sicut ex fortuito, at usque fuerat ex proviso, non solum hoc, sed etiam ⁴⁰ reliqua quoad omnium minima quae in Verbo; quia ⁴¹ talia significabantur, ideo loquebatur Dominus de Verbo, quod in illo scripta sint de Ipso; at quae de Domino scripta sunt in Verbo Veteris Testamenti in sensu litterae, pauca sunt, sed quae in sensu interno, sunt omnia, inde enim sanctum Verbi est; haec intelliguntur per quod oporteret impleri omnia quae scripta sunt in lege Mosis, et Prophetis, et Psalmiis de ⁴² Ipso. Ex his nunc constare potest quod per ‘mel’ significetur jucundum quod ex bono et vero seu ex eorum affectione, et quod in specie significetur jucundum externum, ita exterioris naturalis; hoc jucundum quia tale est ut e mundo per sensualia sit, et sic in se plura ex amore mundi contineat, idcirco vetitum erat ut mel adhiberetur in minhis, de quo ita in Levitico,

Omnis minha, quam adferetis Jehovae, non conficietur fermentata; ullum enim fermentum, aut ullum mel non, de quo adoleatis ignitum Jehovae, 2:11;

‘mel’ pro jucundo externo tali quod, quia in se ex amore mundi ⁴³ continet, etiam fermenti instar erat, quapropter prohibebatur; quid fermentum seu fermentatum, videatur n. 2342.

Poznámky pod čarou: