10137. ‘Et libamen quadrantis hinis vini’: quod significet verum spirituale quantum ad conjunctionem, constat ex significatione ‘vini’ quod sit verum, de qua n. 1071, 1798, 6377, hic verum spirituale correspondens bono spirituali ex caelesti, quod per ‘similam mixtam oleo’, de qua mox supra n. 10136, significatur; nam in Verbo ubi agitur de bono etiam agitur de vero, et quidem de vero ejusdem generis ex quo bonum, ex causa quia omnia et singula in caelo, et quoque in mundo, se referunt ad bonum et ad verum, et ad utrumque ut sint aliquid, nam bonum absque vero non est bonum, et verum absque bono non est verum, videantur citata n. 9263, 9314; inde est quod cum offerebatur minhah, quae erat panis, ^{1 2} offerretur etiam libamen quod erat vinum; similiter in Sancta Cena; inde est quod per ‘libamen vini’ hic intelligatur verum correspondens bono quod per minham, de qua mox supra, significatur; et ex significatione ‘quadrantis hinis’ quod sit quantum satis ad conjunctionem, de qua mox supra n. 10136.

[2] Quisque videre potest quod per minham, quae erat panis, et per libamen, quod erat vinum, non mere panis et vinum intelligatur, sed quod aliquid Ecclesiae et caeli, ita spiritualia et caelestia, quae sunt caeli et Ecclesiae ³ ; ad quid alioquin fuisset, super ignem altaris mittere panem et vinum? an hoc gratum fuisset Jehovae, seu an hoc Ipsi odor quietis, ut dicitur ⁴ ? et an hoc potuisset expiare hominem? qui sancte cogitat de Verbo, non cogitare potest quod tale terrestre beneplaceret Jehovae nisi altius et interius Divinum inesset; qui credit quod Verbum Divinum sit et spirituale ubivis, credere omnino debet quod in singulis ibi lateat arcanum caeli; sed quod hactenus non notum fuerit ubinam id arcanum latet, est causa quia non notum fuit quod sensus internus, qui spiritualis et Divinus, sit in singulis ibi; et quod angeli sint apud unumquemvis hominem, qui percipiunt cogitata ejus ⁵ , et Verbum, cum ab illo legitur, spiritualiter capiunt, et quod per illos a Domino sanctum tunc influat, et sic quod per illos conjunctio caeli sit cum homine, proinde conjunctio Domini per caelos cum illo; ob illam causam tale Verbum homini datum est, per quod ita ⁶ prospici potest ejus saluti a Domino, et non aliter.

[3] Quod ‘minhah’ quae panis, significet bonum amoris, et quod ‘libamen’, quod vinum, significet bonum fidei, et quod ita percipiantur ⁷ ab angelis, constare potest ab omnibus illis quae de minhah et de libamine memorantur in Verbo, ut apud Joelem,

Excisa est minhah et libamen e ⁸ domo Jehovae; luxerunt sacerdotes ministri Jehovae, devastatus est ager, luxit terra, quia devastatum est frumentum, exaruit mustum, languet oleum, vitis exaruit, et ficus languet; ejulate, ministri altaris ⁹ , quia prohibita est e domo Dei vestri ¹⁰ minhah et libamen; quia propinquus est dies Jehovae, et sicut devastatio a Schaddai venit, 1:9-15;

agitur ibi de ultimo tempore Ecclesiae, quando ibi non amplius est bonum amoris et verum fidei, quod ¹¹ significatur per quod ‘propinquus ¹² dies Jehovae, et sicut devastatio a Schaddai venit’;

[4] inde patet quod per minham et libamen, quae excisa e domo Jehovae, per agrum qui devastatus, per terram quae luget, per frumentum quod etiam devastatum, per mustum quod exaruit, per oleum quod languet, et quod per vitem et ficum, significentur talia quae sunt Ecclesiae et caeli; quid autem significant docet sensus internus; inde ¹³ patet quod per ‘agrum’ significetur Ecclesia quoad receptionem veri, videatur n. 3766, 4982, 7502, 7571, 9295, per ‘terram’ Ecclesia quoad bonum, citata n. 9325, per ‘frumentum’ ¹⁴ omne bonum Ecclesiae, n. 5295, 5410, 5959, per ‘mustum’ omne verum Ecclesiae, n. 3580, per ‘oleum’ bonum amoris, n. 4582, 4638, 9780, per ‘vitem’ bonum Ecclesiae spiritualis interius, n. 5113, 6376, 9277, ¹⁵ per ‘ficum’ bonum ¹⁶ exterius, n. 217, 4231, 5113; inde patet quod ‘minhah et libamen’ sint cultus ex bono amoris et ex bono fidei:

[5] apud Malachiam, Minham non acceptabo e manibus vestris; nam ab ortu solis usque ad occasum ejus magnum nomen Jehovae inter gentes; et in omni loco suffitus allatus nomini Meo, et minhah munda, 1:10, 11;

quod nec ibi per ‘minham’ intelligatur minhah, nec per ‘suffitum’ suffitus, patet, nam agitur de Ecclesia apud gentes, apud quas tamen non minhah; dicitur enim ¹⁷ , Ab ortu solis ad occasum ejus magnum nomen Jehovae inter gentes, et ¹⁸ in omni loco minhah munda et suffitus ¹⁹ ; quod ‘suffitus’ sit adoratio ex bono fidei, videatur n. 9475:

[6] similiter apud Davidem,

Acceptae sunt ²⁰ preces meae, suffitus coram Te, sublatio manuum mearum, minhah vesperae, Ps. 141:2;

[7] ‘minhah vesperae’ est bonum amoris in externo homine:

apud Esaiam,

Incaluistis in diis sub omni arbore viridi, etiam illis effudisti libamen; ascendere fecisti munus, offers munus regi in oleo; et multiplicas aromata tua; ac humilias te ad infernum, 57:5, 6, 9; agitur ibi de cultu ex malis et falsis quae ab inferno; ‘dii’ in sensu interno sunt falsa, nam qui coluerunt alios deos, quidem nomine vocabant illos, sed usque erant falsa ex malis quae colebant; ²¹ quod dii alieni in Verbo sint ²² falsa, videatur n. 4402 fin. , 8941; ‘arbor viridis’ est omne perceptivum, ²³ cognitivum, et confirmativum falsi ²⁴ , n. 2722, 2972, 4552, 7692, ²⁵ ‘viride’ est sensitivum, n. 7691, ‘incalescere’ est ardor cultus, ‘ignis’ enim, ex quo incalescentia, est amor in utroque sensu, n. 5215, 6832, 7575, ‘effundere libamen’ est cultus ex falsis mali, ‘offerre munus regi in oleo’ est colere satanam ex malis, ‘munus in oleo’ est minhah, et ‘rex’ est falsum; ‘multiplicare aromata’ est multiplicare suffitus, per quos significantur adorationes ²⁶ , n. 9475;

[8] quare etiam dicitur quod humiliet se ad infernum; ex his constare potest quod ‘minhah’, quae erat panis, et ‘libamen’, quod erat vinum, significent talia quae sunt Ecclesiae et caeli ²⁷ , nempe cibum et potum caelestem, similia quae ²⁸ panis et vinum in Sancta Cena; ob causam supra dictam ²⁹ , ut caelum se conjungat cum homine per Verbum, consequenter Dominus per caelum mediante Verbo ³⁰ ; cum ³¹ Divinum Verbi in talibus consistit, tunc id ³² non solum nutrit mentes humanas sed etiam mentes angelicas, et facit ut caelum et mundus unum sint.

[9] Ex his ³³ constare quoque potest quod omnia et singula quae de minhah et libamine, seu de pane et vino, in Verbo dicta et mandata sunt, intus in se contineant Divina arcana; sicut quod minhah esset similago super quam oleum, et quoque tus, et quod omnino saliretur, et quod esset azyma seu infermentata; quodque alia ratio compositionis ejus esset cum sacrificabatur agnus, alia cum aries, alia cum juvencus, et quoque alia in sacrificiis reatus et peccati, quam in sacrificiis reliquis; similiter alia ratio vini in libamine ³⁴ ; nisi singula involvissent arcana caeli, nequaquam talia applicate ad varia cultus mandata fuissent.

[10] Ut haec varia sub unum intuitum sistantur, licet offerre illa in suo ordine, In sacrificiis et holocaustis ³⁵ eucharisticis erat ⁴ pro unoquovis agno minhah ex una decima ephae similaginis mixtae quarta hinis olei; et vinum in libamen quarta hinis. Pro unoquovis ariete erat ³⁶ minhah ex duabus decimis similaginis, et tertia hinis olei; ex vino in libamen tertia hinis. Pro unoquovis juvenco erat ³⁶ minhah ex duabus decimis similaginis mixtae oleo, dimidio hinis, et ex vino in libamen dimidium hinis, Num. 15:4-12, xxviii [9, ] 10-12, 20, 21, 28, 29, 29:3, 4, 9, 10, 14, 15, 18, 21, 24, 27, 30, 33, 37; quod pro agno alia ratio quantitatis similaginis, olei, et vini esset quam pro ariete et juvenco, erat causa quia agnus significabat bonum innocentiae intimum, aries bonum innocentiae medium, et juvencus bonum innocentiae ultimum seu externum; sunt enim tres caeli, intimum, medium, et ultimum, inde quoque tres gradus boni innocentiae sunt; ejus crescentia a primo ad ultimum per crescentem rationem similaginis, olei, et vini, significatur; sciendum est quod bonum innocentiae sit ipsa anima caeli, quia id bonum est solum receptivum amoris, charitatis, et fidei, quae faciunt caelos; quod ‘agnus’ sit bonum innocentiae intimum, videatur n. 3994, 10132, quod ‘aries’ sit bonum innocentiae medium seu interius, n. 10042, et quod ‘juvencus’ sit bonum innocentiae ultimum seu externum, n. 9391, 9990.

[11] In sacrificiis autem pro confessione erat minhah ex placentis azymis mixtis oleo, ex ³⁷ laganis azymis unctis oleo, ex similagine bullata placentae mixtae oleo; praeter placentas panis fermentatas, Lev. 7:11, 12;

et in sacrificiis reatus ac peccati, erat minhah ex decima ephae similaginis ³⁸ , sed non oleum et tus super illam, Lev. 5:11;

quod non oleum et tus super minham sacrificii peccati et reatus daretur, erat causa quia per ‘oleum’ significatur bonum amoris, et per ‘tus’ verum illius boni, et per ‘sacrificium peccati et reatus’ significatur purificatio et expiatio a malis et inde falsis ³⁹ , quae ideo non cum bono et inde vero commiscenda erant.

[12] Praeterea de minhah Aharonis et filiorum ejus die quo ungerentur, videatur Lev. 6:13-15 [KJV 20-22], de minhah primitiarum messis, Lev. 2:14, 15, 23:10, 12, 13, 17, de minhah Naziraei, Num. vi, de minhah zelotypiae, Num. v, deque minhah mundati a lepra, Lev. xiv, deque minhah cocta in clibano ⁴⁰ , de minhah sartaginis, et de minhah cacabi, Lev. 2:4-7;

quod nullum fermentum erit in minhah, nec ullum mel, et quod minhah omnino saliretur, ibid. vers. ⁴¹ 11, 13; quod non fermentum et mel esset in minhah, erat causa quia ‘fermentum’ in sensu spirituali est falsum ex malo, et ‘mel’ ⁴² jucundum externum ita commixtum cum jucundo amoris mundi, per quod etiam fermentant bona et vera caelestia, et sic dissipantur; et quod omnino saliretur, erat causa quia ‘sal’ significabat verum desiderans bonum, ita conjungens utrumque; quod ‘fermentum’ sit falsum ex malo, videatur n. 2342, 7906, 8051, 9992, quod ‘mel’ sit jucundum externum, ita amoris in utroque sensu ⁴³ , n. 5620, et quod ‘sal’ sit verum desiderans bonum, n. 9207.

Poznámky pod čarou:

4402. ‘Et vocavit id El Elohe Israel’: quod significet ex Divino Spirituali, nempe cultus interior, constat ex significatione ‘El Elohe’, de qua sequitur; et ex significatione ‘Israel’ quod sit spirituale, de qua n. 4286, 4292. Cum his quae a versu 17 hujus capitis huc usque dicta sunt, ita se habet: agitur in hoc capite in sensu supremo de Domino quomodo Ipse Naturale Suum Divinum fecerat; sed quia illa quae in ¹ sensu supremo sunt de Domino, excedunt ideas cogitationis hominis, sunt erum Divina, licet illustrare illa per talia quae propius cadunt in ideas, nempe per id quomodo Dominus naturale hominis regenerat; de regeneratione enim hominis quoad ejus naturale in sensu interno hic etiam agitur, nam regeneratio hominis est imago glorificationis Domini, n. 3138, 3212, 3296, 3490; Dominus enim secundum ordinem Divinum Se glorificavit, hoc est, Divinum fecit; et quoque secundum talem ordinem hominem regenerat, hoc est, caelestem et spiritualem facit; hic quomodo spiritualem, nam ‘Israel’ significat illum;

[2] spiritualis homo non est interior rationalis homo sed interior naturalis; interior rationalis homo est qui vocatur caelestis; quae differentia sit inter spiritualem et caelestem hominem, saepius prius dictum est; homo spiritualis fit per id quod apud illum conjungantur vera cum bono, hoc est, illa quae sunt fidei cum illis quae sunt charitatis, et hoc in naturali ejus; ibi conjunguntur primum vera exteriora cum bono, et dein vera interiora; de conjunctione verorum exteriorum in naturali actum est in hoc capite a versu 1 ad 17, et de conjunctione verorum interiorum cum bono, a versu 17 ad finem; vera interiora non aliter conjunguntur cum bono quam per illustrationem influentem per internum hominem in externum; ex illustratione illa patent vera Divina non nisi quam communiter, comparative quemadmodum objecta innumerabilia oculo sicut unum obscurum absque distinctione; haec illustratio ex qua vera non nisi quam communiter apparent, significata est per Esavi verba ad Jacobum, ‘Statuam quaeso cum te de populo mecum’, et per responsum Jacobi, ‘Quare hoc? inveniam gratiam in oculis tuis’, de quibus videatur ² n. 4385, 4386;

[3] quod spirituali homini sit obscurum respective, videatur n. 2708, 2715, 2716, 2718, 2831, 2849, 2935, 2937, 3241, 3246, 3833; spiritualis hic homo est qui repraesentatur per ‘Israelem’, n. 4286; spiritualis homo dicitur ex eo quod lux caeli in qua est intelligentia et sapientia, influat in illa quae sunt lucis mundi apud hominem et faciat ut illa quae sunt lucis caeli, repraesententur in his quae sunt lucis mundi, utque sic correspondeant; spirituale enim in se spectatum est ipsa Divina Lux quae a Domino, proinde intelligentia veri, et inde sapientia ³ ; sed lux illa apud spiritualem hominem incidit in illa quae sunt fidei apud illum et credit ⁴ esse vera, at apud caelestem in bonum amoris. Sed haec tametsi clara sunt illis qui in luce caeli, usque obscura sunt illis qui in luce mundi, ita plerisque hodie, et fortassis ita obscura ut vix intelligibilia; verumtamen quia de illis agitur in sensu interno ac illa talia sunt, non supersedendum quin ⁵ aperiantur; venturum est tempus quando illustratio.

[4] Quod altare vocatum sit ‘EL ELOHE ISRAEL’, et per id ⁶ significatus cultus interior ex Divino Spirituali, est quia El Elohe idem est in sensu supremo cum Divino Spirituali et quoque Israel; quod Israel sit Dominus quoad Divinum Spirituale, ac in sensu repraesentativo Ecclesia ⁷ spiritualis Domini, seu quod idem, homo qui talis, videatur n. 4286, 4292; ‘El Elohe’ in ⁸ lingua originali significat Deum Deum, et stricte secundum verba, Deum deorum: in Verbo Jehovah seu Dominus plurimis in locis nominatur ‘El’ in singulari, etiam ‘Eloah’, et quoque nominatur ‘Elohim’ in plurali, uterque ⁹ aliquoties in uno versu aut in una serie; qui sensum internum Verbi non scit, non scire potest cur ita; quod ‘El’ involvat aliud, et ‘Eloah’ aliud, ac ‘Elohim’ aliud, quisque potest judicare ex eo quod Verbum sit Divinum, hoc est, a Divino ducat originem, et quod sit inde inspiratum quoad omnes voces, immo quoad omnium minimum apicem:

[5] quid El cum nominatur, et quid Elohim, involvit, constare potest ab illis quae supra passim ostensa sunt, quod nempe El et Elohim seu Deus dicatur ¹⁰ cum agitur de vero, videatur n. 709, 2586, 2769, 2807, 2822, 3921

f. , 4287; inde est quod per El et Elohim in sensu supremo significetur Divinum Spirituale, nam hoc idem est cum Divino Vero, sed cum differentia quod per ‘El’ significetur verum voluntate et actu, quod idem est cum veri bono, n. 4337, 4353, 4390 ‘Elohim’ in plurali dicitur quia per verum Divinum intelliguntur omnia vera quae a Domino; inde etiam angeli in Verbo aliquoties dicuntur elohim seu dii, n. 4295, ut quoque patebit a locis infra e Verbo adductis. Quia nunc ‘El et Elohim’ in sensu supremo significant Dominum quoad verum, etiam significant Ipsum quoad potentiam, nam verum est de quo praedicatur potentia, bonum enim per verum agit cum potentiam exercet, n. 3091, 4015; quapropter ubi in Verbo agitur de potentia ex vero, Dominus ‘El ac Elohim’ seu Deus dicitur; inde quoque est quod El in lingua originali etiam significet potentem.

[6] Quod El et Elohim seu Deus dicantur in Verbo ubi agitur de Divino Spirituali, seu quod idem, de Divino Vero, et inde Divina Potentia, constare potest adhuc ab his locis:

apud Mosen,

Dixit Deus Israeli in visionibus noctis... Ego Deus deorum (El Elohe) patris tui, non timeas a descendendo in Aegyptum, quia in gentem magnam ponam te ibi, Gen. 46:2, 3;

ibi quia ad Israelem quem ‘ponet in gentem magnam’ et sic de vero et ejus potentia agitur, dicitur El Elohe, quod in sensu proximo significat Deum deorum; quod Elohim in sensu proximo sint dii, quia praedicantur de veris et inde potentia, etiam patet apud eundem,

Ibi aedificavit Jacob altare, et vocavit locum El-Beth-

El, quia ibi revelati sunt illi Elohim, in fugiendo illo coram fratre suo, Gen. 35:7: et alibi apud eundem,

Jehovah Deus vester ¹¹ , Ipse Deus deorum, et Dominus dominorum, Deus (El) magnus, potens et formidabilis, Deut. x

17; ubi Deus deorum exprimitur per Elohe Elohim, et dein Deus per El, Cui tribuitur magnitudo et potentia:

[7] apud Davidem,

Deus (El) magnus Jehovah, et Rex magnus super omnes deos (elohim), in Cujus manu pervestigatione sterrae, et robora montium Ipsi, Ps. 95:3, 4;

ibi Deus seu El dicitur quia de Divino Vero et inde Potentia agitur; tum dii dicuntur quia de veris quae inde; ‘rex’ enim in sensu interno significat verum, n. 1672, 2015, 2069, 3009, 3670; inde quid ‘Rex magnus super omnes deos’ involvit, constat; ‘pervestigationes terrae’ sunt quoque vera Ecclesiae, quae vocantur ‘robora montium’ a potentia ex bono ¹² :

apud eundem,

Quis in caelo comparabit se Jehovae, assimilabitur Jehovae in filiis deorum ¹³ (elim)? Deus ¹⁴ (El) validus in arcano sanctorum, ... Jehovah Deus Zebaoth, quis sicut Tu fortis Jah? Ps. 89:7-9 [KJV Ps. 89:6-8];

ibi ‘filii deorum seu elim’ pro veris Divinis, de quibus quod praedicetur potentia, patet, nam dicitur ‘Deus (El) validus, Jehovah Deus exercituum, quis fortis sicut Tu?’

[8] Similiter alibi apud eundem,

Date Jehovae filii deorum, date Jehovae gloriam et robur, Ps. 29:1:

apud Mosen,

Ceciderunt super facies suas, et dixerunt, Deus deorum

(El elohe) spirituum omnis carnis, Num. 16:22:

apud Davidem,

Ego dixi, dii (elohim) vos, et filii Altissimi omnes vos, Ps. 82:6; Joh. 10:34;

ubi dii dicuntur a veris, nam ‘filii’ sunt vera, n. 489, 491, 533, 1147, 2628, 3373, 3704: ¹⁵ apud eundem,

Confitemini Deo deorum (Elohe elohim), ... confitemini Domino dominorum, Ps. 136:2, 3:

apud Danielem,

Aget pro lubitu suo rex, et efferet se, et exaltabit se super omnem deum (el), et super Deum deorum (El elohim)

loquetur mira, 11:36.

Inde patet quod El elohe in proximo sensu sit Deus deorum, et quod ‘dii’ in sensu interno praedicentur de veris quae a Domino.

[9] Quod El seu Deus in singulari dicatur ubi agitur de potentia quae ex Divino Vero, seu quod idem, ex Divino Spirituali Domini, constare potest ab his locis:

apud Mosen,

Sit Deo (El) manus mea ad faciendum cum te malum, Gen.

31:29: et alibi, Nec pro Deo (El) manus, Deut. 28:32:

et apud Micham, Sit ¹⁶ pro Deo (El) manus, 2:1;

‘pro Deo manus’ est ¹⁷ ut sit potentia; quod ‘manus’ sit potentia, videatur Davidem, Ponam in mari manum Ipsius, et in fluviis dextram Ipsius; Ille vocabit Me Pater meus Tu, Deus (El) meus, petra salutis meae, Ps. 89:26, 27 [KJV Ps. 89:25, 26];

ubi de potentia ex veris:

apud eundem,

Impius dicit in corde suo, Oblitus est Deus (El),

occultavit facies Suas, non videt in perpetuum surge Jehovah Deus (El), extolle manum Tuam, ... quapropter contemnit impius Deum (Elohim)? Ps. 10:11-13;

[10] similiter:

apud eundem,

Jehovah petra mea, et propugnaculum meum et ereptor meus, Deus (El) meus, rupes mea, Ps. 18:3 [KJV Ps. 18:2];

ubi de potentia:

apud Esaiam,

Residuum revertetur, residuum Jacobi ad Deum (El)

potentem, 10:21:

apud eundem,

Puer natus est nobis, Filius datus est nobis, super cujus humero principatus; vocabit nomen Ipsius, Mirabilis, Consiliarius, Deus (El), Potens, Pater aeternitatis, Princeps pacis, ix [KJV 6]:

apud eundem,

Ecce Deus (El) salutis meae, confidam, et non timebo, quia robur meum, 12:2:

apud eundem,

Ego Deus (El) etiam ex die, Ego Ipse, et nemo e manu Mea eripiens, facio et quis retractabit illud? 43:12, 13;

ibi de potentia:

apud Jeremiam,

Deus (El) magnus, potens, cujus nomen Jehovah exercituum, ¹⁸ 32:18:

in libro 2 Samuelis, Cum Deo (El) meo transiliam murum, Deus (El) integra via Ipsius, sermo Jehovae purus, ... Quis Deus (El) praeter Jehovam? quis petra praeter Deum (Elohim) nostrum? Deus (El) refugii mei robur, [2 Sam 22:30], 31-33:

apud Mosen,

Non vir Deus (El) et mentiatur, aut filius hominis et paeniteat Ipsum. Num Ille dixerit, et non fecerit? aut locutus fuerit, e non stabiliverit?... Eduxit eos ex Aegypto, sicut robora unicornis illi; ... tempore illo dicetur Jacobo et Israeli, Quid fecerat Deus (El), Num. 23:19, 22, 23; ¹⁹

[11] ubi in sensu interno de potentia et vero: et apud eundem,

Deus (El) Qui eduxit eum ex Aegypto, sicut robora unicornis illi; consumet gentes hostes suos, et ossa eorum franget, et tela ejus conteret, Num. 24:8;

quod ‘cornua et robora unicornis’ significent potentiam ²⁰ veri ex bono, videatur n. 2832; praeter in multis aliis locis. Quia in Verbo pleraque etiam oppositum sensum habent, ita quoque deus et dii, qui ita ²¹ nominantur cum de falso et de potentia ex falso agitur; ut apud Ezechielem,

Alloquentur illum dii (elim) fortium in medio inferni, ²² 32:21:

apud Esaiam,

Incaluistis in diis (elim) sub omni arbore viridi, 57:5;

ubi ‘dii’ dicuntur ex falsis: similiter alibi.

Poznámky pod čarou: