109. "Vincenti dabo edere de arbore vitae." - Quod significet qui corde recipit implebitur bono amoris et inde gaudio caelesti, constat ex significatione "vincere", quod sit corde recipere (de qua Sequitur); ex significatione "edere", quod sit appropriari et conjungi (de qua n. 2187, 2343, 3168, 3813, 5643); et ex significatione "arboris vitae", quod sit bonum amoris et inde gaudium caeleste (de qua etiam sequitur).

Quod "vincere" sit corde recipere, est quia omnis, qui recepturus est vitam spiritualem, pugnabit contra mala et falsa quae sunt vitae ejus naturalis; et quando illa vincit, tunc bona et vera, quae sunt vitae spiritualis, recipit corde: recipere corde est voluntate et amore, nam "cor" in Verbo significat illa (videatur n. 2930, 3313, 7542, 8910, 9050, 9113, 10336); quapropter recipere corde est ex voluntate seu amore facere illa; hoc intelligitur per "vincere."

[2] Quod "arbor vitae" significet bonum amoris et inde gaudium caeleste, est quia "arbores" significant talia quae sunt apud hominem in ejus interioribus, quae mentis seu animi ejus sunt, "frondes" et "folia" illa quae sunt cognitionum veri et boni, ac "fructus" ipsa bona vitae. Haec significatio "arborum" trahit suam originem ex mundo spirituali, ibi enim apparent arbores omnis generis: et arbores, quae apparent, correspondent interioribus angelorum et spirituum, quae sunt mentis eorum; arbores pulcherrimae et fructiferae, illorum interioribus qui in bono amoris et inde in Sapientia sunt; arbores minus pulchrae et fructiferae, illis qui in bono fidei; at arbores solum foliaceae et absque fructibus, illis qui modo in cognitionibus veri sunt; ac arbores tetrae cum fructibus malignis, illis qui in cognitionibus sunt et in malo vitae; illis autem qui non in cognitionibus et in malo vitae sunt, non apparent arbores, sed loco illarum saxa et arenae. Hae apparentiae in mundo spirituali actualiter fluunt ex correspondentia; nam interiora quae mentis eorum sunt per tales effigies sistuntur actualiter coram oculis eorum. (Sed haec melius videri possunt ex binis articulis in opere De Caelo et Inferno: in primo, ubi agitur De Correspondentia Caeli cum omnibus Telluris, n. 103-115; et in altero, ubi agitur De Repraesentativis et Apparentiis in Caelo, n. 170-176; et in sequentibus ibi, n. 177-190.)

[3] Inde nunc est quod in Verbo toties nominentur "arbores"; per quas ibi significantur ea apud homines quae sunt mentis eorum: et inde quoque est quod in primis capitibus Geneseos dicantur "binae arbores" in horto Edenis positae, una quae vocatur "Arbor Vitae", et altera quae "Arbor Scientiae." Per "arborem vitae" ibi significatur bonum amoris in Dominum, et inde gaudium caeleste, quae erant illis qui tunc ab ecclesia, et intelliguntur per "Hominem et ejus Uxorem"; et per "arborem scientiae" significatur jucundum cognitionum absque alio usu quam ut audiant docti et captent famam eruditionis solum propter honorem aut lucrum.

Quod "arbor vitae" etiam significet gaudium caeleste, est quia bonum amoris in Dominum, quod in specie per illam arborem significatur, gaudium caeleste in se habet (videatur in opere De Caelo et Inferno 395-414: et in Doctrina Novae Hierosolymae, n. De 230-239).

[4] Quod "arbores", quae toties nominantur in Verbo, significent interiora hominis quae mentis et animi ejus sunt, et illa quae super arboribus, ut "folia" et "fructus", talia quae ex illis, constare potest a sequentibus his locis:

"Dabo in deserto cedrum schittim, et myrtum, et arborem olei; ponam in solitudine abietem, taedam et buxum" (Esaias 41:19);

ibi agitur de ecclesiae instauratione.

"Gloria Libani ad te veniet, abies, taeda et buxus simul, ad decorandum locum sanctuarii mei" (Esaias 60:13).

"Cognoscant omnes arbores agri, quod Ego Jehovah humiliem arborem altam, exaltem arborem humiliem, arefaciam arborem viridem, et germinare faciam arborem aridam" (Ezechiel 17:24);

"Ecce Ego in te incendam ignem, qui comedet in te arborem viridem, et omnem arborem aridam" (Ezechiel 21:3 [B.A. 20:47]);

"Vitis exaruit, et ficus languet, malus punica etiamque palma et malus, omnes arbores agri exsiccatae sunt; exaruit gaudium de filiis hominum" (Joel 1:12);

"Cum angelus clanxit, facta est grando et ignis, ... qui cecidit super terram, et tertia pars arborum combusta est" (Apocalypsis 8:7);

¹ Nebuchadnezar vidit in somnio "arborem in medio terrae, cujus altitudo magna, ... folium pulchrum, flos multus, et cibus omnibus in ea" (Daniel 4:7-12).

(Quia arbores in genere significant talia quae apud hominem, ac interiora quae mentis ejus sunt faciunt, et sic quoque spiritualia quae ecclesiae, et haec et illa varia sunt, ideo tot species arborum nominantur, et unaquaeque species significat aliquod differens; quid variae species significant, ostensum est in Arcanis Caelestibus: ut quid arbor olei", n. 9277, 10261; quid "cedrus", n. 9472, 9486, 9528, 9715, 10178; quid "vitis", n. 1069, 5113, 6375, 6378, 9277; quid "ficus", 217, 4231, 5113: et sic porro.)

[5] Insuper illa quae sunt super arboribus, ut folia et fructus, significant talia quae apud hominem, "folia" vera apud illum, et "fructus" bona; ut in sequentibus:-

"Erit sicut arbor plantata juxta aquas, et juxta fluvium emittit radices;... erit folium ejus viride... nec cessabit a ferendo fructum" (Jeremias 17:8);

Juxta fluvium exeuntem e Domo Dei" ascendit super ripa hinc et hinc arbor cibi, cujus non decidit folium, neque consumitur fructus ejus; in menses suos renascitur; quia aquae ejus e sanctuario exeunt; unde fructus ejus in cibum, et folium ejus in medicamentum" (Ezechiel 47:12);

"In medio plateae et fluvii (exeuntis e throno Dei et Agni) hinc et hinc arbor vitae faciens fructus duodecim, per mensem quemvis reddens fructum suum, et folia arboris ad sanitatem gentium" (Apoc. 22 [1,] 2);

"Beatus vir, ... cujus in lege beneplacitum;... erit sicut arbor plantata juxta rivos aquarum, quae fructum suum dabit in tempore suo, et folium non decidit" (Psalm. 1 (1, 2,) 3);

"Ne timete, ... quia arbor feret fructum, ficus atque vitis dabit vim suam" (Joel 2:22);

"Saturantur arbores Jehovae, cedri Libani quas plantavit" (Psalmuss 104:16);

"Laudate Jehovam arbores fructus, et omnes cedri" (Psalm. 148:7, 9).

[6] Quia "fructus" significabant bona vitae apud hominem, ideo in Ecclesia Israelitica, quae erat ecclesia repraesentativa, mandatum fuit ut fructus arborum, sicut ipsi homines, circumciderentur; de quibus ita legitur:

Fructus arboris inservient esui praeputiabitur in Terra Canaan, "et erunt praeputiati tribus annis;... et anno quarto erit omnis fructus sanctus, laudes Jehovae; quinto autem comedentur" (Leviticus 19:23-25).

Quia "fructus arboris" significabant bona vitae, ideo etiam mandatum est,

Ut in Festo Tabernaculorum acciperent fructus arboris honoris, et ramos, ac laetarentur coram Jehovah, et sic feriarentur festum (Leviticus 23:40, 41);

per "tabernacula" enim significabantur bona amoris caelestis, et inde sanctus cultus (n. 414, 1102, 2145, 2152, 3312, ² 4391, 10545); et per "Festum Tabernaculorum" significabatur implantatio illius boni seu amoris (n. 9296). Quia "fructus" significabant bona amoris, quae sunt bona vitae, ideo

Inter benedictiones erat, quod arbor agri daret fructum suum; et inter maledictiones quod non daret fructum (Levit. 26:4, 20 ³ ).

Et ideo quoque vetitum fuit, cum obsideretur aliqua urbs,

Ne securim mitterent in aliquam arborem fructus boni (Deuteronomius 20:19, 20).

Ex his nunc constare potest quod per "fructus" significentur bona amoris, seu quod idem, bona vitae, quae etiam "opera" vocantur; ut quoque in his locis apud Evangelistas:

"Securis ad radicem arboris jacet; omnis arbor non faciens fructum. bonum exscindetur et in ignem conjicietur" (Matthaeus 3:10; 7:16-21);

"Aut facite arborem bonam et fructum bonum, aut facite arborem putrem et fructum putrem; ex fructu enim cognoscitur arbor" (Matthaeus 12:33; Luca 6:43, 44);

"Omnis palmes non ferens fructum, ⁴ auferetur, omnis autem fructum ferens putabitur, ut plus fructus ferat" (Johannes 15:2-8);

"Ficum habebat aliquis in vinea sua plantatam; venit fructum quaerens in ea, sed non invenit; dicit ad vinitorem, Ecce tribus annis venio quaerens fructum ex ficu et non invenio; exscinde eam; quid terram infrugiferam reddet?" ( ⁵ Luc. 13:6-9);

"Jesus vidit ficum juxta viam; venit ad illam, et nihil invenit in ea nisi folia tantum; dixit, Nunquam ex te fructus erit; et arefacta est statim ficus" (Matthaeus 21:19; Marcus 11:13, 14, 20);

"ficus" significat naturalem hominem et ejus interiora, et "fructus" bona ejus (n. 217, 4231, 5113); "folia" autem significant cognitiones (n. 885): inde patet, quid significatur per quod ficus arefacta sit quia Dominus in ea solum folia invenit, et non fructus. Haec omnia allata sunt ut sciatur quid significatur per "arborem vitae in medio paradisi Dei", quod nempe bonum amoris procedens a Domino, et inde gaudium caeleste.

Poznámky pod čarou:

9715. ‘Lignis schittim’: quod significet justitiam, constat ex significatione ‘lignorum schittim’ quod sint bonum meriti et justitia, quae solius Domini, de qua n. 9472, 9486. Quid justitia et quid meritum, quae ¹ solius Domini, hic nunc dicetur: creditur quod Domino meritum et ² justitia fuerit, quod impleverit omnia legis, et quod per passionem crucis salvaverit genus humanum; sed haec non per justitiam et ³ meritum Domini intelliguntur in Verbo; sed ⁴ per meritum et justitiam Ipsius ⁵ intelligitur quod pugnaverit solus cum omnibus infernis, et subjugaverit illa, et sic in ordinem redegerit omnia in infernis, et simul tunc omnia in caelis ⁶ ; nam apud unumquemvis hominem sunt spiritus ab inferno, et sunt angeli e caelo; homo absque illis prorsus non vivere potest; nisi inferna fuissent a Domino subjugat et caeli in ordinem redacti, nusquam aliquis homo salvari potuisset.

[2] Hoc non fieri potuit quam per Humanum Ipsius, nempe per pugnas ⁷ cum illis ex Suo Humano; et quia ⁸ Dominus ex propria potentia, ita solus, hoc fecit, ideo soli Domino est meritum et justitia; et ideo est Solus qui apud hominem adhuc vincit inferna; nam qui semel illa vincit, in aeternum vincit; quapropter homini prorsus nihil meriti et justitiae est, sed ei meritum et justitia Domini, cum agnoscit quod nihil a se, sed omne a Domino, imputatur; inde est quod solus Dominus regeneret hominem; nam regenerare hominem est inferna ab illo abigere, proinde mala et falsa quae ⁹ ab infernis, et loco illorum implantare caelum, hoc est, bona amoris et vera fidei, haec enim faciunt caelum. Per continuas pugnas cum infernis etiam Dominus glorificavit Humanum Suum, hoc est, Illud Divinum fecit, nam sicut homo per pugnas, quae sunt tentationes, regeneratur, ita Dominus per pugnas, quae erant tentationes, glorificatus est; inde glorificatio Humani Domini ex propria potentia etiam est meritum et justitia, nam per id salvatus est homo, per id enim omnia inferna subjugata in aeternum a Domino tenentur.

[3] Quod ita sit, constat a locis in Verbo ubi agitur de merito et justitia Domini, ut apud Esaiam,

Quis hic qui venit ex Edom, conspersus vestes ex Bozra, incedens in multitudine roboris sui? Ego qui loquor in justitia, magnus ad salvandum; quare rubicundus quoad vestes Tuas, et vestes Tuae sicut calcantis in torculari? torcular calcavi solus, et de populis non vir Mecum; propterea calcavi eos in ira Mea, et conculcavi eos in excandescentia Mea; unde sparsa est victoria eorum super vestes Meas, et omne vestimentum Meum pollui; nam dies vindictae in corde Meo, et annus redemptorum Meorum venerat. Circumspexi, sed non auxilians, et obstupui, sed non suffulciens, ideo salutem praestitit Mihi bracchium Meum, et excandescentia Mea sustentavit Me; atque conculcavi ¹⁰ populos in ira Mea, et descendere feci in terram victoriam illorum: ideo factus est in Salvatorem, 63:1-8;

quod haec dicantur de Domino, notum est; pugnae Ipsius cum infernis describuntur per quod conspersus vestes, rubicundus quoad vestes Suas, et quod vestes Ipsius sicut calcantis in torculari, perque dies vindictae; victoriae et subjugationes infernorum describuntur per quod calcaverit eos in ira Sua, unde sparsa victoria eorum super vestes Suas, quod conculcaverit populos in ira, et descendere fecerit in terram victoriam eorum; quod Dominus illa fecerit ¹¹ ex propria potentia, describitur per quod torcular calcaverit solus, et de populis non vir cum Ipso, quod circumspexerit sed non auxilians, obstupuerit et non suffulciens, quod salutem praestiterit Ipsi bracchium Suum; quod inde salus, describitur per quod incedens in multitudine roboris sui magnus ad salvandum, quod annus redemptorum Suorum venerit, et quod ideo factus ¹² illis in Salvatorem.

[4] Quod haec omnia sint justitiae, adhuc evidentius patet alibi apud eundem prophetam, Vidit quod non vir, et obstupuit quod non intercedens, ideo salutem praestitit Ipsi bracchium Suum, et justitia Ipsius suscitavit Ipsum; unde induit justitiam sicut loricam, et galeam salutis super caput Suum; induit vestes vindictae, et texit Se sicut pallio zelo, 59:16, 17:

et apud eundem,

Propinqua justitia Mea, exivit salus Mea, et bracchia Mea populos judicabunt; in Me insulae sperabunt, et super bracchio Meo confident, 51:5;

‘bracchium’ quod praestitit Ipsi salutem, et super quo confident, est propria potentia, qua inferna subjugavit; quod ‘bracchium’ sit potentia, videatur n. 4932, ¹³ 7205;

[5] inde patet quid justitia et quid meritum, quae solius Domini: similiter alibi apud eundem,

Quis excitavit ab Oriente, quem in justitia vocavit ad sequelam sui? dedit coram Ipso gentes, et regibus dominari fecit, 41:2:

apud eundem,

Appropinquare feci justitiam Meam non procul est, salus Mea non morabitur, 46:13:

apud eundem,

Jehovah induet Me vestibus salutis, amiculo justitiae texit Me: 61:10:

apud Davidem,

Os meum enumerabit justitiam Tuam, toto die salutem Tuam, non novi numerationes: memorabo justitiam Tuam solius; ne desere me usque dum enarravero bracchium Tuum, virtutem Tuam, nam justitia Tua usque ad excelsum, qui fecisti magna, Ps. 71:15, 16, 18, 19, 24:

apud Jeremiam,

Ecce dies veniunt cum suscitabo Davidi germen justum, qui regnabit Rex, et prosperabitur, facietque judicium et justitiam in terra: in diebus Ipsius ¹⁴ salvabitur Jehudah, et Israel habitat secure; et hoc nomen Ipsius, quod vocabunt Ipsum, Jehovah justitia nostra, 23:5, 6 ¹⁵ , ¹⁶ 33:15, 16:

et apud Danielem,

Septimanae septuaginta decisae sunt ad expiandum iniquitatem, et ad adducendum justitiam saeculorum, 9:24.

[6] Quod subjugatio infernorum, ordinatio caelorum a Domino, et glorificatio Humani Ipsius, et inde salus homini qui Dominum amore et fide recipit, sint justitia et meritum, quae soli Domini, ex locis nunc allatis constare potest; sed qui non sciunt quod spiritus ab infernis sint apud hominem, et ¹⁷ inde ei mala et falsa, et quoque quod angeli e caelo, et quod inde ei bona et vera, et quod sic vita hominis ab una parte juncta sit infernis, et ab altera caelis, hoc est, per caelos Domino; ac ita ¹⁸ quod homo nequaquam salvari potuerit nisi inferna subjugata fuerint, et caeli in ordinem redacti, ac sic ¹⁹ omnia Domino subjecta, hanc rem capere non possunt.

[7] Ex his constare potest unde est quod bonum meriti Domini sit unicum bonum quod in caelis regnat, ut supra n. 9486 dictum est; bonum enim meriti est etiam nunc continua subjugatio infernorum, et sic tutatio fidelium; id bonum est bonum amoris Domini, nam ex Divino Amore in mundo pugnaverat et vicerat; ex Divina Potentia in Humano inde acquisita dein in aeternum pro caelo et pro Ecclesia, ita pro universo humano genere solus pugnat, vincit, et sic salvat; hoc nunc est bonum meriti, quod justitia vocatur, quia justitiae est inferna conantia perdere humanum genus, compescere, ac tutari et salvare bonos et fideles. De pugnis seu tentationibus Domini cum in mundo fuit, videatur n. 1663, 1668, 1690, 1691 fin. , 1692, 1737, 1787, 1812, 1813, 1820, 2776, 2786, 2795, 2803, 2814, 2816, 4287, 7193, 8273, et quod Dominus solus pro humano genere contra inferna pugnet, n. 1692 fin. , 6574, 8159, 8172, 8175, 8176, ²⁰ 8273, 8969.

Poznámky pod čarou: