417. "Quatuor angelos stantes super quatuor angulis terrae." - Quod significet Divinum a Domino procedens in universo mundo spirituali, constat ex significatione "angelorum", quod sint Divinum a Domino procedens (de qua supra, n. 130(a), 200, 302): et ex significatione "quatuor angulorum terrae", quod sit universus mundus spiritualis; per "quatuor angelos" enim significatur mundus spiritualis, ex causa quia ibi aeque sunt terrae sicut in nostra tellure; sunt enim ibi aeque montes, colles, petrae, planities, valles et plura, ut supra aliquoties dictum est; et quia de ultimo judicio super omnes in mundo spirituali in Apocalypsi agitur, et hic de separatione bonorum a malis ibi, inde est quod per "terram" ille mundus intelligatur. Quod per "terram" significetur ecclesia, ut saepius prius dictum est, est quia facies terrae in mundo spirituali est prorsus sicut facies ecclesiae apud spiritus et angelos ibi; facies pulcherrima ubi angeli superiorum caelorum habitant, et quoque pulchra ubi angeli inferiorum caelorum, et impulchra ubi spiritus mali; ubi enim angeli habitant, sunt paradisi, horti, floreta, palatia, et omnia in caelesti forma et harmonia, ex qua amoenitates ( ¹ ineffabiles) effluunt, et animos intime oblectant; at apud malos spiritus sunt paludinosa, saxosa et sterilia omnia, et habitant in tuguriis quae aspectu vilia sunt, praeter in cavernis et speluncis.

[2] Haec dicta sunt ut sciatur quod per "terram" in proximo sensu intelligatur mundus spiritualis; nec alia terra potuit apparere Johanni, quia visa illi est cum fuit in spiritu; quando etiam homo est in spiritu, tunc nihil quod in nostra tellure est videt, sed quod in mundo spirituali; inde est, quod etiam viderit quatuor angelos, et hos stantes super quatuor angulis terrae istius. Quod visi sint "quatuor angeli", est quia per illos stantes in "quatuor angulis significatur Divinum a Domino procedens in universo mundo spirituali; universum enim illum mundum faciunt quatuor plagae, nempe orientalis, occidentalis, meridionalis et septentrionalis, ita enim divisus est ille mundus; in orientali plaga habitant qui in bono amoris in Dominum sunt, similiter in occidentali, sed illi in bono amoris claro quia in interiori, hi in bono amoris obscuro quia in exteriori; in plaga meridionali habitant qui in luce veri clara sunt, in septentrionali qui in luce veri obscura: (sed de his plagis videatur in opere De Caelo et Inferno 141-153, ubi de illis actum est): et quia omnia se referunt ad bonum amoris et ad verum ex illo bono, seu in genere ad bonum et verum, ideo per quatuor illas plagas etiam intelliguntur omnia caeli et ecclesiae. Illae plagae etiam in Verbo intelliguntur per "quatuor ventos", hic etiam per "quatuor angulos." Inde patet quod angeli non visi sint stare in quatuor angulis terrae, sed in quatuor plagis. Quod plagae etiam dicantur "quatuor anguli", est quia per "angulos" significantur extrema, et "extrema" significant omnia, quia includunt illa.

[3] Quod "anguli" significent plagas, constat ex locis in Verbo ubi plagae describuntur per "angulos"; ut in his sequentibus:

Apud Mosen,

"Pro Habitaculo facies viginti asseres pro angulo meridiei versus austrum, ... lateri Habitaculi secundo versus angulum septentrionis viginti asseres", et sic porro (Exodus 26:18, 20; 27:9, 11; 36:21, 23, 25 ² ):

"pro angulo meridiei" est pro plaga meridionali, et "versus angulum septentrionis" est versus plagam septentrionalem, nam erant viginti asseres utrobivis. Similiter apud Ezechielem,

"Juxta terminum Danis ab angulo orientis usque ad angulum occidentis, Ascher unus; et inde juxta terminum Ascheris ab angulo orientis et usque ad angulum Versus occidentem, ... et sic porro (48:1-8);

apud eundem,

Hae mensurae; angulus septentrionis quingentae et quatuor millia; et angulus meridiei totidem, et ab angulo orientis totidem, angulus occidentis totidem, juxta terminum ad angulum orientis versus occidentem, et sic porro (48:16, 17, 23-25, 26-28, 33, 34; et quoque cap. 47:17-20);

apud Mosen,

Metiemini extra urbem angulum Versus ortum duo millia ulnarum, et angulum meridiei totidem, et angulum occidentis totidem, et angulum septentrionis totidem (Numeri 35:5);

et praeterea apud Josuam (Cap. 15:5; 18:12, 14, 15, 20): hic per "angulum orientis", "meridiei", "occidentis" et "septentrionis intelligitur latus ad plagam orientalem, meridionalem, occidentalem et septentrionalem. Ex quibus patet quod per "quatuor angelos stantes super quatuor angulis terrae" non intelligatur super quatuor angulis ejus, sed in quatuor plagis ejus: similiter alibi in Apocalypsi,

Satanas "exibit ad seducendum gentes quae in quatuor angulis terrae" (20:8).

[4] Quod "quatuor anguli" dicantur, et non quatuor plagae, est quia etiam per "angulos" significantur omnia, quoniam sunt extrema; extrema enim comprehendunt omnia quae a centro ad ultimas peripherias sunt, nam sunt ultimi termini.

Inde erat quod super quatuor angulis altaris ponerentur quatuor cornua, et super illis funderetur sanguis, et sic totum altare expiaretur (Ut patet in Exodo, cap. 27:2; 29:12; 30:2, 3, 10; 38:2; Levit. 4:7, 18, 25, 30, 34; 16:18, 19; Ezech. 41:22; cap. 43:20 ³ ).

[5] Quod per "angulos" significentur omnia, quia extrema, ex causa de qua supra, quia extrema includunt et comprehendunt omnia, constat manifeste ex quibusdam statutis apud filios Israelis; ut

Quod non circumducerent seu raderent angulum capitis sui (Leviticus 19:27);

Quod non raderent angulum barbae suae (Leviticus 19:27; 21:5);

Et quod non ⁴ consummarent angulum agri sui cum meterent (Leviticus 19:9; 23:22).

Cur haec statuta illis data sunt, non sciri potest nisi sciatur quid significat "crinis capitis", quid "barba", quid "ager", et simul quid "angulus." Per "crinem capitis" et "barbae" significatur ultimum vitae hominis, quod sensuale corporeum vocatur; et per "agrum" significatur ecclesia, ac per "messem" verum doctrinae: quare repraesentabatur per illa quod extrema conservarentur, quia significant omnia: nisi enim extrema sunt, etiam media non conservantur sed diffluunt; sicut comparative nisi cutes forent circum hominem, diffluerent interiora: similiter in omni re, ita quoque in illis quae significantur per "crinem capitis", per "barbam" et per "messem agri": (quod per "crinem capitis" significetur extremum vitae hominis, quod vocatur sensuale corporeum, videatur supra, n. 66; et quod per "barbam" similiter, in Arcanis Caelestibus, n. 9960:

quod "extrema seu "ultima" significent omnia in complexu, ita totum, n. 10044, 10329, 10335): et quia "ager" significabat ecclesiam, ac "messis" vera ejus, inde per "non consummare angulum agri tui cum metis" significatur conservatio omnium quae significantur per "messes agri."

[6] Quod "anguli" significent omnia, quia extrema, etiam constare potest a sequentibus his locis:

Apud Mosen,

"In extremos angulos ejiciam eos, cessare faciam ab homine memoriam eorum" (Deuteronomius 32:26):

ejicere in extremos angulos" significat deprivari omni bono et vero; quare etiam dicitur "Cessare faciam ab homine memoriam eorum", per quod significatur ut non amplius eis sit aliquid vitae spiritualis; quod fit cum homo solum in ultimis vitae est, quod vocatur sensuale corporeum, in quo solo sunt plerique qui non aliquid vitae spiritualis adepti sunt; fiunt enim tunc non absimiles bestiis, hae enim nec in alia vita sunt; cum differentia quod homo quia natus homo possit loqui et ratiocinari; sed hoc facit ex fallaciis sensuum, seu extremorum naturae mundi et corporis: hoc intelligitur hic per "ejici in extremos angulos."

[7] Apud Jeremiam,

"Erunt cameli... in praedam, et multitudo pecorum... in spolium, et dispergam eos in omnem ventum, in abscissos anguli, et ab omnibus transitibus ejus adducam exitium" (49:32):

haec dicta sunt de devastatione Arabiae et Chazoris a rege Babelis; ac per "Arabiam" et "Chazorem" significantur cognitiones boni et veri, et per "regem Babelis" malum et falsum vastans; vastatio omnium scientificorum confirmantium et cognitionum boni et veri, significatur per quod "erunt cameli eorum in praedam, et multitudo pecorum in spolium"; "cameli" sunt scientifica confirmantia, et "pecora" sunt cognitiones boni et veri: vastatio quoad omnia boni et veri, usque ut non sit reliquum, significatur per "Dispergam eos in omnem ventum, in abscissos anguli"; "abscissi anguli"; sunt extrema ubi non bonum et verum amplius; quod tunc mala et falsa undequaque irruptura sint, significatur per "Ab omnibus transitibus ejus adducam exitium"; in mundo enim spirituali, ubi mali sunt, ibi undequaque patent viae ab infernis, perque illas irrumpunt mala et falsa inde, et per easdem vias eunt omnes qui in similibus malis et falsis sunt, et se illis consociant. Haec dicta sunt ut sciatur quid intelligitur per "Ab omnibus transitibus adducam exitium": per "esse in praedam" et "in spolium", tum per "dispergere et adducere exitium", significatur devastatio.

[8] Apud ⁵ eundem,

"Ecce dies venientes quibus Visitabo super omnem circumcisum in praeputio, Aegyptum et Jehudam et Edomum, et filios Ammonis et Moabum, et omnes abscissos anguli habitantes in deserto; nam omnes gentes praeputiatae, et omnis domus Israelis praeputiati corde" (9:24, 25 [B.A. 25, 26]):

per "abscissos anguli" hic significantur qui in ecclesiae ultimis separatis ab interioribus sunt; interiora sunt spiritualia; ita qui solum in sensualibus, quae ultima naturalis hominis sunt: (de illis qui mere sensuales sunt, quinam et quales sunt, videatur in Doctrina Novae Hierosolymae, n. 50): quod hi per "abscissos anguli" significentur, est quia per "angulos" significantur plagae mundi spiritualis, et per plagas illas significantur omnia bona et vera caeli et ecclesiae, ut in praemissis dictum est. Habitationes spirituum et angelorum eo ordine ibi succedunt, quod in medio sint qui in summa sapientia et intelligentia, et e medio usque ad ultimas peripherias in minore et minore; et decrescentiae illae sunt prorsus secundum distantias e medio; in ultimis sunt qui non in aliqua, et extra illos sunt qui in malis et inde falsis: hi sunt qui intelliguntur per "abscissos anguli"; et quia ibi deserta sunt, dicitur de illis, "habitantes in deserto." (De decrescentiis illis in mundo spirituali, videatur in opere De Caelo et Inferno 43, 50, 189.) Iidem significantur per "gentes praeputiatas", et per "domum Israelis praeputiatos corde"; per "praeputiatos" significantur qui absque amore et charitate sunt, ita qui absque bono, et inde in amoribus sui et mundi: et qui in his amoribus sunt, illi in ultimis naturalis hominis sunt prorsus separatis a spiritualibus; quare sunt "abscissi anguli habitantes in deserto." Per "Aegyptum", "Jehudam", "Edomum", "filios Ammonis" et "Moabum", intelliguntur omnes qui separaverunt a se bona et vera ecclesiae per amores illos; unde extra illa sunt, ita "abscissi anguli."

Simile significatur per "abscissos anguli" apud Jeremiam (cap. 25:23).

[9] Apud Mosen,

"Orietur Stella ex Jacobo, et surget Sceptrum ex Israele, quod conteret angulos Moabi" (Numeri 24:17):

per "angulos Moabi" intelliguntur omnia quae per "Moabum" significantur; per "Moabum" significantur illi qui in ultimis Verbi, ecclesiae, et cultus sunt; et in opposito sensu, qui adulterant ea per id quod se vertant ad se, ac spectent sui honorem in singulis eorum; quare "anguli Moabi" sunt adulterationes Verbi et inde ecclesiae et cultus, quales sunt apud illos qui tales sunt.

Similia per "angulum Moabi" significantur apud Jeremiam (cap. 48:45).

[10] Apud Zephaniam,

"Dies buccinae et clangoris super urbes munitas, et super angulos altos" (1:16):

"dies buccinae et clangoris" significat pugnam spiritualem, quae est contra falsa et mala; "urbes munitae" significant doctrinalia falsa quae confirmaverunt; et "anguli alti" significant illa faventia amoribus suis: inde patet quid significatur per "diem buccinae et clangoris super urbes munitas et super angulos altos." Apud eundem,

"Exscindam gentes, devastabuntur anguli eorum, desolabo plateas eorum ut non transiens; et devastabo urbes eorum ut non. .. habitans" (3:6):

destructio bonorum omnium ecclesiae, significatur per "Exscindam gentes", et per "Devastabuntur anguli eorum": "gentes" sunt bona ecclesiae, "anguli" sunt omnia ejus quia extrema (ut supra): destructio veritatum doctrinae, significatur per "Desolabo plateas eorum", et per "Devastabuntur urbes eorum;' "plateae" sunt veritates, et "urbes" sunt doctrinalia: destructio totalis usque dum ut non sit aliquod verum et aliquod bonum, Significatur (per) "ut non sit transiens et non habitans", nam "transire" in Verbo dicitur de veris, et "habitare" de bonis.

[11] In Libro Judicum,

"Exiverunt omnes filii Israelis, et congregatus est coetus sicut vir unus a Dane usque ad Beerschebam, ... et constiterunt anguli omnis populi. omnes tribus Israelis, in congregatione populi Dei" (20:1 [, 2]):

quod "constiterint anguli omnis populi in congregatione populi Dei" significet omnes undequaque seu ab omni plaga, patet manifeste ex eo, quod dicatur quod "exiverint omnes filii et omnes tribus Israelis", et quod "congregatus sit coetus a Dane ad Beerschebam"; in sensu autem spirituali per "angulos omnis populi" significantur omnia vera et bona ecclesiae; similiter etiam per "omnes tribus Israelis, a Dane usque ad Beerschebam" significantur illa ab ultimis ad prima; et per "congregationem populi Dei" significatur consultatio de rebus ecclesiae: in historicis enim Verbi ubivis est sensus spiritualis aeque ac in propheticis ejus; quare in sensu historico per "angulos" significantur plagae quales sunt in mundo spirituali, at in sensu spirituali significantur omnia vera ac bolla ecclesiae, ex causa de qua supra.

[12] Ex his constare potest quid significatur per "lapidem anguli" in his locis:

Apud Esaiam,

"Fundabit in Zione lapidem, lapidem probationis, anguli pretii fundationis fundatae" (28:16);

apud Jeremiam,

"Non sument de te lapidem pro angulo, aut lapidem fundamentorum" (51:26 ⁶ );

apud Sachariam,

Ex Jehudah "angularis, ex illo clavus, ex illo arcus belli" (10:4);

apud Davidem,

"Lapis quem rejecerunt..., factus est in caput anguli" (Ps. 118:22 ⁷ ; Matthaeus 21:42; ⁸ Marc. 12:10, 11; Luca 20:17, 18):

"lapis anguli" significat omne Divinum Verum super quo fundatur caelum et ecclesia, ita omne fundamentum; et quia fundamentum est ultimum cui incumbit domus seu templum, ideo significat omnia. Quia per "lapidem anguli" significantur omnia super quibus fundatur ecclesia, ideo dicitur, "Fundabit in Zione lapidem, lapidem... anguli pretii fundationis fundatae", et dicitur "lapis pro angulo", et "lapis fundamentorum"; et quia per "lapidem anguli" significatur omne Divinum Verum super quo fundatur ecclesia, ideo quoque significatur Dominus quoad Divinum Humanum, quia omne Divinum Verum ab Illo procedit. "Aedificantes" seu "architecti" qui rejecerunt illum lapidem, ut legitur apud Evangelistas, sunt illi qui ab ecclesia; ibi ab Ecclesia Judaica, quae rejecit Dominum, et cum Ipso omne Divinum Verum: apud illos enim fuerunt non nisi quam traditiones vanae ex sensu litterae Verbi, in quibus ipsa vera Verbi falsificata et bona adulterata fuerunt.

(Quod "ultima" significent omnia, et unde hoc, videatur in Arcanu Caelestibus, n. 634, 5897, 6239, 6451, 6465, ⁹ 9216, 9824, 9828, 9836, 9905, 10044, 10099, 10329, 10335, 10548.)

Fusnotat:

9127. ‘Non illi sanguines’: quod significet non reum violentiae illatae, constat ex significatione ‘sanguinis’ quod in supremo sensu sit Divinum Verum procedens a Divino Bono Domini, ac in sensu interno inde, verum boni, de qua n. 4735, ¹ 6378, 6978, 7317, 7326, 7846, 7850, 7877; quare per ‘effundere sanguinem’ significatur violentiam inferre vero Divino, seu vero boni ² , et quoque ipsi bono; nam qui violentiam infert vero, is quoque violentiam infert bono, quoniam verum ita conjunctum est cum bono ut unum sit alterius, quapropter si violentia infertur uni ³ etiam infertur alteri; ex his patet quod per ‘non illi sanguines’ significetur non reum esse violentiae illatae vero ac bono.

[2] Qui de sensu interno Verbi nihil novit, non aliter scit quam quod per ‘sanguines’ in Verbo significentur sanguines, et quod per ‘effundere sanguinem’ modo significetur occidere hominem; sed in sensu interno non agitur de vita corporis sed de vita animae hominis, hoc est, de vita ⁴ spirituali ejus, quam victurus est in aeternum; haec vita describitur in Verbo in sensu litterae per talia quae sunt vitae corporis, nempe per ‘carnem et sanguinem’; et quia vita spiritualis hominis existit et subsistit per bonum quod charitatis et per verum quod fidei, idcirco bonum quod charitatis intelligitur per ‘carnem’, et verum quod fidei per ‘sanguinem’, in sensu interno Verbi; et in adhuc interiore sensu, bonum quod amoris in Dominum per ‘carnem’, et bonum amoris erga proximum per ‘sanguinem’; in supremo autem sensu, in quo solum agitur de Domino, ‘caro’ est Divinum Bonum Domini, ita Ipse Dominus quoad Divinum Bonum, et ‘sanguis’ est Divinum Verum procedens a Domino, ita Dominus quoad Divinum Verum; haec per carnem et sanguinem intelliguntur in caelo cum homo legit Verbum; similiter cum homo obit Sanctam Cenam, sed in hac panis est caro, et sanguis est vinum, quoniam per ‘panem’ prorsus simile significatur quod per carnem, et per ‘vinum’ prorsus simile quod per sanguinem.

[3] Sed qui sensuales sunt, ut plerique homines in orbe ⁵ hodie, hoc non capiunt; maneant itaque in sua fide, modo credant quod in Sacra Cena ac in Verbo sanctum sit ⁶ , quia ⁷ a Divino; sit quod non sciant ubi id, usque qui aliqua perceptione interiore pollent, hoc est, qui supra sensualia cogitare possunt, expendant ⁸ num sanguis per ‘sanguinem’, et caro per ‘carnem’, intelligatur apud Ezechielem,

Fili hominis sic dixit Dominus Jehovih, Dic omni avi caeli, omni ferae agri, Congregamini et venite, congregate vos a circuitu super sacrificium Meum quod Ego sacrifico vobis, sacrificium magnum super montibus Israelis, ut comedetis carnem et bibatis sanguinem, carnem fortium comedetis et sanguinem principum terrae, et bibetis sanguinem usque ad ebrietatem, de sacrificio Meo quod sacrificabo vobis; satiabimini super mensa Mea, equo et curru, et forti, et omni viro belli; sic dabo gloriam Meam inter gentes, 39:17-21: tum apud Johannem in Apocalypsi, Vidi angelum stantem in sole, qui clamavit voce magna, dicens omnibus avibus volantibus in medio caeli, Congregamini ad cenam magni Dei, ut comedetis carnes ⁹ regum, et carnes chiliarchorum, et carnes fortium, et carnes equorum, et sedentium super illis, et carnes omnium liberorum et servorum, parvorum et magnorum, 19:17, 18;

quod in his locis ‘caro’ non sit caro quae intelligitur, et ‘sanguis’ non sit sanguis, manifeste patet:

[4] similiter nunc ‘caro’ et ‘sanguis’ Domini apud Johannem, Panis quem Ego dabo, caro Mea est; amen, amen, dico vobis, Nisi comederitis carnem Filii hominis, et biberitis Ipsius sanguinem, non habebitis vitam in vobis; qui comedit Meam carnem, et bibit Meum sanguinem, habet vitam aeternam, et Ego resuscitabo illum extremo die, nam caro Mea est vere cibus, et sanguis Meus est vere potus; qui comedit Meam carnem, et bibit Meum sanguinem, in Me manet et Ego in illo: hic ¹⁰ panis est qui e caelo descendit, 6:50-58;

quod caro Domini sit Divinum Bonum Divini Amoris Ipsius, et sanguis Divinum Verum procedens a Divino Bono Ipsius, constare potest ex eo quod illa sint quae nutriunt vitam spiritualem hominis; inde etiam dicitur, ‘Caro Mea est vere cibus, et sanguis Meus est vere potus’, et quoque ‘hic est panis qui e caelo descendit’; et quia homo per amorem et fidem conjungitur Domino, ideo etiam dicitur, ‘Qui comedit Meam carnem, et bibit Meum sanguinem, in Me manet et Ego in illo’. Sed, ut supra dictum est, illi soli hoc verbum capiunt qui supra sensualia corporis possunt cogitare, imprimis qui in fide et in amore in Dominum sunt, nam hi a Domino elevantur a vita sensualium corporis versus vitam spiritus sui ¹¹ , ita a luce mundi in lucem caeli, in qua luce materialia quae sunt in cogitatione a corpore, disparantur.

[5] Qui itaque novit quod sanguis sit verum Divinum a Domino, is quoque scire potest quod per ‘effundere sanguinem’ in Verbo non significetur occidere aut ¹² privare hominem vita corporis, sed occidere aut ¹³ privare illum vita animae, hoc est, destruere ejus ¹⁴ vitam spiritualem, quae est ex fide et amore in Dominum; quod ‘sanguis’ cum intelligitur illegitime effusus, sit verum Divinum destructum per falsa ex malo ¹⁵ , patet ex sequentibus his locis:

apud Esaiam,

Cum Dominus laverit excrementum filiarum Zionis, et sanguines Hierosolymae abluerit e medio ejus, per spiritum judicii, et per spiritum expurgationis, 4:4:

apud eundem,

Manus vestrae pollutae sunt sanguine, et digiti vestri iniquitate; pedes eorum ad malum currunt, et festinant ad effundendum sanguinem innocentem, cogitationes eorum cogitationes iniquitatis, lix [3, ] 7:

apud Jeremiam,

Etiam in alis tuis inventi sunt ¹⁶ sanguis ¹⁷ animarum pauperum innocentium, 2:34:

apud eundem,

Ob peccata prophetarum, iniquitates sacerdotum, effundentium in medio Hierosolymae sanguinem justorum, errarunt caeci in plateis, polluti sunt sanguine, ea quae non possunt, tangunt vestimentis, Threni 4:13, 14:

apud Ezechielem,

Praeterivi praeter te, et vidi te conculcatam in sanguinibus tuis; et dixi, In sanguinibus tuis vive; etiam dixi tibi, In sanguinibus tuis vive; lavi te aquis, et ablui sanguines tuos a super te, et unxi te oleo, 16:6, 9:

apud eundem,

Tu, fili hominis, num disceptabis cum urbe sanguinum? notifica illi omnes abominationes ejus; per sanguinem tuum quem effudisti, rea facta es, et per idola quae fecisti, polluta es; ecce principes Israelis, quisque juxta brachium suum, fuerunt in te, et effuderunt sanguinem; viri calumniae fuerunt in te, ad ¹⁸ effundendum sanguinem, et ad montes comederunt in te, 22:2-4, 6, 9:

apud Joelem,

Dabo prodigia in caelo et in terra, sanguinem et ignem et columnam fumi; sol vertetur in caliginem et luna in sanguinem antequam venit dies magnus et terribilis, ¹⁹ 3:3, 4 [KJV Joel 2:30, 31]:

et apud Johannem, Sol factus est niger sicut saccus pilosus, et luna tota facta est sicut sanguis, Apoc. ²⁰ 6:12:

apud eundem,

Secundus angelus clanxit, et quasi mons magnus igne ardens projectus est in mare, factaque est tertia pars maris sanguis, Apoc. 8:8:

apud eundem,

Secundus angelus effudit phialam suam in mare, et factum est sanguis sicut mortui, unde omnis anima vivens mortua est in mari. Tertius angelus effudit phialam suam in fluvios et in fontes aquarum, et factus est sanguis, Apoc. 16:3, 4;

[6] in illis locis per ‘sanguinem’ non intelligitur sanguis vitae corporeae hominis qui effusus, sed sanguis vitae spiritualis, qui est verum Divinum ²¹ , cui violentia illata est per falsum ex malo ²² ; simile per ‘sanguinem’ intelligitur apud Matthaeum, Veniet super vos sanguis justus effusus super terram, a sanguine Abelis justi usque ad sanguinem Sachariae, quem occidistis inter templum et altare, 23:35;

per quae significatur quod vera Verbi a Judaeis violata fuerint a primo tempore usque ad praesens, in tantum ut nihil veri interni ac caelestis agnoscere vellent; ideo nec agnoverunt Dominum; quod effuderint Ipsius sanguinem, significabat plenariam rejectionem ²³ veri Divini, Dominus enim erat ipsum Divinum Verum, quod est Verbum ²⁴ caro factum, Joh. 1:1, 14; rejectio plenaria veri Divini quod a Domino, et quod erat Dominus, ²⁵ intelligitur per haec apud ²⁶ Matthaeum, Pilatus abluit manus coram populo, dicens, Innocens sum in sanguine justi hujus, vos videritis; et respondens totus populus dixit, Sanguis ejus super nobis et super liberis nostris, ²⁷ 27:24, 25;

propterea hoc describitur ita apud ²⁸ Johannem,

Unus militum lancea Ipsius latus fodit, et statim exivit sanguis et aqua; qui vidit testatus est, et verum est testimonium, et ille novit quod vera dicat, ut vos credatis, 19:34, 35;

quod etiam aqua exivit, est quia per ‘aquam’ significatur verum Divinum externum, quale est Verbum in littera; quod ‘aqua’ sit verum, videatur n. 2702, 3058, 3424, 4976, 5668, 8568.

[7] Ex his etiam patet quid significatur per purificari per sanguinem Domini, quod sit per receptionem veri fidei ab Ipso ²⁹ , n. 791, x9088; ita quoque patet quid significatur per haec apud Johannem in Apocalypsi, Vicerunt draconem per sanguinem Agni, et per verbum testimonii Ipsius, ³⁰ 12:11;

per ‘sanguinem Agni’ est per Divinum Verum quod a Domino, quod etiam est ‘verbum testimonii’; ‘sanguis Agni’ est sanguis innocens, nam ‘agnus’ est innocentia, n. 3519, ³¹ 3994, 7840; verum Divinum procedens a Domino in caelo ³² intime in se habet innocentiam, nam non alios quam qui in innocentia sunt afficit, n. 2526, 2780, 3111, 3183, 3495, 3994, 4797, 6013, 6107, 6765, 7836 fin. , 7840, 7902, 7877.

Fusnotat: