113. "Haec dicit Primus et Ultimus." Quod significet Dominum qui omnia ex Divino Humano ex primis per ultima regit, constat ex significatione "Primi et Ultimi", cum de Domino, quod sit regens omnia ex primis per ultima (de qua supra, n. 41); quod sit Dominus quoad Divinum Humanum, qui hic et in sequentibus loquitur ad Angelos Ecclesiarum, constare potest ex capite praecedente, ubi similia dicuntur de Filio hominis; et Filius hominis est Dominus quoad Divinum Humanum (videatur supra, n. 63). Hoc patet manifeste a collatione: nempe, describitur in capite praecedente Filius hominis,

Quod visus sit "in medio candelabrorum aureorum, ... habens in dextra sua manu stellas septem" ((cap. 1) vers. 13, 16, 16):

eadem haec praemittuntur scriptis ad Angelum Ephesinae Ecclesiae, his verbis, "Haec dicit habens septem stellas in dextra sua manu, ambulans in medio candelabrorum aureorum" (vers. 1, hujus capitis).

[2] In praecedente capite describitur Filius hominis ita,

"Ego sum Primus et Ultimus, et qui vivens, et factus sum mortuus, et ecce vivens in saecula saeculorum" ((cap. 1) vers. 17, 18);

haec praemittuntur hic scriptis ad Angelum Ecclesiae Smyrnaeorum, his verbis,

"Haec dicit Primus et Ultimus, qui fuit mortuus et vivit" (vers. 8).

In praecedente capite describitur Filius hominis, quod

"Ex ore Ipsius visa sit romphaea anceps acuta exiens" ((cap. 1) vers. 16);

hoc praemittitur scriptis ad Angelum Pergamensis Ecclesiae, his verbis,

"Haec dicit habens romphaeam ancipitem acutam" (vers. 12 ¹ ).

In praecedente capite describitur Filius hominis, quod visus sit

Habere oculos tanquam flammam ignis, et pedes similes chalcolibano tanquam in camino ignitos (cap. 1) vers. 14, 15);

haec praemittuntur Scriptis ad Angelum Thyatiris Ecclesiae, his verbis,

"Haec dicit Filius Dei habens oculos suos tanquam flammam ignis, et pedes suos similes chalcolibano" (vers. 18).

[3] Similiter ante scripta ad Angelos trium reliquarum Ecclesiarum, de quibus in capite sequente. Ex his constare potest quod sit Filius hominis qui dicit illa quae scribuntur ad ecclesias; et quia per "Filium hominis intelligitur Dominus quoad Divinum Humanum (ut supra, n. 63, ostensum est), sequitur quod omnia quae scripta sunt ad ecclesias, a Divino Humano Domini sint; et quoque inde sequitur quod Divinum Humanum sit omne in omnibus ecclesiae, sicut est omne in omnibus caeli; hic etiam per quod sit "Primus et Ultimus" significatur quod Dominus ex Divino Humano suo omnia ex primis per ultima regat. (Quod Dominus quoad Divinum Humanum sit omne in omnibus caeli, videatur in opere De Caelo et Inferno 7-12, et 78-86, et quia ibi; et quia Dominus est omne in omnibus caeli, est etiam omne in omnibus ecclesiae, nam ecclesia est regnum Domini in terris.) Hoc asseverare possum, quod nemo, qui intra ecclesiam est, et non agnoscit Divinum Domini in Humano Ipsius, possit intrare in caelum. Agnoscere Divinum Domini in Humano Ipsius, est cogitare de Divino Ipsius cum de Humano Ipsius. Causa quod ita cogitandum sit, est quia totum caelum est ex Divino Humano Ipsius (ut Ostensum videatur in opere De Caelo et Inferno, a principio ad finem; et supra in Explicatione super Apocalypsin, n. 10, 49, 52, 82).

Footnotes:

78. [XI.] QUOD CAELUM IN TOTO ET IN PARTE REFERAT HOMINEM, QUOD SIT EX DIVINO HUMANO DOMINI.

Quod caelum in toto et in parte referat hominem, quod sit ex Divino Humano Domini, sequitur ut conclusum ex omnibus illis, quae in praecedentibus articulis dicta et ostensa sunt. In articulis praecedentibus ostensum est, (i.) Quod Dominus sit Deus caeli: (ii.) Quod Divinum Domini faciat caelum: (iii.) Quod caelum consistat ex innumeris societatibus; et quod unaquaevis societas sit caelum in minore forma et unusquisque angelus in minima: (iv.) Quod universum caelum in uno complexu referat unum hominem: (v.) Quod unaquaevis societas in caelis etiam referat unum hominem: (vi.) Quod inde unusquisque angelus sit in perfecta forma humana. Haec omnia concludunt, quod Divinum, quia facit caelum, sit Humanum in forma. Quod hoc sit Divinum Humanum Domini, ex illis quae loco corollarii ex Arcanis Caelestibus assumpta et collata sunt, adhuc clarius videri potest, quia in compendio. Quod Humanum Domini sit Divinum, et non sicut intra ecclesiam creditur, quod Humanum Ipsius non sit Divinum, etiam a Collectis illis videri potest, et quoque ex Doctrina Sanctae Hierosolymae ad finem, ubi agitur de Domino.