10042. ‘Et arietem unum accipies’: quod significet bonum innocentiae in interno homine, constat ex significatione ‘arietis’ quod sit bonum innocentiae et ¹ charitatis in interno homine, de qua sequitur. Quoniam in hoc capite de sacrificiis et holocaustis ex ² arietibus et agnis agitur, dicetur quid per animalia in genere' quae in sacrificia et holocausta offerebantur significatum fuit: illa animalia erant boves, juvenci, ³ hirci, arietes, caprae, et haedi atque agni, agnae, et capellae caprarum; qui non scit quid illa animalia significant, nusquam scire potest quid significant sacrificia et holocausta ex illis in specie; sciendum est quod omnia animalia quae in terris sunt significent talia quae sunt apud hominem, quae in genere se referunt ad affectiones quae sunt ejus voluntatis, et ad cogitationes quae sunt ejus intellectus, ita ad bona et ad vera, nam bona sunt voluntatis et vera sunt intellectus; et quia se referunt ad bona et vera, etiam se referunt ad amorem et ad fidem, nam omnia quae amoris sunt vocantur bona, et omnia quae fidei sunt vocantur vera.

[2] Quod animalia diversi generis talia significent, ducit causam ex repraesentativis in altera vita; ibi apparent animalia plurium generum et innumerabilium specierum; talia ibi sunt apparentiae prorsus ad vivum correspondentes affectionibus et cogitationibus quae apud spiritus et angelos; quod ita sit, etiam constare potest ex visionibus propheticis passim in Verbo, omnia enim quae prophetis visa sunt, sunt talia quae coram angelis apparent in caelo; inde est quod bestiae in Verbo toties memorentur, et per singulas significetur aliquid quod se refert ad talia quae apud hominem, de quibus supra; homo nec aliud est quam animal quoad externum suum hominem sed distinguitur ⁴ per internum, ⁵ per quod hic et ille elevari possit versus caelum et ad Deum, et inde recipere fidem et amorem; ⁵ inde est quod bestiae in sacrificiis et holocaustis adhibitae fuerint; qui haec non scit ⁶ nequaquam scire potest cur mandatum fuerit, nunc offerre juvencos, arietes, agnos, nunc boves, capras, et agnas, nunc hircos, haedos, et capellas caprarum ⁷ ; ad quid alioquin talia forent? quod bestiae in Verbo ⁸ significent bona et mala apud hominem, ut et vera et falsa, videatur n 142, 143, 246, 714, 715, 776, 1823, 2179, 2180, 2781, 3218, 3519, 5198, 7523, 7872, 9090, et quod ideo in sacrificiis adhibitae fuerint, n. 1823, 2180, 2805, 2807, 2830.

[3] ⁹ Quod autem sacrificia et holocausta ex illis concernit ¹⁰ sciendum est, 1. Quod cultus repraesentativus apud gentem Judaicam et Israeliticam praecipue constiterit in sacrificiis et holocaustis, 2. Quod sacrificia et holocausta in genere significaverint regenerationem hominis per vera fidei et bona amoris a Domino, et in supremo sensu glorificationem Humani Domini, 3. Quod omne cultus per sacrificia et holocausta secundum ejus varia, ita cum omni varietate repraesentatum sit ¹¹ ; et quod ideo varia genera animalium mandata fuerint.

[4] Sed ad singula,

1. Quod cultus repraesentativus apud gentem Judaicam et Israeliticam praecipue constiterit in sacrificiis et holocaustis, constat ex eo quod adhibita fuerint pro omni peccato et pro omni reatu, tum pro omni consecratione et ¹² inauguratione, et praeterea quovis die, quovis sabbato, quovis novilunio, et quovis festo; et quod ideo altare esset omnium sanctissimum; reliqua cultus apud illam gentem pendebant ab illis, idcirco ¹³ ubi agitur de abolitione cultus repraesentativi apud Danielem,

dicitur quod cessabit sacrificium et oblatio, 9:27, et removebitur juge, 8:10-13, 11:31, 12:11;

per ‘juge’ significatur in specie sacrificium quod fiebat quotidie, et in genere omnis cultus; sed videantur quae de his prius ostensa sunt, quod nempe sacrificia in genere significent omnem cultum repraesentativum, n. 923, 2165, 6905, 8680, 8936, quod altare fuerit principale repraesentativum Domini et inde cultus, n. 2777, 2811, 8935, 8940, 9388, 9389, 9714, 9964, quod antiqui ante Eberum nihil noverint de sacrificiis, n. 2180, quod ab Ebero, ita apud gentem Hebraeam, et inde apud posteros Jacobi, sacrificia instituta fuerint, et cur, n. ¹⁴ 1128, 1343, 2180, 2818, quod sacrificia non mandata ¹⁵ fuerint, sed permissa, n. 2180.

[5] 2. Quod sacrificia et holocausta in genere significaverint regenerationem hominis per vera fidei et bona amoris in Dominum a Domino, constat ex eo quod omnia cultus se referant ad purificationem a malis et falsis, ad implantationem veri et boni, et ad conjunctionem eorum, ita ad regenerationem, nam per tria illa regeneratur homo; inde est quod sacrificia et holocausta pro omni peccato et pro omni reatu oblata fuerint; et cum oblata, dicitur quod expiatum et quod condonabitur, Lev. 4:20, 26, 31, 35, 5:6, 10, 13, 16, 18, 26 [KJV 5:6, 10, 13, 18, 6:7], 7:7, 10:17, 14:18, 19, 15:30, 31, 16:6, 24, 17:11;

condonatio peccatorum, expiatio, propitiatio, et redemptio, nec aliud sunt quam purificatio a malis et falsis, implantatio boni et veri, ac conjunctio eorum, ita regeneratio, n. ¹⁶ 9076, 9452-9454, 9937, 9938; omnis processus regenerationis etiam describitur per ritualia singula cujusvis sacrificii e holocausti, et panditur cum evolvuntur repraesentativa per sensum internum, n. 10022.

[6] Quod sacrificia et holocausta ¹⁷ in sensu supremo significent glorificationem Humani Domini, est quia omnia ritualia cultus instituta apud gentem Israeliticam et Judaicam unice spectabant Dominum, in spectabant Ipsum principaliter sacrificia et holocausta, per quae in genere repraesentabatur omne cultus, ut supra ostensum est; etiam regeneratio hominis non aliunde est quam a Domino, n. ¹⁸ 9486, 9487, 9506, 9715, 9809, 10019; quapropter ubi in Verbo agitur de regeneratione hominis, in sensu supremo ibi agitur de glorificatione Humani Domini: nam regeneratio hominis est imago glorificationis Domini, n. 3138:3212, 3296, 3490, 4402, 5688; glorificare Humanum est id Divinum facere, regenerare autem ¹⁹ hominem est eum ²⁰ caelestem facere, ut in illo Divinum Domini habitare possit.

[7] 3. Quod omne cultus per sacrificia et holocausta secundum ejus varia, varietate, repraesentatum sit, et quod ideo varia genera animalium mandata fuerint, constat ex variis pro quibus sacrificia et holocausta, nempe ²¹ pro peccatis per errorem et pro peccatis non per errorem: pro omni praevaricatione ac immunditie, sive apud sacerdotem, sive apud totam contionem, sive apud principem, sive apud aliquam animam: pro mundatione ex lepra: pro purificatione post partum: pro consecratione altaris, tentorii conventus, et omnium inibi: pro mundatione eorundem cum Aharon semel quotannis ingrederetur in sanctum sanctorum: pro inauguratione Aharonis et filiorum ejus in sacerdotium: pro consecratione Naziraeorum: et in genere in tribus festis, in singulis noviluniis, sabbatis, et diebus mane et inter vesperas, praeter votiva et voluntaria.

[8] Quia sacrificia et holocausta ²² pro tam variis erant, et per illa repraesentabantur varia cultus, ideo etiam varia genera animalium quae ²³ offerrentur mandata erant, nempe juvenci, boves, et hirci, arietes, caprae, et haedi, agni, agnae, et capellae caprarum; et per sacrificia et holocausta ex juvenco, bove, et hirco, repraesentabatur purificatio et regeneratio externi seu naturalis hominis, ex ariete, capra, et haedo, repraesentabatur purificatio et regeneratio interni seu spiritualis hominis, et ex agno, agna, et capella caprarum repraesentabatur purificatio et ²⁴ regeneratIo intimi seu caelestis hominis; quod tria sint quae apud hominem succedunt, caeleste, spirituale, et naturale, videatur n. 9992, 10005, 10017, et quod homo regenerandus sit quoad interna ²⁵ et quoad externa ²⁶ , ut regeneratus sit, citata n. 9325 fin.

[9] Quid autem in specie significatur ²⁷ per sacrificium et holocaustum ex ariete, de quibus ²⁸ in hoc capite agitur, constat ex locis in Verbo ubi sacrificia et holocausta ex ariete describuntur ²⁹ et ubi aries nominatur; ex quibus patet quod per arietem significetur bonum innocentiae et charitatis in interno homine, et per sacrificium et holocaustum ex illopurificatio et regeneratio interni hominis, ita ³⁰ implantatio boni innocentiae et charitatis ibi; quod id per ‘arietem’ significetur ³¹ , constat a sequentibus his locis:

apud Esaiam,

Omnes greges Arabiae congregabuntur tibi, arietes Nebajoth ministrabunt tibi, ascendent ad beneplacitum altare Meum, 60:7;

agitur ibi de Domino, et de caelo ac Ecclesia Ipsius; ‘greges Arabiae’ sunt omnia bona interni hominis, ‘arietes Nebajoth’ sunt bona innocentiae et charitatis ibi; quod ‘greges’ sint bona interni hominis, videatur n. 8937, 9135, quod ‘Arabia’ sit ubi bonum, n. 3268, quod ‘Nebajoth’ sint qui ibi in illo, n. 3268, 3686, 3688:

[10] apud Ezechielem,

Arabia et omnes principes Kedar, negotiatores manus tuae per pecora, et arietes, et hircos, 27:21;

ibi de Tyro, per quam significatur Ecclesia ubi cognitiones boni et veri n. 1201; ‘negotiatores’ sunt qui habent illas et communicant, n. 2967, 4453, ‘pecora’ sunt bona amoris, ‘arietes’ sunt bona charitatis, et ‘hirci’ sunt bona fidei; in Verbo dicuntur greges, pecora, et pecudes ³² , quae in lingua originali distinguuntur per sua nomina; et per ‘greges’ significantur in genere interna, per ‘pecudes’ eadem in specie ³³ , et per ‘pecora’ intima ³⁴ in specie; per ‘armenta’ autem externa: apud Jeremiam,

Descendere faciam eos sicut pecora ad mactandum, arietes cum hircis, 51:40 ³⁵ ;

[11] per ‘pecora’, ‘arietes’, et ‘hircos’ hic similia significantur ³⁶ :

apud Ezechielem,

Sic dixit Dominus Jehovih, Ecce Ego judicans inter pecudes et pecudes ³⁷ , et inter arietes et inter hircos, 34:17;

‘inter pecudes et pecudes’ pro inter illos qui in interioribus boni et mali ³⁸ , ‘inter arietes et inter hircos’ pro inter illos qui in charitate et inde fide, et inter illos qui in veris fidei ³⁹ absque charitate ⁴⁰ ; ‘arietes’ hic simile significant quod ‘oves’, nam arietes sunt masculi ovium; quod ‘oves’ sint qui in charitate et inde fide, videatur n. 4169, 4809, ' et quod ‘hirci’ sint qui in veris quae fidei dicuntur absque charitate ⁴¹ , n. 4169 fin. , 4769; similia per arietem et hircum significantur apud Danielem 8:1-fin ⁴² , et similia per oves et hircos apud Matthaeum 25:32-fin. :

[12] apud Moschen, Si anima peccaverit per errorem, adducet reatum suum Jehovae arietem integrum de grege, Lev. 5:15, 18, 25 [KJV 5:15, 18, 6:6];

per sacrificia ⁴³ ex ariete significatur purificatio interni hominis et implantatio boni innocentiae ibi, nam peccatum per errorem est peccatum ex ignorantia in qua innocentia, ac innocentia ignorantiae est interni hominis:

[13] apud eundem,

Quod in noviluniis offerrent duos juvencos, unum arietem, et septem agnos; et postea hircum caprarum. ' similiter diebus singulis Paschatis : et similiter die primitiarum, Num. 28:11, 15, 19, 22, 27; hoc erat ut repraesentaretur purificatio totius hominis, tam externi, interni, ac intimi, per sacrificium et holocaustum ex juvencis purificatio externi hominis, ex ariete purificatio interni, et ex agnis purificatio intimi; et quia purificatio, etiam implantatio boni innocentiae repraesentabatur ⁴⁴ , nam juvencus est bonum innocentiae in externo homine, aries in interno, et agnus in intimo, ut supra dictum est; quod ultimum eorum esset hircus, erat quia per ‘hircum’ significatur verum fidei in externo homine, et verum fidei ibi est ultimum, n. 9959. Quia bona et vera apud hominem in eo ordine sequuntur, ideo quoque munera principum Israelis, cum ungebatur altare et tentorium conventus, erant juvencus, aries, et agnus in holocausta, et hircus caprarum in sacrificium ⁴⁵ , Num. 7:15-17, 21-23, 27-29, 33 seq. ⁴⁶ Ex his nunc constare potest quod ‘aries’ significet bonum innocentiae et charitatis in interno homine ⁴⁷ .

Footnotes:

8941. ‘Non aedificabis illos caesos’: quod significet quod non ex propria intelligentia, constat ex significatione ‘lapidum caesorum’ quod sint talia quae ex propria intelligentia, ‘lapides’ enim sunt vera, n. 8940, et illos secare seu aptare, est vera seu talia quae veris similia sunt excludere aut fingere ex proprio, seu ex propria intelligentia; quae enim ex proprio seu ex propria intelligentia excluduntur aut finguntur vitam habent ex homine, quae vita est nulla vita, nam proprium hominis non est nisi quam malum, n. 210, 215, 694, 874-876, 987, 1047, 5660, 5786, 8480; at ¹ quod non ex proprio sed ex Divino, id vitam in se habet, nam a Divino est omnis vita; agitur hic de cultu Domini ex vero, nam is cultus per ‘altare lapidum’ significatur, n. 8940.

[2] Vera ex quibus colendus est Dominus non nisi quam ex Verbo sumenda sunt, nam in singulis ibi ² est vita a Divino; quando vera ex proprio sumuntur, spectant illa et pro fine habent dignitatem et eminentiam super omnes in mundo, et quoque possessiones terrae ac opulentiam super omnes, quare in se habent amorem sui et mundi ita omnia mala in complexu, n. 7488, 8318; at vera quae ex Verbo spectant et pro fine ³ habent vitam aeternam, et in se habent amorem in Dominum et amorem erga proximum, ita omnia bona in complexu; quando vera ex proprio seu ex propria intelligentia excluduntur, dominantur illa super vera quae a Divino, nam applicantur haec ad confirmanda illa ⁴ ; cum tamen contrarium erit, quod nempe vera a Divino dominatura sint, et quae ex propria intelligentia servitura. Quae ex proprio seu ex propria intelligentia, dicuntur vera, sed non sunt vera, modo apparent ut vera in externa forma, nam per applicationes ex sensu litterali Verbi et per ratiocinia reddantur veris similia; in interna autem forma sunt falsa; quaenam et qualia sunt illa, videatur supra n. 8932. ⁵

[3] Sunt in mundo bina religiosa quae sunt ex propria intelligentia ⁶ ; unum in quo amor sui et mundi omne est; hoc religiosum in Verbo vocatur Babel; est intus profanum ex amore sui et mundi, et extus est sanctum ex Verbo, quod applicuerunt ad confirmandum; alterum religiosum est in quo lumen naturae omne est; qui in illo sunt nihil agnoscunt pro vero quod non capiunt; quidam ex hoc religioso agnoscunt Verbum, sed applicant ad confirmandum, ita ad serviendum; quidam autem non agnoscunt Verbum, sed hi Divinum ponunt in natura ⁷ , nam lumen eorum quia est naturae, in naturam cadit, nec illustrari potest a luce caeli, quia Verbum, unde omnis illustratio, rejiciunt; qui ex hoc aut illo religioso sunt in inferno sunt, quia ⁸ expertes vitae caelestis sunt quam nec recipere possunt quia rejecerunt Verbum ⁹ ; et qui eorum applicuerunt Verbum ad confirmandum, Verbum nihili fecerunt in corde, sed quia valuit auctoritate in vulgo, usi sunt eo pro illo servitio ut figmenta ex propria intelligentia per id valerent ¹⁰ . Ex his constare potest quid in sensu spirituali significat quod altare non ex lapidibus caesis aedificandum esset.

[4] Per ‘lapidem caesum’ etiam significatur id quod ex propria intelligentia in sequentibus locis':

apud Esaiam,

Ut cognoscant populus Ephraim, et habitator Samariae, propter elationem et superbiam cordis, dicendo, Lateres ceciderunt, et lapide caeso aedificabimus, 9:8, 9 [KJV 9, 10]:

apud Jeremiam,

Etiamsi clamo et vociferor, obstruit preces meas; circumsepsit vias meas lapide caeso, semitas meas evertit, Threni 3:8, 9:

apud Amos, Quoniam conculcatis attritum, et onus frumenti rapitis ab eo, domos lapidis caesi aedificabitis, sed non habitabitis in iis, 5:11;

ibi ‘lapis caesus’ pro talibus in rebus fidei quae ex propria intelligentia.

[5] Quia illa ¹¹ per ‘lapidem caesum’ significabantur, idcirco altare primo exstructum in terra Canaane a filiis Israelis postquam ¹² transiverunt Jordanem, a lapidibus non caesis exstructum est, nam per ‘transitum super Jordanem’ repraesentabatur introductio in regnum Domini, quae fit per vera fidei ¹³ ; de illo altari ita apud Joschuam, Aedificavit Jehoschua altare [Jehovae] Deo Israelis in monte Ebal, quemadmodum praecepit Moscheh servus Jehovae filiis Israelis, Altare lapidum integrorum super quos non moverat ferrum 8:30, 31; ¹⁴ Deut. 27:1-8.

[6] Templum Hierosolymae pariter ¹⁵ ex lapidibus integris non caesis aedificatum est, de quo ita in libro Primo Regum, Quoad ipsam domum, cum aedificaretur, lapide integro, prout allatus, aedificata est; nam malleus aut ¹⁶ securis, ulla instrumenta ferri, non audita sunt in domo cum aedificaretur, 6:7;

per ‘templum’ enim Domini ¹⁷ repraesentatus est Dominus quoad Divinum Verum; quod ¹⁸ Dominus per templum repraesentatus sit, docet Ipse, Joh. 2:19, 21, 22, et quod quoad Divinum Verum, erat quia id ibi docebatur; quare etiam aedificatum est ex lapidibus, nam per ‘lapides’ significabatur Divinum Verum ¹⁹ , n. 8940; inde etiam Ipse Dominus vocatus est ‘Lapis Israelis’, n. 6426.

[7] Ex his ²⁰ nunc patet quid lapis altaris, ut et ²¹ quid lapis templi significabat, tum quid quod lapides integri essent, et non caesi, quod nempe religio formanda sit a veris ex Domino, ita ex Verbo ²² , et non ex propria intelligentia. Quae ex propria intelligentia sunt, ita quoque describuntur apud Esaiam,

Sculptile fundit artifex, et conflator auro obducit illud: et catenas argenti conflat; artificem intelligentem quaerit ad praeparandum sculptile, 40:19, 20;

‘sculptile’ pro religioso quod ex proprio, quod datur adorandum sicut Divinum, n. 8869, ‘artifex’ pro illis qui ex proprio excludunt et fingunt; ut appareant veris ²³ similia, describitur per quod ‘auro obducat illud, [et] catenas ex argento conflet, ²⁴ artificem intelligentem quaerat’:

[8] apud eundem,

Formatores sculptilis omnes vanitas; omnes socii ejus pudefient, et fabri ipsi: fabricat ferrum forcipe, et operatur carbone, et malleis acutis format illud; sic operatur illud per brachium roboris sui: ²⁵ fabricat ligna, extendit filum, et describit illud amussi; facit illud in angulos suos, et circulo definit illud, ut faciat in forma viri, juxta pulchritudinem hominis, ad habitandum in domo, 44:9, 11-13 ²⁶ ; etiam hic describitur religiosum quod ex propria intelligentia:

similiter apud Jeremiam,

Statuta gentium vanitas illa; siquidem lignum de silva excidit, opus ²⁷ manuum fabri per securim; argento et auro exornat illud; clavis et malleis firmat, 10:3, 4:

et quoque apud Hoscheam,

Nihilominus nunc addunt peccare, et faciunt sibi fusile ex argento; in intelligentia sua idola, opus artificum totum, 13:2.

Religiosum quod ex propria intelligentia excluditur et non ex Verbo, intelligitur in sensu interno per ‘idola, deos alienos’, per ‘fusilia’, et per ‘sculptilia’, nam quae ex proprio non aliud sunt; sunt enim in se mortua, et quoque adorantur sicut viva.

Footnotes: