3321. ‘Quia lassus ego’: quod significet statum pugnae, constat ex significatione ‘lassi seu lassitudinis’ quod sit status pugnae, de qua supra n. ¹ 3318; quod hic iterum dicatur lassus, est confirmationis causa quod conjunctio boni cum vero in naturali fiat per pugnas spirituales, hoc est, per tentationes: cum conjunctione boni cum vero in naturali ita in genere se habet, quod rationale hominis prius recipiat vera quam naturale ejus, et hoc ob causam ut vita Domini, quae, ut dictum, est amoris, influere possit per rationale in naturale, et hoc disponere, et redigere ad oboedientiam, ² rationale enim est purius, et naturale crassius, seu quod idem, illud est interius, hoc exterius; secundum ordinem est, qui notus ³ esse potest, quod illud influere possit in hoc, non autem vicissim;

[2] inde est quod rationale hominis prius ⁴ possit accommodari veris, et illa recipere, quam naturale; hoc manifeste constare potest ex eo quod rationalis homo, apud regenerandum, multum pugnet cum naturali, seu quod idem, internus cum externo; internus enim homo, ut quoque notum est, videre potest vera et quoque velle illa, sed externus renuit et resistit; sunt enim in naturali homine scientifica, quae ⁵ multam sui partem trahunt ex fallaciis sensuum, quae tametsi falsa sunt, usque credit esse vera; sunt quoque innumerabilia quae naturalis homo non capit, est enim in umbra et caligine respective, et quae non capit, credit vel non existere vel non ita esse: sunt cupiditates quae sunt amoris sui et mundi, et illa quae iis favent, vocat vera; et cum homo iis dominium cedit, sunt omnia quae inde, contraria veris spiritualibus: sunt quoque ratiocinia ex falsis ab infantia impressis: et praeterea homo illa quae in naturali suo homine ⁶ sunt, sensu manifesto capit, non autem ita illa quae in ejus rationali, priusquam exutus est corpore; hoc quoque facit quod credat id esse omne, et quod ⁷ non in sensum naturalem cadit, vix credat esse aliquid:

[3] talia et plura faciunt quod naturalis homo multo serius et difficilius recipiat vera quam rationalis ejus; inde pugna, quae satis diu perstat, nec cessat priusquam vasa recipientia boni in naturali homine per tentationes emollita sint, ut supra n. ⁸ 3318 ostensum; nam vera non sunt nisi quam vasa recipientia boni, n. 1496, 1832, 1900, 2063, 2261, 2269; quae vasa eo duriora sunt, quo homo obfirmatior ⁹ est in illis, de quibus dictum; et quo obfirmatior, eo gravior pugna, si regenerandus. ¹⁰ Ideo quia ita se habet cum naturali homine, ut in illo vera conjungantur bono, et hoc ¹¹ fiat per pugnas tentationum, hic iterum dicitur quod ‘lassus ego’.

Fußnoten:

1832. ‘Et volucrem non partitas’: quod significet spiritualia, quod talis non parallelismus et correspondentia, constat ex significatione ‘volucris’ quod sit spirituale, de qua in versu 9 mox supra’ et ex e quod ‘volucrem non in medium diviserit’, consequenter quod talis parallelismus et correspondentia non sit: per spiritualia significantur ut prius saepe dictum, omnia quae sunt fidei, proinde omnia doctrinalia nam haec vocantur fidei tametsi non sunt fidei priusquam charitati conjuncta; inter haec et Dominum non datur parallelismus et correspondentia, sunt enim talia quae non influunt per dictamen internum et conscientiam, sicut illa quae sunt amoris et charitatis, sed influunt per instructionem, et sic per auditionem; ita non ab interiore sed a exteriore, et ita apud hominem formant sua vasa seu recipientia;

[2] plurima pars eorum apparent sicut vera et ¹ non sunt vera, ut illa quae sunt sensus litteralis Verbi, et repraesentativa veri, et significativa veri, ita in se nec vera; quaedam etiam sunt falsa, quae usque pro vas: et recipientibus inservire possunt; apud Dominum autem non sunt nisi essentialiter vera, quare non parallelismus et correspondenti illorum datur; sed usque adaptari possunt ut inserviant caelestibus, quae sunt amoris et charitatis, pro vasis; sunt haec quae constituunt nubem partis intellectualis, de qua prius, cui Dominus insinuat charitatem, et sic facit conscientiam:

[3] sicut, pro exemplo, apud illos qui manent in sensu litterae Verbi, et putant quod Dominus sit qui inducit in tentationem, qui tunc cruciat conscientiam hominis, et quia permittit malum quod sit causa mali, quod malos in infernum detrudat et similia; haec sunt apparentia vera sed non sunt vera; et quia non sunt vera in se, non est parallelismus et correspondentia; haec usque Dominus relinquit integra apud hominem, et adaptat illa miraculose per charitatem ut possint inservire caelestibus pro vasis: similiter etiam gentium probarum cultus, doctrinalia et moralia, immo idola, haec pariter Dominus relinquit integra, et usque per charitate: adaptat illa ut quoque pro vasis inserviant: similiter perplurimi ritus in Ecclesia Antiqua, et postea in Ecclesia Judaica, qui in se nihil alii fuerunt quam ritualia in quibus non verum, quae tolerata et permissa’, immo jussa, quia a parentibus eorum pro sanctis habita, et sic eorum animis ab infantia sicut vera implantata et impressa;

[4] haec et talia sunt quae significantur per id quod ‘volucres non sint divisae’; quae enim semel implantantur hominis opinioni, et pro sanctis habenti modo non sint contra ordinem Divinum, relinquit Dominus integra, et tametsi non parallelismus et correspondentia datur, usque adaptat; haec quoque sunt quae significata in Ecclesia Judaica per id quod in sacrificiis aves non divisae sint, nam dividere est sibi ex opposito ponere ut adaequate correspondeant; et quia illa de quibus dictum, non adaequate correspondentia sunt, in altera vita apud eos qui se instrui patiuntur, obliterantur, et ipsa vera affectionibus boni implantantur; quod nec aves divisae fuerint in Ecclesia Judaica, ex causa hujus repraesentationis et significationis, constat apud Mosen,

Si de ave holocaustum munus suum Jehovae, et adducet de turturibus aut de filiis columbae, et findet illam cum alis ejus, non dividet, Lev. 1:14, 17;

pariter in sacrificiis pro peccato; Lev. 5:7, 8.

Fußnoten: