197. Daardoor komt het dat in het Woord door plaatsen en ruimten en door alles wat op ruimte betrekking heeft, dingen bedoeld worden die op staten betrekking hebben, zoals bijvoorbeeld door afstanden, nabijheid, verwijdering, wegen, reizen, door mijlen, stadiën, door velden, akkers, tuinen, steden, straten, door bewegingen, door de maten van verschillende soort, door lengte, breedte, hoogte en diepte en door ontelbaar andere, want het meeste, wat bij de mens in zijn denken uit de wereld is, sluit iets van ruimte en tijd in zich. Ik wens hier slechts aan te voeren, wat lengte, breedte en hoogte in het Woord betekenen. Op aarde wordt lang en breed genoemd, wat lang en breed in ruimte is, en evenzo wat hoog is. In de hemel, waar men niet volgens ruimte denkt, wordt echter onder de lengte de staat van het goede, onder breedte de staat van het ware en onder hoogte het onderscheid daarvan, volgens de verschillende graden verstaan (zie nr. 38). e reden waarom dergelijke dingen onder deze drie afmetingen worden verstaan, is, omdat in de hemel lengte gemeten wordt van het Oosten naar het Westen en dat zij, die in het goede van de liefde zijn, hier vertoeven en dat breedte in de hemel van het Zuiden naar het Noorden gemeten wordt, waar zij gevonden worden die in het ware uit het goede zijn, (zie nr. 148) en dat hoogte in de hemel beide betekent in verschillende graden. Daarom hebben in het Woord lengte, breedte en hoogte zulk een betekenis, zoals bijvoorbeeld in Ezechiël van hoofdstuk 40:0; 41:0; 42:0; 43:0; 44:0; 45:0; 46:0; 47:0; 48:0, waar de maten van lengte, breedte en hoogte van de nieuwe tempel en de nieuwe aarde beschreven worden met voorhoven, kamers, poorten, deuren, vensters en de omgeving, waardoor de Nieuwe Kerk en het goede en ware daarin wordt aangeduid. Waartoe ook anders al die maten? Op gelijke wijze wordt het Nieuwe Jeruzalem in de Apocalyps beschreven met de woorden: De stad is vierhoekig, haar lengte is even groot als haar breedte; hij mat de stad met de stok tot aan twaalf duizend stadiën, en de lengte, breedte en hoogte waren gelijk. (21:16)Omdat hier door het Nieuwe Jeruzalem de Nieuwe Kerk bedoeld wordt, worden door deze maten de dingen van de kerk bedoeld; door de lengte het goede van haar liefde; door de breedte het ware uit dit goede; door de hoogte het goede en ware volgens de graden, door de twaalf duizend stadiën al het goede en ware samen genomen. Wat zou het anders betekenen dat de hoogte twaalf duizend stadiën bedroeg, gelijk aan lengte en breedte? Dat in het Woord door de breedte het ware bedoeld wordt, blijkt bij David: Jehova, Gij hebt mij niet in de hand van de vijand gesloten en liet mijn voeten op de breedte staan. (Psalm 31:8) Uit de verdrukking riep ik tot Jehova, Hij verhoorde mij in de breedte, (Psalm 118:5) behalve andere plaatsen, zoals Jesaja 8:8 en Habakuk 1:6. veneens ook in andere plaatsen van het Woord.

38. Wie niet de relatie kent van graden met de Goddelijke orde, kan niet begrijpen hoe de hemelen verschillen of zelfs niet wat bedoeld wordt met het innerlijk en uiterlijk van de mens. De meeste mensen op aarde hebben geen nader begrip van innerlijke en uiterlijke, of hogere en lagere niveaus, dan als van iets ononderbrokens of één geheel vormend door een geleidelijk verloop van zuiver tot grof. Maar er bestaat geen geleidelijke overgang tussen innerlijk en uiterlijk, deze twee zijn gescheiden. Er bestaan twee soorten graden, continue en niet-continue. Continue graden verhouden zich als graden van verminderend licht, van zeer fel tot duisternis, of als graden van verminderend gezichtsvermogen, van dingen in volop licht tot die in schemer; of als de zuiverheidsgraad van de atmosfeer van laag tot heel hoog. Deze graden worden bepaald door afstand.

nn

[2] Aan de andere kant, graden die niet-continue zijn maar afzonderlijk, zijn van elkaar gescheiden als voor en na, als oorzaak en gevolg, en als wat produceert en het geproduceerde. Iedereen die dit onderzoekt, zal zien dat overal ter wereld in ieder afzonderlijk ding, wat het ook is, dergelijke graden van voortbrenging en samenhang aanwezig zijn, namelijk dat van het een het andere komt en van het andere een derde, enzovoort.

[3] Iemand die bij zichzelf over deze graden geen voorstelling kan maken, kan onmogelijk de verschillen tussen de hemelen gewaarworden, evenmin tussen de innerlijke en uiterlijke vermogens van de mens, noch het verschil tussen de geestelijke en de natuurlijke wereld, noch tussen de geest van de mens en zijn lichaam. Dus evenmin kan hij de aard en oorsprong begrijpen van overeenkomsten en uitbeeldingen, noch wat influx is. Zintuiglijke mensen begrijpen deze verschillen niet, want zelfs als ze te maken krijgen met dit soort graden, zien ze deze als geleidelijk toenemend en afnemend dus als continue graden. Daarom kunnen ze zich geen andere voorstelling van het geestelijke maken dan als van iets natuurlijks, maar dan alleen zuiverder. Met het gevolg dat ze buiten staan, ver verwijderd van intelligentie.