558. Da je ljubav prema sebi suprotna ljubavi prema bližnjemu može se videti po poreklu i suštini njihovoj. Ljubav prema bližnjemu kod onoga ko voli sebe počinje u samom tom čoveku, jer on tvrdi da je svak samome sebi bliži; ona se prostire od njega kao središta prema svima onima koji s njim čine jedinstvo, da bi opadala sa stepenom opadanja njegove povezanosti s njima. Takav čovek ne smatra vrednim pažnje one ljude koji su van ovoga kruga; a one koji se protive njegovim zlima i zlima onih koje on voli, te on smatra neprijateljima, bez obzira kakva je njihova priroda, bez obzira koliko su mudri, ispravni, čestiti ili pravedni. S druge strane, imamo duhovnu ljubav koja počinje u Gospodu, da bi se širila od Njega kao središta prema onima koji su s Njim povezani ljubavlju i verom. Tako je jasno da je ljubav prema bližnjemu koja počinje u čoveku suprotna ljubavi prema bližnjemu koja počinje u Gospodu; prva potiče od zla jer potiče od čovekovog Vlastitog, dok druga potiče od dobra pošto potiče od Gospoda koji je Samo Dobro. Isto tako, jasno je da je ljubav prema bližnjemu, koja potiče od čoveka i njegovog Vlastitog, telesna, dok je ljubav prema bližnjemu, koja potiče od Gospoda, nebeska. Jednom rečju, kod čoveka koji je u ljubavi prema sebi, ta ljubav sačinjava glavu, dok nebeska ljubav sačinjava noge. On gazi po toj ljubavi ako mu ona na služi. Ovo je uzrok što izgleda kao da se oni koji idu u Pakao bacaju glavom nadole, a s nogama prema Nebu (vidi br. 548).

263. Ali kada je duhovni um otvoren, stanje prirodnog uma je sasvim drugačije. Tada se prirodni um dovodi u red prema duhovnom umu, i potčinjava mu se, jer duhovni um deluje na prirodni um odozgo ili iznutra, i uklanja one stvari koje mu se protive, a prilagođava sebi one koje su u harmoniji s njim, i na taj način se uklanja preterano protivljenje. Treba primetiti da u svim stvarima svemira, kako velikim tako i malim, živim ili mrtvim, postoji akcija i reakcija, od čega dolazi do ravnoteže svih stvari; a ovo se ruši kada akcija nadjača reakciju, ili obrnuto. Isto je i sa prirodnim i duhovnim umom. Kada prirodni um deluje od uživanja u svojoj ljubavi i od zadovoljstva u svojoj misli, koje su u sebi zla i obmane, reagovanje prirodnog uma uklanja one stvari koje pripadaju duhovnom umu i zatvara vrata kako ove ne bi ušle, te deluje tako da pokrene one stvari koje se slažu s njegovim protivljenjem.

Ishod je akcija i reakcija prirodnog uma na akciju i reakciju duhovnog uma, od kojih dolazi do zatvaranja duhovnog uma kao zbijanje (skupljanje) spirale. Ali kada je duhovni um otvoren, akcija i reakcija prirodnog uma je obratna, jer duhovni um deluje odozgo ili iznutra, a u isto vreme deluje odozdo ili izvana, preko stvari u prirodnom umu, koje su sređene u saglasnosti s njim; i on vrati natrag spiralu u kojoj leži akcija i reakcija prirodnog uma. Jer je prirodni um protivan stvarima koje pripadaju duhovnom umu; ovo protivljenje potiče, kao što je dobro poznato, od roditelja preko nasleđa. Takva je promena stanja koja se naziva reformacija i regeneracija. Stanje prirodnog uma pre reformacije može se uporediti sa spiralom koja se skuplja ili zbija nadole, ali posle reformacije se može uporediti sa spiralom koja se širi nagore; stoga čovek pre reformacije gleda nadole prema paklu, a posle reformacije gleda nagore prema nebu.