¹ Visitavit autem Dominus Saram, sicut promiserat : et implevit quæ locutus est.

² Concepitque et peperit filium in senectute sua, tempore quo prædixerat ei Deus.

³ Vocavitque Abraham nomen filii sui, quem genuit ei Sara, Isaac :

⁴ et circumcidit eum octavo die, sicut præceperat ei Deus,

⁵ cum centum esset annorum : hac quippe ætate patris, natus est Isaac.

⁶ Dixitque Sara : Risum fecit mihi Deus : quicumque audierit, corridebit mihi.

⁷ Rursumque ait : Quis auditurus crederet Abraham quod Sara lactaret filium, quem peperit et jam seni ?

⁸ Crevit igitur puer, et ablactatus est : fecitque Abraham grande convivium in die ablactationis ejus.

⁹ Cumque vidisset Sara filium Agar Ægyptiæ ludentem cum Isaac filio suo, dixit ad Abraham :

¹⁰ Ejice ancillam hanc, et filium ejus : non enim erit hæres filius ancillæ cum filio meo Isaac.

¹¹ Dure accepit hoc Abraham pro filio suo.

¹² Cui dixit Deus : Non tibi videatur asperum super puero, et super ancilla tua : omnia quæ dixerit tibi Sara, audi vocem ejus : quia in Isaac vocabitur tibi semen.

¹³ Sed et filium ancillæ faciam in gentem magnam, quia semen tuum est.

¹⁴ Surrexit itaque Abraham mane, et tollens panem et utrem aquæ, imposuit scapulæ ejus, tradiditque puerum, et dimisit eam. Quæ cum abiisset, errabat in solitudine Bersabee.

¹⁵ Cumque consumpta esset aqua in utre, abjecit puerum subter unam arborum, quæ ibi erant.

¹⁶ Et abiit, seditque e regione procul quantum potest arcus jacere : dixit enim : Non videbo morientem puerum : et sedens contra, levavit vocem suam et flevit.

¹⁷ Exaudivit autem Deus vocem pueri : vocavitque angelus Dei Agar de cælo, dicens : Quid agis Agar ? noli timere : exaudivit enim Deus vocem pueri de loco in quo est.

¹⁸ Surge, tolle puerum, et tene manum illius : quia in gentem magnam faciam eum.

¹⁹ Aperuitque oculos ejus Deus : quæ videns puteum aquæ, abiit, et implevit utrem, deditque puero bibere.

²⁰ Et fuit cum eo : qui crevit, et moratus est in solitudine, factusque est juvenis sagittarius.

²¹ Habitavitque in deserto Pharan, et accepit illi mater sua uxorem de terra Ægypti.

²² Eodem tempore dixit Abimelech, et Phicol princeps exercitus ejus, ad Abraham : Deus tecum est in universis quæ agis.

²³ Jura ergo per Deum, ne noceas mihi, et posteris meis, stirpique meæ : sed juxta misericordiam, quam feci tibi, facies mihi, et terræ in qua versatus es advena.

²⁴ Dixitque Abraham : Ego jurabo.

²⁵ Et increpavit Abimelech propter puteum aquæ quem vi abstulerunt servi ejus.

²⁶ Responditque Abimelech : Nescivi quis fecerit hanc rem : sed et tu non indicasti mihi, et ego non audivi præter hodie.

²⁷ Tulit itaque Abraham oves et boves, et dedit Abimelech : percusseruntque ambo fœdus.

²⁸ Et statuit Abraham septem agnas gregis seorsum.

²⁹ Cui dixit Abimelech : Quid sibi volunt septem agnæ istæ, quas stare fecisti seorsum ?

³⁰ At ille : Septem, inquit, agnas accipies de manu mea : ut sint mihi in testimonium, quoniam ego fodi puteum istum.

³¹ Idcirco vocatus est locus ille Bersabee : quia ibi uterque juravit.

³² Et inierunt fœdus pro puteo juramenti.

³³ Surrexit autem Abimelech, et Phicol princeps exercitus ejus, reversique sunt in terram Palæstinorum. Abraham vero plantavit nemus in Bersabee, et invocavit ibi nomen Domini Dei æterni.

³⁴ Et fuit colonus terræ Palæstinorum diebus multis.

¹ Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens :

² Fac tibi duas tubas argenteas ductiles, quibus convocare possis multitudinem quando movenda sunt castra.

³ Cumque increpueris tubis, congregabitur ad te omnis turba ad ostium tabernaculi fœderis.

⁴ Si semel clangueris, venient ad te principes, et capita multitudinis Israël.

⁵ Si autem prolixior atque concisus clangor increpuerit, movebunt castra primi qui sunt ad orientalem plagam.

⁶ In secundo autem sonitu et pari ululatu tubæ, levabunt tentoria qui habitant ad meridiem ; et juxta hunc modum reliqui facient, ululantibus tubis in profectionem.

⁷ Quando autem congregandus est populus, simplex tubarum clangor erit, et non concise ululabunt.

⁸ Filii autem Aaron sacerdotes clangent tubis : eritque hoc legitimum sempiternum in generationibus vestris.

⁹ Si exieritis ad bellum de terra vestra contra hostes qui dimicant adversum vos, clangetis ululantibus tubis, et erit recordatio vestri coram Domino Deo vestro, ut eruamini de manibus inimicorum vestrorum.

¹⁰ Siquando habebitis epulum, et dies festos, et calendas, canetis tubis super holocaustis, et pacificis victimis, ut sint vobis in recordationem Dei vestri. Ego Dominus Deus vester.

¹¹ Anno secundo, mense secundo, vigesima die mensis, elevata est nubes de tabernaculo fœderis :

¹² profectique sunt filii Israël per turmas suas de deserto Sinai, et recubuit nubes in solitudine Pharan.

¹³ Moveruntque castra primi juxta imperium Domini in manu Moysi.

¹⁴ Filii Juda per turmas suas : quorum princeps erat Nahasson filius Aminadab.

¹⁵ In tribu filiorum Issachar fuit princeps Nathanaël filius Suar.

¹⁶ In tribu Zabulon erat princeps Eliab filius Helon.

¹⁷ Depositumque est tabernaculum, quod portantes egressi sunt filii Gerson et Merari.

¹⁸ Profectique sunt et filii Ruben, per turmas et ordinem suum : quorum princeps erat Helisur filius Sedeur.

¹⁹ In tribu autem filiorum Simeon, princeps fuit Salamiel filius Surisaddai.

²⁰ Porro in tribu Gad erat princeps Eliasaph filius Duel.

²¹ Profectique sunt et Caathitæ portantes sanctuarium. Tamdiu tabernaculum portabatur, donec venirent ad erectionis locum.

²² Moverunt castra et filii Ephraim per turmas suas, in quorum exercitu princeps erat Elisama filius Ammiud.

²³ In tribu autem filiorum Manasse princeps fuit Gamaliel filius Phadassur.

²⁴ Et in tribu Benjamin erat dux Abidan filius Gedeonis.

²⁵ Novissimi castrorum omnium profecti sunt filii Dan per turmas suas, in quorum exercitu princeps fuit Ahiezer filius Ammisaddai.

²⁶ In tribu autem filiorum Aser erat princeps Phegiel filius Ochran.

²⁷ Et in tribu filiorum Nephthali princeps fuit Ahira filius Enan.

²⁸ Hæc sunt castra, et profectiones filiorum Israël per turmas suas quando egrediebantur.

²⁹ Dixitque Moyses Hobab filio Raguel Madianitæ, cognato suo : Proficiscimur ad locum quem Dominus daturus est nobis : veni nobiscum, ut benefaciamus tibi, quia Dominus bona promisit Israëli.

³⁰ Cui ille respondit : Non vadam tecum, sed revertar in terram meam, in qua natus sum.

³¹ Et ille : Noli, inquit, nos relinquere : tu enim nosti in quibus locis per desertum castra ponere debeamus, et eris ductor noster.

³² Cumque nobiscum veneris, quidquid optimum fuerit ex opibus, quas nobis traditurus est Dominus, dabimus tibi.

³³ Profecti sunt ergo de monte Domini viam trium dierum, arcaque fœderis Domini præcedebat eos, per dies tres providens castrorum locum.

³⁴ Nubes quoque Domini super eos erat per diem cum incederent.

³⁵ Cumque elevaretur arca, dicebat Moyses : Surge, Domine, et dissipentur inimici tui, et fugiant qui oderunt te, a facie tua.

³⁶ Cum autem deponeretur, aiebat : Revertere, Domine, ad multitudinem exercitus Israël.