109. "Vincenti dabo edere de arbore vitae." - Quod significet qui corde recipit implebitur bono amoris et inde gaudio caelesti, constat ex significatione "vincere", quod sit corde recipere (de qua Sequitur); ex significatione "edere", quod sit appropriari et conjungi (de qua n. 2187, 2343, 3168, 3813, 5643); et ex significatione "arboris vitae", quod sit bonum amoris et inde gaudium caeleste (de qua etiam sequitur).

Quod "vincere" sit corde recipere, est quia omnis, qui recepturus est vitam spiritualem, pugnabit contra mala et falsa quae sunt vitae ejus naturalis; et quando illa vincit, tunc bona et vera, quae sunt vitae spiritualis, recipit corde: recipere corde est voluntate et amore, nam "cor" in Verbo significat illa (videatur n. 2930, 3313, 7542, 8910, 9050, 9113, 10336); quapropter recipere corde est ex voluntate seu amore facere illa; hoc intelligitur per "vincere."

[2] Quod "arbor vitae" significet bonum amoris et inde gaudium caeleste, est quia "arbores" significant talia quae sunt apud hominem in ejus interioribus, quae mentis seu animi ejus sunt, "frondes" et "folia" illa quae sunt cognitionum veri et boni, ac "fructus" ipsa bona vitae. Haec significatio "arborum" trahit suam originem ex mundo spirituali, ibi enim apparent arbores omnis generis: et arbores, quae apparent, correspondent interioribus angelorum et spirituum, quae sunt mentis eorum; arbores pulcherrimae et fructiferae, illorum interioribus qui in bono amoris et inde in Sapientia sunt; arbores minus pulchrae et fructiferae, illis qui in bono fidei; at arbores solum foliaceae et absque fructibus, illis qui modo in cognitionibus veri sunt; ac arbores tetrae cum fructibus malignis, illis qui in cognitionibus sunt et in malo vitae; illis autem qui non in cognitionibus et in malo vitae sunt, non apparent arbores, sed loco illarum saxa et arenae. Hae apparentiae in mundo spirituali actualiter fluunt ex correspondentia; nam interiora quae mentis eorum sunt per tales effigies sistuntur actualiter coram oculis eorum. (Sed haec melius videri possunt ex binis articulis in opere De Caelo et Inferno: in primo, ubi agitur De Correspondentia Caeli cum omnibus Telluris, n. 103-115; et in altero, ubi agitur De Repraesentativis et Apparentiis in Caelo, n. 170-176; et in sequentibus ibi, n. 177-190.)

[3] Inde nunc est quod in Verbo toties nominentur "arbores"; per quas ibi significantur ea apud homines quae sunt mentis eorum: et inde quoque est quod in primis capitibus Geneseos dicantur "binae arbores" in horto Edenis positae, una quae vocatur "Arbor Vitae", et altera quae "Arbor Scientiae." Per "arborem vitae" ibi significatur bonum amoris in Dominum, et inde gaudium caeleste, quae erant illis qui tunc ab ecclesia, et intelliguntur per "Hominem et ejus Uxorem"; et per "arborem scientiae" significatur jucundum cognitionum absque alio usu quam ut audiant docti et captent famam eruditionis solum propter honorem aut lucrum.

Quod "arbor vitae" etiam significet gaudium caeleste, est quia bonum amoris in Dominum, quod in specie per illam arborem significatur, gaudium caeleste in se habet (videatur in opere De Caelo et Inferno 395-414: et in Doctrina Novae Hierosolymae, n. De 230-239).

[4] Quod "arbores", quae toties nominantur in Verbo, significent interiora hominis quae mentis et animi ejus sunt, et illa quae super arboribus, ut "folia" et "fructus", talia quae ex illis, constare potest a sequentibus his locis:

"Dabo in deserto cedrum schittim, et myrtum, et arborem olei; ponam in solitudine abietem, taedam et buxum" (Esaias 41:19);

ibi agitur de ecclesiae instauratione.

"Gloria Libani ad te veniet, abies, taeda et buxus simul, ad decorandum locum sanctuarii mei" (Esaias 60:13).

"Cognoscant omnes arbores agri, quod Ego Jehovah humiliem arborem altam, exaltem arborem humiliem, arefaciam arborem viridem, et germinare faciam arborem aridam" (Ezechiel 17:24);

"Ecce Ego in te incendam ignem, qui comedet in te arborem viridem, et omnem arborem aridam" (Ezechiel 21:3 [B.A. 20:47]);

"Vitis exaruit, et ficus languet, malus punica etiamque palma et malus, omnes arbores agri exsiccatae sunt; exaruit gaudium de filiis hominum" (Joel 1:12);

"Cum angelus clanxit, facta est grando et ignis, ... qui cecidit super terram, et tertia pars arborum combusta est" (Apocalypsis 8:7);

¹ Nebuchadnezar vidit in somnio "arborem in medio terrae, cujus altitudo magna, ... folium pulchrum, flos multus, et cibus omnibus in ea" (Daniel 4:7-12).

(Quia arbores in genere significant talia quae apud hominem, ac interiora quae mentis ejus sunt faciunt, et sic quoque spiritualia quae ecclesiae, et haec et illa varia sunt, ideo tot species arborum nominantur, et unaquaeque species significat aliquod differens; quid variae species significant, ostensum est in Arcanis Caelestibus: ut quid arbor olei", n. 9277, 10261; quid "cedrus", n. 9472, 9486, 9528, 9715, 10178; quid "vitis", n. 1069, 5113, 6375, 6378, 9277; quid "ficus", 217, 4231, 5113: et sic porro.)

[5] Insuper illa quae sunt super arboribus, ut folia et fructus, significant talia quae apud hominem, "folia" vera apud illum, et "fructus" bona; ut in sequentibus:-

"Erit sicut arbor plantata juxta aquas, et juxta fluvium emittit radices;... erit folium ejus viride... nec cessabit a ferendo fructum" (Jeremias 17:8);

Juxta fluvium exeuntem e Domo Dei" ascendit super ripa hinc et hinc arbor cibi, cujus non decidit folium, neque consumitur fructus ejus; in menses suos renascitur; quia aquae ejus e sanctuario exeunt; unde fructus ejus in cibum, et folium ejus in medicamentum" (Ezechiel 47:12);

"In medio plateae et fluvii (exeuntis e throno Dei et Agni) hinc et hinc arbor vitae faciens fructus duodecim, per mensem quemvis reddens fructum suum, et folia arboris ad sanitatem gentium" (Apoc. 22 [1,] 2);

"Beatus vir, ... cujus in lege beneplacitum;... erit sicut arbor plantata juxta rivos aquarum, quae fructum suum dabit in tempore suo, et folium non decidit" (Psalm. 1 (1, 2,) 3);

"Ne timete, ... quia arbor feret fructum, ficus atque vitis dabit vim suam" (Joel 2:22);

"Saturantur arbores Jehovae, cedri Libani quas plantavit" (Psalmuss 104:16);

"Laudate Jehovam arbores fructus, et omnes cedri" (Psalm. 148:7, 9).

[6] Quia "fructus" significabant bona vitae apud hominem, ideo in Ecclesia Israelitica, quae erat ecclesia repraesentativa, mandatum fuit ut fructus arborum, sicut ipsi homines, circumciderentur; de quibus ita legitur:

Fructus arboris inservient esui praeputiabitur in Terra Canaan, "et erunt praeputiati tribus annis;... et anno quarto erit omnis fructus sanctus, laudes Jehovae; quinto autem comedentur" (Leviticus 19:23-25).

Quia "fructus arboris" significabant bona vitae, ideo etiam mandatum est,

Ut in Festo Tabernaculorum acciperent fructus arboris honoris, et ramos, ac laetarentur coram Jehovah, et sic feriarentur festum (Leviticus 23:40, 41);

per "tabernacula" enim significabantur bona amoris caelestis, et inde sanctus cultus (n. 414, 1102, 2145, 2152, 3312, ² 4391, 10545); et per "Festum Tabernaculorum" significabatur implantatio illius boni seu amoris (n. 9296). Quia "fructus" significabant bona amoris, quae sunt bona vitae, ideo

Inter benedictiones erat, quod arbor agri daret fructum suum; et inter maledictiones quod non daret fructum (Levit. 26:4, 20 ³ ).

Et ideo quoque vetitum fuit, cum obsideretur aliqua urbs,

Ne securim mitterent in aliquam arborem fructus boni (Deuteronomius 20:19, 20).

Ex his nunc constare potest quod per "fructus" significentur bona amoris, seu quod idem, bona vitae, quae etiam "opera" vocantur; ut quoque in his locis apud Evangelistas:

"Securis ad radicem arboris jacet; omnis arbor non faciens fructum. bonum exscindetur et in ignem conjicietur" (Matthaeus 3:10; 7:16-21);

"Aut facite arborem bonam et fructum bonum, aut facite arborem putrem et fructum putrem; ex fructu enim cognoscitur arbor" (Matthaeus 12:33; Luca 6:43, 44);

"Omnis palmes non ferens fructum, ⁴ auferetur, omnis autem fructum ferens putabitur, ut plus fructus ferat" (Johannes 15:2-8);

"Ficum habebat aliquis in vinea sua plantatam; venit fructum quaerens in ea, sed non invenit; dicit ad vinitorem, Ecce tribus annis venio quaerens fructum ex ficu et non invenio; exscinde eam; quid terram infrugiferam reddet?" ( ⁵ Luc. 13:6-9);

"Jesus vidit ficum juxta viam; venit ad illam, et nihil invenit in ea nisi folia tantum; dixit, Nunquam ex te fructus erit; et arefacta est statim ficus" (Matthaeus 21:19; Marcus 11:13, 14, 20);

"ficus" significat naturalem hominem et ejus interiora, et "fructus" bona ejus (n. 217, 4231, 5113); "folia" autem significant cognitiones (n. 885): inde patet, quid significatur per quod ficus arefacta sit quia Dominus in ea solum folia invenit, et non fructus. Haec omnia allata sunt ut sciatur quid significatur per "arborem vitae in medio paradisi Dei", quod nempe bonum amoris procedens a Domino, et inde gaudium caeleste.

Poznámky pod čarou:

4286. ‘Et dixit, Non Jacob dicetur amplius nomen tuum quin Israel’: quod significet Divinum caeleste spirituale nunc, et quod ‘Israel’ sit caelestis spiritualis homo qui in naturali, ita naturalis, ipse caelestis homo qui rationalis, est ‘Josephus’, constare potest ex illis quae de Jacobo et de Israele, et quoque de Josepho, sequuntur, prius enim dicendum quid hic caeleste spirituale: hodie quidem in Ecclesia notum est quod sit spiritualis homo et quod naturalis, seu quod sit internus homo et externus, sed quid spiritualis seu internus homo, nondum ita scitur, minus quid caelestis homo, et quod is distinctus sit a spirituali; et quia hoc non scitur, non ¹ sciri potest quid coelestis spiritualis homo ² , qui hic est ‘Israel’, quapropter paucis dicendum:

[2] quod tres caeli sint, notum est, nempe caelum intimum, medium, et ultimum, seu quod idem, tertium, secundum, et primum; caelum intimum seu tertium est caeleste, angeli enim ibi vocantur caelestes nam in amore in Dominum sunt ac inde conjunctissimi Domino, et quia ita, in sapientia sunt prae omnibus reliquis; sunt innocentes ac inde vocantur innocentiae et sapientiae; distinguuntur angeli illi in internos et externos; interni sunt magis caelestes quam externi. Caelum medium seu secundum est spirituale, angeli enim ibi vocantur spirituales quia in charitate erga proximum sunt, hoc est, in amore mutuo, qui talis est ut ³ unus alterum amet plus quam se, et quia tales, in intelligentia sunt, ac inde vocantur intelligentiae ⁴ ; hi quoque angeli distinguuntur in internos et externos, interni ⁵ sunt magis spirituales quam externi. Caelum autem ultimum seu primum est quoque caeleste et spirituale, sed non in eo gradu ac priores, naturale enim illis adhaeret, quapropter vocantur caelestes et spirituales naturales; sunt quoque in amore mutuo, sed non amant alios plus quam se sed sicut se; sunt in affectione boni et in cognitione veri; distinguuntur etiam hi in internos et externos.

[3] Quid autem caeleste spirituale, etiam paucis dicetur: caelestes spirituales vocantur illi qui mox supra spirituales dicti sunt, ac in medio seu secundo caelo sunt, caelestes nuncupantur ex amore mutuo, ac spirituales ex intelligentia inde; interni ibi sunt qui repraesentantur per ‘Josephum’, et quoque in Verbo vocantur ‘Josephus’, externi autem ibi sunt qui repraesentantur per ‘Israelem’, et quoque in Verbo vocantur ‘Israel’; illi nempe interni qui vocantur Josephus, participant ex rationali, externi autem qui vocantur Israel, participant ex naturali, nam sunt medii inter rationale et naturale; inde est quod dictum ⁶ quod ‘Israel’ sit caelestis spiritualis homo qui in naturali, ita naturalis, et quod ‘Josephus’ sit ipse caelestis spiritualis homo qui rationalis;

in universali enim sensu omne bonum quod est amoris et charitatis, vocatur caeleste, et omne verum quod inde est fidei et intelligentiae, dicitur spirituale.

[4] Haec dicta sunt ut sciatur quid Israel; sed ‘Israel’ in supremo sensu significat Dominum quoad Divinum caeleste spirituale; in interno autem sensu significat terra; regnum Domini spirituale in terra est Ecclesia quae Ecclesia spiritualis vocatur; et quia ‘Israel’ est regnum Domini spirituale, est quoque Israel ⁷ homo spiritualis, nam in unoquovis homine tali est regnum Domini, homo enim in minima forma est caelum, et quoque est Ecclesia, n. 4279. Quod Jacobum attinet, repraesentatur per illum in supremo sensu Dominus quoad ⁸ naturale tam caeleste quam spirituale ⁹ , et ¹⁰ in sensu interno regnum Domini quale est in ultimo seu primo caelo, proinde etiam illud Ecclesiae; bonum in naturali est quod hic caeleste vocatur, et verum ibi quod spirituale. ' Ex his constare potest quid per Israelem et per Jacobum ¹¹ in Verbo significatur, et quoque cur Jacobus nominatus est ¹² Israel.

[5] Sed haec quae dicta sunt, non possunt quin obscura appareant, ex causa imprimis quia paucis notum est quid spiritualis homo, et vix ulli quid caelestis, proinde quod inter spiritualem et caelestem hominem sit aliqua distinctio; causa quod id non notum sit, est quia non distincte percipitur bonum quod est amoris et charitatis, ac verum quod est fidei; quoque haec non percipiantur, est quia genuina charitas non amplius est; ubi: aliquid non est, ibi nec datur perceptio ejus; tum quia homo parum sollicitus est de illis quae sunt vitae post mortem, ita de illis quae sunt caeli, sed plurimum de illis quae sunt vitae in corpore, ita de illi quae sunt mundi; si homo sollicitus foret de illis quae sunt vitae post mortem, ita ¹³ de illis quae sunt caeli, tunc facile omnia illa quae supra dicta sunt, caperet, nam quod amat homo, hoc facile haurit et capi at aegre quod non amat.

[6] Quod aliud ‘Jacob’ significet et aliud ‘Israel’ patet manifeste ex Verbo, nam in historicis ejus, ut quoque in propheticis, nunc dicitur Jacob, nunc Israel, et quandoque uterque uno versu; exinde constare potest quod sensus internus Verbi sit, quod absque illo sensu nullatenus id sciri possit: quod Jacob nunc dicatur Jacob nunc Israel, constat ¹⁴ ab his sequentibus, Habitavit Jacob in terra peregrinationum patris sui:...

hae nativitates ¹⁵ Jacobi; Joseph filius septendecim annorum, ... et Israel amabat Josephum prae omnibus filiis suis, Gen. 37:1-3;

ubi Jacob primum vocatur ‘Jacob’, et mox ‘Israel’, et tunc Israel cum agitur de Josepho: alibi ¹⁶ Vidit Jacob quod esset frumentum in Aegypto, dixit Jacob filiis suis:... et venerunt filii Israelis ad emendum in medio venientium, Gen. 42:1, 5:

et postea, Ascenderunt ex Aegypto, et venerunt terram Canaan ad Jacobum patrem suum:... cum dicerent ad eum omnia verba Josephi, quae locutus est ad illos, revixit spiritus Jacobi patris illorum; et dixit Israel, Multum, adhuc Josephus filius meus vivus, Gen. 45:25, 27, 28:

amplius, Et profectus est Israel, et omne quod ei, ... dixit Deus Israeli in visionibus noctis, et dixit, Jacob, Jacob, qui dixit, Ecce me.... . Surrexit Jacob ex Beersheba, et deportarunt filii Israelis Jacobum patrem suum, Gen. 46:1,

2, 33; et in eodem capite, Haec nomina filiorum Israelis venientium in Aegyptum, Jacobi et filiorum ejus, Gen. 46:8: porro, Introduxit Joseph Jacobum patrem suum, et statuit eum ante Pharaonem:... Pharaoh dixit ad Jacobum, et dixit Jacob Pharaoni, Gen. 47:7-10;

et in eodem capite, Et habitavit Israel in terra Goshen... et vixit Jacob in terra Aegypti septendecim annis:... et appropinquarunt dies Israelis ad moriendum, vocavit filium suum Josephum, vers.

27-29: adhuc, Et nuntiatum Jacobo, et dixit, Ecce filius tuus Josephus venit ad te, et confirmavit se Israel, et sedit super lecto, et dixit Jacob ad Josephum, Deus Shaddai apparuit mihi in Luz, Gen. 48:2, 3;

ac Israel nominatur in eodem capite, vers. 8, 10, 11, 13, 14, 20,

21. et tandem, Vocavit Jacob filios suos, et dixit, Congregamini, ... et audite filii Jacobi, et audite ad Israelem patrem vestrum....

Et cum absolvisset Jacob praecipere filiis suis, Gen. 49:1,

2, 33; ex his manifeste constare potest quod Jacob nunc dicatur Jacob, nunc Israel, ac ita quod aliud sit Jacob, et aliud sit Israel, seu quod aliud significetur cum Jacob dicitur ¹⁷ , et aliud cum Israel, tum quod arcanum illud nullatenus sciri possit quam ex sensu interno.

[7] Quid autem Jacob significat et quid Israel, supra dictum est; in genere per ‘Jacobum’ in Verbo significatur externum Ecclesiae, et per ‘Israelem’ internum, unaquaevis enim Ecclesia habet externum et habet internum, seu est interna et est externa; et quia id quod est Ecclesiae significatur per Jacobum et per Israelem, et quia omne Ecclesiae est a Domino, inde in supremo sensu est tam Jacob quam Israel Dominus, ‘Jacob’ quoad Divinum naturale, ‘Israel’ quoad Divinum spirituale; inde externum quod est regni Domini et Ecclesiae Ipsius est ‘Jacob’, et internum est Israel'; ut constare ulterius potest ab his locis in quibus etiam uterque in suo sensu nominatur; in prophetia Jacobi, tunc Israelis, A manibus fortis Jacobi, inde pastor, lapis Israelis,

Gen. 49:24:

apud Esaiam,

Audi Jacob serve mi, et Israel quem elegi; ... [Ne time, serve mi Jacob, et Jeshurun quem elegi]; ... effundam spiritum Meum super semen tuum, et benedictionem Meam super natos tuos; ... hic dicet Jehovae, Ego; et hic vocabit se nomine Jacobi; et ille scribet manu sua Jehovae, et nomine Israelis cognominabit se, 44:1-3, 5; ibi manifeste ‘Jacob et Israel’ pro Domino, ac ibi ‘semen et nati Jacobi et Israelis’ pro illis qui in fide in Ipsum. In prophetia ¹⁸ Bileami apud Mosen,

Quis numerabit pulverem Jacobi, et numerum cum quarta parte Israelis? Num. 23:10:

ac iterum, Non divinatio contra Jacobum, nec praestigiae contra Israelem, hoc tempore dicetur Jacobo et Israeli, Quid fecerit Deus, ibid. vers. 23

adhuc, Quam bona sunt tabernacula tua, Jacob, habitacula tua, Israel, Num. 24:5: et iterum, Orietur stella ex Jacobo, et sceptrum ex Israele, ibid. vers. 17:

apud Esaiam,

Gloriam Meam alii non dabo, attende Mihi Jacob, et Israel vocate a Me; Ego idem, Ego primus, etiam Ego novissimus, 48:11, 12:

apud eundem,

Venturos radicabit Jacob, efflorescet et florebit Israel, et implebuntur facies orbis proventu, 27:6 ¹⁹ :

apud Jeremiam,

Ne timeas serve mi Jacob, et ne terrearis Israel, quia ecce Ego servavi te e longinquo, 30:9, 10:

apud Micham, Colligendo colligam Jacobum omnem te, congregando congregabo reliquias Israelis, una ponam eos, sicut oves Bozrae, 2:12.

[8] Unde Jacob nominatus est Israel, constat ex ipsis verbis cum daretur illi id nomen, nempe ab his, Non Jacob dicetur amplius nomen tuum, quin Israel, quia ut princeps contendisti cum Deo e cum hominibus, et praevaluisti, Israel enim in lingua originali significat ‘contendentem ut princeps cum deo’, quibus significatur in sensu interno, quod vicerit in pugnis tentationum; tentationes enim ac pugnae ²⁰ in tentationibus fuerunt per quas Dominus Humanum Suum Divinum fecit, n. 1737, 1813, et alibi; ac tentationes et victoriae in tentationibus sunt quae hominem spiritualem faciunt, quapropter Jacobus tunc primum Israel nominatus est, postquam luctatus est; quod ‘luctari’ sit tentari, videatur n. 4274; notum est quod Ecclesia, seu homo Ecclesiae Christianae ²¹ , se dicat Israelem, ' sed usque nemo in Ecclesia Israel est nisi qui spiritualis homo factus per tentationes, ipsum nomen etiam idem involvit. ' Quod postea confirmatum sit quod Jacob vocaretur Israel, constat a sequentibus ubi haec, Apparuit Deus ad Jacobum adhuc, in veniendo illo e Paddan Aram, et benedixit illi, et dixit illi Deus, Nomen tuum Jacob, non vocabitur nomen tuum amplius Jacob, verum Israel erit nomen tuum, et vocavit nomen ejus Israel, Gen.

35:9, 10;

causa hujus confirmationis dicetur infra.

Poznámky pod čarou: