10129. ‘Et erit altare sanctum sanctorum’: quod significet regnum caeleste, ubi Dominus in bono amoris est praesens, constat ex significatione ‘altaris’ quod sit repraesentativum Domini quoad Divinum Bonum, de qua n. 9388, 9389, 9714, 9964, hic quoad Divinum Bonum in caelo et in Ecclesia, n. 10123, et ex significatione ‘sancti sanctorum’ quod sit bonum caeleste, seu bonum amoris a Domino; quod sit regnum caeleste, quod hic per ‘altare’, et bonum ibi quod per ‘sanctum sanctorum’ significetur, est quia in illo regno recipitur bonum amoris a Domino in Dominum, quod est bonum caeleste ¹ ; sunt enim duo regna in quae caeli distincti sunt, regnum caeleste et regnum spirituale; in regno caelesti recipitur bonum amoris a Domino in Dominum et in regno spirituali recipitur bonum charitatis erga proximum a Domino, videantur citata n. 9277, et n. 9680, 10068;

[2] per ‘altare’ repraesentatur regnum caeleste, seu quod idem, repraesentatur Dominus ubi in bono amoris est praesens, et per ‘tentorium conventus extra velum’ repraesentatur regnum spirituale, seu quod idem, repraesentatur Dominus ubi in bono charitatis erga proximum est praesens; bonum regni spiritualis seu bonum spirituale vocatur sanctum, at bonum regni caelestis seu bonum caeleste vocatur sanctum sanctorum; quod bonum caeleste, quod est bonum amoris a Domino in Dominum, dicatur sanctum sanctorum, est quia Dominus per id bonum immediate influit in caelos, at per ² bonum spirituale, quod est bonum charitatis erga proximum, mediate per illud, videatur n. 9473, 9683, 9873, 9992, 10005. Dicitur influere, quia Dominus est supra caelos ³ et inde influit, n. 10106, est tamen usque ut praesens in caelis.

[3] Quod bonum caeleste, quod est bonum amoris a Domino in Dominum, intelligatur per ‘sanctum sanctorum’, constat ex locis in Verbo ubi ‘sanctum sanctorum’ dicitur, ut apud Moschen, Distinguet ⁴ vobis velum inter sanctum et inter sanctum sanctorum; et dabis propitiatorium super arcam testimonii in sancto sanctorum, Exod. 26:33, 34;

inde patet quod sanctum dicatur id tentorii quod extra velum erat, ac sanctum sanctorum quod intra velum; quod tentorium seu habitaculum extra velum repraesentaverit regnum spirituale Domini, seu medium caelum, ac quod tentorium seu habitaculum intra velum repraesentaverit regnum caeleste Domini, seu intimum caelum, videatur n. 9457, 9481, 9485, 10001, 10025; vocatur etiam id tentorii quod intra velum sanctuarium sanctitatis, Lev. 16:33. Quia per arcam, in qua testimonium, et super qua propitiatorium ⁵ , repraesentabatur intimum caelum, ubi bonum caeleste regnat, ideo adytum templi, ubi arca foederis, etiam dicitur sanctum sanctorum, 1 Reg. 6:16, 8:6 ⁶ .

[4] Panis et minhah, quia significabant bonum amoris a Domino in Dominum ⁷ , quod est bonum caeleste, etiam dicuntur ‘sanctum sanctorum’, apud Moschen, Panis facierum seu propositionis ab Aharone et filiis ejus comedetur in loco sancto, quia sanctum sanctorum ille de ignitis Jehovae, Lev. 24:9;

quod ‘panis facierum’ seu propositionis significet bonum caeleste ⁸ , videatur n. 9545 apud eundem,

Residuum de minhah erit Aharoni et filiis ejus, sanctum sanctorum de ignitis Jehovae, Lev. 2:3, 10;

quod ‘minhah’, quae erat panis azymus, placentae ⁹ , et lagana azyma mixta oleo, sint bonum caeleste seu bonum amoris, videatur n. 4581, 9992, 10079, et quod ‘ignitum Jehovae’ sit Divinus Amor, n. 10055:

[5] apud eundem,

Omnis minhah, sacrificium peccati et sacrificium reatus, quod ¹⁰ Aharoni et filiis ejus, sanctum sanctorum Jehovae, Num. 18:9, 10 ¹¹ ;

quod etiam illa dicta fuerint ‘sanctum sanctorum’, erat causa quia sacrificia illa significabant purificationem a malis, et omnis purificatio a malis fit in statu boni innocentiae, quod bonum etiam est bonum caeleste; quapropter in sacrificiis peccati et reatus ¹² offerebantur agnae vel agni, aut arietes, aut juvenci, aut turtures, ut constat ex Lev. iv et v, et per illa animalia id bonum significatur; quod per agnos, videatur n. 3994, 3519, 7840, quod per arietes, n. 10042, quod per juvencos, n. 9391, quod per turtures, patet a locis in Verbo ubi nominantur, quod purificatio a malis ac regeneratio fiat in statu innocentiae, n. 10021; ideo dicuntur illa sacrificia sanctum sanctorum etiam Lev. 6:18 [KJV 25], 7:6, 10:17, 14:13:

apud eundem,

Minhah comedetur juxta altare, quia sanctum sanctorum illa, Lev. 10:12.

[6] Quod altare holocausti repraesentaret Dominum quoad bonum amoris ¹³ , ac receptivum ab angelis et hominibus, supra ostensum est; ideo de eo dicitur ita apud Moschen, Unges altare holocausti, et omnia vasa ejus, labrum ejus, et basin ejus, et sanctificabis ea, ut sint sanctum sanctorum; omnis qui tetigerit ea sanctificabit se, Exod. 30:[28, ] 29.

[7] Suffimentum, de quo dabatur ante testimonium in tentorio conventus, etiam dicitur sanctum sanctorum, Exod. 30:36, quia significabat bonum caeleste in ultimis, et quoque ¹⁴ quae procedunt ex illo bono ¹⁵ , n. 9475 apud Ezechielem,

Haec lex domus, super capite montis omnis terminus ejus circumcirca, sanctum sanctorum, 43:12;

quod ‘domus ¹⁶ cum termino circum illam’ dicatur sanctum sanctorum, est quia per ‘domum Dei’ significantur regnum caeleste, ac in supremo sensu Dominus quoad bonum amoris, n. 3720; inde etiam dicitur ‘super capite montis’, nam per ‘caput montis’ simile significatur, n. 6435, 9422, 9434:

[8] apud Danielem,

Septimanae septuaginta decisae sunt super populum et super urbem sanctam, ¹⁷ ad obsignandum visionem et prophetam, et ad ungendum sanctum sanctorum, 9:24;

ibi de Adventu Domini, qui solus Unctus Jehovae est, ac solus Sanctus, et quoque quoad Humanum Suum est Divinum Bonum Divini Amoris, ita sanctum sanctorum; quod Dominus quoad Divinum Humanum solus sit Unctus Jehovae, videatur n. 9954, et quod solus Sanctus, n. 9229, et quod sit Divinum Bonum Divini Amoris, citata n. 9199 fin. ;

[9] quod bonum caeleste sit sanctum sanctorum, at bonum spirituale sanctum, est quia bonum caeleste est bonum intimum, ideo quoque id bonum est bonum intimi caeli, at ¹⁸ bonum spirituale est bonum inde procedens, et ideo est bonum medii caeli, et hoc bonum tantum est bonum, et inde tantum est sanctum, quantum in se habet bonum caeleste, influit enim hoc in illud, et concipit illud, et gignit illud sicut pater filium; per bonum caeleste intelligitur bonum amoris a Domino in Dominum, et per bonum spirituale intelligitur bonum charitatis erga proximum a Domino;

[10] ipsum bonum amoris in Dominum a Domino; est sanctum sanctorum, quia Dominus per id Se immediate conjungit, at bonum charitatis erga proximum est sanctum, quia Dominus per id Se mediate conjungit, et tantum conjungit, quantum in se habet bonum amoris a Domino ¹⁹ . Est bonum amoris in Dominum a Domino in omni bono charitatis quod genuinum est, et quoque in omni bono fidei quod genuinum, nam influit a Domino; nemo enim potest amare proximum, et ex amore ei facere bonum ex se sed ex Domino, et nemo potest credere in Deum ex se sed ²⁰ ex Domino; idcirco cum agnoscitur Dominus et amatur proximus, tunc Dominus est in amore erga proximum, utcumque homo id nescit; hoc quoque intelligitur per Domini verba apud Matthaeum,

²¹ Respondebunt ²² justi, Domine, quando Te vidimus esurientem, et nutrivimus Te, aut sitientem et potavimus Te? quando vidimus Te aegrotum et in custodia et venimus ad Te? sed Rex dicet illis, Amen dico vobis, In quantum fecistis uni ex his fratribus Meis minimis Mihi fecistis, 25:37-40 ²³ ; inde patet quod Dominus sit in bono charitatis, ac sit bonum illud, etiam nescientibus illis qui in eo bono sunt; per ‘fratres’ in sensu proximo intelliguntur qui in bono charitatis sunt, et in sensu abstracto a persona ‘fratres Domini’ sunt ipsa bona charitatis, videantur ²⁴ n. 5063-5071.

Poznámky pod čarou:

9229. ‘Et viri sanctitatis eritis Mihi’: quod significet statum vitae tunc ex bono, constat ex significatione ‘virorum sanctitatis’ quod sint qui a Domino ducuntur, nam Divinum a Domino procedens est ipsum sanctum, n. 6788, 7499, 8127 fin. , 8302, 8806; inde qui id recipiunt fide et quoque amore, sancti vocantur; qui credit quod homo aliunde sanctus sit, et quod aliud apud ipsum sit sanctum, quam quod a Domino est et recipitur, maxime fallitur, ¹ nam quod hominis est, et ejus proprium vocatur, id malum est; quod proprium hominis non sit nisi quam malum, videatur n. 210, 215, 694, 874-876, 987, 1047, 4328, 5660, 5786, 8480, 8944, et quod quantum homo detineri potest a suo proprio, tantum Dominus adesse possit, ita quod tantum homini sanctum sit, n. 1023, 1044, 1581, 2256, 2388, ² 2406, 2411, 8206, 8393, ³ 8988 fin. , 9014.

[2] Quod Dominus sit Solus Sanctus, et quod solum id sit sanctum quod procedit a Domino, ita id quod homo recipit a Domino, patet a Verbo ubivis, ut apud Johannem,

Ego sanctifico Meipsum ut etiam illi sint sanctificati in veritate, 17:19;

‘sanctificare Seipsum’ est Se Divinum facere ex propria potentia; inde sanctificati in veritate dicuntur qui recipiunt Divinum ⁴ Verum procedens ab Ipso fide et vita;

[3] quapropter etiam Dominus post resurrectionem loquens cum discipulis inspiravit et dixit illis, Accipite spiritum sanctum, 20:22; ‘inspiratio’ erat repraesentativum vivificationis per fidem et amorem, sicut etiam in Gen. ii,

Jehovah inspiravit in nares ejus spiraculum vitarum, et factus homo in animam viventem, vers. 7;

similiter alibi, ut Ps. 33:6; Ps. 104:29, 30; Hiob. 32:8, 33:4; Joh. 3:8; ex eo quoque Verbum dicitur inspiratum quia a ⁵ Domino, ac illi dicti inspirati qui Verbum scripserunt; quod respiratio, ita inspiratio, ⁶ correspondeat vitae fidei, videatur n. 97, 1119, 1120, 3883-3896; inde est quod spiritus in Verbo dicatur a vento, et quod sanctum a Domino dicatur ventus Jehovae, n. 8286, ⁷ et quod Spiritus sanctus sit sanctum procedens a Domino, n. 3704, 4673 fin. , 5307, 6788, 6982, 6993, 8127 fin. , 8302, 9199;

[4] sicut etiam apud Johannem quod Dominus baptizet Spiritu sancto, 1:33, et apud Lucam quod baptizet Spiritu sancto et igne, 3:16;

‘baptizare’ in sensu interno significat regenerare, n. 4255, 5120 fin. , ⁸ 9088, ‘baptizare Spiritu sancto’ ⁹ est regenerare per bonum fidei, et ‘baptizare igne’ est regenerare per bonum amoris; quod ‘ignis’ sit bonum amoris, videatur n. 934, 4906, 5215, 6314, 6832, 6834, 6849, 7324:

apud Johannem, Quis non timeat Te, Domine, et non glorificet nomen Tuum, quia solus sanctus? Apoc. ¹⁰ 15:4: ab angelo ¹¹ de Domino apud Lucam, Nascetur ex te sanctum, 1:35

et apud Danielem,

Videns fui in visionibus capitis mei super cubili meo, et ecce vigil et sanctus de caelo descendit, 4:10 [KJV 13];

‘sanctum’ et ‘sanctus’ ibi pro Domino.

[5] Quia Dominus solus sanctus est, ideo Ipse vocatur Sanctus Israelis, Redemptor, Servator, Regenerator, in Vetere Testamento, ut Esai. 1:4, 5:19, 24, 10:20, 12:6, 17:7, Esai. 29:19 ¹² , 30:11, 12, 15, 31:1, 37:23, 41:14, 16, 20, 43:3, 14, 45:11, 47:4, 48:17, 49:7, 54:5, 55:5, 60:9, 14; Jer. 1 29, 51:5; Ezech. 39:7; Ps. 71:22; Ps. 78:41, 89:19 ¹³ [KJV 18]. Et ideo ¹⁴ Dominus in caelo, et inde ipsum caelum, ¹⁵ vocatur habitaculum sanctitatis, ¹⁶ Jer. 25:30 ¹⁷ , 31:23; Esai. 63:15; tum sanctuarium, Ezech. 11:16, 24:21; et quoque mons sanctitatis, Ps. 3:5 [KJV Ps. 3:4]; ¹⁸ ac ideo medium tentorii ubi arca in qua lex, dicta fuit sanctum sanctorum, Exod. 26:33, 34, nam ¹⁹ per legem in arca in medio tentorii repraesentabatur Dominus quoad Verbum, nam lex est Verbum, n. 6752, ²⁰ 7463.

[6] Ex his constare potest unde est quod angeli dicantur sancti, Matth. 25:31; Marcus 8:38; Luc. 9:26; Ps. 149:1; Dan. 8:13; et quoque prophetae, Luc. 1:70; ut et apostoli, Apoc. 18:20; non quod sancti sint ex se sed ex Domino, Qui Solus Sanctus est, et a Quo Solo sanctum; per ‘angelos’ enim significantur vera quia sunt receptiones veri a Domino, n. 1925, 4085, 4295, 4402, 7268, 7873, 8192, 8301, per ‘prophetas’ doctrina veri quod per Verbum a Domino, n. 2534, 7269, et per ‘apostolos’ omnia in complexu vera et bona fidei quae a Domino, n. 3488, 3858 fin. , 6397.

[7] Sanctificationes apud populum Israeliticum et Judaicum erant ut repraesentaretur Dominus qui Solus Sanctus, ac ut ²¹ repraesentaretur sanctum quod ab Ipso Solo; inde sanctificatio Aharonis et filiorum ejus, Exod. 29:1 seq. ; Lev. 8:10, 11, 13, 30; sanctificatio vestium illorum, ²² ibid. vers. 21seq. ; sanctificatio altaris ut esset sanctitas sanctitatum, ibid. Exod. 22:37seq. ; sanctificatio tentorii conventus, arcae testimonii, mensae, omnium vasorum, altaris suffimenti, altaris holocausti, et vasorum ejus, et labri ac basis ejus, Exod. 30:26 seq.

[8] Quod Dominus sit ipsum Sanctum quod repraesentabatur, etiam patet a Domini verbis in sensu interno spectatis, apud Matthaeum,

Stulti et caeci, utrum majus est, aurum an templum quod sanctificat aurum? et utrum majus est, munus an altare quod sanctificat munus? 23:[17, ] 18, 19; per ‘templum’ repraesentabatur Ipse Dominus, et quoque per ‘altare’; ²³ et per ‘aurum’ significabatur bonum quod a Domino, et per ‘munus’ seu sacrificium ²⁴ significabantur quae fidei et charitatis sunt a Domino; quod Dominus per ‘templum’ repraesentatus sit, videatur n. 2777, 3720, et ²⁵ quod per ‘altare’, n. 2777, 2811, 4489, 8935, 8940; quod per ‘aurum’ significatum sit bonum a Domino, n. 1551, 1552, 5658, et ²⁶ per ²⁷ sacrificium cultus ex fide et charitate quae a Domino, n. 922, 923, 2805, 2807, 2830, 6905, 8680, 8682, 8936.

[9] Ex his nunc patet unde est quod filii Israelis populus sanctus vocati sint, ²⁸ Deut. 26:19 ²⁹ , et alibi; atque hic, viri sanctitatis, quod nempe ex eo quod in singulis cultus eorum repraesentata sint Divina Domini, ac caelestia et spiritualia regni et Ecclesiae Ipsius; quapropter dicti sunt sancti in sensu repraesentativo; ³⁰ ipsi non ideo sancti erant, quia repraesentativa spectabant sancta quae repraesentabantur, et non personam quae repraesentabat, videatur n. 665, 1097 fin. , 1361, 3147, 3881 fin. , 4208, 4281, 4288, ³¹ 4293, 4307, 4444, 4500, 6304, 7048, 7439, 8588, 8788, 8806.

[10] Inde quoque ³² est quod Hierosolyma ³³ vocata sit sancta, et Zion ³⁴ mons sanctitatis, Sach. 8:3, et alibi: tum apud Matthaeum,

Et monumenta aperta sunt, et multa corpora mortuorum sanctorum suscitata sunt, et exeuntes e monumentis suis post resurrectionem ³⁵ Domini ingressi sunt in sanctam urbem et apparuerunt multis, 27:[52, ] 53;

³⁶ Hierosolyma ibi ‘urbs sancta’ vocatur, cum tamen potius profana fuit, quia Dominus tunc ibi crucifixus est; et ideo vocatur ‘Sodoma et Aegyptus’ apud Johannem,

Corpora illorum super platea urbis magnae, quae vocatur spiritualiter Sodoma et Aegyptus, ubi etiam Dominus noster crucifixus est, Apoc. 11:8;

sed sancta vocatur ex eo quod significet regnum Domini et Ecclesiam, n. 402, 2117, 3654; quod mortui sancti apparuerint ibi, quod factum est quibusdam in visione, significabat salvationem eorum qui fuerunt ab Ecclesia spirituali, ac elevationem eorum in ³⁷ Sanctam Hierosolymam, quae est caelum, qui usque ad illud tempus detenti fuerunt in terra inferiore, de quibus n. 6854, 6914, 7091, 7828, 7932, ³⁸ 8049, 8054, 8159, 8321.

Poznámky pod čarou: