9229. ‘Et viri sanctitatis eritis Mihi’: quod significet statum vitae tunc ex bono, constat ex significatione ‘virorum sanctitatis’ quod sint qui a Domino ducuntur, nam Divinum a Domino procedens est ipsum sanctum, n. 6788, 7499, 8127 fin. , 8302, 8806; inde qui id recipiunt fide et quoque amore, sancti vocantur; qui credit quod homo aliunde sanctus sit, et quod aliud apud ipsum sit sanctum, quam quod a Domino est et recipitur, maxime fallitur, ¹ nam quod hominis est, et ejus proprium vocatur, id malum est; quod proprium hominis non sit nisi quam malum, videatur n. 210, 215, 694, 874-876, 987, 1047, 4328, 5660, 5786, 8480, 8944, et quod quantum homo detineri potest a suo proprio, tantum Dominus adesse possit, ita quod tantum homini sanctum sit, n. 1023, 1044, 1581, 2256, 2388, ² 2406, 2411, 8206, 8393, ³ 8988 fin. , 9014.

[2] Quod Dominus sit Solus Sanctus, et quod solum id sit sanctum quod procedit a Domino, ita id quod homo recipit a Domino, patet a Verbo ubivis, ut apud Johannem,

Ego sanctifico Meipsum ut etiam illi sint sanctificati in veritate, 17:19;

‘sanctificare Seipsum’ est Se Divinum facere ex propria potentia; inde sanctificati in veritate dicuntur qui recipiunt Divinum ⁴ Verum procedens ab Ipso fide et vita;

[3] quapropter etiam Dominus post resurrectionem loquens cum discipulis inspiravit et dixit illis, Accipite spiritum sanctum, 20:22; ‘inspiratio’ erat repraesentativum vivificationis per fidem et amorem, sicut etiam in Gen. ii,

Jehovah inspiravit in nares ejus spiraculum vitarum, et factus homo in animam viventem, vers. 7;

similiter alibi, ut Ps. 33:6; Ps. 104:29, 30; Hiob. 32:8, 33:4; Joh. 3:8; ex eo quoque Verbum dicitur inspiratum quia a ⁵ Domino, ac illi dicti inspirati qui Verbum scripserunt; quod respiratio, ita inspiratio, ⁶ correspondeat vitae fidei, videatur n. 97, 1119, 1120, 3883-3896; inde est quod spiritus in Verbo dicatur a vento, et quod sanctum a Domino dicatur ventus Jehovae, n. 8286, ⁷ et quod Spiritus sanctus sit sanctum procedens a Domino, n. 3704, 4673 fin. , 5307, 6788, 6982, 6993, 8127 fin. , 8302, 9199;

[4] sicut etiam apud Johannem quod Dominus baptizet Spiritu sancto, 1:33, et apud Lucam quod baptizet Spiritu sancto et igne, 3:16;

‘baptizare’ in sensu interno significat regenerare, n. 4255, 5120 fin. , ⁸ 9088, ‘baptizare Spiritu sancto’ ⁹ est regenerare per bonum fidei, et ‘baptizare igne’ est regenerare per bonum amoris; quod ‘ignis’ sit bonum amoris, videatur n. 934, 4906, 5215, 6314, 6832, 6834, 6849, 7324:

apud Johannem, Quis non timeat Te, Domine, et non glorificet nomen Tuum, quia solus sanctus? Apoc. ¹⁰ 15:4: ab angelo ¹¹ de Domino apud Lucam, Nascetur ex te sanctum, 1:35

et apud Danielem,

Videns fui in visionibus capitis mei super cubili meo, et ecce vigil et sanctus de caelo descendit, 4:10 [KJV 13];

‘sanctum’ et ‘sanctus’ ibi pro Domino.

[5] Quia Dominus solus sanctus est, ideo Ipse vocatur Sanctus Israelis, Redemptor, Servator, Regenerator, in Vetere Testamento, ut Esai. 1:4, 5:19, 24, 10:20, 12:6, 17:7, Esai. 29:19 ¹² , 30:11, 12, 15, 31:1, 37:23, 41:14, 16, 20, 43:3, 14, 45:11, 47:4, 48:17, 49:7, 54:5, 55:5, 60:9, 14; Jer. 1 29, 51:5; Ezech. 39:7; Ps. 71:22; Ps. 78:41, 89:19 ¹³ [KJV 18]. Et ideo ¹⁴ Dominus in caelo, et inde ipsum caelum, ¹⁵ vocatur habitaculum sanctitatis, ¹⁶ Jer. 25:30 ¹⁷ , 31:23; Esai. 63:15; tum sanctuarium, Ezech. 11:16, 24:21; et quoque mons sanctitatis, Ps. 3:5 [KJV Ps. 3:4]; ¹⁸ ac ideo medium tentorii ubi arca in qua lex, dicta fuit sanctum sanctorum, Exod. 26:33, 34, nam ¹⁹ per legem in arca in medio tentorii repraesentabatur Dominus quoad Verbum, nam lex est Verbum, n. 6752, ²⁰ 7463.

[6] Ex his constare potest unde est quod angeli dicantur sancti, Matth. 25:31; Marcus 8:38; Luc. 9:26; Ps. 149:1; Dan. 8:13; et quoque prophetae, Luc. 1:70; ut et apostoli, Apoc. 18:20; non quod sancti sint ex se sed ex Domino, Qui Solus Sanctus est, et a Quo Solo sanctum; per ‘angelos’ enim significantur vera quia sunt receptiones veri a Domino, n. 1925, 4085, 4295, 4402, 7268, 7873, 8192, 8301, per ‘prophetas’ doctrina veri quod per Verbum a Domino, n. 2534, 7269, et per ‘apostolos’ omnia in complexu vera et bona fidei quae a Domino, n. 3488, 3858 fin. , 6397.

[7] Sanctificationes apud populum Israeliticum et Judaicum erant ut repraesentaretur Dominus qui Solus Sanctus, ac ut ²¹ repraesentaretur sanctum quod ab Ipso Solo; inde sanctificatio Aharonis et filiorum ejus, Exod. 29:1 seq. ; Lev. 8:10, 11, 13, 30; sanctificatio vestium illorum, ²² ibid. vers. 21seq. ; sanctificatio altaris ut esset sanctitas sanctitatum, ibid. Exod. 22:37seq. ; sanctificatio tentorii conventus, arcae testimonii, mensae, omnium vasorum, altaris suffimenti, altaris holocausti, et vasorum ejus, et labri ac basis ejus, Exod. 30:26 seq.

[8] Quod Dominus sit ipsum Sanctum quod repraesentabatur, etiam patet a Domini verbis in sensu interno spectatis, apud Matthaeum,

Stulti et caeci, utrum majus est, aurum an templum quod sanctificat aurum? et utrum majus est, munus an altare quod sanctificat munus? 23:[17, ] 18, 19; per ‘templum’ repraesentabatur Ipse Dominus, et quoque per ‘altare’; ²³ et per ‘aurum’ significabatur bonum quod a Domino, et per ‘munus’ seu sacrificium ²⁴ significabantur quae fidei et charitatis sunt a Domino; quod Dominus per ‘templum’ repraesentatus sit, videatur n. 2777, 3720, et ²⁵ quod per ‘altare’, n. 2777, 2811, 4489, 8935, 8940; quod per ‘aurum’ significatum sit bonum a Domino, n. 1551, 1552, 5658, et ²⁶ per ²⁷ sacrificium cultus ex fide et charitate quae a Domino, n. 922, 923, 2805, 2807, 2830, 6905, 8680, 8682, 8936.

[9] Ex his nunc patet unde est quod filii Israelis populus sanctus vocati sint, ²⁸ Deut. 26:19 ²⁹ , et alibi; atque hic, viri sanctitatis, quod nempe ex eo quod in singulis cultus eorum repraesentata sint Divina Domini, ac caelestia et spiritualia regni et Ecclesiae Ipsius; quapropter dicti sunt sancti in sensu repraesentativo; ³⁰ ipsi non ideo sancti erant, quia repraesentativa spectabant sancta quae repraesentabantur, et non personam quae repraesentabat, videatur n. 665, 1097 fin. , 1361, 3147, 3881 fin. , 4208, 4281, 4288, ³¹ 4293, 4307, 4444, 4500, 6304, 7048, 7439, 8588, 8788, 8806.

[10] Inde quoque ³² est quod Hierosolyma ³³ vocata sit sancta, et Zion ³⁴ mons sanctitatis, Sach. 8:3, et alibi: tum apud Matthaeum,

Et monumenta aperta sunt, et multa corpora mortuorum sanctorum suscitata sunt, et exeuntes e monumentis suis post resurrectionem ³⁵ Domini ingressi sunt in sanctam urbem et apparuerunt multis, 27:[52, ] 53;

³⁶ Hierosolyma ibi ‘urbs sancta’ vocatur, cum tamen potius profana fuit, quia Dominus tunc ibi crucifixus est; et ideo vocatur ‘Sodoma et Aegyptus’ apud Johannem,

Corpora illorum super platea urbis magnae, quae vocatur spiritualiter Sodoma et Aegyptus, ubi etiam Dominus noster crucifixus est, Apoc. 11:8;

sed sancta vocatur ex eo quod significet regnum Domini et Ecclesiam, n. 402, 2117, 3654; quod mortui sancti apparuerint ibi, quod factum est quibusdam in visione, significabat salvationem eorum qui fuerunt ab Ecclesia spirituali, ac elevationem eorum in ³⁷ Sanctam Hierosolymam, quae est caelum, qui usque ad illud tempus detenti fuerunt in terra inferiore, de quibus n. 6854, 6914, 7091, 7828, 7932, ³⁸ 8049, 8054, 8159, 8321.

Poznámky pod čarou:

3488. Quod secundus status perversionis Ecclesiae per illa verba Domini apud Evangelistam descriptus sit, patet a sensu interno eorundem, qui talis est: ‘Omnia haec initium dolorum’ significant illa quae praecedunt, nempe quae status primi perversionis Ecclesiae sunt, qui est, ut dictum, quod non amplius inciperent scire quid bonum et quid verum, sed de illis litigarent inter se, a quibus falsitates, proinde haereses; quod talia Ecclesiam ante plura saecula perverterint, patet inde quod Ecclesia in Christiano orbe divisa sit, et hoc secundum opiniones de bono et vero, ita quod perversio Ecclesiae ¹ a multo tempore retro incepta sit.

[2] ‘Tunc tradent vos in tribulationem, et occident vos’ significat quod bonum et verum periturum sit, primum per ‘tribulationem’, quod est, per perversionem; dein per quod ‘occident’ illa, quod est, per negationem; quod ‘occidere’ cum praedicatur de bono et vero sit non recipi, ita negare, videatur n. 3387, 3395; per ‘vos’ seu per apostolos significantur omnia fidei in uno complexu, ita tam bonum ejus quam verum; quod per duodecim apostolos illa significata sint, videatur n. 577, 2089, 2129, 2130 f. , 3272, 3354, et hic manifeste patet, ² non enim de apostolorum praedicatione sed de consummatione saeculi agitur.

[3] ‘Et eritis odio habiti ab omnibus gentibus propter nomen Meum’ significat contemptum et aversionem pro omnibus quae sunt boni et veri; ‘odio habere’ est contemnere et aversari, haec enim odii sunt; ‘ab omnibus gentibus’ est ab illis qui in malo sunt; quod ‘gentes’ sint illi, videatur n. 1259, 1260, 1849, 1868, 2588 f. ; ‘propter nomen Meum’ est propter Dominum, ita propter omnia quae ab Ipso; quod ‘nomen Domini’ sit omne in uno complexu per quod colitur, ita omne quod est Ecclesiae Ipsius, videatur n. 2724, 3006.

[4] ‘Et tunc offendentur multi, et se invicem tradent, et odio habebunt se invicem’ significat propter illa inimicitias; ‘offendentur multi’ est inimicitia inter se; Ipsum Humanum Domini est contra quod inimicitia; quod illud offendiculum ³ et scandalum futurum sit, passim in Verbo praedicitur; ‘se invicem tradent’ est inimicitia inter se ex falso contra verum; ‘et odio habebunt se invicem’ est inimicitia inter se ex malo contra bonum.

[5] ‘Et multi pseudoprophetae exsurgent, et seducent multos’ significat praedicationes falsi; ‘pseudoprophetae’, quod sint docentes falsa, ita ⁴ doctrina falsa, videatur n. 2534; ‘et seducent multos’ est quod inde derivationes.

[6] ‘Et propter multiplicari iniquitatem, refrigescet charitas multorum’ significat cum fide exspirationem charitatis; ‘propter multiplicari iniquitatem’ est secundum falsa fidei; ‘refrigescet charitas multorum’ est exspiratio charitatis; utrumque enim pari passu vadit; ubi non est fides, ibi non est charitas, et ubi non est charitas, non est fides, sed charitas est quae recipit fidem, et nulla charitas quae rejicit fidem; inde origo omnis falsi et omnis mali.

[7] ‘Qui autem perseverans erit in finem, ⁵ hic salvabitur’ significat salvationem eorum qui in charitate; ‘perseverans in finem’ est qui se non seduci patitur, ita qui non in ⁶ tentationibus succumbit.

[8] ‘Et praedicabitur hoc evangelium regni in tota habitata, in testimonium omnibus gentibus’ significat quod hoc prius notum fiet in orbe Christiano; ‘praedicabitur’ est quod notum fiet; ‘hoc evangelium regni’ est hoc verum quod ita sit; ‘evangelium’ est annuntiatio, ‘regnum’ est verum; quod regnum sit verum, videatur n. 1672, 2547; ‘in tota habitata’, nempe terra, est orbis Christianus; quod ‘terra’ sit tractus ubi Ecclesia, ita orbis Christianus, videatur n. 662, 1066, 1068, 1262, 1733, 1850, 2117, 2118, 2928, 3355; Ecclesia hic ‘habitata’ vocatur a vita fidei, hoc est, a bono quod veri, ‘habitare’ enim in sensu interno est vivere, et ‘habitatores’ sunt bona veri, n. 1293, 2268, 2451, 2712, 3384; ‘in testimonium’ est ut sciant, ⁷ ne praetexant quod ignoraverint; ‘omnibus gentibus’ sunt malis, n. 1259, 1260, 1849, 1868, 2588; cum enim in falso et ⁸ malo sunt, non amplius sciunt quid verum et quid bonum, credunt tunc falsum esse verum, et malum esse bonum, et vicissim; cum in hoc statu est Ecclesia, ‘tunc veniet finis’. In illis quae nunc sequuntur, et quae ante caput Geneseos quod sequitur, ex Divina Domini Misericordia, explicanda sunt, agitur de illo statu Ecclesiae qui vocatur ‘abominatio desolationis’, qui est tertius status.

Poznámky pod čarou: