9182. ‘Si quando persuaserit vir virgini, quae non desponsata’: quod significet bonum non conjunctum vero, constat ex significatione ‘persuadere’ cum de viro et virgine dicitur, quod sit allicere ad conjunctionem, ex significatione ‘viri’ quod sit verum, de qua n. 3134, 7716, 9007, ex significatione ‘virginis’ quod sit Ecclesia quoad bonum, de qua n. 3081, 4638, ita bonum quod Ecclesia, et ex significatione ‘desponsari’ quod sit conjunctio. Paucis hic dicetur unde lex de illegitima conjunctione, de qua nunc agitur, causam et originem ducit ¹ : omnes ² leges latae filiis Israelis in caelo habent suam causam, et ex legibus ordinis ibi trahunt originem; leges ordinis in caelo sunt omnes ex Divino Vero et Bono quae procedunt a Domino, inde ³ sunt leges boni amoris et ⁴ veri fidei; conjunctio boni et veri in caelo vocatur conjugium caeleste, et hoc repraesentatur in conjugiis in terra, et quoque per conjugia in Verbo significatur; inde patet quid involvunt conjunctiones illegitimae et quoque quid scortationes et adulteria; in his binis versibus agitur de illegitima conjunctione quae dein vel fit legitima, vel solvitur; de illegitima conjunctione quae dein fit legitima, agitur in hoc versu, et de illegitima conjunctione quae dein solvitur, agitur in versu sequente.

[2] Illegitima conjunctio est quae fit non ex affectione conjugiali sed ex quacumque alia affectione, ut ex affectione pulchritudinis, ex affectione lucri, ex affectione dignitatis personae, et quoque quae fit ex lascivia; hae conjunctiones sunt illegitimae in principio, ex causa quia externa sunt quae conjungunt, et non simul interna; sed usque potest ex illis ut mediis postea fieri conjunctio legitima, quae fit cum conjunguntur animi, et quoque potest ex illis ⁵ postea fieri nulla conjunctio, quod ⁶ fit cum disjunguntur animi; quod ita sit, in mundo communiter notum est.

[3] Conjunctio legitima, quae est animorum, fit cum ambo in simili bono et vero sunt, nam bonum et verum faciunt vitam hominis, bonum et verum morale et civile vitam externi hominis, et ⁷ bonum et verum spirituale vitam interni hominis; sciendum quod vita hominis non aliunde sit quam ex bono et ⁸ vero, nam bonum dicitur omne id quod homo amat, et verum omne id quod homo credit; seu quod idem, bonum dicitur omne id quod homo vult, et verum omne id quod homo intelligit; inde patet quod legitima conjunctio ‘fit’ cum unus conjugum in vero est ⁹ et altera in correspondente bono; sic enim in binis illis repraesentatur conjugium caeleste, quod est ¹⁰ boni et veri; inde est quod amor conjugialis ex illo conjugio ¹¹ descendat, videatur n. 2727-2759, 2803, 3132, 4434, ¹² 4835.

[4] Ex his ut praemissis sciri potest quomodo se habet cum conjunctionibus de quibus in hoc et in sequenti versu agitur. Desponsationes ante conjugia ab antiquis temporibus usu receptae fuerunt, et repraesentabant conjunctionem primam, quae est interni hominis absque externo; ipsa dein conjugia repraesentabant conjunctionem alteram, quae est interni hominis cum externo; namcum regeneratur homo per bona et vera fidei, primum regeneratur internus homo et postea externus, quia hic ab illo, n. 3286, 3321, 3493, 3882, 8746.

[5] Ex his patet quid per ‘desponsationem’ et per ‘desponsari’, et quoque quid per ‘sponsum’ et ‘sponsam’, in Verbo significatur, quod nempe per ‘desponsationem’ conjunctio veri et boni in interno ¹³ homine, ac per ‘sponsum’, ubi de Domino et de Ecclesia, bonum, ac per ‘sponsam’ verum, ut in sequentibus ¹⁴ locis:

apud Jeremiam,

Recordatus sum tibi misericordiam juventutis tuae, amorem desponsationum tuarum, cum ivisti post Me in deserto, in terra non consita, 2:2;

ibi de Ecclesia Antiqua et de ejus instauratione a Domino; ‘amor desponsationum’ est affectio vitae spiritualis, quae ex veris fidei et bono amoris est'; status desiderii, cum adhuc in ignorantia et defectu illorum fuerunt, significatur per ‘ire post Me in deserto’ et ‘in terra non consita’:

[6] apud Hoscheam,

Feriam illis foedus in die illo ¹⁵ cum fera agri, et cum ave caelorum, et reptili terrae; et arcum et gladium et bellum frangam de terra; et desponsabo te Mihi in justitia et in judicio, et in misericordia et in miserationibus, Hos. 2:18, 19 ¹⁶ ; agitur ibi de instauratione Ecclesiae novae; ‘ferire foedus cum fera agri, cum ave, et cum reptili terrae’ est conjunctio Domini per bonum et verum internum et externum apud hominem; ‘foedus’ est conjunctio, n. 665, 666, 1023, 1038, 1864, ¹⁷ 1996, 2003, 2021, 6804, ¹⁸ 8767, 8778, ‘fera agri’ est vita ex bono, n. 841, 908, ‘avis’ est vita veri, n. 40, 745, 776, 991, 3219, 5149, 7441, ‘reptile terrae’ sunt bona et vera externi et sensualis hominis, n. 746, 909; ‘frangere arcum, gladium, et bellum’ est destruere doctrinam et vires falsi; ‘arcus’ ¹⁹ est doctrina falsi, n. 2686, 2709, ‘gladius’ est falsum pugnans contra verum, n. 2799, 4499, 6353, 7102, ‘bellum’ est ipsa pugna, seu pugna spiritualis, n. 1664, 2686, 8273, ‘frangere’ illa est destruere;

[7] ‘desponsare in justitia et in judicio’ est conjungi Domino in bono et vero; ‘desponsare’ est sibi conjungere, ‘justitia’ ¹⁹ praedicatur de bono et ‘judicium’ de vero, n. 2235; ‘desponsare in misericordia et in miserationibus’ est ex amore erga illos qui in bono sunt, et in ²⁰ amore erga illos qui in veris ²¹ ; ‘misericordia ¹⁹ Domini’ praedicatur erga illos qui in deficientia et tamen in desiderio boni, et miserationes' ²² erga illos qui in ignorantia et tamen in desiderio veri; ex his patet quod ‘desponsatio’ sit conjunctio boni et veri apud hominem a Domino; quisque ²³ videre potest quod talia ibi significentur, nam coram perceptione solum ex naturali lumine patet quod Jehovah non feriat foedus cum fera agri, cum ave, ac cum reptili terrae, sed cum illis qui in bono et vero fidei sunt, ita cum bono et vero apud hominem, proinde quod talia in prophetico illo lateant ²⁴ :

[8] apud Malachiam, Perfide egit Jehudah, quia profanavit sanctitatem Jehovae, quia amavit et desponsavit sibi filiam dei alieni, 2:11;

‘desponsare filiam dei alieni’ est conjungi malo falsi; ‘deus ²⁵ alienus’ est falsum, n. 4402 fin. , 4544, 7873.

[9] Quod ‘sponsus’, ubi agitur de Domino et de Ecclesia, sit bonum, et ‘sponsa’ verum:

apud Esaiam,

Jehovah induit me vestibus salutis, amiculo justitiae texit me, sicut sponsus imponit cidarim, et sicut sponsa ornat se vasis suis, 61:10:

apud Johannem, Vidi urbem sanctam Hierosolymam Novam descendentem a Deo e caelo, paratam sicut sponsam ornatam marito, Apoc. 21:1, 2:

apud eundem,

Dixit angelus, Veni, ostendam tibi sponsam Agni uxorem, Apoc. 21:9, 22:17 ²⁶ ;

[10] ibi ‘sponsa’ pro Ecclesia:

apud Matthaeum, Jesus dixit ad discipulos Johannis, Num possunt filii nuptiarum lugere quamdiu cum illis est sponsus? venient ²⁷ autem dies quando ²⁸ auferetur ab illis sponsus, et tunc jejunabunt, 9:15;

et Luc. 5:34, 35;

‘filii nuptiarum’ dicuntur illi ²⁹ qui in veris Ecclesiae sunt et recipiunt bonum, nam bonum quod a Domino est ‘sponsus’; quod ‘filii nuptiarum non lugeant quamdiu cum illis ³⁰ est sponsus’ est quod in statu beato ac felici sint, ita apud Dominum, cum in veris conjunctis suo bono ³¹ ; ³² ‘jejunabunt cum aufertur ab illis sponsus’ est quod in statu infelici cum non amplius bonum conjunctum est veris; hic status est status ultimus Ecclesiae, ille vero status primus.

[11] Simile per sponsum, ad cujus occursum exiverunt decem virgines, significatur apud Matthaeum 25:1-12;

virgines enim quae oleum habebant in lampadibus sunt qui bonum in veris suis habent, at quae non oleum in lampadibus habebant sunt qui ³³ non bonum in veris habent, videatur n. 4638; et quod oleum sit bonum amoris, n. 886, 3722, ³⁴ 4582:

[12] apud Johannem, Johannes dixit, Non sum ego Christus, sed quod missus coram Ipso; qui habet sponsam sponsus est; amicus autem sponsi, qui stat et audit Ipsum, gaudio gaudet ob vocem sponsi, 3:28, 29;

‘sponsa’ pro vero quod fidei Ecclesiae ³⁵ , et ‘sponsus’ pro ³⁶ bono quod amoris Ecclesiae, utrumque a Domino ³⁵ , ita pro homine Ecclesiae, apud quem conjunctum est bonum veris; ‘amicus sponsi, qui stat et audit’ pro fide veri, qui gaudio gaudiet ob vocem sponsi' pro affectione veri quod fidei. Ex his etiam patet quid in sensu interno intelligitur per gaudium et vocem sponsi et sponsae apud Esaiam ³⁷ 62:5;

apud Jeremiam 7:34, 16:9, 25:10, 33:11; Apoc. 18:23;

quod nempe sit caelum et felicitas ³⁸ ex conjunctione boni et veri apud hominem et angelum.

Poznámky pod čarou:

2235. Quod ‘justitia’ sit de bono, et ‘judicium’ de vero, constare potest a significatione ‘justitiae’ et a significatione ‘judicii’: pluries in Verbo justitia et judicium simul nominantur, sed quid in sensu interno significant, nondum notum est; in sensu proximo justitia praedicatur de justo, et judicium de recto; justum est cum aliquid judicatur ex bono, et hoc secundum conscientiam; rectum autem cum judicatur ex lege, et sic ex justo legis, ita quoque secundum conscientiam, quia lex illi pro norma est; in sensu autem interno est justitia quod ex bono, et judicium quod ex vero; bonum est omne quod est amoris et charitatis, verum est omne quod est fidei inde; verum ducit essentiam suam a bono, et vocatur verum ex bono, sicut fides ex amore, ita quoque judicium a justitia. Quod justitia et judicium illa ¹ significent, constat ex his locis in Verbo;

[2] apud Jeremiam,

Sic dixit Jehovah, Facite judicium et justitiam; et eripite spoliatum e manu oppressoris:... vae aedificanti domum suam in non justitia, et hyperoa sua in non judicio. ' pater tuus nonne comedit et bibit, et fecit judicium et justitiam? tunc bonum illi, 22:3, 13, 15; judicium pro illis quae sunt veri, et ‘justitia’ quae sunt boni:

apud Ezechielem,

Si impius reversus fuerit a peccato suo, et fecerit judicium et justitiam, ... omnia peccata ejus quae peccavit non memorabuntur ei, judicium et justitiam fecit, vivendo vivet; enim revertendo se impio ab impietate sua, et fecerit judicium et justitiam, propter illa is vivet, 33:14, 16, 19; similiter ‘judicium’ pro vero quod est fidei, et ‘justitia’ pro bono quod est charitatis:

[3] apud Amos, Fluat sicut aquae judicium, et justitia sicut fluvius fortis, 5:24;

similiter:

apud Esaiam,

Sic dixit Jehovah, Custodite judicium, et facile justitiam, quia propinqua salus Mea ad veniendum, et justitia Mea ad revelandum se, 56:1:

apud eundem,

Paci non erit finis, super throno Davidis et super regno Ipsius, ad stabiliendum illud, et ad sciendum illud in judicio et justitia, a nunc et usque in aeternum, 9:6;

pro quod in veris fidei, et in bonis charitatis:

apud eundem,

Exaltatus Jehovah, quia inhabitat altum, implevit Zionem judicio et justitia, 33:5;

‘judicium’ pro fide, ‘justitia’ pro amore, ‘Zion’ pro Ecclesia; praecedit judicium quia per fidem amor, at cum praecedit justitia, est quod ex amore fides; sicut apud Hoscheam,

Desponsabo te Mihi in aeternum, et desponsabo te Mihi in justitia et judicio, et in misericordia et in miserationibus, et desponsabo te Mihi in fide, et cognosces Jehovam, 2:19, 20;

ubi ‘justitia’ praecedit, sicut etiam ‘misericordia’ quae sunt amoris, et sequitur ‘judicium’, sicut etiam ‘miserationes’ quae sunt fidei ex amore; utcumque vocatur fides seu fidelitas:

[4] apud Davidem,

Jehovah, in caelis est misericordia Tua, veritas Tua usque ad aetheres; justitia Tua sicut montes Dei, judicia Tua abyssus magna, Ps. 36:6, 7 [KJV Ps. 36:5, 6];

ibi ‘et’ misericordia et justitia similiter sunt amoris, ac veritas et judicia sunt fidei:

apud eundem,

Veritas e terra germinet, et justitia e caelo prospiciat; Jehovah dabit bonum, et terra nostra dabit proventum suum, Ps. 85:12, 13 [KJV Ps. 85:11, 12];

ibi veritas quae fidei pro judicio, et justitia pro amore seu misericordia:

apud Zachariam, Adducam eos, et habitabunt in medio Hierosolymae, eterunt Mihi in populum, et Ego ero iis in Deum in veritate et in justitia, 8:8;

inde etiam patet quod ‘judicium’ sit verum, et ‘justitia’ bonum, quia loco judicii hic veritas: similiter apud Davidem,

Qui ambulat ² integer, et operans justitiam, et loquens veritatem, Ps. 15:2.

[5] Fides quia est charitatis, seu verum quia est boni, inde vera boni passim vocantur ‘judicia justitiae’, et sic judicia paene simile significant ac praecepta, ut apud Esaiam,

Me die die quaerant, et scientiam viarum Mearum desiderent, quasi gens quae justitiam facit, et judicium Dei sui non derelinquit: interrogent Me judicia justitiae, appropinquationem Dei desiderent, 58:2: quod praecepta, apud Davidem,

Septies in die laudavi Te super judiciis justitiae Tuae, omnia praecepta Tua justitia, Ps. 119:164, 172.

De Domino imprimis dicitur quod faciat judicium et justitiam, cum ³ hominem e novo creat, ut apud Jeremiam,

De ⁴ hoc glorietur qui gloriatur, intelligere et nosse Me, quod Ego Jehovah faciens misericordiam, judicium et justitiam in terra quia in illis beneplacet Mihi, 9:23;

ibi ⁵ misericordia quae est amoris, describitur per ‘judicium et justitiam’ apud eundem,

Suscitabo Davidi germen justum, et regnabit rex, et intelligenter aget, et faciet judicium et justitiam in terra, 23:5; 33:15

[6] hinc apud Johannem, Si abivero, mittam Paracletum ad vos, cumque venerit ille arguet mundum de peccato, [et] de justitia, et de judicio: de peccato quod non credunt in Me; de justitia quod ad Patrem Meum abeo, et non amplius videbitis Me; de judicio, quod princeps hujus mundi judicatus est, 16:7-11;

‘peccatum’ ibi pro omni infidelitate; quod ‘arguet de justitia’ est de omni quod est contra bonum, cum tamen Dominus Humanum univit Divino ut salvaret mundum ⁶ , quod est quod ‘ad Patrem abeo et non videbitis Me amplius’; ‘de judicio’ est de omni quod est contra verum, cum tamen dejecta sunt ⁷ mala in sua inferna, ut illa non ‘possint amplius’ damnum inferre, quod est quod ‘princeps mundi judicatus est’ ⁸ : in genere quod ‘arguet de peccato, justitia et judicio’ est quod de omni infidelitate contra bonum et verum, ita quod nulla charitas et fides, nam per justitiam et judicium intellecta fuit antiquis temporibus quoad Dominum omnis misericordia et gratia, et quoad hominem omnis charitas et fides.

Poznámky pod čarou: