8932. ‘Non facietis cum Me deos argenti et deos auri’: quod significet ut abstineant prorsus a talibus quae in forma externa apparent ut vera et bona, sed in interna sunt falsa et mala, constat ex significatione ‘facere deos’ quod sit colere, nam qui facit sibi deos, est propter cultum, ex significatione ‘argenti’ quod sit verum, et inde in opposito sensu falsum, et ex significatione ‘auri’ quod sit bonum, et inde ¹ in opposito sensu malum, de quibus n. 113, 1551, 1552, 2954, 5658, 6914, 6917, 7999; quod sint quae apparent vera et bona in forma externa, at ² in interna sunt falsa et mala, est quia dicitur ‘facere illos cum Me’, hoc est, cum Jehovah Deo, nam ipsum Divinum Verum et Bonum est in internis, et est quoque in externis, sed in his est Divinum Verum et Bonum in typis repraesentativis, nam externa typo referunt et ³ repraesentant interna; externa sunt falsa et mala cum ab internis separata pro sanctis habentur seu coluntur, et tamen usque apparent sicut vera et bona, quia repraesentant illa ⁴ ; haec significantur per ‘facere cum Jehovah Deo deos argenti et deos auri’.

[2] Sequitur hoc praeceptum immediate post decem praecepta ex causa quia populus Israeliticus et Judaicus talis erat ut externa separata ab internis sancta haberet et prorsus ut Divina coleret, n. 3479, 3769, 4281, 4293, 4307, 4314, 4316, 4433, 4680, 4825, 4832, 4844, 4847, 4865, 4903, 6304, 6832, 8814, 8819. Ut ulterius sciatur quaenam et qualia sunt illa quae in forma externa apparent ut vera et bona, sed [in] interna sunt falsa et mala, sint exemplo ⁵ omnes ritus Ecclesiae Judaicae, sicut sacrificia, suffitus, lavationes, et plures: illi in forma externa erant ⁶ vera et bona, non ex se sed quia in typo referebant seu repraesentabant vera et bona interna, quae sunt amoris et fidei in Dominum; cum talia in externa forma pro sanctis habebantur, et magis cum colebantur, sicut a Judaeis et Israelitis, cum facti idololatrae s applicuerunt ⁷ ad cultum deorum alienorum, tunc non aliud retinebant a veris et bonis quae typo referebant seu repraesentabant quam apparentiam, quia in forma interna erant falsa et mala.

[3] Similiter se habebat cum reliquis, quae erant typi repraesentativi caelestium et Divinorum apud populum illum; externa ‘enim’ quae repraesentabant interna, ut primum applicabantur ad cultum deorum aliorum, erant idola quae colebant, seu dii argenti et auri quos cum Jehovah Deo faciebant, nam tunc in forma externa apparebant ut vera et bona, sed in interna erant falsa et mala.

[4] In genere ‘dii argenti et auri’ sunt omnia falsa et inde mala cultus, quae redduntur similia vero et bono per sinistras applicationes et interpretationes Verbi, et simul per ratiocinia ex propria intelligentia; talia significantur ⁸ per ‘deos argenti et auri’ in sequentibus ⁹ his locis:

apud Esaiam,

In die illo projiciet homo idola argenti sui et idola auri sui quae fecerunt sibi ad incurvandum se, talpis et vespertilionibus, ad intrandum in fissuras petrarum et in fissuras rupium, 2:20, 21;

‘talpae et vespertiliones’ pro illis qui in tenebris, hoc est, in falsis et inde malis:'

[5] apud eundem,

In die illo rejicient vir idola argenti sui et idola auri sui, quae fecerunt vobis manus vestrae, peccatum, 31:7;

‘quae fecerunt manus’ pro quae ¹⁰ ex propria intelligentia:

apud eundem,

Sculptile fundit artifex, et conflator auro obducit, et catena argenti conflat, 40:19;

‘sculptilia’ pro illis quae ex proprio, n. 8869, ‘auro obducere’ pro facere ut in ¹¹ externa forma appareant bona, ‘catenas argenti conflare’ pro facere ut cohaereant quasi nexa cum veris; quod ‘aurum’ sit bonum et ‘argentum’ verum, videantur loca supra citata:

[6] similiter apud Jeremiam,

Statuta gentium vanitas illa; siquidem lignum de silva excidit, opus manuum fabri, argento et auro ¹² exornat illud; clavis et malleis firmant illa, ut non vacillet, 10:3, 4:

apud Hoscheam,

¹³ Ephraimii addunt peccare, et faciunt sibi fusile ex argento in intelligentia sua idola, opus artificum totum, 13:2;

‘Ephraim’ pro intellectuali Ecclesiae, n. 5354, 6222, 6234, 6238, 6267 ‘fusile ex argento’ pro falso apparente ut vero, quare dicitur ‘in intelligentia sua’, ‘opus artificum totum’ pro ¹⁴ quod omne per ratiocinia ex proprio:

[7] apud Habakuk, Vae dicenti ligno, Expergiscere; Evigila, lapidi silenti, hic docebit! hic ecce fixus auro et argento, sed spiritus non in medio ejus, 2:19;

‘lignum’ pro malo, ‘lapis’ pro falso; ‘fixus auro et argento’ pro apparentia boni et veri per applicationes:

apud Danielem,

Belschazar dixit, cum probe gustabat vinum, ut adducerent vasa auri et argenti quae adduxerat Nebuchadnezar pater illius e templo quod in Hierosolyma, ut biberent ex iis rex et magnates ejus, uxores ejus et paelices ejus; et biberent vinum, et laudarent deos auri et argenti, aeris, ferri, ligni, lapidis, 5:2-4, 23; ‘vasa auri et argenti quae ex templo Hierosolymae ¹⁵ ’ repraesentabant bona et vera Ecclesiae ac regni Domini, ‘bibere vinum’ ex illis significabat ¹⁶ profanare per mala et falsa, quae sunt ‘dii auri ¹⁷ et argenti’:

[8] apud Davidem,

Idola eorum argentum et aurum, opus manuum hominis; os illis sed non loquuntur, oculi illis sed non vident, Is. 115:4, 5; Ps. 135:15, 16;

argentum et aurum, quae idola' pro falsis et malis, ‘opus manuum hominis’ pro quod ex propria intelligentia ¹⁸ :

apud Moschen, Sculptilia deorum gentium comburetis igne; non concupisces argentum et aurum super illis ut accipias tibi; abominatio namque Jehovae Dei tui illud; ideo non inferes abominationem in domum tuam, ut fiat devotio, sicut illud; abominando abominaberis illud, Deut. 7:25, 26;

argentum et aurum super sculptilibus' pro falsis et malis quae coluntur ut vera et bona ex apparentia illis inducta.

Poznámky pod čarou:

4288. Eadem haec quae hactenus explicata sunt, etiam spectant gentem Judaicam et Israeliticam quae ‘Jacob’ in Verbo nominatur, ut supra n. 4279 dictum et ostensum est; in illo sensu qui internus historicus vocatur, per haec, nempe, ‘mitte me quia ascendit aurora’ significatur repraesentativum antequam venirent in terrae Canaanis repraesentativa, quod a Jacobi posteris discederet; ostensum est supra qualis illa gens fuit, quod nempe apud illam nullus cultus internus fuerit sed solum externus, ita quod conjugiale caeleste ab illa separatum fuerit, ac ideo quod nulla Ecclesia apud illam institui potuerit sed modo repraesentativum Ecclesiae, videatur n. 4281;

[2] sed sciendum quid repraesentativa Ecclesia et quid repraesentativum Ecclesiae: repraesentativa Ecclesia est cum cultus internus est in externo, repraesentativum Ecclesiae autem est cum nullus cultus internus sed usque externus; in utroque paene similia ritualia externa sunt ¹ , nempe similia statuta, similes leges, et similia praecepta; sed in repraesentativa Ecclesia correspondent externa cum internis, sic ut unum faciant, at in repraesentativo Ecclesiae non datur correspondentia quia externa vel sunt absque internus, vel dissident; in repraesentativa Ecclesia amor caelestis et spiritualis est principale, at in repraesentativo Ecclesiae est amor corporeus et mundanus principale; amor caelestis et spiritualis est ipsum internum ² , ast ubi nullus amor caelestis et spiritualis, sed solum corporeus et mundanus, est externum absque interno; Antiqua Ecclesia quae fuit post diluvium, Ecclesia repraesentativa fuit, sed quae apud posteros Jacobi instituta, fuit modo Ecclesiae repraesentativum:

[3] sed discrimen, ut pateat ³ ,

illustretur per exempla: in repraesentativa Ecclesia fuit cultus Divinus super montibus, quia ‘montes’ significabant amorem caelestem, ac in supremo sensu Dominum, n. 795, 1430 ⁴ , 2722, 4210, et cum ⁵ super montibus cultum habebant, erant in suo sancto quia tunc simul in amore caelesti; in repraesentativa Ecclesia etiam fuit cultus Divinus in lucis, quia ‘luci’ significabant amorem spiritualem, ac in supremo sensu Dominum quoad amorem illum, n. ⁶ 2722, et tum in lucis cultum habebant, erant in suo sancto quia tunc simul in amore spirituali; in Ecclesia repraesentativa cum cultum Divinum haberent, facies suas ad orientem solis vertebant quia per ‘orientem solem’ etiam amor caelestis significabatur, n. 101, 1529, 1530, 2441, 2495, 3636, 3643; cum etiam aspiciebant lunam, similiter quadam sancta veneratione perfundebantur quia ‘luna’ significabat amorem spiritualem, n. 1529-1531, 2495, 4060; pariter cum caelum sidereum quia hoc significabat caelum angelicum seu regnum Domini: in Ecclesia repraesentativa tentoria seu tabernacula habebant et in illis cultum Divinum, et illum sanctum, quia ‘tentoria seu tabernacula’ significabant sanctum amoris et cultus n. 414, 1102, 2145, 2152, 3312; ita in innumerabilibus aliis:

[4] in repraesentativo Ecclesiae, quidem in principio similiter fuit cultus Divinus super montibus et quoque in lucis, tum quoque erat aspectus versus orientem solis, ut et intuitio in lunam et ad astra, pariter cultus in tentoriis seu tabernaculis, at quia in cultu externo erant absque interno, seu in amore corporeo et mundano, non autem in amore caelesti et spirituali, et sic ipsos montes et lucos ⁷ colerent, tum quoque solem, lunam, et astra, ut et sua tentoria seu tabernacula, et inde ritualia illa quae in Ecclesia Antiqua fuerunt sancta, idololatrica fecerunt; ideo restringebantur ad commune, nempe ad montem ubi Hierosolyma et tandem ubi Zion, adque orientem solis inde et e templo, tum quoque ad tentorium commune, quod tentorium conventus vocabatur, et denique ad arcam in templo; et haec ob causam ut repraesentativum Ecclesiae existeret cum in sancto externo essent, alioquin sancta profanavissent;

[5] inde constare potest quodnam discrimen est inter Ecclesiam repraesentativam et Ecclesiae repraesentativum; in genere, quod qui ab Ecclesia repraesentativa fuerunt, communicarent cum tribus caelis quoad interiora, quibus pro plano inservirent externa; at qui in Ecclesiae repraesentativo, non communicarent cum caelis quoad interiora, sed usque externa in quibus tenebantur, possent inservire pro plano, et hoc miraculose ex Domini ⁸ Providentia, ob causam ut communicationis aliquid existeret inter caelum et hominem per aliquod instar Ecclesiae, nam absque communicatione caeli cum homine per aliquid Ecclesiae periret genus [humanum; sed qualis communicatio est per externa absque] correspondentia internorum ⁹ , non paucis dici potest; in sequentibus, ex Divina Domini Misericordia, dicendum.

Poznámky pod čarou: