8932. ‘Non facietis cum Me deos argenti et deos auri’: quod significet ut abstineant prorsus a talibus quae in forma externa apparent ut vera et bona, sed in interna sunt falsa et mala, constat ex significatione ‘facere deos’ quod sit colere, nam qui facit sibi deos, est propter cultum, ex significatione ‘argenti’ quod sit verum, et inde in opposito sensu falsum, et ex significatione ‘auri’ quod sit bonum, et inde ¹ in opposito sensu malum, de quibus n. 113, 1551, 1552, 2954, 5658, 6914, 6917, 7999; quod sint quae apparent vera et bona in forma externa, at ² in interna sunt falsa et mala, est quia dicitur ‘facere illos cum Me’, hoc est, cum Jehovah Deo, nam ipsum Divinum Verum et Bonum est in internis, et est quoque in externis, sed in his est Divinum Verum et Bonum in typis repraesentativis, nam externa typo referunt et ³ repraesentant interna; externa sunt falsa et mala cum ab internis separata pro sanctis habentur seu coluntur, et tamen usque apparent sicut vera et bona, quia repraesentant illa ⁴ ; haec significantur per ‘facere cum Jehovah Deo deos argenti et deos auri’.

[2] Sequitur hoc praeceptum immediate post decem praecepta ex causa quia populus Israeliticus et Judaicus talis erat ut externa separata ab internis sancta haberet et prorsus ut Divina coleret, n. 3479, 3769, 4281, 4293, 4307, 4314, 4316, 4433, 4680, 4825, 4832, 4844, 4847, 4865, 4903, 6304, 6832, 8814, 8819. Ut ulterius sciatur quaenam et qualia sunt illa quae in forma externa apparent ut vera et bona, sed [in] interna sunt falsa et mala, sint exemplo ⁵ omnes ritus Ecclesiae Judaicae, sicut sacrificia, suffitus, lavationes, et plures: illi in forma externa erant ⁶ vera et bona, non ex se sed quia in typo referebant seu repraesentabant vera et bona interna, quae sunt amoris et fidei in Dominum; cum talia in externa forma pro sanctis habebantur, et magis cum colebantur, sicut a Judaeis et Israelitis, cum facti idololatrae s applicuerunt ⁷ ad cultum deorum alienorum, tunc non aliud retinebant a veris et bonis quae typo referebant seu repraesentabant quam apparentiam, quia in forma interna erant falsa et mala.

[3] Similiter se habebat cum reliquis, quae erant typi repraesentativi caelestium et Divinorum apud populum illum; externa ‘enim’ quae repraesentabant interna, ut primum applicabantur ad cultum deorum aliorum, erant idola quae colebant, seu dii argenti et auri quos cum Jehovah Deo faciebant, nam tunc in forma externa apparebant ut vera et bona, sed in interna erant falsa et mala.

[4] In genere ‘dii argenti et auri’ sunt omnia falsa et inde mala cultus, quae redduntur similia vero et bono per sinistras applicationes et interpretationes Verbi, et simul per ratiocinia ex propria intelligentia; talia significantur ⁸ per ‘deos argenti et auri’ in sequentibus ⁹ his locis:

apud Esaiam,

In die illo projiciet homo idola argenti sui et idola auri sui quae fecerunt sibi ad incurvandum se, talpis et vespertilionibus, ad intrandum in fissuras petrarum et in fissuras rupium, 2:20, 21;

‘talpae et vespertiliones’ pro illis qui in tenebris, hoc est, in falsis et inde malis:'

[5] apud eundem,

In die illo rejicient vir idola argenti sui et idola auri sui, quae fecerunt vobis manus vestrae, peccatum, 31:7;

‘quae fecerunt manus’ pro quae ¹⁰ ex propria intelligentia:

apud eundem,

Sculptile fundit artifex, et conflator auro obducit, et catena argenti conflat, 40:19;

‘sculptilia’ pro illis quae ex proprio, n. 8869, ‘auro obducere’ pro facere ut in ¹¹ externa forma appareant bona, ‘catenas argenti conflare’ pro facere ut cohaereant quasi nexa cum veris; quod ‘aurum’ sit bonum et ‘argentum’ verum, videantur loca supra citata:

[6] similiter apud Jeremiam,

Statuta gentium vanitas illa; siquidem lignum de silva excidit, opus manuum fabri, argento et auro ¹² exornat illud; clavis et malleis firmant illa, ut non vacillet, 10:3, 4:

apud Hoscheam,

¹³ Ephraimii addunt peccare, et faciunt sibi fusile ex argento in intelligentia sua idola, opus artificum totum, 13:2;

‘Ephraim’ pro intellectuali Ecclesiae, n. 5354, 6222, 6234, 6238, 6267 ‘fusile ex argento’ pro falso apparente ut vero, quare dicitur ‘in intelligentia sua’, ‘opus artificum totum’ pro ¹⁴ quod omne per ratiocinia ex proprio:

[7] apud Habakuk, Vae dicenti ligno, Expergiscere; Evigila, lapidi silenti, hic docebit! hic ecce fixus auro et argento, sed spiritus non in medio ejus, 2:19;

‘lignum’ pro malo, ‘lapis’ pro falso; ‘fixus auro et argento’ pro apparentia boni et veri per applicationes:

apud Danielem,

Belschazar dixit, cum probe gustabat vinum, ut adducerent vasa auri et argenti quae adduxerat Nebuchadnezar pater illius e templo quod in Hierosolyma, ut biberent ex iis rex et magnates ejus, uxores ejus et paelices ejus; et biberent vinum, et laudarent deos auri et argenti, aeris, ferri, ligni, lapidis, 5:2-4, 23; ‘vasa auri et argenti quae ex templo Hierosolymae ¹⁵ ’ repraesentabant bona et vera Ecclesiae ac regni Domini, ‘bibere vinum’ ex illis significabat ¹⁶ profanare per mala et falsa, quae sunt ‘dii auri ¹⁷ et argenti’:

[8] apud Davidem,

Idola eorum argentum et aurum, opus manuum hominis; os illis sed non loquuntur, oculi illis sed non vident, Is. 115:4, 5; Ps. 135:15, 16;

argentum et aurum, quae idola' pro falsis et malis, ‘opus manuum hominis’ pro quod ex propria intelligentia ¹⁸ :

apud Moschen, Sculptilia deorum gentium comburetis igne; non concupisces argentum et aurum super illis ut accipias tibi; abominatio namque Jehovae Dei tui illud; ideo non inferes abominationem in domum tuam, ut fiat devotio, sicut illud; abominando abominaberis illud, Deut. 7:25, 26;

argentum et aurum super sculptilibus' pro falsis et malis quae coluntur ut vera et bona ex apparentia illis inducta.

Poznámky pod čarou:

9406. ‘Et sub pedibus Ipsius’: quod significet ultimum sensum, qui est sensus ipsius litterae, constat ex significatione ‘pedum’ quod sint naturalia, de qua n. 2162, 3147, 3761, 3986, 4280, 4938-4952, ita plantae, quae sub pedibus, sunt ultima naturae; quod ‘sub pedibus’ hic sit sensus ultimus Verbi, qui est sensus litterae, est quia dicitur de Divino Vero seu Verbo, quod a Domino et quod est Dominus, ut ex illis quae praecedunt constare potest; ac ultimum veri Divini seu Verbi est qualis est sensus litterae, qui est naturalis quia pro homine naturali; quod sensus litterae in se contineat sensum internum, qui est respective spiritualis et caelestis, constat ex omnibus illis quae de Verbo hactenus ostensa sunt; sed homo quo plus mundanus et corporeus est, eo minus hoc capit, quoniam is in lucem spiritualem non elevari se patitur, et inde videre quale est Verbum, quod nempe in littera sit naturale et in sensu interno spirituale; nam e mundo spirituali seu e luce caeli videri possunt inferiora usque ad ultima qualia sunt, non autem vicissim, n. 9401 fin. , ita quod Verbum in littera tale sit.

[2] Quia Verbum in littera est naturale, et per ‘pedes’ significantur naturalia, ideo ¹ ultimum Verbi, sicut ultimum Ecclesiae, ² vocatur ‘locus pedum Jehovae’, ut et ‘scabellum pedum Ipsius’, et quoque ‘nubes et tenebrae’ respective, ut apud Esaiam,

Aperient portas Tuas jugiter, ad adducendum ad Te exercitum gentium, et reges eorum deducentur; gloria Libani ad Te veniet; abies, taeda, buxus simul ad decorandum locum sanctuarii Mei, et locum pedum Meorum honorabilem reddam, 60:11, 13;

agitur hic de Domino ac Ipsius regno et Ecclesia; per ‘exercitum gentium’ intelliguntur qui in bonis fidei, et per ‘reges’ qui in veris fidei; quod ‘gentes’ sint qui in bonis fidei, videatur n. 1259, 1328, 1416, 1849, 4574, 6005, et quod ‘reges’ qui in veris, n. 1672, 2015, 2069, 3009, 4575, 4581, 4966, 5044, 5068, 6148; ‘gloria Libani’ seu cedrus est bonum et verum spirituale, ‘abies, taeda, et buxus’ ³ sunt bona et vera naturalia correspondentia, ‘locus sanctuarii’ est caelum et Ecclesia, et quoque Verbum, ‘locus pedum’ est caelum, Ecclesia, ut et Verbum, in ultimis; quod etiam sit Verbum, est quia caelum est caelum ex Divino Vero procedente a Domino, similiter Ecclesia; et Divinum Verum quod facit Ecclesiam et caelum est Verbum; inde quoque intimum tentorii, ubi arca in qua lex, vocatur sanctuarium, lex enim est Verbum, n. 6752:

apud eundem,

Caeli thronus Meus, et terra scabellum pedum Meorum, 66:1:

[3] apud Davidem,

Exaltate Jehovam Deum nostrum, et adorate versus scabellum pedum Ipsius; sanctus Ille; Moscheh et Aharon inter sacerdotes Ipsius; in columna nubis locutus est ad illos, Ps. 99:5-7;

‘scabellum pedum Jehovae versus quod adorarent’ est Divinum Verum in ultimis, ita Verbum; quod ‘Moscheh et Aharon’ in sensu repraesentativo sint Verbum, videatur n. 7089, 7382, 9373, 9374, et quod ‘nubes’ sit Verbum in littera, seu Divinum Verum in ultimis, Praefatio ad Gen. xviii, n. 4060, 4391, 5922, 6343 fin. , 6752, 8106, 8781; inde patet quid sit ‘loqui in columna nubis’:

[4] apud eundem,

Audivimus de Ipso in Ephrata, invenimus Ipsum in agris silvae; intrabimus in habitacula Ipsius, et incurvabimus nos scabello pedum Ipsius, Ps. 132:6, 7;

agitur ibi de Domino ac de revelatione Ipsius in Verbo; ‘invenire Ipsum in Ephrata’ est in sensu Verbi spirituali caelesti, n. 4585, 4594, ‘in agris silvae’ est in Verbi sensu naturali seu litterali, n. 3220, 9011 fin. , ‘scabellum pedum’ pro Divino Vero procedente a Domino, ⁴ in ultimis Verbi:

[5] apud eundem,

Jehovah inclinavit caelum, et densae tenebrae sub pedibus Ipsius; posuit tenebras latibulum Suum, tenebrae aquarum, nubes caelorum; a splendore ante Ipsum nubes Ipsius transiverunt, Ps. 18:10, 12, 13 [KJV Ps. 18:9, 11, 12];

agitur hic de adventu et praesentia Domini in Verbo; ‘densae tenebrae sub pedibus Ipsius’ pro Verbi sensu litterae, similiter ‘tenebrae aquarum et nubes caelorum’; quod usque isti ⁵ sensui insit Divinum Verum quale est in caelis, significatur per quod ‘posuerit tenebras latibulum Suum’; et quod ad praesentiam Domini ⁶ appareat sensus internus qualis est in caelo, in sua gloria, significatur per quod ‘a splendore ante Ipsum nubes Ipsius transeant’:

apud Nahum, Jehovae in procella et tempestate via, et nubes pulvis pedum Ipsius, 1:3;

etiam ibi ‘nubes’ pro Verbo in sensu litterae, qui etiam est ‘procella et tempestas, in qua Jehovae via’.

[6] Quando apud hominem translucet verum Divinum, quale est in caelo, ⁷ ex ipso sensu litterae, tunc hic sensus describitur per ‘pedes’ et per ‘splendorem eorum sicut aeris laevigati’, ut quoque apud Danielem,

Sustuli oculos meos et vidi, ecce vir unus indutus linteis, cujus lumbi cincti auro Uphasi, et corpus ejus sicut tarshish, et facies Ipsius sicut facies fulguris, et oculi Ipsius sicut faces ignis, brachia Ipsius et pedes Ipsius sicut splendor aeris laevigati et vox verborum Ipsius sicut vox turbae, 10:5, 6;

hic per ‘virum indutum linteis’ in sensu supremo intelligitur Dominus, et quia Dominus, etiam intelligitur ⁸ Divinum Verum quod ab Ipso, nam Divinum Verum quod a Domino est Ipse Dominus in caelo et in Ecclesia; verum Divinum seu Dominus in ultimis intelligitur per ‘brachia et pedes sicut splendor aeris laevigati’, tum per ‘vocem verborum Ipsius sicut vox turbae’; similiter apud Ezech. 1:7.

[7] Status Ecclesiae successivus in hac tellure ⁹ quoad receptionem veri Divini procedentis a Domino etiam intelligitur per statuam visam Nebuchadnezari, apud Danielem,

Caput statuae aurum, pectus ejus et brachia ejus argentum, venter ejus et femora aes, crura ejus ferrum, pedes ejus ex parte ferrum et ex parte argilla, quae non cohaerebant; et lapis ex petra contrivit ferrum, argillam, aes, argentum, et aurum, 2:32, 33, [:34, 35, ] 43[, 45];

primus status Ecclesiae quoad receptionem veri ¹⁰ procedentis a Domino est ‘aurum’, quoniam per ‘aurum’ significatur bonum caeleste, quod est bonum amoris in Dominum, n. 113, 1551, 1552, 5658, 8932, secundus per ‘argentum’, quod est bonum spirituale, quod est bonum fidei in Dominum et charitatis erga proximum, n. 1551, 2954, 5658, 7999, tertius per ‘aes’, ¹¹ quod est bonum naturale, n. 425, 1551, et quartus per ‘ferrum’, quod est verum naturale, n. 425, 426; ‘argilla’ est falsum, quod non cohaeret cum vero et bono; quod ‘lapis ex petra contriverit ferrum, aes, argentum, et aurum’ significat quod Ecclesia quoad receptionem veri ex Verbo pereat, cum falsum et malum confirmantur per sensum litterae Verbi, quod fit cum Ecclesia in ultimo suo statu est, quando non amplius in aliquo caelesti amore sed solum in mundano et corporeo; tale fuit Verbum quoad receptionem ejus apud gentem Judaicam cum Dominus in mundum venit, et tale est apud plerosque Verbum hodie, usque adeo ut ne quidem sciatur quod aliquid internum sit in Verbo; et si diceretur quod sit et quale sit, non recipiatur; cum tamen in antiquissimis temporibus, quae significata sunt per ‘aurum’, in Verbi sensu litterae nihil aliud visum sit quam caeleste paene abstracte a littera. Ex his nunc constare potest quod per ‘Deum Israelis visum sub pedibus’ significetur Verbum in sensu ultimo, qui est sensus litterae.

Poznámky pod čarou: