701. Quoniam arca vocatur "arca foederis", etiam confirmandum est ex Verbo quod ideo dicta sit "arca foederis", quia in illa fuit Lex; ac per "Legem", per quam in lato sensu intelligitur Verbum, ¹ significatur Dominus quoad Divinum Verum, quod est Verbum, ita Divinum Verum seu Verbum quod a Domino, et in quo est Dominus, quia omne Divinum Verum procedit ab Ipso: hoc cum recipitur ab homine, fit conjunctio cum Domino; et haec conjunctio est, quae significatur per "foedus." Quomodo conjunctio Domini cum homine et hominis cum Domino fit, etiam paucis dicetur. Dominus apud omnes homines continue influit cum luce quae illustrat, et cum affectione sciendi et intelligendi vera ac volendi et faciendi illa: et quia illa lux et illa affectio continue influit a Domino, sequitur, quod quantum homo recipit ex, illa luce, tantum rationalis fiat; et quantum ex illa affectione, tantum sapiens fiat, et ducatur a Domino. Illa affectio cum luce ad se trahit illa vera quae homo ab infantia didicit ex Verbo, ex doctrina e Verbo, et ex praedicatione, ac conjungit sibi; nam omnis affectio vult nutriri a cognitionibus quae cum illa concordant. Ex illa conjunctione formatur affectio seu amor spiritualis hominis, per quem ille conjungitur Domino, hoc est, per quem Dominus conjungit hominem Sibi.

[2] Sed ad recipiendum illam lucem et illam affectionem, datum etiam est homini liberum electionis, quod quia ex Domino est, etiam est donum Domini apud hominem, et nusquam ei aufertur; nam liberum illud est affectionis seu amoris hominis, proinde etiam est vitae ejus. Homo ex libero potest cogitare et velle malum, et quoque cogitare et velle bonum: quantum itaque ex illo libero, quod est amoris et inde vitae ejus, cogitat falsa et vult mala, quae sunt contra vera et bona Verbi, tantum non conjungitur Domino; at quantum cogitat vera et vult bona, quae sunt ex Verbo, tantum conjungitur Domino, et Dominus facit ut sint amoris ejus, et inde vitae ejus. Ex his constare potest quod conjunctio illa sit reciproca, nempe Domini cum homine, et hominis cum Domino: talis conjunctio est, quae intelligitur per "foedus" in Verbo.

[3] Fallitur qui credit quod homo nihil agere possit ad salutem suam, quia lux videndi vera et affectio faciendi illa, tum etiam liberum cogitandi et volendi illa, sunt a Domino, et nihil eorum ab homine; sed quia illa apparent homini sicut sint in illo, et cum cogitantur et voluntur, sicut sint ex illo, propter illam apparentiam debet homo cogitare et velle illa sicut a se, sed usque agnoscere quod sint ex Domino; aliter nihil veri et boni, seu fidei et amoris, potest appropriari homini: qui remittit manus, et exspectat influxum, is nihil recipit; et eo nulla est conjunctio reciproca cum Domino; inde non est in foedere. Quod ita sit, clare potest constare ex eo, quod Dominus in Verbo mille in locis dixerit quod facient bonum, et quod non facient malum; quae nequaquam dixisset, nisi datum esset homini aliquid ex quo facere potest, et quod id quod datum est ei, appareat ei sicut suum, tametsi non est ejus: et quia ita est, ideo Dominus ita loquitur apud Johannem,

"Sto ad januam, et pulso; si quis audiverit vocem meam, et aperuerit januam, ingrediar ad illum, et cenabo cum illo, et ille Mecum" (Apocalypsis 3:20).

[4] Quod "foedus" significet conjunctionem cum Domino per receptionem Divini Veri intellectu et voluntate, seu corde et anima, hoc est, amore et fide, et quod conjunctio illa fiat reciproce, constare potest ex Verbo ubi "foedus" nominatur. Ex Verbo enim patet,

1. Quod Ipse Dominus dicatur "Foedus", quia conjunctio fit ad Ipso cum Ipso per Divinum quod procedit ab Ipso.

2. Quod Divinum procedens, quod est Divinum Verum ita Verbum, sit foedus, quia illud conjungit.

3. Quod praecepta, judicia, statuta, filiis Israelis mandata, fuerint illis foedus, quia per illa fuit tunc conjunctio cum Domino.

4. Quod praeterea quicquid conjungit dictum sit foedus.

[5] Quod Primum attinet, Quod Ipse Dominus dicatur "Foedus", quia conjunctio fit ab Ipso, constat ex his locis:

– Apud Esaiam,

"Jehovah, vocavi Te in justitia, et apprehendam manum tuam et custodiam Te, et dabo Te in foedus populi, et in lucem gentium" (42:6):

haec de Domino, qui "Foedus populi et Lux gentium" vocatur, ex eo, quod "foedus" significet conjunctionem, et "lux" Divinum Verum; per "populos" intelliguntur qui in veris sunt, et per "gentes" qui in bonis (videatur supra, n. 175, 331, 625); "vocare Ipsum in justitia" significat ut justitiam faciat separando malos a bonis, et hos salvando, illos autem condemnando; "apprehendere manum et custodire" significat ex omnipotentia Divina, cui inferna resistere ² nequeunt; quod "Jehovah" facturus sit, significat quod Divinum in Domino.

[6] Apud eundem,

"Dedi Te in foedus populi, ad restituendum terram, et ad hereditandum hereditates devastatas" (Esai. 49:8 ³ ):

haec quoque de Domino; et "dare in foedus populi significat ut cum Ipso et per Ipsum sit conjunctio; "restituere terram" significat ecclesiam; et "hereditare hereditates devastatas" significat restaurare bona et vera ecclesiae, quae deperdita sunt.

[7] Apud Davidem,

"Pepigi foedus Electo meo, et juravi Davidi Servo meo, In aeternum usque firmabo semen tuum, .... in aeternum servabo Ipsi misericordiam meam, et foedus meum stabile [Ipsi] erit" (Psalmuss 89:4, 5, 29 [B.A. 3, 4, 28]):

per "Davidem" hic intelligitur Dominus quoad regium (videatur supra, n. 205), qui "Electus" vocatur ex bono, et "Servus" ex vero: "pangere foedus" et "jurare Ipsi" significat unitionem Ipsius Divini cum Humano Ipsius; "pangere foedus" est uniri, et "jurare" est id confirmare: "in aeternum usque firmabo semen tuum" significat aeternitatem Divini Veri ab Ipso; "in aeternum servabo Ipsi misericordiam" significat aeternitatem Divini Boni ab Ipso; "foedus meum stabile erit" significat unionem Divini et Humani in Ipso: hic sensus illorum verborum fit dum pro "Davide" intelligitur Dominus quoad Divinum Humanum et Ejus regium, de quo ita dicitur in sensu litterae quia in eo agitur de Davide, cum quo foedus aeternum non fuit.

[8] In Libro Secundo Samuelis,

"Dixit Deus Israelis, mihi locuta est Petra Israelis;.... et Ille sicut lux matutae, oritur sol, [matutae] sine nubibus, a splendore post pluviam gramen ⁴ e terra; nonne firma domus mea cum Deo? quia foedus aeternitatis posuit mihi, disponere in omnes et servare (23:3-5):

haec ibi a Davide; et per "Deum Israelis" [et] per "Petram Israelis", intelligitur Dominus quoad Divinum Verum; quid significat quod "Ille sicut lux matutae, oritur sol, matutae sine nubibus, a splendore post pluviam gramen e terra", videatur supra (n. 644 ). Describitur Divinum Verum procedens a Domino, a quo omnis germinatio veri et fructificatio boni: "Nonne firma domus mea cum Deo?" significat ecclesiam conjunctam Domino per Divinum Verum; "domus Davidis" est ecclesia: "quia foedus aeternitatis posuit mihi", significat quod ex unione Humani Ipsius cum Divino sit Ipsi conjunctio cum hominibus ecclesiae: "disponere in omnes et servare" significat ex qua omnia et omnes regit, ac salvat qui recipiunt.

[9] Apud Malachiam,

"Cognoscetis quod miserim ad vos praeceptum hoc, ut sit foedus meum cum Levi;.... foedus meum fuit cum illo vitae et pacis, quae dedi illi cum timore, ut timeret Me;.... lex veritatis fuit in ore Ipsius, et perversitas non inventa est in labiis Ipsius. .... At vos recessistis a via, impingere fecistis multos in lege, corrupistis foedus Levi" (2:4-6, 8):

per "foedus Jehovae cum Levi" in supremo sensu significatur unio Divini cum Humano in Domino, et in sensu respectivo conjunctio Domini cum ecclesia; nam Dominus intelligitur per "Levin" sicut per "Davidem", sed per "Levin" quoad Divinum Bonum quod est sacerdotale Domini, et per "Davidem" quoad Divinum Verum quod est regium Domini: quod Dominus per "Levin" intelligatur, patet ex eo, quod dicatur, "Lex veritatis fuit in ore Ipsius, et perversitas non inventa in labiis Ipsius"; per "legem veritatis" significatur Divinum Verum ex Divino Bono, et per "labia" significatur doctrina veri ac instructio; et postea,

"Labia sacerdotis custodient scientiam, et legem quaerent ex ore Ipsius quia Angelus Jehovae Zebaoth Ille" (vers. 7):

per "foedus vitae et pacis" significatur unio illa et conjunctio illa (de qua mox supra) ex qua Ipse Dominus factus est vita et pax, ex qua homini vita aeterna, et pax ab infestatione a malis et falsis, ita ab inferno: quid significatur per "timorem Ipsius", videatur supra (n. 696); qui vivunt contra Divinum Verum intelliguntur per "Vos recessistis a via, impingere fecistis multos in lege, corrupistis foedus Levi"; per "recedere a via" et "impingere in lege" significatur vivere contra Divinum Verum, et per "corrumpere foedus Levi" significatur conjunctionem cum Domino.

[10] Apud eundem,

"Ecce Ego mitto angelum meum, qui parabit viam ante Me; et subito veniet ad templum suum Dominus et Angelus foederis quem vos desideratis" (3:1):

quod Domini adventus ibi praedicatur, constat; quod Dominus ibi dicatur "Dominus" ex Divino Bono, ac "Angelus foederis" ex Divino Vero, videatur supra (n. 242 [d] 433 [b] 444 [b]), ubi etiam reliqua explicata sunt. Ex his constare potest quod per "foedus", cum de Domino, intelligatur vel Ipse, vel unio Ipsius Divini cum Humano in Ipso; et respective ad illos qui in caelo et in ecclesia sunt, conjunctio cum Ipso per Divinum quod procedit ab Ipso.

[11] Secundo, Quod Divinum procedens, quod est Divinum Verum, ita Verbum, sit foedus, quia illud conjungit, constare potest ex sequentibus locis:

– Apud Mosen,

Moses descendens e Monte Sinai "renuntiavit populo omnia verba Jehovae, et omnia judicia; et respondit omnis populus una voce, et dixerunt, Omnia verba quae locutus est Jehovah faciemus; et scripsit Moses omnia verba Jehovae" in Libro;.... et sumpsit Librum foederis, et legit in auribus populi, et dixerunt, Omne quod locutus est Jehovah faciemus et auscultabimus. Et sumpsit Moses" dimidium sanguinis ex holocaustis, "et sparsit super populum, et dixit, Ecce sanguis foederis, quod pepigit Jehovah vobiscum super omnibus verbis his: et viderunt Deum Israelis, sub cujus pedibus quasi opus lapidis sapphiri" (Exodus 24:3, 4, 7, 8, 10):

quod Divinum Verum, quod apud nos est Verbum, sit foedus, constare potest ex singulis his in sensu interno seu spirituali spectatis; Moses enim, qui dixit illa populo, repraesentavit Legem, hoc est, Verbum, ut constare potest ex aliquibus locis ubi dicitur "Moses et Prophetae", et in aliquibus "Lex et Prophetae", ita "Moses" pro Lege, et Lex in lato sensu significat Verbum, quod est Divinum Verum; tum quoque constare potest ex eo, quod "Mons Sinai" significet caelum, unde Divinum Verum; et ex eo, quod "Liber foederis", qui lectus est coram populo, significet Verbum; et quod "Sanguis", ex quo dimidium sparsum est super populum, etiam significet Divinum Verum, quod est Verbum, et quia id conjungit, vocatur "sanguis foederis": et quoniam omnis conjunctio per Divinum Verum est cum Domino, ideo "Deus Israelis", qui est Dominus, visus est Mosi, Aharoni, et ejus filiis, ac septuaginta senioribus: quod "sub pedibus" visus sit, erat quia cum per Dominum intelligitur Verbum, per "pedes" Ipsius intelligitur Verbum in suis ultimis, hoc est, in sensu litterae ejus, filii enim Israelis non interius viderunt illud; "sicut opus sapphiri" significat pellucidum a veris internis, quae sunt sensus spiritualis Verbi. (Sed haec singillatim ex posita videantur in Arcanis Caelestibus, n. 9371-9412.)

[12] Qualis conjunctio sit quae significatur per "foedus", constare etiam potest ex allatis; quod nempe sit sicut solent foedera esse in mundo, nempe a parte unius et a parte alterius, similiter foedera quae Dominus pangit cum hominibus, erunt a parte Domini et a parte hominum; quod erunt a parte utrinque, est propter conjunctionem. Illa quae a parte Domini erant, memorantur. in capite praecedente,

Quod nempe benedicet pani illorum et aquis illorum, quod amovebit morbos, quod possessuri sint terram Canaanis a mari Suph usque ad fluvium Euphratem (Exod., cap. 23:25-31):

et ibi per "benedicere pani et aquis" in sensu interno spirituali significatur fructificatio boni et multiplicatio veri: "panis" significat omne bonum caeli et ecclesiae, et "aquae" omnia vera illius boni: per "amovere morbos" significatur removere mala et falsa quae ab inferno, nam haec sunt morbi in spirituali sensu: et per "possidere terram a mari Suph ad fluvium Euphratem" significatur ecclesia cum omni ejus extensione, quae a Domino illis qui Ipsi per Divinum Verum conjunguntur. Illa autem quae a parte hominis erunt, memorantur in tribus capitibus quae praecedunt, ac in supra allato loco in summa intelliguntur per "verba Jehovae et judicia", quae Moses, descendens e Monte Sinai, renuntiavit populo, ad quae populus una voce dixit, "Omnia verba quae locutus est Jehovah, faciemus et auscultabimus." Inde erat quod Moses diviserit sanguinem holocausti, ac dimidium ejus, quod erat pro Domino, reliquerit in crateribus, et dimidium ejus sparserit super populum.

[13] Quod per Divinum Verum fiat conjunctio Domini cum hominibus, etiam intelligitur per "sanguinem" apud Evangelistas,

Jesus "accipiens poculum, .... [dedit illis,] dicens, Bibite ex eo omnes hic est sanguis meus, ille novi foederis" (Matthaeus 26:27 [, 28] ; Marc. 14:23-24 ⁵ ; Luca 22:20):

hic sanguis vocatur "sanguis novi foederis", quia "sanguis" significat Divinum Verum procedens a Domino, ac "foedus" conjunctionem.

(Quod "sanguis" significet Divinum Verum procedens a Domino, receptum ab homine, videatur supra, n. 329, 476; et quod "bibere" significet recipere, appropriare sibi, et sic conjungi, etiam supra, n. 617.)

[14] Similiter apud Sachariam,

"Per sanguinem foederis tui, emittam vinctos tuos e fovea, in qua non aqua" (9:11):

haec de Domino, de quo in illo capite manifeste agitur; et per "sanguinem foederis" intelligitur (ut supra) Divinum Verum, per quod cum Domino conjunctio: quinam per "vinctos in fovea, in qua non aqua", intelliguntur, videatur supra (n. 537(b)).

[15] Quoniam Dominus sanguinem suum, per quem intelligitur Divinum Verum procedens ab Ipso, vocabat "sanguinem foederis novi", paucis etiam dicetur quid per "foedus vetus", et quid per "foedus novum" intelligitur. Per "vetus foedus" intelligitur conjunctio per Divinum Verum quale datum fuit filiis Israelis, quod erat externum, et inde repraesentativum Divini Veri interni; non aliud illis Divinum Verum fuit, quia non aliud recipere potuerunt; fuerunt enim homines externi et naturales, et non interni seu spirituales, ut constare potest ex eo, quod illi, qui de adventu Domini aliquid sciverunt, non aliud cogitaverint de Ipso quam quod futurus rex, qui illos eveheret super omnes populos in universo, et sic qui stabiliret regnum in terris apud illos, et non in caelis et inde in terris apud omnes qui credunt in Ipsum: quare "vetus foedus" fuit conjunctio per tale Divinum Verum quale continetur in Libris Mosis, et dictum fuit "praecepta", "judicia" et "statuta"; in quibus tamen intus latuit Divinum Verum quale est in caelo, quod est internum et spirituale. Hoc Divinum Verum apertum est a Domino cum fuit in mundo; et quia per id solum est conjunctio Domini cum hominibus, ideo id intelligitur per "novum foedus", et quoque id intelligitur per "sanguinem Ipsius", qui inde vocatur "Sanguis novi foederis"; simile etiam intelligitur per "vinum."

[16] De novo hoc foedere, quod ineundum erat cum Domino quando in mundum venturus est, in Verbo Veteris Foederis passim agitur:

– Ut apud Jeremiam,

"Ecce dies venientes, ...quibus pangam cum domo Israelis, et cum domo Jehudae, foedus novum; non sicut foedus quod pepigi cum patribus vestris quia illi irritum reddiderunt foedus meum:.... sed hoc foedus, quod pangam cum domo Israelis post dies hos;.... dabo legem meam in medio eorum, et super cor illorum scribam illam, et ero illis in Deum, et erunt Mihi in populum; neque docebunt vir amplius socium suum, aut vir fratrem suum, dicendo, Cognoscite Jehovam; omnes enim cognoscent Me, a minimo eorum usque ad maximum eorum" (31:31-34):

quod Jehovah, hoc est, Dominus, "pacturus sit cum domo Israelis et cum domo Jehudae foedus novum", non intelligitur quod pacturus sit cum filiis Israelis et cum Jehuda, sed cum omnibus qui in veris doctrinae et in bono amoris in Dominum a Domino sunt; quod hi per "filios Israelis" et per "Jehudam" in Verbo intelligantur, videatur supra (n. 433); quod per "dies venientes" intelligatur adventus Domini, patet: quod conjunctio cum Domino tunc futura sit per Divinum Verum internum et spirituale, intelligitur per haec, "Hoc foedus quod pangam cum domo Israelis post dies hos; dabo legem meam in medio eorum, et super cor illorum scribam illam"; per quae significatur quod recepturi Divinum Verum intus in se; nam Divinum Verum spirituale recipitur intus ab homine, aliter quam apud filios Israelis et Judaeos, qui receperunt illud ab extra; nam cum homo Divinum Verum recipit intra se, hoc est, facit illud amoris sui et inde vitae suae, tunc scitur verum ex ipso vero, quoniam Dominus in suum verum apud hominem influit et docet; hoc intelligitur per haec verba, "Non docebunt amplius vir socium suum ac vir fratrem suum, dicendo, Cognoscite Jehovam; omnes enim cognoscent Me a minimo usque ad maximum": ipsa conjunctio per id, quae significatur per "foedus novum", intelligitur per "Ero illis in Deum, et illi erunt Mihi in populum."

[17] Apud eundem,

"Erunt Mihi in populum, et Ego ero illis in Deum, et dabo iis cor unum et viam unam, ad timendum Me omnibus diebus;.... et feriam illis foedus aeternum, quod non aversurus Me sim a post eos, ut benefaciam iis, et timorem meum dabo in cor eorum, ut non recedant ab apud Me" (32:38-40):

haec etiam de Domino, et de novo foedere cum Ipso; conjunctio per id intelligitur per "Ero illis in Deum et erunt Mihi in populum", et ulterius describitur per quod "daturus iis cor unum et viam unam, ad timendum Ipsum omnibus diebus", et quod "non aversurus sit Se a post illos", et quod "timorem daturus in cor eorum, ut non recedant ab apud Ipsum"; per "cor unum" et per "viam unam ad timendum Me", significatur una voluntas boni et unus intellectus veri ad colendum Dominum; quia conjunctio reciproca est, Domini cum illis, et illorum cum Domino, dicitur quod "non aversurus sit Se a post illos, ut benefaciam iis, et quod "non recedent ab apud Me." Inde patet quid per "foedus aeternum", quod initurus est cum illis, significatur, nempe conjunctio per Divinum Verum spirituale, quod receptum facit vitam hominis; unde fit conjunctio aeterna.

[18] Apud Ezechielem,

"Excitabo super illos Pastorem unum qui pascet eos, Servum meum Davidem:.... Ego Jehovah ero illis in Deum, et Servus meus David Princeps in medio eorum;.... tunc excidam iis foedus pacis, cessare faciam feram malam, ut habitent in deserto confidenter, et dormiant in silvis" (34:23-25):

haec etiam de Domino; et per "Davidem" qui pascet eos, et qui Princeps in medio eorum erit, intelligitur Dominus quoad Divinum Verum, qui "Servus" vocatur ab inservire: conjunctio cum Domino per Divinum Verum, intelligitur per "foedus" quod illis excidet; id vocatur "foedus pacis" ex eo, quod homini per conjunctionem cum Domino sit pax ab infestatione mali et falsi ex inferno: ideo etiam dicitur, "Cessare faciam feram malam, ut habitent in deserto confidenter, et dormiant in silvis"; per "feram malam" intelligitur falsum et malum ex inferno, et per "habitare in deserto confidenter, et dormire in silvis", significatur quod tuti erunt ab omni infestatione illorum ubivis.

[19] Apud eundem,

"Servus meus David erit Rex super illos, ut Pastor unus sit omnibus illis;.... et pangam illis foedus pacis, foedus aeternitatis erit cum illis, et dabo illos, et multiplicabo illos; et ponam sanctuarium meum in medio illorum in aeternum, et habitaculum meum apud illos, et ero illis in Deum, et erunt Mihi in populum" (Ezechielem37:24, 26, 27):

etiam hic per "Davidem" intelligitur Dominus, nam quod non David venturus sit, qui erit rex et pastor eorum, patet; sed Dominus "Rex" vocatur ex Divino Vero, hoc enim est regium Domini, ac Divinum Bonum est sacerdotale Ipsius; et Dominus "Pastor" vocatur, quia pascet illos Divino Vero, et per id ducet ad bonum amoris, et sic ad Se; et quia inde conjunctio, dicitur "Pangam illis foedus pacis, foedus aeternitatis"; quid significat "foedus pacis", mox supra dictum est, tum quod conjunctio intelligatur per "Ero illis in Deum, et illi erunt Mihi in populum": per "sanctuarium" quod ponetur in medio eorum, et per "habitaculum" quod erit apud illos, significatur quod caelum et ecclesia, quae "sanctuarium" dicuntur ex bono amoris, et "habitaculum" ex veris illius boni, nam Dominus habitat in veris ex bono.

[20] Apud Hoscheam,

"Feriam illis foedus in die illo cum fera agri, cum avi caelorum, et reptili terrae; et arcum, et gladium et bellum frangam de terra, et cubare faciam eos secure, et desponsabo te Mihi in aeternum (2:18, 19):

haec de instauratione novae ecclesiae a Domino: quod tunc Dominus non facturus sit foedus cum fera agri, cum avi caelorum, et cum reptili terrae, patet; quare per illa significantur talia quae apud hominem sunt; per "feram agri" affectio veri et boni, per "avem caelorum" cogitatio spiritualis, et per "reptile terrae" scientificum naturalis hominis; (quid per reliqua significatur, videatur supra, n. 650 ;) inde patet quod "foedus", quod Dominus pacturus est, sit foedus spirituale, seu foedus per spirituale verum, et non foedus per naturale verum, per quod cum filiis Israelis pactus est; hoc itaque est "foedus vetus", et illud "foedus novum."

[21] Quoniam per "Legem", quae a Domino promulgata est e Monte Sinai, in lato sensu significatur Verbum, ideo etiam tabulae, quibus Lex illa inscripta fuit, vocantur "tabulae foederis", apud Mosen,

"Ascendi in montem ad accipiendum tabulas lapidum, tabulas foederis, quod excidit Jehovah vobiscum;.... a fine quadraginta dierum et quadraginta noctium dedit mihi Jehovah duas tabulas lapidum, tabulas foederis" (Deuteronomius 9:9, 11):

per "tabulas" illas, hoc est, per "Legem" illis inscriptam, intelligitur Divinum Verum, per quod conjunctio cum Domino; ex qua conjunctione vocantur "tabulae foederis": et quia omnis conjunctio, sicut foedus, fit a parte unius et a parte alterius, ita vicissim utrinque, ideo tabulae illae binae fuerunt, et ex lapide; quod ex lapide, erat quia per "lapidem" etiam significatur Divinum Verum in ultimis (videatur in Arcanis Caelestibus, n. 643, 3720, 6426, 8607, 10376). Inde est quod arca, in qua tabulae illae repositae fuerunt, dicta sit "arca foederis", et quod illa apud filios Israelis fuerit sanctissima cultus, de qua videatur articulus praecedens.

[22] Tertio, Quod praecepta, judicia et statuta, filiis Israelis mandata, fuerint illis foedus, quia per illa fuit tunc conjunctio cum Domino, constare potest ex sequentibus locis:

– Apud Mosen,

"Si in statutis meis ambulaveritis, et praecepta mea observaveritis et feceritis ea respiciam ad vos, .... et fructificabo vos et multiplicabo vos, et confirmabo foedus meum vobiscum. .... At si statuta mea reprobaveritis, ut non faciatis omnia praecepta mea dum irritum feceritis foedus meum", contrarium faciam vobis (Leviticus 26:3, 9, 15, seq.):

in capite praecedente exponuntur statuta et praecepta quae observaturi erant et facturi; et in hoc capite bona quibus gavisuri si praecepta et statuta illa custodirent, et postea mala quae super illos ventura sunt si non custodirent: sed bona quibus gavisuri erant fuerunt bona terrestria et mundana, similiter mala, ex causa quia terrestres et naturales homines fuerunt, et non caelestes et spirituales; et inde nec sciverunt aliquid de bonis quae interius afficiunt hominem, nec de malis quae interius affligunt illum; sed usque externa, quae observare tenebantur, erant talia quae intus in se continerent caelestia et spiritualia, per quae ipsa conjunctio est cum Domino; et quia haec percipiebantur in caelo, ideo externa, quae observaturi erant filii Israelis, vocantur "foedus." (Sed qualis conjunctio Domini cum filiis Israelis per illa fuit, videatur in Doctrina Novae Hierosolymae n. 248.)

[23] Similia per "foedus" intelliguntur in sequentibus locis:

– Apud Mosen,

"Dixit Jehovah ad Mosen, Scribe tibi verba haec, quia super ore verborum horum pepigi tecum foedus et cum Israele" (Exodus 34:27):

apud eundem,

"Custodite verba foederis hujus, et facite ea vos stantes hodie hic, .... capita vestra, tribus vestrae, ...moderatores vestri, et omnis vir Israelis ad transeundum in foedus Jehovae..., et in juramentum Ipsius, quod Jehovah Deus.. excidens tecum hodie, ut constituat te hodie..in populum, et Ipse sit tibi in Deum;.... non vobiscum solis excido foedus hoc et juramentum.., sed etiam cum omni.... qui non hic vobiscum hodie" (Deuteronomius 29:8, 9, 11-14 [B.A. 9, 10, 12-15]);

in Libro Secundo Regum,

Rex Joschia "misit, et congregarunt se ad eum omnes seniores Jehudae et Hierosolymae: et ascendit rex Domum Jehovae, et omnis vir Jehudae, et omnes habitatores Hierosolymae cum eo, tum sacerdotes et prophetae, et totus populus a parvo usque ad magnum; et legit in auribus eorum omnia verba Libri foederis inventi in Domo Jehovae; et stetit rex ad columnam, et pepigit foedus coram Jehovah, ad eundum post Jehovam, et ad custodiendum praecepta Ipsius et testimonia Ipsius, et statuta Ipsius, omni corde et omni anima, ad stabiliendum omnia verba foederis hujus scripta super libro hoc: et stetit omnis populus in foedere" (23:1-3):

et praeter alibi (Ut Jeremias 22:8, 9; 33:20-22; 50:5; Ezechiel 16:8; Malachias 2:14; Psalmuss 78:37; Psalmuss 50:5, 16; Psalmuss 103:17, 18; Psalmuss 105:8, 9; Psalmuss 106:45; Psalmuss 111:5, 9; Deuteronomius 17:2:1 Regnum 19:14): in quibus locis nominatur "foedus", et per illud significantur externa, quae filii Israelis observaturi erant.

[24] Quod autem foedus attinet quod Dominus pepigit cum Abrahamo, Isaco, Jacobo, non fuit sicut foedus quod pepigit cum posteris ex Jacobo, sed fuit foedus a parte Domini quod multiplicaretur semen eorum, et daretur ei terra Canaan, et a parte Abrahami, Isaci et Jacobi, ut circumcideretur omnis masculus: quod aliud foedus fuerit cum posteris Jacobi, constat apud Mosen,

"Jehovah Deus..excidit nobiscum foedus in Chorebo; non cum patribus nostris excidit Jehovah foedus hoc, sed cum nobis" (Deuteronomius 5:2, 3).

De hoc foedere ita legitur apud Mosen,

"Jehovah eduxit" Abrahamum "foras, et dixit, Specta versus caelum, et numera stellas;.... et dixit illi, Ita erit semen tuum: et dixit ad illum, Accipe tibi..vitulam triennem, et capram triennem, et arietem triennem, et turturem et pullum;.... ac partitus est illa in medium, et dedit quamvis partem suam obviam alteri, et volucrem non partitus. .... Et sol occidit, et caligo facta est, et ecce furnus fumi et fax ignis transivit inter segmenta. In die illo pepigit Jehovah cum ⁶ Abrahamo foedus, dicendo, Semini tuo dabo terram hanc a fluvio Aegypti usque ad fluvium magnum Euphratem" (Genesis 15:5-18);

et postea,

"Dabo foedus meum inter Me et inter te, et multiplicabo te in valde valde;.... Ego, ecce foedus meum cum te, et eris in patrem multitudinis gentium;.... et fructificabo temet:.... et dabo tibi et semini tuo post te terram peregrinationum tuarum, omnem terram Canaan, in possessionem aeternam.... . Hoc foedus meum, quod custodietis inter Me et inter vos, et inter semen tuum post te; circumcidetur vobis omnis masculus;.... qui non circumciditur carne praeputii, excidetur anima illa ex populis suis; foedus meum irritum fecit:.... et foedus meum erigam cum Isaco, quem pariet tibi Sarah" (Genesis 17:1-21).

Ex his constare potest quale foedus initum est cum Abrahamo, nempe quod "valde multiplicaretur semen ejus", et quod "daretur illi terra Canaan in possessionem." Ipsa praecepta, judicia et statuta, per quae foedus, non memorantur; sed usque significantur per "vitulam, capram et arietem triennes", et per "turturem et pullum columbarum", per illa enim animalia significantur talia quae ecclesiae sunt; et per ipsam "terram Canaanem" significatur ecclesia. Et quia praevidit Dominus quod posteri Abrahami ex Jacobo non custodituri essent foedus, inde apparuit Abrahamo "furnus fumi" et fax ignis transiens inter segmenta"; et per "furnum fumi" significatur densum falsum, et per "facem ignis" dirum malum, in quibus futuri posteri ex Jacobo; quod etiam confirmatur apud Jeremiam (cap. 33 vers. 18-20).

Quod "Abram partitus sit vitulam, capram et arietem, et dederit quamvis partem obviam alteri", erat secundum rituale foederum, quae sunt inter duos. (Sed haec plene explicata videantur in Arcanis Caelestibus, a n. ⁷ 1783 ad 1862.)

[25] Quod foedus factum sit per circumcisionem, erat quia circumcisio repraesentabat purificationem ab amoribus sui et mundi, qui sunt amores corporei et terrestres, ac remotionem eorum; quare etiam circumcisio facta est per gladiolum ex lapide, per quem significatur verum doctrinae, per quod fit omnis purificatio a malis et falsis ac remotio eorum. (Sed singula quae de illo foedere in eo capite scripta sunt, etiam in Arcanis Caelestibus explicata sunt, an. 1987 ad 2095: et de circumcisione, n. 2039 fin. , 2046 fin. , 2632, 2799, 4462, 7044, 8093, ibi.) Ast quia per "Abrahamum", "Isacum" et "Jacobum" in sensu interno intelligitur Dominus, inde per "semen" illorum significantur omnes qui ab ecclesia Domini sunt, quae ecclesia etiam intelligitur per "terram Canaanem", quam semen illorum hereditaturum erat.

[26] Fuit etiam foedus initum cum Noacho,

Quod non perirent amplius homines per aquas diluvii, et quod arcus in nube esset in signum illius foederis (Genesis 6:17, 18; 9:9-17):

quod etiam id foedus involvat conjunctionem Domini per Divinum Verum, constare potest ab explicatione eorum in Arcanis Caelestibus (n. 659-675, et n. 1022-1059); quod "arcus in nube", seu iris, ibi significet regenerationem, quae fit per Divinum Verum, et per vitam secundum illud, et quod inde sit quod ille arcus assumptus sit in signum foederis, videatur etiam ibi (n. AC 1042).

[27] Quarto, Quod praeterea quicquid conjungit, dictum sit foedus; ut Sabbathum, apud Mosen,

"Servabunt filii Israelis Sabbathum.... in generationes suas, foedus saeculi" (Exodus 31:16):

quod Sabbathum dicatur "foedus saeculi", erat quia "Sabbathum" in supremo sensu significavit unionem Divini cum Humano in Domino, ac in sensu respectivo conjunctionem Domini cum caelo et ecclesia, et in universali sensu conjunctionem boni et veri, quae conjunctio vocatur conjugium caeleste: "quies in die Sabbathi" inde significavit statum unionis illius et conjunctionis illius, quia per illum Domino pax et quies, et per illum etiam pax et salus in caelis et in terris. (Quod illa per "Sabbathum", et per "quietem" tunc significentur, videatur in Arcanis Caelestibus, n. 8494, 8495, 8510, 10356, 10360, 10367, 10370, ⁸ 10374, 10668, 10730.)

[28] Quod sal in sacrificiis dicatur "sal foederis", etiam apud Mosen,

"Non cessare facies salem foederis Dei tui super munere tuo, super omni munere tuo offeres salem" (Leviticus 2:13):

quod sal super munere dicatur "sal foederis", erat causa quia per "salem" significatur desiderium veri ad bonum, ex quo conjunctio utriusque (de qua salis significatione videatur in Arcanis Caelestibus, n. 9207).

[29] Quod uxor dicatur "uxor foederis", apud Malachiam,

"Jehovah testificatus est inter te et inter uxorem juventutis tuae, contra quam tu perfide egisti, cum illa socia tua et uxor foederis tui" (2:14):

uxor ibi vocatur "uxor foederis" ex conjunctione cum suo viro; at per "uxorem" ibi significatur ecclesia, et per "uxorem juventutis" Ecclesia Antiqua, contra quam Ecclesia Judaica perfide egisse dicitur; et quia utraque repraesentativa fuit, et in eo similes, et sic forent conjunctae, ideo dicitur, "cum illa socia tua et uxor foederis tui."

[30] Quod "foedus cum lapidibus agri", dicatur apud Hiobum,

"A fera agri non timebis, nam cum lapidibus agri foedus tuum, et fera agri pacifica erit tibi" (5:22, 23):

per "foedus cum lapidibus agri" significatur conjunctio cum veris ecclesiae, nam "lapides" significant vera, "ager" ecclesiam, et "foedus" conjunctionem; per "feram agri" significatur amor falsi, a qua fera "non timebis", et quae "pacifica erit", quando conjunctio per vera est cum ecclesia.

[31] Dicitur etiam "foedus cum feris et avibus", apud Hoscheam,

"Feriam illis foedus in die illo cum fera agri, cum ave caelorum, et cum reptili terrae" (2:18);

et apud Mosen,

"Dixit Deus ad Noachum, .... Ecce Ego erigo foedus meum vobiscum, .... et cum omni anima viva quae cum vobis, ad avem, ad bestiam et ad omnem feram terrae vobiscum, ab omnibus egredientibus area, quoad omnem feram terrae" (Genesis 9:9, 10):

per "foedus cum bestia, fera, avi et cum reptili terrae", significatur conjunctio cum talibus apud hominem quae significantur per illa, per "bestiam" enim significatur affectio boni, per "feram" affectio veri, per "avem" cogitativum, et per "reptile terrae" scientificum, quod ex affectionibus illis vivit.

[32] Dicitur etiam "foedus cum morte", apud Esaiam,

"Dixistis, Excidimus foedus cum morte, et cum inferno fecimus Visionem:.... abolebitur foedus vestrum cum morte, et visio vestra cum inferno non consistet" (28:15, 18):

"excidere foedus cum morte" significat conjunctionem per falsum ex inferno, ex quo homo spiritualiter moritur; "facere visionem cum inferno" Significat divinationem quasi propheticam ex inferno. Ex his nunc in serie allatis constare potest quod per "foedus", ubi agitur de Domino, significetur conjunctio per Divinum Verum. Est quidem conjunctio cum Ipso per bonum amoris; sed quia Dominus influit apud hominem per bonum in vera, unde homini est affectio veri, et homo recipit bonum Domini in veris, ex quibus est illi agnitio, confessio et adoratio Domini, inde bonum amoris per verum conjungit, comparative sicut calor solis tempore veri et aestatis cum fructificationibus terrae.

Poznámky pod čarou:

2799. ‘Et accepit in manu sua ignem et cultrum’: quod significet bonum amoris et verum fidei, constat a significatione ‘ignis’ quod bonum amoris, de qua n. 934; et a significatione ‘cultri’ quod verum fidei: quod ‘culter’ qui adhibebatur in sacrificiis ad victimas, significaverit verum fidei, constare potest a significatione ‘gladii’ seu ‘gladioli’ in Verbo, loco enim cultri gladiolus dicitur; uterque ejusdem significationis est sed cum differentia quod ‘culter’, qui ad victimas, significaverit verum fidei, sed ‘gladius’ verum pugnans; et quia culter raro nominatur in Verbo, ex causa arcana de qua infra licet ostendere quid gladius significat: ‘gladius’ significat in sensu ¹ interno verum fidei pugnans, tum vastationem veri; et in opposito sensu falsum pugnans, et punitionem falsi.

[2] I. Quod gladius significet verum fidei pugnans, constare potest ab his locis:

apud Davidem,

Accinge Te gladio Tuo super femur, potens, gloria et honore Tuo prosperare, equita super verbum veritatis, ... et docebit Te mirabilia dextra Tua, Ps. 45:4, 5 [KJV Ps. 45:3, 4];

ubi de Domino, ‘gladius’ pro vero pugnante:

apud eundem,

Exsultabunt misericordes in gloria, cantabunt super cubilibus suis; exaltationes Dei in gutture eorum, et gladius acierum in manu eorum, Ps. 149:5, 6:

apud Esaiam,

Jehovah ab utero vocavit Me, a visceribus matris Meae meminit nominis Mei, et posuit os Meum sicut gladium acutum, ... et posuit Me in sagittam purgatam, 49:1, 2;

‘gladius acutus’ pro vero pugnante, ‘sagitta purgata’ pro vero doctrinae, videatur n. 2686, 2709:

apud eundem,

Cadet Asshur gladio non viri, gladius non hominis comedet eum, et fugiet sibi coram gladio, et juvenes ejus in tributum erunt, 31:8;

‘Asshur’ pro ratiocinatione in Divinis, n. 119, 1186, ‘gladius non viri et non hominis’ pro falso, ‘gladius coram quo fugiet’ pro vero pugnante:

[3] apud Zachariam,

Convertimini ad munitionem vincti exspectatione, etiam hodie indicans duplum reddam tibi, qui extendi mihi Judah arcum, implevi Ephraim, et excitavi filios tuos Zion super filios tuos Javan, et ponam te velut gladium fortis, et Jehovah super eis apparebit, et exibit sicut fulgur jaculum Ipsius, 9:12-14;

‘gladius fortis’ pro vero pugnante:

apud Johannem,

In medio, septem candelabrorum similis hominis, habebat in dextra Sua stellas septem, ex ore Illius gladius anceps acutus exiens, et aspectus Ipsius sicut sol lucens in virtute sua, Apoc. 1:13, 16: porro, Haec dicit, qui habet gladium ancipitem acutum, ...

Veniam tibi cito, et pugnabo cum illis gladio oris Mei, Apoc. 2:12, 16;

‘gladius anceps acutus’ manifeste pro vero pugnante, quod repraesentatum ideo sicut ‘gladius ex ore’:

[4] apud eundem,

Ex ore sedentis super equo albo exibat gladius acutus, et per illum percutiet gentes:... et occisi sunt gladio sedentis super equo, qui exibat ex ore illius, Apoc. 19:15, 21;

ubi quod ‘gladius ex ore’ sit verum pugnans, patet; ‘sedens super equo albo’ quod sit Verbum, ita Dominus Qui Verbum, videatur supra n. 2760-2763: inde est quod Dominus dicit apud Matthaeum, Ne igitur existimate quod venerim ad mittendum pacem super terram, non veni mittere pacem, sed gladium, 10:34:

et apud Lucam,

Nunc qui habet crumenam, tollat, similiter etiam peram; qui vero non habet, vendat vestimenta sua, et emat gladium.... Illi dixerunt, Domine, ecce gladii hic duo; sed Jesus dixit, Sufficit, 22:36-38;

ubi per ‘gladium’ non aliud intelligitur quam verum, ex quo et pro quo pugnarent:

[5] apud Hoscheam,

Pangam eis foedus in die illo cum fera agri, et cum avi caelorum, et reptili humi, et arcum, et gladium, et bellum frangam de terra, et faciam cubare eos confidenter, 2:18;

ubi de regno Domini; per ‘frangere arcum, gladium, et bellum’ significatur quod nulla ibi pugna de doctrina et vero:

apud Joshuam,

Joshua levavit oculos suos, et vidit, et ecce vir stans e regione ejus, et gladius evaginatus in manu ejus; ... dixit ad Joshuam, Ego princeps exercitus Jehovae; et cecidit Joshua super faciem suam ad terram, 5:13, 14;

haec, quando Joshua cum filiis Israelis ingressus in terram Canaanem: per quae intelligitur introitus fidelium in regnum Domini; verum pugnans quod Ecclesiae, est ‘gladius evaginatus in manu principis exercitus Jehovae’.

[6] Quod autem per ‘gladiolos seu cultros’ significetur verum fidei, constare potest inde, tum quod adhiberentur non modo in sacrificiis, sed etiam in circumcisione; in hac fuerunt ex lapide et dicti ‘gladioli petrarum’, ut patet apud Joshuam, Dixit Jehovah ad Joshuam, Fac tibi gladiolos petrarum, e itera, circumcide filios Israelis secundo: et fecit sibi Joshua gladiolos petrarum, et circumcidit filios Israelis ad collem praeputiorum, 5:2, 3;

quod ‘circumcisio’ fuerit repraesentativum purificationis ab amor sui et mundi, videatur n. 2039, 2632, quae purificatio quia fit per vera fidei, ideo ‘gladioli petrarum’, n. 2039f, 2046f.

[7] II. Quod gladius significet vastationem veri, constat ab his locis:

apud Esaiam,

Duo haec evenient tibi, quis condoleat tibi? Vastatio ² et contritio, et fames et gladius, quis consoletur te? filii tui defecerunt jacuerunt in capite omnium platearum, 51:19, 20;

‘fames’ pro vastatione boni, et ‘gladius’ pro vastatione veri, ‘jacere in capite omnium platearum’ pro orbari omni vero; quod ‘platea’ sit verum, n. 2336; quid vastatio, videatur, n. 301-304, 407, 408, 410, 411 apud eundem,

Numerabo vos gladio, et omnes vos mactationi incurvabitis vos, propterea quod vocavi, et non respondistis, locutus sum et non audivistis, 65:12:

[8] apud eundem,

In igne Jehovah judicabit, et in gladio, omnem carnem, et multi erunt confossi Jehovae, 66:16;

‘confossi Jehovae’ pro vastatis:

apud Jeremiam,

Super omnes colles in deserto venerunt vastatores, quia gladius Jehovae devorans ab extremo terrae, et usque ad extremo terrae, non pax ulli carni, seminaverunt tritica, et spinas messuerunt, 12:12, 13;

‘gladius Jehovae’ manifeste pro vastatione veri:

apud eundem,

Mentiti sunt in Jehovam, et dixerunt, Non Ipse et non veniet super nos malum, et gladium et famem non videbimus; et prophetae erunt in ventum, et sermo nullus in eis, 5:12, 13

[9] apud eundem,

Ego visitans super eos, juvenes morientur gladio, filii eorum et filiae eorum morientur fame, 11:22:

apud eundem,

Cum offerunt holocaustum et minham, non Ego propitiabo illa, quia gladio et fame, et peste, Ego consumens eos; et dixi, Ahah ³ Domine Jehovih, ecce prophetae dicentes eis, Non videbitis gladium, et fames non erit vobis, 14:12, 13:

apud eundem,

Urbs data est in manum Chaldaeorum pugnantium contra illam, a coram gladio, et fame, et peste, 32:24, 36:

apud eundem,

Mittam in eos gladium, famem, et pestem, usque ad consumere eos desuper humo, quam dedi eis et patribus eorum, 24:10;

in quibus locis vastatio describitur per ‘gladium, famem, et pestem’;

[10] per ‘gladium’ vastatio veri, per ‘famem’ vastatio boni, per ‘pestem’ grassatio usque ad consumptionem:

apud Ezechielem,

Fili hominis, accipe gladium acutum, novaculam tonsorum accipias illam tibi, et transire facias super caput tuum, et super barbam tuam, et accipias tibi lances ponderis, et dividas ea; tertiam partem igne comburas in medio urbis; tertiam partem percutias gladio circumcirca eam; et tertiam partem dispergas in ventum, et gladium evacuabo post eos....

Pars tertia peste morientur, et fame consumentur in medio, et tertia pars gladio cadet circumcirca, et tertiam partem in omnem ventum dispergam; et gladium evacuabo post eos, 5:1, 2, 12, 17; ibi de vastatione veri naturalis, quae ita describitur:

apud eundem,

Gladius foris, et pestis et fames intus, qui in agro gladio morietur, et qui in urbe, fames et pestis comedet eum, 7:15:

[11] apud eundem,

Dicas humo Israelis, Sic dixit Jehovah, Ecce Ego ad te, et educam gladium Meum e vagina sua, et exscindere faciam ex te justum et improbum: propterea ut exscindere faciam ex te justum et improbum, ideo exibit gladius Meus e vagina sua, ad omnem carnem, a meridie septentrionem; et cognoscent omnis caro quod Ego Jehovah eduxerim gladium Meum e vagina sua, non revertetur amplius.... Fuit verbum Jehovae ad me, dicendo, Fili hominis, propheta et dicas, Sic dixit Jehovah, Dic, Gladius, gladius exacutus, et etiam tersus, ad mactandum mactationem exacutus; ut sit ei fulgur tersus est.... Fili hominis, propheta et dicas, Sic dixit Dominus Jehovih ad filios Ammonis et ad opprobrium eorum; et dicas, Gladius, gladius apertus mactationem, et tersus ad consumendum propter fulgur, in videndo tibi vanitas, in divinando tibi mendacium, 21:3-5, 8-10, 28, 29;

ibi per ‘gladium’ nihil aliud significatur quam vastatio, ut patet a singulis in sensu interno:

[12] apud eundem,

Rex Babelis turres tuas destruet gladiis suis, prae copia equorum operiet te pulvis eorum, prae voce equitis et rotae, et currus, commovebuntur muri tui, ... ungulis equorum suorum conculcabit omnes plateas tuas, 26:9-11;

quid ‘Babel’, videatur n. 1326; quod ‘vastet’, n. 1327:

apud Davidem,

Si non conversus fuerit, Deus gladium Suum acuet, arcum Suum tendet, et praeparabit illum, Ps. 7:13 [KJV 7:12]:

apud Jeremiam,

Dixi, Ahah Domine, vere imponendo imposuisti populo isti et Hierosolymae, dicendo, Pax erit vobis; et pertigit gladius usque ad animam, 4:10:

[13] apud eundem,

Annuntiate in Aegypto, et audiri facite in Migdol, ... siste et praepara te, quia devorabit gladius circuitus tuos, 46:14:

apud eundem,

Gladius super Chaldaeos, et ad habitatores Babelis, et praefectos ejus, et ad sapientes ejus: gladius ad nugatores, et insanient: gladius ad fortes ejus, et consternabuntur: gladius equos ejus, et ad currum ejus, et ad omnem promiscuam turbam quae in medio ejus, et erunt in mulieres: gladius ad thesauros ejus, et diripientur; siccitas ad aquas ejus, et arescent, 50:35-38;

‘gladius’ manifeste pro vastatione veri, nam dicitur ‘gladius ad sapientes, ad nugatores, ad fortes, ad equos et currum, ad thesauros’, et quod ‘siccitas ad aquas, et arescent’:

[14] apud eundem,

Aegypto dedimus manum, Asshuri ad satiandum pane, ... servi dominati sunt in nos, liberans nemo e manu eorum, anima nostra adducebamus panem nostrum, a coram gladio deserti, Threni 5:[6, 8] 9:

apud Hoscheam,

Non revertetur ad terram Aegypti, et Asshur ille rex ejus quia renuerunt reverti ad Me, et impendet gladius in urbibus ejus, et consumet vectes ejus, et comedet propter consilia eorum 11:5, 6:

apud Amos,

Misi in vos pestem in via Aegypti, interfeci gladio juvenes vestros cum captivitate equorum vestrorum, 4:10;

‘in via Aegypti’ pro scientificis quae vastant, cum ex illis ratiocinantur in Divinis; ‘captivitas equorum’ pro intellectuali deprivato sua dote.

[15] III. Quod gladius in opposito sensu significet falsum pugnans, ⁴ constare potest apud Davidem,

Anima mea in medio leonum cubo inflammantium filios hominis, dentes eorum lancea et jacula, et linguae eorum gladius acutus, Ps. 57:5 [KJV Ps. 57:4]:

apud eundem,

Ecce eructant ore suo, gladii in labiis eorum, quia quis audiens? 59:8 [KJV Ps. 59:7]:

apud Esaiam,

Tu projectus e sepulcro tuo ut stirps abominabilis, vestimentum occisorum perforatorum gladio, descendentium ad lapides foveae velut cadaver conculcatum, 14:19;

ubi de Lucifero: apud Jeremiam,

In vanum percussi filios vestros, disciplinam non receperunt; comedit gladius vester prophetas vestros, tanquam leo corruptor. O generatio, vos videte Verbum Jehovae, Num desertum fui Israeli? 2:30, 31:

[16] apud eundem,

Ne exeas agrum, et in via ne ambules, quia gladius inimico, pavor a circumcirca, 6:25, 26 ⁵ :

apud eundem,

Sume poculum vini furoris, ... et propinare facias illum omnibus gentibus, ad quas Ego mitto te, et bibent, et commovebuntur, et insanient coram gladio, quem Ego mittens inter eos:... Bibite et inebriemini, et vomite et cadite, et non resurgatis coram gladio, Jer. 25:[15] 16, 27:

apud eundem,

Ascendite equi, insanite currus, egrediantur fortes, Cush et Put prehendentes scutum, et Ludii prehendentes tendentes arcum; et dies ille Domino Jehovih exercituum, dies ultionis, ... et devorabit gladius, et saturabitur, et inebriabitur de sanguine eorum, 46:9, 10:

[17] apud Ezechielem,

Exuent te vestimentis tuis, et capient vasa gloriae tuae, et relinquent te nudam et discoopertam, et ascendere facient super te coetum, et lapidabunt te lapide, perfodient te gladiis suis, 16:39, 40;

ubi de abominationibus Hierosolymae:

apud Zachariam,

Vae pastori vani, desertor gregis, gladius super brachium ejus, et super oculum dextrum, brachium ejus arescendo arescet et oculus dexter ejus caligando caligabit, 11:17:

apud Hoscheam,

Contra Me cogitaverunt malum, ... cadent gladio principe eorum propter iram linguae eorum, ista subsannatio eorum in terra Aegypti, [7:15, 16]:

[18] apud Lucam, Erit angustia magna super terra, et ira in populo hoc; cadent namque ore gladii, et captivabuntur inter omnes gentes, tandem Hierosolyma erit conculcata a gentibus, 21:23, 24;

ubi Dominus de consummatione saeculi, in sensu litterae de Judaei quod dispergendi, et de Hierosolyma quod destruenda; at in sensu interno de statu Ecclesiae ultimo; per ‘cadere ore gladii’ significatur quod amplius non verum sed mere falsum; per ‘omnes gentes’ significantur omnis generis mala, inter quae captivabuntur; quod ‘gentes’ sint mala, videatur n. 1259, 1260, 1849, 1868; quod ‘Hierosolyma’ sit Ecclesia, n. 2117, quae sic ‘conculcata’.

[19] IV. Quod gladius etiam significet punitionem falsi, constat apud Esaiam,

In die illo visitabit Jehovah gladio Suo duro, et magno, et valido, super leviathanem serpentem oblongum, et super leviathanem serpentem tortuosum, et occidet cetos qui in mari, 27:1;

ubi de iis qui per ratiocinia ex sensualibus et scientificis intrant in mysteria fidei; ‘gladius durus, magnus et validus’ pro punitionibus falsi inde.

[20] Ubi legitur quod ‘devoti et occisi sint ore gladii’, quandoque a viro ad mulierem, a puero ad senem, ad bovem, pecudem et asinum in sensu interno significatur poena damnationis falsi, ut Jos. 6:21; 8:24, 25; 10:28, 30, 37, 39; 11:10-12, 14; 13:22; 19:47; Jud. 1:8, 25; 4:15, 16; 18:27; 20:37; I Sam. 15:8, 11; 2 Reg. 10:25, et alibi; inde mandatum, Quod urbs, quae coleret alios deos, percuteretur gladio devoveretur, et combureretur igne, et esset in cumulum aeternum, Deut. 13:13-19 [KJV Deut. 13:12-18];

‘gladius’ pro poena falsi, ‘ignis’ pro poena mali.

Quod angelus Jehovae cum gladio evaginato in via steterit contra Bileamum, Num. 22:22, 31;

significabat verum quod obstaret falso in quo erat Bileamus, quare etiam is ‘gladio occisus est’, Num. 31:8.

[21] Quod ‘gladius’ significet in genuino sensu verum pugnans, et in opposito falsum ‘pugnans’, tu vastationem veri et punitionem falsi, originem ducit a repraesentativis in altera vita; ibi enim cum aliquis loquitur ⁶ quod novit esse falsum, ilico tunc super caput ejus sicut gladioli delabuntur et terrefaciunt; et praeterea verum pugnans repraesentatur per illa quae sunt acuminata instar ensium, siquidem verum absque bono tale est, at cum bono est glomeratum et lene: quia talis origo est, inde est, quoties nominatur culter, seu lancea, seu gladiolus sive gladius in Verbo, obveniat angelis verum pugnans.

[22] At quod culter in Verbo vix nominetur, est causa quia in altera vita sunt spiritus mali, qui vocantur ‘cultrarii’, quorum ad latus apparent cultri penduli, ex causa quod iis talis natura ferina ut unumquemvis cultro jugulare velint; inde est quod cultri non memorentur, sed gladioli et gladii, hi enim quia in pugnis usitati, ideam belli, ita veri pugnantis, excitant.

[23] Quia notum fuit antiquis quod gladiolus, lanceola ⁷ , et culter significaret verum, inde gentiles ad quos per traditionem hoc venit, circa sacrificia solebant se gladiolis, lanceolis ⁸ aut cultris, usque ad sanguinem pungere et lacerare, ut legitur de sacerdotibus Baalis, Sacerdotes Baalis clamabant voce magna, et incidebant se juxta morem suum gladiis et lanceolis, usque ad effundere sanguinem, I Reg. 18:28.

Quod omnia arma belli in Verbo significent illa quae sunt pugnae spiritualis, et quodlibet aliquod speciale, videatur n. 2686.

Poznámky pod čarou: