10336. ‘Et in corde omnis sapientis corde dedi sapientiam’: quod significet omnes qui volunt et faciunt bonum et verum propter bonum et verum, constat ex significatione ‘cordis’ quod sit intimum hominis, quod vocatur ejus voluntas; et quia id est voluntatis hominis quod est ejus amoris, ideo per ‘cor’ etiam significatur amor; quod ‘cor’ sit amor, videatur n. 3635, 3883-3896, 9050, et quod sit voluntas, n. 2930, 3888, 7542, 8910, 9113, 9300, ¹ 9495; ² ex significatione ‘sapientis corde’ quod sit qui vult et amat bonum et verum propter bonum et verum, nam ‘sapientis’ est et sapientia ex amore facere vere, n. 10331; et ‘sapientis corde’ ac sapientia cordis est ex amore facere bonum; et ex significatione ‘dare sapientiam in corde’ quod sit ex Domino facere illa, ita ex bono amoris, nam bonum amoris est a Domino; illi enim omnes volunt et faciunt bonum et verum propter bonum et verum, quoniam bonum et verum boni sunt Dominus apud illos; quae enim sunt ab Ipso, ita quae sunt Ipsius, sunt quoque Ipse;

[2] inde est quod dicatur quod Dominus sit ipsum Bonum et ipsum Verum; quod Dominus sit ipsum Bonum, constat a Domini verbis,

Quid Me dicis Bonum? nemo est Bonus nisi unus, Deus, Matth. 19:16, 17; Luc. 18:18, 19;

et ubi recensentur bona amoris et charitatis,

Quantum fecistis uni ex his fratribus Meis minimis, Mihi fecistis, Matth. 25:40 ³ ;

quod ‘fratres’ dicantur qui in bono, ita ⁴ bona, videatur n. 2360, 3803, 3815, 4121, 5409; ita ‘fratres Domini’ qui in bono sunt ab Ipso, n. 4191, 5686, 5692, 6756; et quod Dominus sit ipsum Verum,

Jesus dicit, Ego sum via, veritas, et vita, Joh. 14:6:

et alibi,

Quando venerit Spiritus veritatis, ducet vos in omnem veritatem; non loquetur a Semet, ex Meo accipiet et annuntiabit vobis, Joh. 16:13-15;

[3] inde patet quid sit ‘dare sapientiam in corde’; simile etiam intelligitur per ‘legem scribere super cor’ apud Jeremiam,

Dabo legem Meam in medio eorum, et super cor eorum scribam eam; neque docebunt amplius vir socium suum, aut vir fratrem suum, dicendo, Cognoscite Jehovam, omnes enim cognoscent Me, 31:33, 34 ⁵ ;

‘scribere legem super cor’ est indere Divinum Verum voluntati, ita amori; quod cum fit, Divinum Verum non amplius ex memoria depromitur, sed ex ipso bono amoris percipitur; quapropter dicitur, Non docebunt amplius vir socium suum, aut vir fratrem suum, dicendo, Cognoscite Jehovam, omnes enim cognoscent Me; quod tales sint angeli caelestes, qui in intimo caelo, videatur in locis citatis n. 9277.

[4] Quid sit velle et facere bonum et verum propter bonum et verum, quae significantur per ‘in corde omnis sapientis corde dare sapientiam’, paucis dicetur: omnes qui amant Dominum super omnia, et proximum sicut semet, illi faciunt bonum et verum propter bonum et verum, bonum enim et verum ⁶ sunt Ipse Dominus, ut supra dictum est, quapropter cum amant bonum et verum, hoc est, ⁷ cum volunt et faciunt illa ex amore, amant Dominum; etiam qui amant proximum sicut semet, etiam volunt et amant bonum et verum propter bonum et verum, quoniam proximus in universali sensu est bonum et verum; proximus enim est concivis, est societas, est patria, est Ecclesia, et est regnum Domini; ⁸ et amare proximum est velle illis bene, seu velle illorum bonum, quapropter est eorum bonum quod amandum; et cum hoc amatur, amatur Dominus, quia ab Ipso est hoc bonum;

[5] inde patet quod amor erga proximum, qui vocatur charitas, in se habeat amorem in Dominum; si non hic amor in illo sit, tunc amatur concivis, societas, patria, ⁹ Ecclesia, et regnum Domini, propter se, et ¹⁰ sic non amatur ex bono sed ex malo; nam quicquid est ab homine propter se ut finis, est ex malo; amare proximum propter se est propter lucrum et honorem ut fines; finis est qui determinat num ex bono sit vel ex malo, nam finis est amor, quod enim homo amat, hoc pro fine habet; finis etiam est voluntas, nam quod homo vult, hoc ¹¹ amat; inde finis ¹² propter quem, seu intentio, est ipse homo; nam talis est homo qualis ejus ¹² voluntas, et qualis ¹² ejus amor.

Poznámky pod čarou:

6756. ‘Et exivit ad fratres suos’: quod significet conjunctionem cum veris Ecclesiae, constat a significatione ‘fratrum’ quod sint vera Ecclesiae, de qua sequitur; et ex significatione ‘exire ad illos’ quod sit conjungi illis. Quod ‘fratres’ attinet, significant illi nunc bona, nunc vera Ecclesiae; ubi agitur de Ecclesia caelesti, significant bona, ¹ et cum agitur de Ecclesia spirituali, significant vera; causa est quia Ecclesia caelestis est in bono, at Ecclesia spiritualis in vero; et antiquis temporibus omnes qui ab Ecclesia fuerunt vocabant se fratres; qui ab Ecclesia spirituali fuerunt se quidem vocabant fratres ex bono, n. 3803, sed internae Ecclesiae homines hoc faciebant cum differentia secundum quale boni, ita secundum vera, nam bonum suum quale habet a veris; postea cum ² Ecclesia deflexit a bono et inde quoque a vero, tunc non amplius ex consanguinitate et affinitate spirituali, quae sunt charitatis et fidei, se mutuo appellabant fratres, sed solum ex consanguinitate et affinitate naturali, ³ ut et ex amicitia; et quoque indigne ferre coeperunt viliorem se fratrem vocare; causa erat quia parum vel nihili faciebant proximitates ex origine spirituali, ⁴ ac plurimum et prae omni proximitates ex origine naturali et civili. Quod vera Ecclesiae dicantur fratres, ⁵ constat ex eo quod filii Jacobi repraesentarent' vera Ecclesiae in complexu, ⁶ n. 5403, 5419, 5427, 5458, 5512.

[2] Quod antiquis temporibus fratres dicti fuerint ex affinitate spirituali, ⁷ est quia nova nativitas seu regeneratio faciebat consanguinitates et ⁸ affinitates in superiore gradu quam nativitas naturalis; et quia ⁹ illa ab uno Patre ducunt originem, nempe a Domino; inde est quod homines post mortem qui in caelum veniunt non agnoscant amplius aliquem fratrem, ne quidem matrem et patrem, nisi ex bono et vero; secundum haec novas ibi fraternitates ¹⁰ nanciscuntur'; inde nunc est quod qui ¹¹ ab Ecclesia fuerunt se mutuo vocaverint fratres.

[3] Quod ¹² filii Israelis omnes illos fratres dixerint qui ex Jacobo fuerunt, reliquos autem socios, patet ab his locis:

apud Esaiam,

Commiscebo Aegyptum cum Aegypto, ut pugnet vir contra fratrem, et vir contra socium suum, 19:2:

apud eundem,

Vir socium suum ¹³ adjuvat, et fratri suo dicit, Confirma te, 41:6:

apud Jeremiam,

Vir a socio suo cavete vobis, et super ullo fratre ne confidite; omnis namque ¹⁴ frater supplantando supplantat, et omnis socius calumniatur, 9:3 [KJV 4]: ¹⁵

[4] quod omnes qui ex Jacobo se vocaverint fratres, apud Esaiam,

Tunc adducent omnes fratres vestros ex omnibus gentibus, ¹⁶ munus Jehovae, super equis, super curru, et super raedis cameratis, 66:20:

apud Mosen,

Ponendo pones super ¹⁷ eos regem, quem elegerit Jehovah Deus tuus, e medio fratrum tuorum pones super ¹⁷ eos regem; non poteris dare super ¹⁷ eos virum alienigenam, qui non frater ¹⁷ eorum sit, Deut. 17:15.

Etiam filios Esavi, quia ex Jacobo fuerunt, ¹⁸ dixerunt fratres, apud Mosen,

Transivimus cum fratribus nostris filiis Esavi habitantibus in Seir ¹⁹ , Deut. 2:8.

[5] Quod ²⁰ antiquis temporibus se fratres appellaverint qui ²¹ erant ab Ecclesia, erat, ut supra dictum, quia Dominum pro unico Patre agnoverunt, et quia ab Ipso eis nova anima et nova vita; idcirco Dominus dicit,

²² Nolite vocari Rabbi, unus ²³ est vester Magister, Christus, omnes autem vos fratres estis, Matth. 23:8.

Quia fraternitas spiritualis est ex amore, quod nempe unus sit alterius, et qui in bono sunt ‘in Domino sunt, et Dominus in illis’, Joh. 14:20, idcirco fratres ²⁴ vocantur a Domino, apud Matthaeum, Jesus extendens manum Suam super discipulos Suos dixit, Ecce mater Mea, et fratres Mei; quisquis enim fecerit voluntatem Patris Mei, Qui est in caelis, ille Meus frater, et soror, et mater est, 12:49 [, 50]:

apud eundem,

In quantum fecistis uni ex fratribus Meis minimis Mihi fecistis, 25:40: et quoque discipulos ‘fratres’ vocat Matth. 28:10 ²⁵ ; Joh. 20:17;

per ‘discipulos’ in sensu repraesentativo intelliguntur omnes qui in veris fidei et bono charitatis ²⁶ .

Poznámky pod čarou: