8588. ‘Et Meribah’: quod significet querimoniae quale, constat ex eo quod ‘Meribah’ in lingua originali significet contentionem seu jurgium, et ¹ ‘jurgium’ significat querimoniam, n. 8563, 8566; ² quia etiam nomina significant quale rei, n. 8587, ideo ‘Meribah’ hic quale querimoniae. Quod ipsam hanc tentationem et ejus quale attinet, sciendum quod hic describantur illi qui in tentationibus paene succumbunt, qui nempe queruntur contra ³ caelum, et quoque contra ipsum Divinum, et tandem paene non credunt ⁴ providentiam Divinam; haec significantur in sensu interno per illa quae praecedunt, et quoque per ea quae in hoc versu sequuntur, et sunt quale status tentationis ⁵ quod per ‘Massah’, et quale querimoniae in tentatione quod per ‘Meribah’ significantur; quod ⁶ hoc quale hic per ‘Meribah’ significetur, patet ⁷ apud Davidem,

In angustia invocasti Me, et eripui te; respondi tibi in occulto, probavi te juxta aquas Meribah, Ps. 81:8 [KJV Ps. 81:7].

[2] At in sensu interno historico, in quo agitur de religioso apud gentem Israeliticam, describitur gens illa qualis fuit erga Jehovam, quod nempe von ⁸ voluerit supplicando rogare Ipsum de ope, sed quod expostulaverit; causa erat quia Jehovam non ⁹ agnoscebant pro summo Deo, corde, sed solum ore, quando viderunt miracula; quod non corde Ipsum agnoverint, constat manifeste ex vitulo ¹⁰ Aegyptiaco quem sibi fecerunt et adoraverunt, dixeruntque quod illi sint ¹¹ dii sui; tum a frequenti illorum apostasia, de qua videatur n. 8301; haec sunt quae in sensu interno historico hic describuntur; in sensu autem interno spirituali describitur quale tentationis apud illos qui ad ultimum ¹² tentationis perducuntur antequam liberantur.

[3] Quod quale gentis Israeliticae ac religiosi ejus describatur per ¹³ contentionem cum Mosche ad Massah et Meribah, constat etiam apud Davidem,

Ne obturate cor vestrum sicut in Meribah, sicut in die Massae, in deserto, ubi tentarunt Me patres vestri; tentarunt Me, et viderunt opus Meum; quadraginta annis fastidivi in generatione, et dixi, Populus sunt errantes corde, iidemque non cognoverunt vias Meas, quibus juravi in ira Mea, si venient ad requiem Meam, Ps. 95:8-11:

apud Moschen, Non tentabitis Jehovam Deum vestrum, quemadmodum tentastis in Massah, Deut. 6:16:

apud eundem,

Praeterea in Tabera et in Massah et in Kibroth Thaavah rebelles fuistis cum Jehovah a die quo cognovi vos, Deut. 9:22, 24:

apud eundem,

De Levi dixit, Thumim tui et Urim tui Viro Sancto, quem tentasti in Massah, contendisti cum Eo apud aquas Meribah, Deut. xxxiii [8, ] 9;

‘Vir Sanctus’ hic pro Domino, Quem tentaverunt, et Quem non sanctificaverunt Moscheh et Aharon; in sensu interno historico, in quo de religioso ¹⁴ gentis Israeliticae agitur, per Moschen et Aharonem non repraesentatur ¹⁵ verum Divinum, sed religiosum istius gentis, cujus duces et capita erant, n. 7041; hoc religiosum quia tale fuit, ut supra dictum, etiam ideo illis denuntiatum est quod non introducerent populum in terram Canaanem, de qua re ita in libro Numerorum, Dixit Jehovah ad Moschen et Aharonem, Propterea quod non credidistis in Me, et sanctificavistis Me in oculis filiorum Israelis, ideo non deducetis congregationem hanc in terram ¹⁶ quam dedi illis; hae aquae Meribah, quia contenderunt filii Israelis cum Jehovah, 20:12, 13, 27:14: et in eodem libro, Colligetur Aharon ad populum suum, et non veniet in terram quam dedi filiis Israelis, propterea quod rebellastis ori Meo apud aquas Meribah, 20:24: pariter Moscheh, Deut. 32:[49-] 51.

[5] Quod apud illam gentem usque cultus Divinus repraesentativus institutus fuerit, erat causa quia repraesentativus cultus potuit institui apud omnem gentem quae externa cultus sancta haberet, et paene idololatrice coleret, nam repraesentativum non spectat personam sed rem, n. 1361, et genius illius gentis prae omni alia gente fuit, prorsus ¹⁷ colere externa ut sancta et Divina absque omni interno, sicut adorare patres suos, Abrahamum, Jischakum, et Jacobum, ac postea Moschen et Davidem, ut numina, ac praeterea sanctum et ut Divinum habere et colere omnem lapidem et omne lignum, quod ¹⁸ cultui illorum Divino inauguratum fuit, sicut ¹⁹ arcam, mensas ibi, ²⁰ lampadem, altare, vestes Aharonis, Urim et Thumim, et postea templum; per ²¹ talia dabatur eo tempore ex providentia Domini ²² communicatio angelorum caeli cum homine, nam oportet alicubi Ecclesia esse, seu repraesentativum Ecclesiae, ut sit communicatio caeli cum humano genere; et quia illa gens prae omni alia gente potuit in externis ponere cultum Divinum, et sic agere repraesentativam Ecclesiae, ideo gens illa ²³ assumpta est.

[6] Communicatio cum angelis in caelo per repraesentativa fiebat eo tempore hoc modo: cultus illorum externus communicabatur cum spiritibus angelicis qui simplices sunt et non ad interna ²⁴ reflectunt, sed usque interius boni sunt; tales sunt qui in Maximo Homine correspondent cuticulis; hi prorsus non attendunt ad internum hominis sed solum ad externum ejus; si hoc ²⁵ sanctum apparet, etiam illi sancte de illo cogitant; angeli interiores caeli ²⁶ in his spiritibus videbant illa quae repraesentabantur, proinde caelestia et Divina quae correspondebant, nam apud hos potuerunt esse, et videre illa, non autem apud homines, nisi per illos; habitant enim angeli cum hominibus in interioribus, at ubi non interiora sunt, habitant in interioribus spirituum simplicium, nam angeli non sapiunt nisi spiritualia et caelestia quae interiora sunt in repraesentativis; ex his paucis constare potest quomodo ²⁷ dari potuerit communicatio cum caelo per talem populum; sed videantur quae de hac re prius ostensa sunt, nempe quod apud Judaeos sanctum cultus miraculose elevatum fuerit in caelum extra illos, n. 4307; quod ²⁸ posteri Jacobi sanctum potuerint repraesentare, qualescumque fuerunt, modo ritualia mandata stricte observarent, n. 3147, 3479, 3480, 3881 fin. , ²⁹ 4208, 4281, 4288, 4289, 4293, 4307, 4444, 4500, 4680, 4825, 4844, 4847, 4899, 4912, 6304, 6306, 7048, 7051, 8301 fin.

Poznámky pod čarou:

4899. ‘Ecce misi haedum hunc’: quod significet satis esse quod sit pignus, constat ex significatione ‘haedi caprarum’ quod sit pignus amoris conjugialis seu conjunctionis, de qua n. 4871, hic modo pignus, quia non acceptatus est haedus, ex causa, de qua prius, quod non esset conjugiale; et quia ex illa causa, idcirco per ‘tu non invenisti illam’ significatur si non sit conjugiale, hoc etiam profluit ex indifferentia, de qua n. 4897. Haec ulterius explicare supersedetur ex causa de qua supra n. 4893, quod nempe caderent in umbram intellectus, et quae in umbram illam, etiam in non fidem cadunt; sicut quod conjugiale erit ut sit Ecclesia, nempe conjugiale inter verum et bonum, et quoque quod internum erit in externo, et quod absque illis duobus nihil Ecclesiae sit; de his qualia fuerunt in Ecclesia Judaica, in sensu interno hic agitur, quod nempe respective ad gentem illam non aliquod internum fuerit in externo, sed respective ad ipsa statuta et leges abstracte a gente, quod fuerit.

[2] Quis hodie aliter credit quam quod apud gentem Judaicam Ecclesia fuerit, immo quod gens illa prae reliquis electa et amata fuerit, et hoc imprimis ex causa quia tot et tanta miracula apud illam facta fuerunt, ¹ et quia tot ad illam prophetae missi, et quoque ² quia apud illam Verbum ³ fuit; cum tamen gens illa in se nihil Ecclesiae habuit, in nulla enim charitate fuit, quid genuina charitas, prorsus non scivit, in nulla etiam fide in Dominum fuit, venturum Illum novit, sed ut eveheret illos supra omnes in universo ⁴ , at quia hoc non factum, Ipsum prorsus rejecit; de regno Ipsius caelesti nihil scire voluit; haec quae sunt interna Ecclesiae, gens illa ne quidem doctrina agnovit, minus vita; ex his solum concludi potest quod nihil Ecclesiae in illa gente fuerit;

[3] aliud est quod Ecclesia sit apud gentem, et aliud quod Ecclesia sit in gente; ut pro exemplo, Ecclesia Christiana est apud illos qui Verbum habent, et ex doctrina praedicant Dominum, sed usque nihil Ecclesiae est in illis nisi in conjugio boni et veri sunt, hoc est, nisi in charitate erga proximum et inde in fide, ita nisi interna Ecclesiae sint in externis; qui solum in externis separatis ab internis sunt, in illis non est Ecclesia; qui quoque in fide separata a charitate, in illis nec est Ecclesia; qui agnoscunt Dominum ex doctrina et non vita, in illis nec est Ecclesia; inde patet quod aliud sit quod Ecclesia sit apud gentem et aliud quod sit in gente;

[4] in sensu interno in hoc capite agitur de Ecclesia apud gentem Judaicam, et in gente illa; qualis Ecclesia apud illam gentem fuerit, describitur per conjunctionem Tamaris cum Jehudah sub praetextu leviratus, et qualis Ecclesia in illa gente ‘fuerit’ per conjunctionem Jehudae cum Tamare ut cum meretrice; sed specialius illa exponere supersedetur ob causam de qua supra, caderent enim, ut dictum, in umbram intellectus; quod umbra intellectus in his sit, constare potest ex eo quod hodie vix aliquis sciat quid internum Ecclesiae; quod sit charitas erga proximum in velle, et a velle in agere; et inde fides in ⁵ percipere, quis hoc novit? cum hoc nescitur, et magis cum negatur, ut fit ab illis qui fidem absque charitatis operibus salvificam faciunt, in quam non umbram caderent illa quae de conjunctione interni cum externo Ecclesiae apud gentem Judaicam, et in gente illa hic in sensu interno ⁶ dicuntur; qui non sciunt quod id internum ac ita essentiale Ecclesiae sit, remotissimi stant a primo gradu ad intelligendum talia, ⁷ proinde ab innumerabilibus et ineffabilibus quae sunt in caelo, ubi illa quae sunt amoris in Dominum et amoris erga proximum, sunt omne vitae, proinde omne sapientiae et intelligentiae.

Poznámky pod čarou: