1298. Quod ‘fuit iis later pro lapide’ significet quod falsum iis esset pro vero, constat a significatione ‘lateris’, de qua mox supra, quod sit falsum; tum ex significatione ‘lapidis’ quod sit in lato sensu verum, de quo prius n. 643. Quod ‘lapides’ significaverint verum, causa fuit quod termini antiquissimorum designarentur per lapides et quod erigerent lapides in testes quod ita, seu quod verum, ut constat ex lapide quem posuit Jacobus in statuam, Gen. 28:22; 35:14, et ex statua lapidum inter Labanem et Jacobum, Gen. 31:46, 47, 52, et ex altari quod exstruxerunt filii Reubenis, Gadis et Menassis juxta Jordanem in testem, Jos. 22:10, 28, 34. Inde in Verbo per ‘lapides’ significantur vera, usque adeo ut non solum per lapides altaris, sed etiam per lapides pretiosos super humeris ephodi Aharonis et super pectorali judicii, significata sint sancta vera quae sunt amoris:

[2] quod altare attinet, cum cultus inceptus sacrificiorum super altaribus, tunc ‘altare’ significabat cultum repraesentativum Domini in communi; ipsi autem ‘lapides’ sancta vera illius cultus;

Quare mandatum ut exstrueretur altare ex lapidibus integris, non caesis, et prohibitum ne ferrum moveretur super illis, Deut. 27:5-7; Jos. 8:31;

ex causa quod ‘lapides caesi et super quos ferrum motum’ significarent artificialia, et sic fictitia cultus, hoc est, quae ex proprio, seu ex figmento cogitationis et cordis hominis, quod erat profanare cultum, ut manifeste dicitur Exod. 20:25. Ex eadem causa nec fuit ferrum motum super lapides templi, 1 Reg. 6:7.

[3] Quod lapides pretiosi super humeris ephodi Aharonis et in pectorali judicii similiter significaverint sancta vera, prius n. 114 ostensum est; quod etiam constat apud Esaiam,

Ecce Ego accubare faciam in carbunculo, lapides tuos, et fundabo in sapphiris, et ponam pyropum soles tuos (fenestras), et portas tuas in lapides gemmae, et omnem finem tuum in lapides desiderii; et omnes filii tui docti Jehovae, et multa pax filiorum tuorum, ¹ 54:11, 12, 13; lapides hic nominati pro sanctis veris, quare dicitur, quod ‘omnes filii tui docti Jehovae’: inde quoque apud Johannem dicitur, Quod fundamenta muri urbis sanctae Hierosolymae essent omni lapide pretioso exornata, quae nominantur, Apoc. 21:19, 20;

‘sancta Hierosolyma’ pro regno Domini in caelis et in terris, cujus ‘fundamenta’ sunt sancta vera. Similiter per tabulas lapidum quibus inscripta fuerunt praecepta Legis seu decem verba, significata sunt sancta vera, quare ex lapide fuerunt, seu fundus illorum fuit lapis, de quibus, Exod. 24:12; 31:18; 34:1; Deut. 5:19 [KJV 5:22]; 10:1, ipsa enim praecepta non sunt nisi vera fidei.

[4] Quia nunc per ‘lapides’ antiquitus significata sunt vera, et dein cum cultus inceptus super statuis, altaribus et in templo, per ‘statuas, altaria, et templum’ significata sunt sancta vera, ideo Dominus quoque dictus ‘Lapis’;

apud Mosen,

Fortis Jacobi, inde Pastor, Lapis Israelis, Gen. 49:24:

apud Esaiam,

Dixit Dominus Jehovih, Ego fundans in Zione Lapidem, Lapidem probationis anguli, pretii, fundamenti fundati, 28:16:

apud Davidem,

Lapis quem reprobarunt architecti, factus est in caput angeli, Ps. 118:22:

similiter apud Danielem,

Per lapidem e petra excisum, qui contrivit statuam Nebuchadnezzaris, 2:34, 35, 45.

[5] Quod ‘lapides’ significent vera, etiam constat apud Esaiam,

Per hoc expiabitur iniquitas Jacobi, et hic erit omnis fructus, removere peccatum suum; cum Posuerit opes lapides altaris sicut lapides calcis dispersos, 27:9;

‘lapides altaris’ pro veris in cultu quae dissipata:

apud eundem,

Complanate viam populi, sternite, sternite semitam, elapidate [e] lapide, 62:10;

‘via et lapis’ pro veris:

apud Jeremiam,

Ego contra te, mons perdens, ... devolvam te de petris et dabo te in montem combustionis; et non sument de te lapidem angulo, aut lapidem fundamentis, 51:25, 26;

ubi de Babele; ‘mons combustionis’ est amor sui; quod ‘non lapis inde’ est quod non verum.

Poznámky pod čarou:

3727. Quod significationem ‘statuae’ attinet, quod sit sanctus terminus, ita ultimum ordinis, inde est quia antiquissimis temporibus ponebantur lapides ubi termini eorum erant, qui discriminabant unius possessionem aut hereditatem ab alterius, et erant in signum et in testem quod ibi termini; antiquissimi, qui in singulis objectis et in singulis statutis caeleste quoddam et spirituale cogitabant, n. 1977, 2995, etiam in his lapidibus quos statuebant, cogitabant ex illis de ultimis in homine, proinde de ultimo ordinis, quod est verum in naturali homine: ab antiquissimis illis qui fuerunt ante diluvium, habuerunt hoc antiqui qui post diluvium, n. 920, 1409, 2179, 2896, 2897, et lapides illos quos in terminis statuebant, sanctos habere coeperunt, ex causa, ut dictum, quia sanctum verum quod in ultimo ordinis, significabant, etiam lapides illos ‘statuas’ vocabant; inde factum quod statuae essent in cultum, et quod erigerent tales ubi suos lucos ¹ habebant, et postmodum ubi sua templa, et quoque quod inungerent illos oleo, de qua re mox sequitur; constabat enim Antiquae Ecclesiae cultus ex ² perceptivis et significativis' antiquissimorum qui ante diluvium, ut ex locis mox citatis ³ patet: antiquissimi quia loquebantur cum angelis et simul cum illis erant quando in terra, a caelo ⁴ habuerunt quod ‘lapides’ significarent verum, et quod ⁵ ligna' bonum, videatur mox supra n. 3720; inde nunc est quod statuae significent sanctum terminum, ⁶ ita verum quod ultimum ordinis est apud hominem; ⁷ bonum enim quod per internum hominem influit a Domino, terminatur in externo homine, et in vero ibi; cogitatio hominis, loquela ejus, et actio, quae sunt ultima ordinis, non aliud sunt quam vera ex bono, sunt enim imagines ⁸ seu formae boni; ⁹ nam pertinent ad partem intellectualem hominis, at bonum quod in illis, et ex quo, ad partem voluntariam.

[2] Quod statuae erigerentur in signum, et in testem, et quoque in cultum, et quod in sensu interno significent sanctum terminum, seu verum in naturali hominis quod ultimum ordinis est, constare potest ab aliis locis in Verbo; ut in sequentibus, ubi agitur de foedere inter Labanem et Jacobum, Nunc ito, pangamus foedus ego et tu, et sit in testem inter me et inter te: et accepit Jacob lapidem et erexit illum statuam:.

. . dixit Laban Jacobo, Ecce acervus hic, et ecce statua quam erexi inter me et inter te, testis acervus hic, et testis statua, quod ego non transibo ad te acervum hunc, et quod tu non transibis ad me acervum hunc, et statuam hanc, ad malum,

Gen. 31:44, 45, 51, 52; quod hic per ‘statuam’ significetur verum, in explicatione ad illum locum videbitur:

[3] apud Esaiam,

In die illo, erunt quinque urbes in terra Aegypti loquentes labiis Canaanis, et jurantes Jehovae Zebaoth: ... in die illo erit altare Jehovae in medio terrae Aegypti, et statua apud terminum ejus, Jehovae; quae erit in signum et in testem Jehovae Zebaoth in terra Aegypti, 19:18-20;

‘Aegyptus’ pro scientificis quae naturalis hominis ¹⁰ ; ‘altare’ pro cultu Divino in genere, factum enim est altare primarium repraesentativum cultus in Ecclesia altera Antiqua ab Ebero incepta, n. 921, 1343, 2777, 2811; ¹¹ medium terrae Aegypti, pro primario et intimo cultus, n. 2940, 2973, 3436; ‘statua’ ¹² pro vero quod ultimum ordinis in naturali; quod in termino, in signum et in testem, patet:

[4] apud Mosen,

Scripsit Moses omnia verba Jehovae, et surrexit in mane, et aedificabat altare juxta montem ¹³ Sinai, et duodecim statuas pro duodecim tribubus Israelis, Exod. 24:4;

ubi ‘altare’ similiter erat repraesentativum omnis cultus, ¹⁴ et quidem repraesentativum boni in cultu; ‘duodecim autem statuae’ repraesentativum veri quod ex bono in cultu; quod ‘duodecim’ sint omnia veri in uno complexu, videatur n. 577, 2089, 2129 f. , 2130

f. , 3272; quod ‘duodecim tribus’ sint pariter omnia veri Ecclesiae, in capite sequente, ex Divina Domini Misericordia, ostendetur.

[5] Quia altaria fuerunt repraesentativa omnis boni cultus, et Ecclesia Judaica instituta fuit ut repraesentaret Ecclesiam caelestem, quae non aliud verum agnovit quam quod ex bono, quod ¹⁵ caeleste verum appellatur, nam verum ne minime separare voluit a bono, usque adeo ut ne quidem nominare aliquid fidei seu veri vellet nisi cogitaret de bono, et id ex bono, videatur n. 202, 337, 2069, 2715, 2718, 3246, ideo repraesentativum veri fuit per lapides altaris, et interdictum quod per statuas, ne sic separaretur verum a bono ac repraesentative coleretur verum loco boni; quare ita apud Mosen,

Non plantabis tibi lucum cujuscumque arboris juxta altare Jehovae Dei tui quod facies tibi, et non eriges tibi statuam, quam odit Jehovah Deus tuus, Deut. 16:21, 22;

colere enim verum separatum a bono, seu fidem separatam a charitate, est contra Divinum, quia contra ordinem,

[6] quod significatur per quod ‘non eriges tibi statuam, quam odit Jehovah Deus’: sed quod usque erexerint, et sic repraesentaverint illa quae sunt contra ordinem, constat apud Hoscheam,

Israel secundum multiplicare fructum suum, multiplicat altaria, secundum bonum terrae suae, faciunt bene statuas; sed evertet altaria eorum, vastabit statuas eorum, 10:1, 2:

in libro Primo Regum,

Fecit Jehudah malum in oculis Jehovae, ... et aedificarunt sibi excelsa, et statuas, et lucos, super omni colle alto, et sub omni arbore viridi, 14:[22], 23:

in libro Secundo Regum,

Filii Israelis statuerunt sibi statuas, et lucos, super omni colle alto, et sub omni arbore viridi, 17:10:

in eodem libro,

Hiskiah removit excelsa, et confregit statuas, et excidit lucum, et contudit serpentem aeneum, quem fecerat Moses, quia suffiebant illi, 18:4.

[7] Quia gentes per traditiones etiam habuerunt quod sanctum cultus repraesentaretur per altaria et per statuas, et tamen illi in malo et falso essent, ideo per ‘altaria apud gentes’ significantur mala cultus, et per statuas ¹⁶ falsa, quare mandatum ut destruerentur:

apud Mosen,

Altaria gentium evertetis, et statuas eorum confringetis, et lucos eorum exscindetis, Exod. 34:13; Deut. 7:5; 12:3:

apud eundem,

Non incurvabis te diis gentium, et non coles illos, et non facies juxta opera eorum, quia destruendo destrues illos, et confringendo confringes statuas eorum, Exod. 23:24;

‘dii gentium’ pro falsis, ‘opera ¹⁷ ’ pro malis, ‘confringere statuas’ pro destruere cultum ex falso:

[8] apud Jeremiam,

Nebuchadnezzar rex Babelis confringet statuas domus solis quae in terra Aegypti, et domos deorum Aegypti comburet igne, xliii

13:

apud Ezechielem,

Nebuchadnezzar rex Babelis per ungulas equorum suorum conculcabit omnes plateas tuas, populum gladio occidet, et statuas roboris tui in terram descendere faciet, 26:11;

ubi de Tyro; ‘Nebuchadnezzar rex Babelis’ pro illo quod vastat, n.

1327. f. ; ‘ungulae equorum’ pro ¹⁸ infimis intellectualibus, qualia sunt scientifica ¹⁹ ex meris sensualibus; quod ‘ungulae’ ²⁰ infima sint, alibi, ex Divina Domini Misericordia, confirmabitur; ‘equi’ pro intellectualibus, n. 2760-2762 ²¹ ; ‘plateae’ pro veris, et in opposito sensu pro falsis, n. 2336,

‘quas conculcare’ est destruere cognitiones veri quae per ‘Tyrum’ significantur; quod ‘Tyrus’, de qua hic agitur, sint cognitiones veri, n. 1201; ‘populum gladio occidere’ pro vera per falsum destruere; quod ‘populus’ praedicetur de veris, n. 1259, 1260, 3295, 3581; et quod ‘gladius’ sit falsum pugnans, n. 2799; inde patet quid sit ‘statuas roboris in terram facere descendere’; quod ‘robur’ praedicetur de vero et de falso, ex Verbo etiam constat.

Poznámky pod čarou: