3708. ‘Et erumpes ad mare et ad orientem’: quod significet extensionem infinitam boni, et ‘ad septentrionem et ad meridiem’ quod significet extensionem infinitam veri, ita omnes status boni et veri, constat a significatione ‘erumpere’ quod sit extensio, hic extensio infinita quia praedicatur de Domino; a significatione ‘maris’ seu occidentis quod sit bonum adhuc obscurum, ita incipiens; a significatione ‘orientis’ quod sit bonum lucidum, ita perfectum; ex significatione ‘septentrionis’ quod sit verum adhuc in obscuro; et a significatione ‘meridiei’ quod sit verum in luce.

[2] Multis in locis in Verbo nominatur mare seu occidens, oriens, septentrio et meridies, sed quia nondum alicui notum fuit quod illa sicut omnia et singula sensum internum habuerint in quo non mundana secundum sensum litterae, sed spiritualia et caelestia, ac in supremo sensu Divina Ipsius Domini, significarent, ideo non aliud scire potuerunt quam quod per ‘occidentem, orientem, septentrionem, et meridiem’, solummodo plagae mundi in Verbo intelligantur, et per ‘erumpere ad illas plagas’, multiplicatio; sed quod per illa non plagae significentur, nec multiplicatio alicujus populi, sed status boni et veri, ac eorum extensio, constare potest ab omnibus locis in Verbo cumprimis apud Prophetas, ubi nominantur; quid enim sit occidens, oriens, septentrio et meridies, in caelo prorsus nescitur; Sol enim ibi, qui est Dominus, non est sicut sol mundi, qui oritur et occidit, et per summam suam altitudinem facit meridiem, et per minimam facit noctem, sed constanter apparet, verum secundum status illorum qui recipiunt lucem inde, lux enim inde in se habet sapientiam et intelligentiam, videatur n. 1619-1632, 2776, 3138, 3167, 3190, 3195, 3222, 3223, 3339, 3341, 3485, 3636, 3643; quare secundum statum sapientiae et intelligentiae cujusvis apparet; apud illos qui in bono et vero sunt, in calore et luce, sed caelesti et spirituali, sicut sol cum est in suo ortu et in meridie, at apud illos qui non in bono et vero, sicut sol cum est in occasu et in nocte; inde patet quod per ‘orientem, meridiem, occidentem et septentrionem’ status boni et veri in sensu interno ¹ Verbi significentur.

[3] Sciendum quod status boni et veri in Verbo non solum describantur per plagas, de quibus dictum, sed etiam per tempora seu status anni, nempe per ver, aestatem, autumnum et hiemem, ut et per tempora seu status diei, nempe per mane, meridiem, vesperam et noctem, et hoc ex simili causa; sed cum agitur de extensione boni et veri, describitur per plagas; quid autem unumquodvis in specie significat, constare potest a locis ubi in Verbo nominantur; quod ‘oriens’ sit Dominus et quod bonum amoris et charitatis quod a Domino, prius n. 101, 1250, 3249 ostensum est, et quod ‘meridies’ sit verum in luce, n. 2458, ² 3195 pr. :

[4] quid autem ‘occidens’ et quid ‘septentrio’ in sensu genuino, et quid in sensu opposito, constare potest ex his locis;

apud Esaiam,

Ne timeto, quia tecum Ego, ab oriente adducam semen tuum, et ab ³ occidente colligam, dicam septentrioni, Da, et meridiei, Ne inhibe; adduc filios Meos e longinquo, et filias Meas ab extremitate terrae, 43:5, 6;

de nova Ecclesia spirituali quae ibi Jacob et Israel; ‘ab oriente adducere semen et ab occidente colligere’ pro illis qui in bono, ‘dicere septentrioni, Da, et meridiei, Ne inhibe’ pro illis qui in vero:

[5] apud Davidem,

Dicent redempti Jehovae, quos redemit e manu hostis, et ex terris congregavit illos, ab ortu et ab occasu, a septentrione et a mari, errarunt in deserto, in solitudine viae, urbem habitationis non invenerunt, Ps. 107:2, 3, 4; de illis qui in ignorantia boni et veri, ‘ab ortu et ab occasu’ pro illis qui in ignorantia boni, ‘a septentrione et a mari’ pro illis qui in ignorantia veri; de illis qui in ignorantia boni praedicatur quod errarint in deserto', qui in ignorantia veri praedicatur quod ‘in solitudine viae’, et de ⁴ ignorantia utriusque, quod ‘urbem habitationis non invenerint’; quod ‘urbs’ sit doctrinale veri, videatur n. 402, 2449, 2943, 3216, et quod ‘habitatio’ praedicetur de bono, n. 2268, 2451, 2712:

[6] apud Esaiam,

Ecce hi e longinquo venient, et ecce illi e septentrione, et ab occidente, et illi e terra Sinim, 49:12;

‘septentrio’ pro illis qui in obscuro quoad verum, ‘occidens’ pro illis qui in obscuro quoad bonum, qui ‘e longinquo venire’ dicuntur, quia remoti a luce quae a Domino:

[7] apud Amos, Ecce dies venturi, quibus immittam famem in terra, ... et vagabuntur a mari ad mare, et a septentrione usque ad ortum discursitabunt ad quaerendum verbum Jehovae, et non invenient, 8:11, 12;

‘fames’ pro penuria et defectu cognitionum, n. 1460, 3364; ‘vagari a mari ad mare’ pro inquirere ubi sunt cognitiones; quod ⁵ maria sint cognitiones in genere, n. 28, 2850; ‘a septentrione usque ad ortum discursitare’ pro ab illis cognitionibus quae in obscuro ad illas quae in luce; quod sint cognitiones, patet, nam dicitur, ‘ad quaerendum Verbum Jehovae et non invenient’:

[8] apud Jeremiam,

Clama verba haec septentrionem versus, et dicite, Revertere aversa Israel, non faciam cadere faces Meas super vos, quoniam misericors Ego; ... in diebus illis ibunt domus Jehudae ad domum Israelis, et venient una e terra septentrionis super terram, quam hereditare feci patribus vestris, 3:12, 18;

de restauratione Ecclesiae a gentibus; ‘septentrio’ pro illis qui in ignorantia veri, et tamen in vita boni; quod hic non septentrio nec terra septentrionis intelligatur, patet, Israel enim non amplius fuit:

[9] apud eundem,

Vivus Jehovah qui ascendere fecit filios Israelis e terra septentrionis, 16:15;

‘septentrio’ similiter pro ignorantia ⁶ veri:

apud eundem,

Ecce Ego adducens eos e terra septentrionis, et congregabo eos a lateribus terrae, inter eos caecus et claudus, 31:8;

‘terra septentrionis’ pro ignorantia boni quia veri; et quia terra ‘Canaan’ repraesentabat regnum Domini, et inde quoque bonum, videatur supra n. 3705, et quae in medio ejus, ut ‘Zion et Hierosolyma’, ⁷ intimum bonum cui conjunctum verum, inde illa quae inde distabant, repraesentabant obscurum quoad bonum et verum; omne hoc quod in obscuro, vocatur ‘terra septentrionis’, et quoque ‘latera terrae’;

[10] praeterea quia omne bonum quod influit cum luce a Domino, in obscuro hominis terminatur, ⁸ septentrio etiam vocatur ‘conventus’, ut apud Esaiam,

Dixisti in corde tuo, Caelos ascendam, super stellas Dei exaltabo thronum meum, et sedebo in monte conventus, in lateribus septentrionis, 14:13:

apud eundem,

Ejula porta, clama urbs, liquefacta est Philistaea tu tota, quia a septentrione fumus venit, (nec) solitarius in conventibus, 14:31:

apud Davidem,

Magnus Jehovah, et laudatus valde in urbe Dei nostri, monte sanctitatis Ipsius, ... gaudium totius terrae, mons Zionis, latera septentrionis, urbs regis magni, Ps. 48:2, 3 (KJV 1, 2):

porro apud eundem,

Tibi caeli, etiam Tibi terra, orbem et plenitudinem ejus Tu fundasti, septentrionem et dextrum Tu creasti, Ps. 89:12, 13. [KJV 11, 12];

‘septentrio’ hic pro illis qui remotiores sunt a luce boni et veri, ‘dextrum’ pro illis qui propiores; quod hi ad dextrum Domini sint, videatur n. 1274, 1276:

[11] apud Zachariam,

Vidit quatuor currus exeuntes inter duos montes aeris, ... illis equi rufi, nigri, albi et grandinati robusti; ... dixit angelus, Hi quatuor venti caelorum, exeuntes a stando juxta Dominum totius terrae, equi nigri exeuntes in terram septentrionis, et albi exiverunt post illos, et grandinati exiverunt in terram austri: ... exeuntes ad terram septentrionis, quiescere faciunt spiritum meum in terra septentrionis, 6:1-8;

‘currus exeuntes inter duos montes aeris’ pro doctrinalibus boni; quod ‘currus’ sint doctrinalia, patebit alibi; quod ‘mons’ sit amor, videatur n. 795, 1430, 2722, inde duo montes sunt bini amores, ⁹ caelestis qui in Dominum, et ¹⁰ spiritualis qui erga proximum; quod ‘aes’ sit bonum inde quod in naturali, n. 425, 1551; quod ‘equi’ sint intellectualia, ita intellectus doctrinalium boni, n. 2760-2762, 3217; ‘terra austri’ seu meridiei pro illis qui in boni et veri ignorantia, sed in vita boni in qua sunt gentes probae, apud quas cum nova Ecclesia instauratur, ¹¹ ibi spiritus Dei quiescere dicitur:

[12] apud Jeremiam,

Jehovah Qui ascendere fecit, et Qui reduxit semen domus Israelis e terra ad septentrionem, et ex omnibus terris, quo depuli illos, ut habitarent super terra sua, 23:8,

‘e terra ac septentrionem’ pro ab obscuro ignorantiae boni et veri:

apud eundem,

Num frangetur ferrum, ferrum a septentrione et aes? 5:12;

‘ferrum’ pro vero naturali, n. 425, 426; ‘aes’ pro bono naturali, n. 425, 1551; haec ‘a septentrione’ dicuntur quia a naturali ubi obscurum respective et terminus; quod propheticum hoc non significet quod a septentrione ferrum et aes, patet absque explicatione, nam quid Divini, immo quid cohaerentiae cum illis quae antecedunt et consequuntur, si intelligeretur quod ferrum et aes inde:

[13] apud Matthaeum, Dico vobis, quod multi ab oriente usque et ab occidente venient, et accumbent cum Abrahamo, Jishako et Jacobo, Matth. 8:11; Luc. 13:29; ¹² multi ab oriente usque et ab occidente' pro illis qui in cognitionibus et vita boni, et qui in obscuro ac ignorantia ¹³ ,

ita qui intra Ecclesiam et qui extra; quod enim status boni per orientem et occidentem significentur, supra dictum; quod ‘accumbere cum Abrahamo, Jishako et Jacobo’ sit esse cum Domino, videatur n. 3305f. Quod similiter, nempe ab oriente et occidente venturi sint, qui apud Dominum in regno Ipsius seu in Ecclesia Ipsius erunt, apud Prophetas dicitur; ut apud Esaiam,

¹⁴ Ab oriente adducam semen tuum, et ab ¹⁵ occidente colligam te, 43:5:

alibi,

Timebunt ab occidente nomen Jehovae, et ab oriente gloriam Ipsius, 59:19:

alibi,

Cognoscent ab ortu solis et ab occasu, quod nullus praeter Me; Ego Jehovah, et nemo amplius, 45:6:

¹⁶ et alibi,

Excitabo e septentrione et veniet, ab ortu solis invocabit nomen Meum, 41:25.

[14] Praeterea, quod per orientem, occidentem, meridiem et septentrionem, talia significentur, manifeste constare potest ex constructione Tabernaculi; ex castrametatione et profectione filiorum Israelis; ex descriptione terrae Canaanis; tum a descriptione novi Templi, novae Hierosolymae, et novae Terrae; ¹⁷ EX CONSTRUCTIONE TABERNACULI, quod omnia ibi secundum plagas ordinata sint, videatur Exod. 18; ¹⁸ ut quid ad angulum orientis et occidentis, et quid ad angulum meridiei et septentrionis, Exod. 26:18, 20, 22, 27; 27:9, 12, 13 ¹⁹ : et quod candelabrum e regione mensae ad latus habitaculi versus meridiem, mensa autem ad latus septentrionis, Exod. 26:35; 40:22.

[15] EX CASTRAMETATIONE et PROFECTIONE FILIORUM ISRAELIS, etiam secundum plagas, quod nempe castrametarentur circum Tentorium conventus, tribus Jehudae, tribus Jisascharis, tribus Zebulonis versus orientem; tribus Reubenis, Shimeonis et Gadis versus meridiem; tribus Ephraimi, Menashes, et Benjaminis versus occidentem; tribus Danis, Asheris et Naphthali, versus septentrionem, Num. 2:1 ad f. : tum quod ex Levitis Gershonitae versus occidentem, Kehathitae versus meridiem, Meraritae versus septentrionem, et quod Moses, Aharon et filii ejus ante Habitaculum versus orientem, Num. 3:23-38, per quae repraesentatus erat caelestis ordo qui in regno Domini secundum status boni et veri; et quod versus meridiem conclamatione clangerent ad profectiones, Num. 10:6; et quod sicut castrametati, etiam sic profecti sint, Num. 2:34.

[16] EX DESCRIPTIONE TERRAE CANAANIS, quae per Mosen primum descripta est quoad terminos circumcirca, et quidem ad angulum meridiei, ad angulum occidentis, angulum septentrionis et angulum orientis, Num. 34:2-12; dein cum per sortem data tribubus, Josh. 15-19; inde et quoque ab antiquissimis qui in terra Canaane habitarunt, omnia ibi loca secundum situm, distantiam, et terminos quoad plagas repraesentativa et significativa facta sunt, n. 1607, 1866.

[17] Ex DESCRIPTIONE NOVI TEMPLI, NOVAE HIEROSOLYMAE, et NOVAE TERRAE, etiam secundum plagas, apud Ezechielem: ut, quod structura urbis esset a meridie: de porta aedificii, cujus facies versus orientem, versus septentrionem, et versus meridiem, 40:2, 6, 19, 20-46.

De mensura Templi, et ejus ostio versus septentrionem et meridiem, 41:11: de atrio versus septentrionem, orientem, meridiem et occidentem, 42:1, 4, 11, 16-19 ²⁰ ; et quod gloria Jehovae Dei Israelis ²¹ intraret a via orientis, 43:1, 2, 4; de portis atrii, ²² 44:1, 2, 4; ²³ 46:1, 9, 10, 19, 20: de terminis terrae sanctae 47, versus septentrionem, vers. 15-17; versus orientem, vers. 18; versus meridiem, vers. 19; versus occidentem, vers. 20: et de hereditatibus juxta plagas pro unaquavis tribu, 48: et de portis Sanctae Hierosolymae ab oriente, septentrione, meridie et occidente, Apoc. 21:13. Ex his manifeste patet quod quatuor mundi plagae secundum quas sancta illa, seu repraesentativa sancti, fuerunt ordinata, in sensu interno non plagas illas, sed status boni et veri in regno Domini significent.

[18] Quod septentrio et occidens in sensu opposito significent falsum et malum, constare potest a sequentibus locis;

apud Jeremiam,

Factum verbum Jehovae ad me secundo, dicendo, Quid tu videns? dixi, Ollam apertam ego videns, et facies ejus versus septentrionem; et dixit Jehovah, A septentrione aperietur malum super omnes habitatores terrae; en Ego vocans omnes familias septentrionis ut veniant, 1:13-15:

apud eundem,

Erigite signum Zionem versus, convenite, ne subsistite, quia malum Ego adducens a septentrione, et confractionem magnam, 4:6:

apud eundem,

Vox strepitus ecce veniens, et tumultus magnus e terra septentrionis, ad redigendum urbes Jehudae vastitatem, 10:22:

apud eundem,

In Tekoa clangite buccina, ... quia malum prospicit ex septentrione, et confractio magna; ... ecce venit populus veniens e terra septentrionis, et gens magna excitabitur a lateribus terrae, 6:1, 22:

apud eundem,

Accepi calicem e manu Jehovae, et bibere feci omnes gentes, ... Hierosolymam et urbes Jehudae, et reges ejus, ... Pharaonem regem Aegypti, ... et omnem turbam occidentalem, ... omnes reges Arabiae, et omnes reges occidentis habitantes in deserto, ... et omnes reges septentrionis, propinquos et longinquos, 25:17-26:

[19] apud eundem,

Non effugiet celer, nec eripiet se fortis, septentrionem versus, juxta litus fluvii Euphratis impegerunt et ceciderunt. Quis hic sicut flumen ascendit?... Aegyptus sicut flumen ascendit, ... dixit enim, Ascendam, obtegam terram, perdam urbem, et habitantes in ea.... Sed dies ille Domino Jehovih Zebaoth, dies ultionis, ... quia sacrificium Domino Jehovih Zebaoth in terra septentrionis juxta fluvium Euphratis.... Vitula pulcherrima Aegyptus, excidium a septentrione venit, ... pudefacta est filia Aegypti, tradita est in manum populi septentrionis, 46:6-10, 20, 24:

apud eundem,

Sic dixit Jehovah, Ecce aquae ascendentes a septentrione, quae sicut flumen inundans, et inundabunt terram et plenitudinem ejus, urbem et habitantes in ea, 47:2:

[20] apud eundem,

Locutus est Jehovah contra Babelem, ascendet contra eam gens a septentrione, haec ponet terram ejus in desolationem, ut non sit habitans in ea, 50:[1], 3, 3:

apud eundem,

Ecce Ego excitans et ascendere faciens contra Babelem congregationem gentium magnarum e terra septentrionis, et instruent aciem contra eam, inde capietur; ecce populus veniens e septentrione, et gens magna, et reges multi excitabuntur e lateribus terrae, 50:9, 41:

apud eundem,

Tunc canent super Babele caeli et terra, et omne quod in iis, quia e septentrione venient illi vastatores, 51:48:

apud Ezechielem,

Dic Gogo, ... Venies e loco tuo a lateribus septentrionis, tu et populi multi tecum, ... ascendes contra populum Meum Israelem, sicut nubes, ad obtegendum terram, 38:14-16:

apud eundem,

Ecce Ego contra te Goge princeps, ... reverti faciam te, sextabo te, et faciam ²⁴ ascendere te a lateribus septentrionis, et adducam te super montes Israelis; ... super montibus Israelis cades, ... super faciebus agri cades, 39:1, 2, 4, 5:

apud Zachariam,

Heu fugite e terra septentrionis, dictum Jehovae, nam sicut quatuor ventos caelorum expandam vos: heu Zion, eripe te, quae habitas cum filia Babelis, 2:10, 11. [AV 6, 7]

[21] Inde patet quid per ‘septentrionem’ in sensu opposito significatur quod nempe falsum ex quo malum, et falsum quod a malo; falsum ex quo malum, quia oriundum ex ratiocinatione de Divinis et contra Divina ex scientificis quae naturalis hominis, dicitur ‘populus septentrionis esse ex Aegypto’; quod ‘Aegyptus’ sit tale scientificum, videatur n. 1164, 1165, 2588f. ; falsum quod ex malo, quia oriundum a cultu externo apparente sancto cujus interiora sunt profana, dicitur ‘gens septentrionis e Babele’; quod ‘Babel’ tale sit, videatur n. 1182, 1283, 1295, 1304, 1306-1308, 1321, 1322, 1326; quod etiam ‘Babel’ sit quae vastat, n. 1327: utrumque, nempe ²⁵ falsum ex quo malum, et falsum quod ex malo, dicitur ex Gogo, nam ‘Gogus’ est cultus in externis absque interno, et inde idololatricus, qualis fuit ²⁶ Judaeorum omni tempore; quod Gogus tale sit, videatur n. 1151.

[22] Ex obscuro quod est naturalis hominis, ²⁷ tam exoritur verum, ²⁷ quam oritur falsum; quando homo ²⁸ se illuminari patitur per Verbum a Domino, tunc obscurum ejus fit lucidum, aperitur enim via interna, ita fit influxus et communicatio per caelum a Domino; at quando se non illuminari patitur per Verbum a Domino, sed per propriam intelligentiam, tunc obscurum ejus fit tenebrosum, ita falsum, clauditur enim via interna, et non fit influxus et communicatio per caelum a Domino, modo talis ut apparere possit sicut homo externa forma, cogitando ex malo et falso, et quoque loquendo; inde est quod ‘septentrio’ apud illos verum, et apud hos falsum significet; illi enim ab obscuro ascendunt, hoc est, elevantur ad lucem, hi autem ab obscuro descendunt, hoc est, se removent a luce; ²⁹ ita illi ad meridiem feruntur, hi autem ad tartara.

[23] Quod ‘septentrio’ sit caligo falsi, et ‘meridies’ lux veri, evidenter patet apud Danielem ubi agitur de ariete et hirco caprarum; ut et de rege meridiei et rege septentrionis; de ariete et hirco caprarum, Quod aries cornuferiret versus occidentem, et versus septentrionem, et versus meridiem, ita ut omnes bestiae non consisterent coram eo; ... et quod hircus caprarum veniret ab occidente super omnes facies terrae:... et ex uno cornu ³⁰ ejus exiret cornu, quod cresceret valde versus meridiem, et versus ortum, et versus decus, 8:4, 5, 9: ³¹ de rege meridiei et rege septentrionis, ubi per ‘regem meridiei’ significantur illi qui in cognitionibus veri, et per ‘regem septentrionis’ illi qui in falso ³² ,

Quod sub finem annorum consociabunt se, ita ut filia regis meridiei veniet ad regem septentrionis ad faciendum rectitudines, sed non obtinebit brachium vires:... surget e stemmate... qui veniet in munimentum regis septentrionis, ... et praevalebit; ... et captivitatem abducet in Aegyptum:... veniet in regnum rex meridiei, ... et pugnabit cum rege septentrionis:... revertetur rex septentrionis, et sistet multitudinem magnam prae priore:... multi stabunt contra regem meridiei:... veniet rex septentrionis... et capiet urbem munitionum, ... et destruet multa:... rex meridiei commiscebit se bello cum exercitu magno, sed non consistet, quia cogitabunt contra illum cogitationes:... post redibit, ... sed non erit sicut prius; ... populus cognoscentium Deum suum confirmabunt se:... tandem in tempore finis collidetur cum eo rex meridiei, ideo quasi procella in illum irruet rex septentrionis cum curru et equitibus; ... in terra decoris multi corruent:... sed rumores terrebunt eum ab ortu et a septentrione, ut exeat cum ira magna; ... venturus est ad finem suum, nec auxilians illi, 11:1 ad f.

Quod ‘rex meridiei’ sint illi qui in luce veri, et ‘rex septentrionis’ illi qui in umbra primum, et dein in caligine falsi, ³³ a singulis ibi constare potest, ³⁴ ita quod status Ecclesiae, quomodo ³⁵ successive pervertitur, describatur: ‘reges meridiei et septentrionis’ vocantur, quia per ‘reges’ in sensu interno Verbi significantur vera, et in opposito falsa, n. 1672, 2015, 2069; et per ‘regna’ illa quae sunt veri, ac in opposito sensu illa quae sunt falsi, n. 1672, 2547.

Poznámky pod čarou:

2015. Quod ‘reges ex te exibunt’ significet quod ab Ipso omne verum, constat a significatione ‘regis’ in Verbo tam historico quam prophetico quod sit verum, ut dictum n. 1672, sed nondum ita ostensum; ex significatione ‘gentium’ quod sint bona, et ex significatione ‘regum’ quod sint vera, constare potest qualis est sensu: internus Verbi, tum quam remotus sit a sensu litterae: qui legit Verbum cumprimis historicum, nusquam aliter credit quam quod ‘gentes’ ibi sint gentes, et ‘reges’ ibi sint reges, et sic quod agatur de ¹ gentibus in ipsissimo Verbo quae nominantur, deque regibus; sed idea gentium tum regum, prorsus perit cum excipitur ab angelis, et loco eorum succedit bonum et verum; hoc non potest non apparere ut peregrinum immo ut paradoxon, sed usque ita se habet; constare quoque cuivis potest ex eo, si in Verbo significarentur gentes per ‘gentes’, et rege: per ‘reges’, tunc Verbum Domini ² vix plus involveret quam aliud quoddam historicum aut aliud scriptum et sic foret mundanum, cum tamen in Verbo nihil non est Divinum, ita caeleste et spirituale;

[2] ut solum in hoc versu, quod ‘Abraham fructificaretur, et daretur in gentes atque reges ex illo exirent’, quid hoc nisi mere mundanum, et prorsus nihil caeleste; est enim in illis modo gloria mundi quae plane ³ nihil es in caelo; at si Verbum Domini, erit gloria caeli et nulla mundi; quare etiam sensus litterae prorsus obliteratur et evanescit cum transit in caelum, et purificatur ita ⁴ ut nihil mundani immixtum sit, nam per ‘Abraham’ non intelligitur Abraham sed Dominus, per fructificari non posteritas ejus quae cresceret in valde valde sed bonum Humanae Essentiae Domini in infinitum; per ‘gentes’ non gentes sed bona; et per ‘reges’ non reges sed vera; manente usque historico secundum sensum litterae in sua veritate, nam verum erat quod ita dictum Abrahamo, tum quod ita fructificatus, et quod fuerint gentes ex eo, tum etiam reges.

[3] Quod ‘reges’ significent vera, constare potest ex his locis:

apud Esaiam,

Aedificabunt filii alienigenae muros tuos, et reges eorum ministrabunt tibi; ... suges lac gentium et uber regum suges, 60:10, 16;

quid ‘sugere lac gentium, et uber regum’, nusquam patet ex littera sed ex sensu interno, in quo est donari bonis et instrui veris:

apud Jeremiam,

Intrabunt per portas civitatis hujus reges, et principes, sedentes super throno Davidis, equitantes curru et equis, 17:25; 22:4;

‘equitare curru et equis’ est propheticum, quod significat abundantiam intellectualium, ut a permultis apud Prophetas constare potest; ita quod ‘per portas civitatis intrabunt reges’ ⁵ significetur in sensu interno quod imbuerentur veris fidei; hic Verbi sensus est caelestis in quem mundanus litterae transit:

[4] apud eundem,

Jehovah sprevit in indignatione irae Suae regem et sacerdotem... subsiderunt in terram portae Zionis, perdidit et confregit vectes ejus; rex et principes inter gentes, non lex, Thren. 2:6, 9;

ibi ‘rex’ pro vero fidei: ‘sacerdos’ pro bono charitatis: ‘Zion’ pro Ecclesia, quae ‘perditur, et cujus vectes confringuntur’: inde ‘rex et principes inter gentes’, hoc est, verum et illa quae sunt veri, exulabunt usque adeo ut ‘non sit lex’, hoc est, aliquid doctrinae fidei ⁶ :

apud Esaiam,

Antequam sciat puer reprobare malum, et eligere bonum, relinquetur humus, quam tu fastidis coram binis regibus suis, 7:16;

ubi de Adventu Domini: ‘humus quae relinquetur’ pro fide quae tunc nulla, cujus vera sunt ‘reges’ quae ‘fastidirentur’:

[5] apud eundem,

Tollam ad gentes manum Meam, et ad populos exaltabo signum Meum, et afferent filios tuos in sinu, et filiae tuae super humero apportabuntur, erunt reges nutritii tui, et dominae eorum lactatrices tuae, 49:22, 23;

‘gentes et filiae’ pro bonis; ‘populi et filii’ pro veris, ut in Parte Prima ostensum; quod ‘gentes’ pro bonis, n. 1259, 1260, 1416, 1849: quod ‘filiae’ similiter, n. 489-491: ‘populi’ pro veris, n. 1259, 1260; quod ‘filii’ similiter, n. 489, 491, 533, 1147: ‘reges’ itaque pro veris in genere ex quibus nutrientur, et ‘dominae’ pro bonis ex quibus lactabuntur; sive dicas bona et vera, sive illos qui in bonis et veris, idem est:

[6] apud eundem,

⁷ Asperget gentes multas, super illo compriment reges os suum, quia quod narratum est illis, viderunt, et quod non audiverunt, intellexerunt, 52:15;

ubi de Adventu Domini; ⁸ ‘gentes’ pro illis qui bonis afficiuntur, ‘reges’ pro illis qui veris':

apud Davidem,

Nunc reges intelligentes sitis, erudimini judices terrae; servite Jehovae in timore, et exsultate in tremore; osculamini Filium, ne forte irascatur, et pereatis in via, Ps. 2:10-12;

‘reges’ pro illis qui in veris sunt; qui quoque ex veris passim vocantur ‘filii regis’; ‘Filius’ hic pro Domino, Qui hic Filius dicitur ⁹ , quia est ipsum Verum, et ab Ipso omne verum:

[7] apud Johannem, Canent canticum novum, Dignus es qui accipias Librum, et aperias sigilla ejus; ... fecisti nos Deo nostro reges et sacerdotes, ut regnemus super terra, Apoc. 5:9, 10;

ubi qui in veris sunt, appellantur ‘reges’; Dominus etiam illos appellat filios regni, apud Matthaeum, Qui seminat bonum semen est Filius hominis, ager est mundus, semen sunt filii regni, et zizania sunt filii mali, 13:37, 38:

apud Johannem, Sextus angelus effudit phialam suam super fluvium magnum Euphratem, cujus exsiccata est aqua, ut pararetur via regum, qui ab oriente solis, Apoc. 16:12;

quod per ‘Euphratem’ non significetur Euphrates, nec per ‘reges ab oriente solis’ reges inde, constat; quid per ‘Euphratem’, videatur n. 120, 1585, 1866; inde patet quid ‘via regum qui ab oriente solis’ quod sint vera fidei quae a bonis amoris:

[8] apud eundem,

Gentes quae salvantur, in luce ejus ambulabunt, et reges terrae afferent gloriam et honorem suum in eam, Apoc. 21:24;

ubi ‘gentes’ pro illis qui sunt in bonis; ‘reges terrae’ pro illis qui sunt in veris, quod etiam inde liquet quia ibi prophetica sunt non historica:

apud eundem,

Cum meretrice magna, sedente super aquis multis, scortati sunt reges terrae, et inebriati sunt vino scortationis ejus, Apoc. 17:2: et alibi, Babylon ex vino [furoris] scortationis suae potavit omnes gentes, et reges terrae cum ea scortati sunt, Apoc. 18:1, 3, 9;

ibi similiter quod per ‘reges terrae’ non significentur reges, constat, agitur enim de falsificatione et adulteratione doctrinae fidei, hoc est, veri, quae est ‘scortatio’; ‘reges terrae’ pro veris quae falsificata et ¹⁰ adulterata:

[9] apud eundem,

Decem cornua quae vidisti, decem reges sunt, qui nondum regnum acceperunt, sed ¹¹ potestatem tanquam reges ¹² unam horam accipiunt cum bestia; hi unam mentem habebunt, et potentiam et potestatem suam tradent bestiae, Apoc. 17:12, 13;

quod hic reges non sint reges, cuivis quoque patet, alioquin prorsus non ¹³ intelligibile foret quod ‘decem reges tanquam reges ¹² unam horam potestatem ¹⁴ acciperent’; similiter quae apud eundem,

Vidi bestiam et reges terrae, et exercitus eorum congregatos ad faciendum bellum cum sedente super equo, et cum exercitu ejus, Apoc. 19:19;

quod ‘sedens super equo’ sit Verbum Dei, aperte dicitur, ibid. vers. 13, contra quod congregati dicuntur reges terrae; ‘bestia’ pro bonis amoris profanatis, ‘reges’ pro veris fidei adulteratis; ‘reges terrae’ dicuntur quia intra Ecclesiam; quod ‘terra’ sit Ecclesia, n. 662, 1066, 1067, 1262; ‘equus albus’ pro intellectu veri; ‘sedens super equo’ pro Verbo. Adhuc manifestius apud Danielem, cap. xi, ubi agitur de bello inter ‘regem meridiei’, et ‘regem septentrionis’, per quae significantur vera et falsa quae pugnarunt; pugnae per bellum historice etiam ibi describuntur.

[10] Quia ‘rex’ significat verum, constare potest quid in sensu interno sit quod Dominus dicatur Rex, tum etiam Sacerdos, ut et quid apud Dominum repraesentarunt reges, et quid sacerdotes; ‘reges’ repraesentarunt Divinum Ipsius Verum, et ‘sacerdotes’ Divinum Ipsius Bonum; omnes leges ordinis quibus Dominus gubernat universum ut Rex, sunt vera; omnes autem leges quibus gubernat universum ut Sacerdos et quibus etiam ipsa vera regit, sunt bona; nam regimen ex solis veris damnaret unumquemvis ad infernum, sed regimen ex bonis, tollit inde, et elevat in caelum, videatur n. 1728; quia haec bina apud Dominum sunt conjuncta, etiam antiquitus repraesentabatur per regium conjunctum sacerdotali, ut apud Malchizedekum qui fuit rex Shalem et simul sacerdos Deo Altissimo, Gen. 14:18;

et postea apud Judaeos ubi Ecclesia repraesentativa, in sua forma instituta, per judices et sacerdotes, dein per reges;

[11] at quia ‘reges’ repraesentarent vera, quae non imperare debuerunt, ex causa, ut dictum, quia damnant, ideo id ¹⁵ tantum displicuit ut increparentur, et descriptum quale sit verum in se spectatum, per jus regis, 1 Sam. 8:11-18, et prius per Mosen, Deut. 17:14-18, mandatum quod eligerent verum genuinum quod ex bono, non spurium, et quod illud non ratiociniis et scientificis conspurcarent; haec sunt quae involvit praescriptio de rege apud Mosen loco citato, quod nusquam aliquis ex sensu litterae videre potest, sed usque patet ex singulis in sensu interno, et inde quod nihil aliud per ‘regem’ et ‘regium’ repraesentatum et significatum fuerit quam verum.

Poznámky pod čarou: