10137. En een drankoffer van het vierendeel van een hin wijn; dat dit betekent het geestelijk ware zoveel als voor de verbinding genoeg is, staat vast uit de betekenis van de wijn, namelijk het ware, nrs. 1071, 1798, 6377, hier het geestelijk ware dat overeenstemt met het goede uit het hemelse, dat wordt aangeduid met de meelbloem gemengd met olie, nr. 10136; want waar in het Woord wordt gehandeld over het goede, daar wordt ook gehandeld over het ware en wel over het ware van hetzelfde geslacht als waaruit het goede is.

De oorzaak hiervan is dat alle en de afzonderlijke dingen in de hemel en eveneens in de wereld, betrekking hebben op het goede en het ware en op het een en het ander, opdat zij iets zijn, want het goede zonder het ware is het goede niet en het ware zonder het goede is het ware niet, zie de nrs. 9263, 9314.

Vandaar is het, dat wanneer het spijsoffer, dat het brood was, werd geofferd, ook een drankoffer, dat de wijn was, werd geofferd, evenzo in het Heilig Avondmaal.

Vandaar is het, dat met het drankoffer van wijn hier wordt verstaan het ware dat overeenstemt met het goede, dat wordt aangeduid met het spijsoffer, waarover eerder, en uit de betekenis van het vierendeel van een hin, namelijk zoveel als genoeg is voor de verbinding, zie nr. 10136.

Eenieder kan zien dat onder het spijsoffer, dat het brood was en onder het drankoffer, dat de wijn was, niet louter brood en wijn wordt verstaan, maar iets van de Kerk en van de hemel, dus geestelijke en hemelse dingen die van de hemel en van de Kerk zijn.

Waartoe zou het anders gediend hebben om op het vuur van het altaar brood en wijn te zetten; zou dit aangenaam geweest zijn voor Jehovah of zou dit Hem tot een reuk van rust zijn geweest, zoals het wordt gezegd en zou dit de mens hebben kunnen ontzondigen?

Wie heilig over het Woord denkt, kan niet denken dat zoiets aards Jehovah zou behagen, indien er niet een dieper en innerlijker Goddelijke in was gelegen.

Wie gelooft dat het Woord Goddelijk is en geestelijk waar dan ook, moet in elk geval geloven, dat in de afzonderlijke teksten daar een verborgenheid van de hemel schuilt, maar dat het tot dusver niet bekend is geweest waar deze verborgenheid schuilt.

De oorzaak hiervan is, dat het niet bekend was dat er een innerlijke zin, die geestelijk en Goddelijk is, in de afzonderlijke dingen daarin is gelegen en dat er engelen bij ieder mens zijn die zijn gedachten doorvatten en het Woord wanneer het door hem wordt gelezen, geestelijk vatten en dat dan door hen, uit de Heer, het heilige invloeit en dat er zo door hen verbinding is van de hemel met de mens, dus verbinding van de Heer door de hemelen heen met hem.

Om die oorzaak is zulk een Woord aan de mens gegeven, waardoor op die wijze uit de Heer kan worden gezorgd voor zijn heil en niet anders.

Dat het spijsoffer, dus het brood, het goede van de liefde betekent en dat het drankoffer, dus de wijn, het goede van het geloof betekent en dat deze op die wijze door de engelen worden doorvat, kan vaststaan uit alle bijzonderheden die in het Woord over het spijsoffer en over het drankoffer worden vermeld, zoals bij Joël: ‘Spijsoffer en drankoffer is van het huis van Jehovah afgesneden; de priesters, de dienaren van Jehovah, hebben gerouwd, het veld is verwoest, het land rouwt, omdat het koren is verwoest, de most is verdroogd, de olie kwijnt, de wijnstok is verdroogd en de vijgenboom kwijnt; huilt, gij dienaren van Jehovah, omdat het spijsoffer en het drankoffer is geweerd van het huis van onze God, omdat de dag van Jehovah nabij is en zoals een verwoesting komt hij van Schaddai’, (Joël 1:9-15).

Daar wordt gehandeld over de laatste tijd van de Kerk, wanneer er niet langer het goede van de liefde en van het ware van het geloof is, wat daarmee wordt aangeduid dat de dag van Jehovah nabij is en zoals een verwoesting van Schaddai komt.

Daaruit blijkt dat met het spijsoffer en het drankoffer, die zijn afgesneden van het huis van Jehovah, met het veld dat verwoest is, met de most die verdroogt, met de olie die kwijnt en met de wijnstok en de vijgenboom, zulke dingen worden aangeduid die van de Kerk en van de hemel zijn.

Wat zij echter betekenen, leert de innerlijke zin; daaruit blijkt, dat met het veld de Kerk wordt aangeduid ten aanzien van de opneming van het ware, zie de nrs. 3766, 4982, 7502, 7571, 9295: met het land de Kerk ten aanzien van het goede, nr. 9325; met het koren al het goede van de Kerk, nrs. 5295, 5410, 5959, met de most al het ware van de Kerk, nr. 3580, met de olie het goede van de liefde, nrs. 4582, 4638, 9780, met de wijnstok het innerlijk goede van de geestelijke Kerk, nrs. 5113, 6376, 9277, met de vijgenboom het uiterlijk goede, nrs. 217, 4231, 5113.

Daaruit blijkt dat het spijsoffer en het drankoffer zijn de eredienst vanuit het goede van de liefde en vanuit het goede van het geloof.

Bij Maleachi: ‘Het spijsoffer zal Ik niet aannemen uit uw handen; want van de opgang der zon tot aan haar ondergang de Naam van Jehovah groot onder de natiën en in alle plaats Mijn Naam reukwerk toegebracht en een rein spijsoffer’, (Maleachi 1:10,11).

Dat daar onder het spijsoffer ook niet een spijsoffer wordt verstaan, noch onder het reukwerk een reukwerk, is duidelijk, want er wordt gehandeld over de Kerk bij de natiën, bij wie er toch geen spijsoffer was.

Er wordt immers gezegd, ‘van de opgang der zon tot aan haar ondergang de Naam van Jehovah groot onder de natiën en in alle plaats een rein spijsoffer en een reukwerk’.

Dat het reukwerk de aanbidding is uit het goede van het geloof, zie nr. 9475.

Evenzo bij David: ‘Aanvaard zijn mijn gebeden, een reukwerk voor U, de opheffing van mijn handen, het spijsoffer van de avond’, (Psalm 141:2).

Het spijsoffer van de avond is het goede van de liefde in de uiterlijke mens.

Bij Jesaja: ‘Gij zijt hittig geworden tot de goden onder alle groene boom; ook hebt gij dezelve een drankoffer uitgestort; gij hebt een geschenk doen opklimmen, gij offert een geschenk aan de koning in olie en gij vermenigvuldigt uw specerijen en gij vernedert u tot de hel’, (Jesaja 57:6,9).

Daar wordt gehandeld over de eredienst vanuit de boosheden en de valsheden die uit de hel zijn; de goden zijn in de innerlijke zin de valsheden, want zij die andere goden hebben vereerd, noemden hen weliswaar bij naam, maar toch waren het de valsheden vanuit de boosheden die zij vereerden.

Dat de vreemde goden in het Woord de valsheden zijn, zie de nrs. 4402, 8941; de groene boom is al het ontvankelijke, verstandelijk opnemende en bevestigende van het valse, nrs. 2722, 2972, 4552, 7692; groen is de gevoeligheid, nr. 7691; hittig worden is de gloed van de eredienst. het vuur immers waarvandaan de hitte is, is de liefde in de ene en de andere zin, nrs. 5215, 6832, 7575; een drankoffer uitstorten, is de eredienst vanuit de valsheden van het boze; een geschenk offeren aan de koning in olie, is de satan vereren vanuit het boze; het geschenk in olie is het spijsoffer; de specerijen vermenigvuldigen is de reukwerken vermenigvuldigen, waarmee de aanbiddingen worden aangeduid, nr. 9475 en daarom wordt ook gezegd dat hij zich vernedert tot de hel.

Hieruit kan vaststaan dat het spijsoffer, dat het brood was en het drankoffer dat de wijn was, zulke dingen betekenen die van de hemel en van de Kerk zijn, namelijk hemelse spijs en drank, eender als het brood en de wijn in het Heilig Avondmaal, met als genoemde oorzaak dat de hemel zich verbindt met de mens door het Woord, dus de Heer door de hemel door middel van het Woord.

Aangezien het Goddelijke van het Woord in zulke dingen bestaat, voedt het dan niet alleen het menselijk gemoed, maar ook het gemoed van de engelen en maakt dat de hemel en de wereld één zijn.

Hieruit kan eveneens vaststaan dat alle en de afzonderlijke dingen die over het spijsoffer en het drankoffer of over het brood en de wijn in het Woord zijn gezegd en bevolen, van binnen, in zich, Goddelijke verborgenheden bevatten; zoals dat het spijsoffer zou zijn van meelbloem, waarop olie zou zijn en eveneens wierook en dat het in elk geval zou worden gezouten en dat het ongezuurd of ongegist zou zijn en dat de verhouding van de samenstelling ervan een andere zou zijn wanneer een lam zou worden geofferd, een andere wanneer een ram, een andere wanneer een var en eveneens een andere in de schuld- en zondeslachtoffers, dan in de overige slachtoffers; evenzo een andere verhouding van de wijn in het drankoffer.

Indien de afzonderlijke dingen niet hemelse verborgenheden hadden behelsd, zouden geenszins zulke dingen in toepassing op de verschillende rituelen van de eredienst zijn bevolen.

Opdat deze dingen zich in één overzicht aan de blik voordoen, is het geoorloofd ze in hun orde voor te leggen: ‘In de dank-slachtoffers en dank-brandoffers was voor ieder lam het spijsoffer van één tiende van een efa meelbloem, gemengd met het vierde van een hin olie; en de wijn in het drankoffer het vierde van een hin.

Voor iedere ram was het spijsoffer van twee tienden meelbloem en het derde van een hin olie; van de wijn in het drankoffer het derde van een hin.

Voor iedere var was het spijsoffer van drie tienden meelbloem gemengd met olie, de helft van een hin en van de wijn in het drankoffer de helft van een hin’, (Numeri 15:4-12; 28:10-12,20,21,28,29; 29:3,4,9,10,14,15,18,21,24,27,30,33,37).

Dat er voor het lam een andere verhouding van de hoeveelheid meelbloem, olie en wijn was, dan voor de ram en de var, had als oorzaak dat het lam het binnenste goede van de onschuld betekende, de ram het middelste goede van de onschuld en de var het laatste of uiterlijk goede van de onschuld.

Er zijn immers drie hemelen: een binnenste, een middelste en een laatste, vandaar zijn er eveneens drie graden van het goede van de onschuld.

De toenamen ervan van het eerste tot het laatste wordt aangeduid door de toenemende mate van meelbloem, olie en wijn.

Men moet weten dat het goede van de onschuld de ziel zelf van de hemel is, omdat dit goede alleen ontvankelijk is voor de liefde, de naastenliefde en het geloof, die de hemelen maken.

Dat het lam het binnenste goede van de onschuld is, zie de nrs. 3994, 10132; dat de ram het middelste of innerlijk goede van de onschuld is, nr. 10042 en dat de var het laatste of het uiterlijk goede van de onschuld is, nrs. 9391, 9990.

In de slachtoffers echter voor de belijdenis ‘was het spijsoffer van ongezuurde koeken gemengd met olie, van ongezuurde vladen gezalfd met olie, koeken gemengd met olie van geroost meelbloem, benevens gedesemde koeken van brood’, (Leviticus 7:11,12); en in de schuld- en zondeslachtoffers was het spijsoffer ‘van het tiende van een efa meelbloem’, maar geen olie en wierook daarop’, (Leviticus 5:11).

Dat geen olie en wierook op het spijsoffer van het zonde- en schuldslachtoffer zou worden gegeven, had als oorzaak, dat met de olie het goede van de liefde wordt aangeduid en met de wierook het ware van dat goede en met het zonde- en schuldslachtoffer de zuivering en de ontzondiging van de boosheden en de valsheden daaruit wordt aangeduid, die daarom niet moesten worden vermengd met het goede en het ware daaruit.

Bovendien, zie met betrekking tot het spijsoffer van Aharon en van diens zonen op de dag waarop zij werden gezalfd, (Leviticus 6:13-15; over ‘het spijsoffer van de eerstelingen van de oogst’, (Leviticus 2:14,15; 23:10,12,13,17); over ‘het spijsoffer van de Nazireeër’, (Numeri 6); over ‘het spijsoffer van de ijverzucht’, (Numeri 5); en over ‘het spijsoffer van de van melaatsheid gereinigde’ (Leviticus 14); en over ‘het spijsoffer, in de oven gekookt, over het spijsoffer van de pan en over het spijsoffer van de ketel’, (Leviticus 2:3-7).

Dat ‘er geen zuurdesem zal zijn in het spijsoffer, noch enige honing en dat het spijsoffer in elk geval zou worden gezouten’, zie de verzen 10,11,13.

Dat er geen zuurdesem en honing zou zijn in het spijsoffer, had als oorzaak dat het zuurdesem het valse vanuit het boze is en de honing het uiterlijk verkwikkelijke, dus vermengd met het verkwikkelijke van de liefde van de wereld, waardoor ook het hemelse goede en ware zou gisten en zo worden verstrooid; en dat het in elk geval zou worden gezouten, had als oorzaak dat het zout betekende, het ware dat verlangt naar het goede, dus het ene en het andere verbindend.

Dat het zuurdesem het valse vanuit het boze is, zie de nrs. 2342, 7906, 8051, 9992; dat de honing het uiterlijk verkwikkelijke is, dus van de liefde in de ene en de andere zin, nr. 5620 en dat het zout het verlangen is van het ware naar het goede, nr. 9207.

2722. Dat de woorden ‘Hij plantte een bos in Beerscheba’ de leer daarvan betekenen met de erkentenissen en de hoedanigheid ervan, blijkt uit de betekenis van het bos en uit de betekenis van Beerscheba. Wat de bossen betreft: in de Oude Kerk werd de heilige eredienst op bergen en in bossen gehouden; op bergen, omdat bergen de hemelse dingen van de eredienst betekenden en in bossen, omdat bossen de geestelijke dingen daarvan betekenden. Zolang deze Kerk, de Oude dus, in haar eenvoud was, was hun eredienst op de bergen en in de bossen heilig, om deze reden, dat de hemelse dingen, die van de liefde en de naastenliefde zijn, werden uitgebeeld door dingen, die hoog en verheven waren, zoals bergen en heuvels; en de geestelijke dingen, die daaruit voortvloeien, door vruchtdragende en bladerrijke dingen, zoals tuinen en bossen. Maar nadat de dingen van uitbeeldende en aanduidende aard afgodisch begonnen te worden en wel hierdoor, dat zij uiterlijke dingen zonder innerlijke vereerden, werd deze heilige eredienst profaan en daarom werd het hun verboden de eredienst te houden op bergen en in bossen. Dat de Ouden de heilige eredienst op bergen hielden, kan blijken uit het 12de hoofdstuk van Genesis ten aanzien van Abraham:

‘Hij brak op van daar naar de berg tegen het oosten van Beth-El, en sloeg zijn tent op, zijnde Beth-El aan de zee, en Ai tegen het oosten; en hij bouwde daar een altaar; en hij riep de naam aan van Jehovah’, (Genesis 8);

nrs. 1449-1455;

en uit de betekenis van de berg, namelijk het hemelse van de liefde, nrs. 795, 796, 1430.

Dat zij de heilige eredienst ook in bossen hielden, blijkt uit hetgeen in dit vers voorkomt:

‘Abraham plantte een bos in Beerscheba, en riep aldaar aan de naam van de God der eeuwigheid’; verder uit de betekenis van de hof, namelijk het inzicht, nrs. 100, 108, 1588 en van de bomen, te weten innerlijke gewaarwordingen, nrs. 103, 2163.

Dat dit verboden werd, blijkt uit hetgeen volgt, bij Mozes:

‘Gij zult geen bos planten van enige boom bij het altaar van Jehovah, uw God, dat gij u maken zult; en gij zult u geen opgericht beeld stellen, hetwelk Jehovah, uw God, haat’, (Deuteronomium 16:21, 22).

Bij dezelfde:

‘De altaren van de natiën zult gijlieden vernietigen, hun opgerichte beelden zult gij verbreken en hun bossen zult gij afhouwen’, (Exodus 34:13) ‘en dat zij de bossen met vuur verbranden zouden’, (Exodus 12:3). Daar de Joden en de Israëlieten, bij wie de uitbeeldende ritus van de Oude Kerk was ingevoerd, alleen in de uiterlijke dingen waren, en in hun hart ook niets anders dan afgodendienaren waren, en niet wisten, noch weten wilden, wat het innerlijke was en wat het leven na de dood en ook dat het rijk van de Messias een hemels rijk was, hielden zij, zo vaak zij vrij waren, een profane eredienst op de bergen en heuvels, en eveneens in bossen en wouden; verder maakten zij zich ook in plaats van bergen en heuvels, hoogten en in plaats van bossen, gesneden afbeeldingen van een bos, zoals blijken kan uit vele plaatsen in het Woord, zoals in het boek Richteren:

‘De zonen Israëls dienden de Baäls en de bossen’, (Richteren 3:7);

in het boek der Koningen:

‘Israël maakte bossen, Jehovah tot toorn verwekkende’, (1 Koningen 14:15);

en elders:

‘Jehudah bouwde zich hoogten en opgerichte beelden, en bossen op alle hoge heuvel en onder alle bladrijke boom’, (1 Koningen 14:23);

elders:

‘Israël bouwde zich hoogten in alle steden, en zij hadden zich staande beelden opgericht en bossen op alle hoge heuvel, en onder alle bladrijke boom’, (2 Koningen 17:9, 10);

en elders:

‘Manasse, koning van Jehudah, richtte Baäl altaren op en maakte een bos, gelijk als Achab, de koning van Israël gemaakt had, en hij stelde een gesneden beeld van het bos, dat hij gemaakt had, in het huis van God’, (2 Koningen 21:3, 7) waaruit duidelijk blijkt, dat zij zich ook gesneden beelden van een bos maakten; dat deze vernietigd werden door koning Joschia eveneens daar:

‘Joschia deed uit de tempel van Jehovah alle vaten brengen, die voor Baäl en het bos gemaakt waren en voor de zon en de maan en voor al het heir der hemelen, en hij verbrandde die buiten Jeruzalem, en de huizen welke de vrouwen daar geweven hadden voor het bos; ook verbrandde hij de bossen, die Salomo gemaakt had, alsmede het bos in Beth-El, dat Jeroboam had gemaakt’, (2 Koningen 23:4, 6, 7, 13-15) behalve dat door koning Chiskia dergelijke dingen zijn uitgeroeid, eveneens daar:

‘Chiskia, koning van Jehudah, nam de hoogten weg en brak de opgerichte beelden en roeide de bossen uit, en verbrijzelde de koperen slang, die Mozes gemaakt had’, (2 Koningen 18:4);

dat de koperen slang heilig was in de tijd van Mozes, staat vast, maar toen het uiterlijke werd vereerd, werd het ontwijd en verbrijzeld, om dezelfde reden als het verboden werd de eredienst op bergen en in bossen te houden. Deze dingen komen nog duidelijker uit bij de profeten; bij Jesaja:

‘Die hittig zijt met goden onder alle bladerrijke boom, slachtende de kinderen aan de rivieren, onder de hoeken der steenrotsen; ook hebt gij de rivieren drankoffer gestort, gij hebt een gave geofferd, op een hoge en verheven berg hebt gij uw woning gesteld en daarheen klom gij op om slachtoffer te offeren’, (Jesaja 57:5-7).

Bij dezelfde:

‘Te dien dage zal de mens zien naar zijn Maker en zijn ogen zullen tot de Heilige Israëls zien; en hij zal niet aanschouwen de altaren, het werk zijner handen en hetgeen zijn vingers gemaakt hebben, zal hij niet aanzien en de bossen en de zonnebeelden’, (Jesaja 17:7, 8).

Bij Micha:

‘Ik zal uw gesneden beelden en uw opgerichte beelden uit het midden van u uitroeien, en gij zult u niet meer neerbuigen voor het werk van uw handen; en Ik zal uw bossen uit het midden van u uitroeien, Ik zal uw steden verdelgen’, (Micha 5:12, 13).

Bij Ezechiël:

‘Dat de verslagenen in het midden van hun afgoden zijn, rondom hun altaren op alle verheven heuvel, op alle toppen der bergen en onder alle bladerrijke boom en onder alle dichte eik, de plaats waar zij al hun goden een reuk der rust gaven’, (Ezechiël 6:13). Hieruit blijkt nu duidelijk uit welke oorsprong de afgodische eredienst voortkwam, namelijk dat zij de voorwerpen van uitbeeldende en aanduidende aard vereerden. De Oudsten, die voor de vloed waren, zagen in alles en in elke bijzonderheid, zoals in bergen, heuvels, in vlakten, dalen, tuinen en bossen en wouden, in rivieren en wateren, in velden en akkers, in bomen van allerlei soort, ook in dieren van allerlei soort, in de lichten aan de hemel, iets dat uitbeeldend en aanduidend was van het rijk van de Heer, maar nooit hingen zij met hun ogen, nog minder met hun gemoed, aan de voorwerpen, maar deze waren middelen voor hen om te denken over de hemelse en geestelijke dingen, die tot het rijk van de Heer behoren; en wel in die mate, dat er hoegenaamd niets in de gehele natuur was, dat voor hen daartoe niet als middel diende. Op zichzelf beschouwd is het ook zo, dat alle dingen in de natuur tot in bijzonderheden uitbeelden, hetgeen heden ten dage een verborgenheid is en nauwelijks door iemand geloofd wordt. Maar nadat het hemelse, dat tot de liefde tot de Heer behoort, te gronde was gegaan, was het menselijk geslacht niet langer in deze staat, namelijk dat het door de voorwerpen als middelen de hemelse en geestelijke dingen van het rijk van de Heer zag; maar toch wisten de Ouden na de vloed door overleveringen en door de verzamelingen van sommigen, dat deze dingen zo’n betekenis hadden; en daar zij dit betekenden, hielden zij ze ook heilig; vandaar de uitbeeldende eredienst van de Oude Kerk, welke Kerk, omdat zij geestelijk was, niet in de innerlijke gewaarwording was, dat het zo was, maar in de erkentenis, want zij was betrekkelijk in het duistere, nr. 2715. Niettemin vereerden de mensen van deze Kerk geen uiterlijke dingen, maar door middel van uiterlijke dingen, dachten zij aan innerlijke dingen, en vandaar waren zij , wanneer zij in deze uitbeeldende en aanduidende dingen waren, in het heilige van de eredienst. Zij konden dit ook, omdat zij in de geestelijke liefde waren, dat wil zeggen in de naastenliefde, waarvan zij het wezen van de eredienst maakten; en daarom kon van de Heer het heilige in hun eredienst vloeien. Toen echter de staat van het menselijk geslacht zo veranderd en verkeerd was geworden, dat zij zichzelf van het goede van de naastenliefde verwijderden en dus ook niet meer geloofden dat er een hemels rijk bestond of een leven na de dood, maar dat zij in een soortgelijke staat als de dieren waren, uitgezonderd dan alleen dat zij konden denken – zoals ook heden ten dage wordt geloofd – toen werd de heilige uitbeeldende eredienst in afgoderij verkeerd en werden de uiterlijke dingen vereerd. Vandaar was bij vele natiën in die tijd, ook bij de Joden en de Israëlieten, de eredienst niet een uitbeeldende eredienst, maar een eredienst met uitbeeldende en aanduidende dingen, dat wil zeggen van uiterlijke dingen zonder de innerlijke. Wat de bossen in het bijzonder betreft, deze hadden bij de Ouden een verschillende betekenis en wel overeenkomstig de soorten van de bomen die daar waren. Bossen waar olijfbomen waren, betekenden de hemelse dingen van de eredienst; bossen waar wijnstokken waren, betekenden de geestelijke dingen ervan; bossen echter waar vijgenbomen, ceders, dennen, populieren en eiken waren, verschillende dingen die tot de hemelse en geestelijke dingen behoorden. Hier wordt eenvoudig gesproken van een bos of van geboomte en dit betekent de dingen, die tot het redelijke behoren, die aan de leer en de erkentenissen ervan zijn toegevoegd; want bomen betekenen in het algemeen innerlijke gewaarwordingen, zie nrs. 103, 2163, maar wanneer zij betrekking hebben op de geestelijke Kerk, betekenen zij erkentenissen, omdat de mens van de geestelijke Kerk geen andere innerlijke gewaarwordingen heeft dan die, welke door erkentenissen uit de leer of het Woord ontstaan, want deze worden zaak van zijn geloof en dus van het geweten, waaruit innerlijke gewaarwording ontstaat.