9296. En het feest der inzameling in de uitgang des jaars, in uw inzamelen uw werken uit het veld; dat dit betekent de eredienst vanuit een dankbaar gemoed vanwege de inplanting van het goede vandaar, dus vanwege de wederverwekking en de volledige bevrijding van de verdoemenis, staat vast uit de betekenis van het feest, namelijk de eredienst van de Heer en de dankzegging, nr. 9286, 9287, 9294, dus de eredienst vanuit een dankbaar gemoed; uit de betekenis van de inzameling, wanneer het wordt gezegd van de inplanting van het ware in het goede, dus de inplanting zelf van het goede; uit de betekenis van de uitgang des jaars, namelijk het einde van de werken; en uit de betekenis van in uw inzamelen uw werken uit het veld, namelijk de genieting en het nut van alle dingen die zijn ingeplant aan het goede; met de werken immers worden niet alleen de dingen aangeduid die van het veld zijn, maar ook die welke van de wijngaard en van de olijfboomgaard zijn, dus die van de vrucht van het land zijn, zoals blijkt uit de beschrijving van dit feest bij Mozes: ‘Het feest der tabernakelen zult gij houden zeven dagen, als gij zult ingezameld hebben van uw dorsvloer en van uw pers; en Jehovah uw God zal u zegenen in al uw inkomst en in al het werk van uw handen’, (Deuteronomium 16:13,15).

Bij Leviticus: ‘Op de vijftiende dag van de zevende maand, wanneer gij de vrucht des lands zult ingezameld hebben, zult gij vieren het feest van Jehovah zeven dagen’, (Leviticus 23:39).

Omdat met dit feest wordt aangeduid de eredienst van de Heer vanuit een dankbaar gemoed vanwege de inplanting van het goede en zo vanwege de volledige bevrijding uit de verdoemenis, zal hier eerst worden ontvouwd, wat de inplanting van het goede is.

Het is eerder hier en daar getoond dat de mens twee vermogens van het leven heeft, namelijk het verstand en de wil; en dat het verstand is bestemd voor de opneming van het ware en de wil is bestemd voor de opneming van het goede; er zijn immers twee dingen, waarop alles in het heelal, zowel in de hemel als in de wereld, betrekking hebben, namelijk het Ware en het Goede; daaruit blijkt ook, dat die twee het leven van de mens maken en dat het ware van het geloof en het goede van de naastenliefde zijn nieuwe leven maken en dat er voor de mens, indien niet het ene zowel als het andere niet aan hem is ingeplant geworden, niet het nieuwe leven is.

Hoe het ware dat van het geloof, wordt ingezaaid en ingeplant aan de mens, is in de Kerk bekend; maar het is nog niet bekend, hoe het goede dat van de naastenliefde is, dit wordt.

De mens neemt, wanneer hij een klein kind is, dan het goede uit de Heer op, welk goede het goede van de onschuld is, zodanig als kleine kinderen dit hebben; dit goede maakt het begin van de nieuwe wil van de mens en dit groeit met de opvolgende leeftijden volgens het leven van de onschuld met de vrienden en volgens het leven van de rechtschapenheid en van de gehoorzaamheid jegens de ouders en de leraren, maar meer bij hen die zich daarna laten wederverwekken; dit voorziet de Heer en Hij voorziet daarin volgens de staat van het volgende leven, want in al het tegenwoordige voorziet de Heer het boze en voorziet in het goede en dit vanaf de eerste draad van het leven tot in het eeuwige.

Daarna wordt, wanneer de mens opgroeit en aanvangt vanuit zichzelf te denken, voor zoveel als hij dan wordt weggevoerd door de verkwikkingen van de liefden van zich en van de wereld, voor zoveel die nieuwe wil of dat begin van de nieuwe wil gesloten; en voor zoveel als hij niet door die verkwikkingen wordt weggevoerd, voor zoveel wordt dit geopend en eveneens vervolmaakt.

Maar hoe dat vervolmaakt wordt, door de inplanting van het ware, zal nu worden gezegd; dat nieuwe wilsdeel, dat is uit het goede van de onschuld is de woning waardoor de Heer bij de mens binnentreedt en de mens opwekt om het goede te willen en vanuit die wil het goede te doen.

Deze invloeiing werkt bij de mens voor zoveel als hij van de boosheden aflaat; daarvandaan heeft hij het vermogen van te weten, gewaar te worden, te bespiegelen en te verstaan de zedelijke en de burgerlijke waarheden en goedheden volgens de verkwikkingen van het nut; daarna vloeit de Heer door dat goede in de waarheden van de leer van de Kerk in die bij de mens zijn en roept uit het geheugen zulke zaken op die het nut van het leven van dienst zijn en plant deze in het goede in en vervolmaakt dat; vandaar is het dat het goede bij de mens geheel en al volgens het nut van het leven is; indien het nut van het leven is voor de naaste, dat wil zeggen, voor het goede van de medeburger, van het vaderland, van de Kerk, van de hemel en voor de Heer, dan is dat goede het goede van de naastenliefde; maar indien het nut van het leven alleen is voor zichzelf en voor de wereld, dan wordt dat begin van de nieuwe wil gesloten en wordt dan beneden een wil gevormd uit de boosheden van de liefden van zich en van de wereld en daaruit een verstand vanuit valsheden.

Deze wil is gesloten van boven en van onderen geopend, dat wil zeggen gesloten naar de hemel en geopend naar de wereld.

Hieruit blijkt hoe de waarheden aan het goede worden ingeplant en dat vormen; en verder eveneens dat de mens, wanneer hij in het goede is, in de hemel bij de Heer is, want zoals eerder is gezegd, de nieuwe wil, waarin het goede van de naastenliefde is, is de woning van de Heer en dus de hemel bij de mens; en het nieuwe verstand daaruit is als het ware de tempel of tabernakel waardoor er ingang en uitgang is.

Zulke dingen in het algemeen en in het bijzonder werden uitgebeeld door dit feest, dat het feest van de inzameling van de vruchten van het land en het feest van de tabernakelen werd genoemd, waarover bij Mozes: ‘Op de vijftiende dag van de zevende maand, wanneer gij de vrucht van het land zult ingezameld hebben, zult gij het feest van Jehovah vieren zeven dagen; op de eerste dag is sabbat en op de achtste dag sabbat.

En gij zult u nemen op de eerste dag de vrucht van de boom der eer, twijgen van palmen en een tak van een dichte boom en wilgen van een bergstroom en gij zult u verblijden vóór Jehovah uw God zeven dagen.

Alle ingezetenen van Israël, zij zullen wonen in tabernakelen; opdat uw geslachten weten, dat Ik de zonen Israëls in tabernakelen heb doen wonen, toen Ik hen uit het land van Egypte heb uitgeleid’, (Leviticus 23:39-44).

Elders: ‘Het feest der tabernakelen [loofhutten] zult gij u houden zeven dagen, wanneer gij zult ingezameld hebben van uw dorsvloer en van uw pers; gij zult u verblijden op dat feest, gij, uw zoon en uw dochter en uw dienstknecht en uw dienstmaagd en de Leviet en de vreemdeling en de wees en de weduwe, die in uw poorten zijn, alleszins zult gij blij zijn’, (Deuteronomium 16:13-26).

Dat de staat van het goede ingeplant door het ware uit de Heer, dus de staat van de hemel bij de mens is, die door dit feest werd uitgebeeld, blijkt uit de innerlijke zin van alle dingen die daar worden vermeld; in die zin immers wordt met de vijftiende dag van de zevende maand, aangeduid de vorige staat en de aanvang van de nieuwe staat; dat de vijftiende dit is, zie nr. 8400; en eveneens de zevende, nrs. 728, 6508, 8976, 9228; met de vrucht van het land die dan is ingezameld, wordt aangeduid het goede van de naastenliefde, nrs. 43, 55, 913, 983, 2846, 2847, 3146, 7690, 7692; hetzelfde met de inzameling van de dorsvloer en van de pers; het koren immers, dat van de dorsvloer is, is het goede van het ware, nrs. 5295, 5410; de wijn die van de pers is, is het ware vanuit het goede, nr. 6377; en de olie die ook van de pers is, is het goede van waaruit het ware is, nrs. 886, 3728, 4582, 4638; met de sabbat op de eerste dag en met de sabbat op de achtste dag wordt de verbinding aangeduid van het ware met het goede en wederkerig van het goede met het ware.

Dat de sabbat de verbinding van het ware met het goede is, nrs. 8495, 8510, 8890, 8893, 9274; dat de achtste dag ook sabbat werd genoemd, komt omdat met acht de aanvang van de nieuwe staat werd aangeduid, nrs. 2044, 8400; met de vrucht van de boom van de eer, die zij zouden nemen op de eerste dag, werd aangeduid de feestelijkheid en de vreugde vanwege het ingeplante goede en daarom volgt hierop, opdat gij u zult verblijden voor Jehovah; met de twijgen van palmen de innerlijke waarheden van dat goede, nr. 8369; met de tak van een dichte of dooreengevlochten boom, de uiterlijke waarheden van het goede ofwel de wetenschappelijke dingen, nrs. 2831, 8133; en met de wilgen van de bergstroom de nog uiterlijker waarheden, die van de zinlijke dingen van het lichaam zijn; met de tabernakelen [loofhutten] waarin zij zeven dagen zouden wonen, wordt aangeduid het heilige van de liefde uit de Heer en wederkerig tot de Heer, nrs. 414, 1102, 2145, 2152, 3312, 3391, 4391, 4599; en dat dit het heilige van het één-zijn is, nr. 8666; met de ingezetene van Israël worden aangeduid degenen die in het goede van de naastenliefde zijn, dus eveneens abstract genomen dat goede, nrs. 3654, 4598, 5801, 5803, 5812, 5817, 5819, 5826, 5833, 6426, 7957; met de blijdschap, werd aangeduid de vreugde zodanig als degenen hebben die in het goede uit de Heer zijn, dus zodanig als degenen hebben die in de hemel zijn, want wie in het goede van de naastenliefde is uit de Heer, die is in de hemel bij de Heer; deze dingen zijn het, ter wille waarvan dat feest was.

4599. En hij spande zijn tent van aan gene zijde van de toren van Eder; dat dit de innerlijke dingen ervan betekent, staat vast uit de betekenis van de tent spannen, namelijk de voortgang van het heilige, hier naar de innerlijke dingen toe; dat de tent het heilige is, zie de nrs. 414, 1102, 2145, 2152, 3312, 4391;

uit de betekenis van ‘aan gene zijde van de toren’, namelijk tot de innerlijke dingen, waarover hierna; en uit de betekenis van Eder, namelijk het hoedanige van de staat, namelijk van de voortgang van het heilige tot de innerlijke dingen; die toren had van oudsher die betekenis, maar omdat de naam in het Woord verder niet voorkomt, behalve bij, (Jozua 15:21) kan hij niet, zoals de andere namen, door parallelplaatsen worden bevestigd. Dat ‘van aan gene zijde van de toren’ is tot de innerlijke dingen, komt omdat de dingen die innerlijk zijn, worden uitgedrukt door verheven en hoge dingen, dus door: bergen, heuvels, torens, daken van huizen en eendere dingen; de oorzaak hiervan is deze dat de innerlijke dingen voor het gemoed, dat zijn voorstellingen door de uiterlijke zinlijke dingen aan de natuurlijke dingen van de wereld ontleent, zoals hogere dingen verschijnen, nr. 2148.

Dat torens de innerlijke dingen betekenen, kan eveneens uit andere plaatsen in het Woord vaststaan, zoals bij Jesaja:

‘Mijn beminde had een wijngaard in de hoorn des zoons der olie, die hij omtuinde en van stenen zuiverde en hij beplantte hem met een edele wijnstok en hij bouwde een toren in deszelfs midden’, (Jesaja 5:1, 2);

de wijngaard staat voor de geestelijke Kerk, de edele wijnstok voor het geestelijk goede; hij bouwde een toren in het midden ervan, voor de innerlijke dingen van het ware. Eender ook in de gelijkenis van de Heer bij Mattheüs:

‘Een mens, een heer des huizes, plantte een wijngaard en zette een tuin daaromheen en groef een wijnpersbak daarin en bouwde een toren en verhuurde die de landbouwers’, (Mattheüs 21:33; Markus 12:1).

Bij Ezechiël:

‘De zonen van Arvad en uw heir waren rondom uw muren en de Gammadieten in uw torens; hun schilden hingen zij rondom op uw muren; dezen vervolmaakten uw schoonheid’, (Ezechiël 27:11);

daar wordt over Tyrus gehandeld, waarmee de erkentenissen van het goede en het ware worden aangeduid of degenen die daarin zijn; de Gammadieten in de torens ervan, staan voor de erkentenissen van het innerlijk ware.

Bij Micha:

‘Jehovah zal over hen regeren in de berg Zions, van nu aan en tot in het eeuwige en gij toren der kudde van kleinvee, helling der dochter Zions, tot u zal komen en wederkeren het vorige koninkrijk, het koninkrijk der dochter van Jeruzalem’, (Micha 4:7, 8), daar wordt het hemels rijk van de Heer beschreven, het binnenste ervan door de berg van Zion, te weten de liefde tot de Heer; het afgeleide ervan door de helling der dochter Zions, namelijk de wederzijdse liefde, die in de geestelijke zin de liefde jegens de naaste wordt genoemd; de innerlijke ware dingen van het goede ervan door de toren van de kudde van kleinvee, dat daaruit het geestelijk rijk van het hemelse is, wordt aangeduid met het koninkrijk der dochter van Jeruzalem.

Bij David:

‘De berg Zions zal zich verblijden, de dochters van Jehudah zullen opspringen, om Uw gerichten; omgeeft Zion en omgordt haar, telt haar torens’, (Psalm 48:12, 13);

de torens staan daar voor de innerlijk ware dingen die de dingen verdedigen die van de liefde en van de naastenliefde zijn.

Bij Lukas:

‘Wie zijn kruis niet draagt en achter Mij komt, die kan Mijn discipel niet zijn; want wie van u, wanneer hij een toren wil bouwen, zit niet eerst neder en overrekent de kosten, of hij ook heeft hetgeen tot de volmaking nodig is; of wat koning, optrekkende, om met een andere koning de krijg aan te binden, zit niet eerst neder en beraadslaagt of hij machtig is met tienduizend tegemoet te gaan degene die met twintigduizend tegen hem komt’, (Lukas 14:27, 28, 31, 33);

wie de innerlijke zin van het Woord niet weet, meent niet anders dan dat de Heer daar vergelijkenderwijs heeft gesproken en dat onder een toren bouwen en krijg voeren niet iets anders werd verstaan, niet wetende dat alle vergelijkingen in het Woord aanduidend en uitbeeldend zijn, en dat een toren bouwen is zich de innerlijke ware dingen verwerven en dat krijg voeren is vanuit die dingen strijden; daar immers wordt gehandeld over de verzoekingen die diegenen ondergaan die van de Kerk zijn en daar de discipelen van de Heer worden genoemd; die verzoekingen worden aangeduid met hun kruis dat zij zullen dragen; en dat zij geenszins vanuit zich en vanuit het hunne, maar uit de Heer overwinnen, wordt aangeduid met ‘wie niet al zijn vermogens verloochent, kan mijn discipel niet zijn’, zo hangen deze dingen dus samen; maar indien de dingen die over de toren en de krijg worden vermeld, alleen vergelijkenderwijs zonder innerlijke zin worden verstaan, dan hangen zij niet samen; daaruit blijkt welk licht men uit de innerlijke zin heeft. De innerlijke dingen van degenen die in de liefde van zich en van de wereld zijn, dus de valse dingen van waaruit zij strijden en waarmee zij hun godsdienstige bevestigen, worden in de tegenovergestelde zin ook door torens uitgedrukt, zoals bij Jesaja:

‘De hoogte der mannen zal worden nedergedrukt en Jehovah Zebaoth zal worden verhoogd boven alle hovaardige en hoge en boven alle verhevene, en hij zal worden vernederd; en boven alle hoge en verhevene ceders van Libanon en boven alle eiken van Basan; en boven alle hoge bergen en boven alle verheven heuvels en boven alle uitstekende toren en boven alle versterkte muur’, (Jesaja 2:11-18), waar de innerlijke en de uiterlijke dingen van hun liefden worden beschreven door ceders, eiken, bergen, heuvels, toren en muur; de innerlijke valse dingen door de toren en dus eveneens de innerlijke dingen door die welke hoog zijn; maar met dit verschil dat degenen die hierin zijn, namelijk in de boze en de valse dingen, zich hoog en boven anderen geloven, maar zij die in de goede en de ware dingen zijn, zich kleiner en onder de anderen geloven, (Mattheüs 20:26, 27; Markus 10:44);

niettemin worden de goede en de ware dingen door hoge dingen beschreven, omdat zij in de hemel de Allerhoogste, dat wil zeggen, de Heer, nader zijn. Bovendien wordt in het Woord van torens gesproken met betrekking tot de ware dingen, van bergen echter met betrekking tot de goede dingen.