9011. ‘Et ponam tibi locum quo fugiat illuc’: quod significet statum inculpati et sic exempti poena, constat ex significatione ‘loci’ quod sit status, de qua n. 2625, 2837, 3356, 3387, 3404, 4321, 4882, ¹ 5605, 7381, et ex significatione ‘azyli’, seu ‘loci quo ² fugeret ille’, qui improviso seu ex casu occiderit aliquem, quod sit status inculpati et sic exempti poena; nam qui ³ percusserant aliquem ex casu, hoc est, absque proposito, ita non ex ⁴ praevia cogitatione ⁵ , nec affectione mala quae voluntatis, illi non in aliqua culpa ex se fuerunt; quapropter cum tales venerunt ad locum azyli, exempti poena fuerunt. Per illos repraesentati sunt qui aliquem non ex proposito laedunt quoad vera et bona fidei, et inde exstinguunt vitam ejus spiritualem, ⁶ nam illi in statu inculpato et exempto poena ⁷ sunt; sicut ⁸ sunt illi qui omnimodam fidem habent religioso suo, quod etiam ⁹ est in falso, et ex hoc ratiocinantur contra verum et bonum fidei et sic persuadent, ut solent quandoque haeretici qui conscientiosi et inde zelotes. ¹⁰

[2] Quod illi repraesentati fuerint qui ¹¹ fugerunt ad azyla, constat apud Moschen, Opportunas ¹² seligetis urbes, quae urbes refugii sint vobis, ut fugiat eo homicida percutiens animam per errorem: ut si ex improviso citra inimicitiam, impulerit eum, aut projecerit super eum quodcumque instrumentum sine proposito, aut ullo lapide mori possit, dum non videt, ¹³ adeo ut cadere faciat super eum, et moriatur, cum tamen hostis illi non fuerit, nec quaesiverit malum illius, Num. 35:(11, ) 12, 22, 23:

et apud eundem,

Hoc verbum homicidae qui fugiet eo ut vivat, cum percusserit socium suum praeter scientiam, cum ille non osor ejus heri et nudius tertius; cum venerit cum socio suo in silvam ad caedendum ligna, sed dum impulsa fuerit manus ejus cum securi, ad caedendum lignum, excussum fuerit ferrum a ligno, et invenerit socium ejus ut moriatur; hic fugiet ad unam urbium harum, ut vivat, Deut. 19:4, 5;

[3] describitur hic status inculpati et exempti poena, qui aliquem per falsa fidei quae crediderat vera, aut per scientifica ex fallaciis sensuum, laeserit, et sic damnum intulerit vitae ejus internae seu spirituali; ¹⁴ ut id significetur, describitur error ille seu casus per instrumentum quodcumque, et per lapidem quem cadere fecerit super socium, ut moriatur, ¹⁵ ut et per securim seu ferrum cadens e ligno suo, cum ambo caederent ligna in silva; causa quod per talia describatur, est quia instrumentum significat scientificum, ‘lapis’ ¹⁶ verum fidei et in opposito sensu falsum; similiter ‘ferrum securis’ ¹⁷ et ‘ ¹⁸ caedere ligna ¹⁹ ’, significat disputationem de bono ex religioso;

[4] quisque potest videre quod homicidium factum per errorem non absque causa arcana descriptum fuisset per ²⁰ ferrum securis cadens ex suo ligno in silva, quoniam talis error raro et vix semel intra plures annos accidere solet; sed ²¹ quod error ille per talia descriptus sit, est ²² propter sensum internum, in quo describitur damnum animae ab alio per falsa fidei quae ex religioso suo crediderat esse vera, nam qui damnum infert per falsa quae credit vera, non ex proposito seu ex meliore conscientia ²³ damnum facit, ²⁴ quia ex fide sui religiosi et inde zelo'; haec ut in sensu interno ²⁵ significarentur per illos qui occidunt ²⁶ socios per errorem, descripta sunt, ut dictum, per ‘lapidem’, per ‘caedere lignum in silva’, et per ‘ferrum securis tunc cadens e ligno in socium’; nam ‘lapis’ est verum fidei in naturali homine, et in opposito sensu est falsum, videatur n. 643, 1298, 3720, 6426, 8609, 8941, similiter ‘ferrum’, n. 425, 426; ‘ferrum securis cadens ex suo ligno’ est verum separatum ex bono, ‘lignum’ enim est bonum, n. 643, 2812, 3720, 8354, ‘caedere lignum’ est meritum ²⁷ ponere in operibus, n. 1110, 4943, 8740; ‘caedere’ autem ‘ligna in silva’ est ea et similia ventilare, ut et in quaestionem ²⁸ mittere, nam ‘silva’ est religiosum.

[5] Talia per caedere ligna in silva ²⁹ securibus significantur apud Jeremiam,

Mercenarii Aegypti ³⁰ cum robore ibunt, et cum securibus venient illi, sicut excisores lignorum, excident silvam ejus, dictum Jehovae, 46:22, 23;

hic ‘excidere ligna in silva’ pro agere ex religioso falso et destruere talia quae Ecclesiae sunt; Ecclesia enim vocatur ‘silva’, ‘hortus’, et ‘paradisus’, ‘silva’ ex scientia, ‘hortus’ ex intelligentia, et ‘paradisus’ ex sapientia, n. 3220, nam arbores sunt perceptiones boni et veri, tum cognitiones eorum, n. 103, 2163, 2722, 2972, 4552, 7690, 7692;

[6] et quia ‘silva’ est Ecclesia quoad scientiam, ita quoad externa, est ³¹ quoque religiosum. Ecclesia quoad scientiam seu quoad externasignificatur per ‘silvam’ apud Davidem,

Exsultabit ager, et omne quod in eo; tunc cantabunt ³² omnes arbores silvae, Ps. 96:12 ³³ :

apud eundem,

Ecce audivimus de Ipso in Ephrata, invenimus Ipsum in agris silvae, Ps. 132:6;

haec de Domino: apud Esaiam,

Erit lux Israelis in ignem, et Sanctus illius in flammam; incendet gloriam silvae ejus, et Carmelum ejus; ab anima usque ad carnem consumet; unde reliquae arbores silvae numerus ut puer describat eas: excidet implexa silvae ferro, et Libanus per magnificum cadet, 10:[17, ] 18-20[, 34]; ³⁴ ‘silva’ pro Ecclesia quoad cognitiones veri, ‘Carmelus’ pro Ecclesia quoad cognitiones boni, similiter ‘Libanus’ et ‘Chermon’; ‘arbores silvae’ pro cognitionibus, ut supra, ‘esse numerus ut puer describat’ pro paucis, ‘perplexa silvae’ pro scientificis, n. 2831:

[7] apud eundem,

Dixisti, Per multitudinem curruum meorum ego ascendamaltitudinem montium, latera Libani, ubi exscindam proceritatem cedrorum ejus, electionem abietum ejus, deinde veniam ad altitudinem finis ejus, silvam Carmeli ejus, 37:24:

apud Jeremiam,

Visitabo super vos juxta fructum operum vestrorum, et accendam ignem in silva ejus, 21:14:

apud Ezechielem,

Propheta contra silvam agri ad meridiem, ac dic silvae meridiei, Ecce incendam in te ignem, et comedet omnem arborem, 21:2, 3 [KJV 20:46, 47]:

apud Micham,

Pasce populum Tuum virga Tua, gregem hereditatis Tuae, habitantem solum silvam in medio Carmeli, 7:14;

quis non ³⁵ videt quod in his locis silva non intelligatur per ‘silvam’, nec Libanus et Carmelus, quae sunt silvae, per ‘Libanum’ et ‘Carmelum’, sed quod' aliquid Ecclesiae? ³⁶ ac’ quid Ecclesiae latuit huc usque, quia latuit sensus internus ³⁷ (?n) et ³⁸ mirum, quod in tam erudito orbe, qualis est Europa prae reliquis, ubi Verbum est in cujus singulis est sensus internus, ipsa cognitio de illo nulla sit; fuerat tamen apud antiquos in Chaldaea, in Assyria, in Aegypto, inque Arabia, et inde Graecia, in quorum libris, emblematibus, et ³⁹ hieroglyphicis, adhuc talia offenduntur; sed quod perierit ejus rei cognitio, est quia non fides est quod spirituale sit aliquid.

Imibhalo yaphansi:

2722. ‘Plantavit lucum in Beersheba’: quod significet doctrinam inde cum ejus cognitionibus et ejus quali, constat a significatione ‘luci’, et a significatione ‘Beersheba’. Quod ‘lucos’ attinet, in Antiqua Ecclesia fiebat cultus sanctus super montibus et in lucis; super montibus quia ‘montes’ significabant caelestia cultus, et in lucis quia ‘luci’ significabant spiritualia ejus; quamdiu Ecclesia illa, nempe Antiqua, in sua simplicitate fuit, tunc cultus eorum super montibus et in lucis sanctus erat, ex causa quia caelestia quae sunt amoris et charitatis, per illa quae alta et excelsa erant ut sunt montes et colles, repraesentabantur, et spiritualia quae inde, per fructifera et frondosa ut sunt horti et luci: sed postquam repraesentativa et significativa coeperunt fieri idololatrica, per id quod colerent externa absque internis, cultus ille sanctas factus est profanus; et ideo interdictum quod cultum haberent super montibus et in lucis:

[2] quod Antiqui cultum sanctum habuerint super montibus, constare potest ex cap. xii Gen. de Abramo, Transtulit inde in montem ab oriente Betheli, et tetendit tentorium, Bethel a mari, et Ai ab oriente, et aedificavit ibi altare; et invocavit nomen Jehovae, vers. 8;

n. 1449-1455; et ex significatione ‘montis’ quod sit caeleste amoris, n. 795, 796, 1430; quod etiam cultum sanctum habuerint in lucis, constat ex illis quae in hoc versu, ‘Plantavit Abraham lucum in Beersheba, et invocavit ibi nomen Dei aeternitatis’, tum a significatione ‘horti’ quod sit intelligentia, n. 100, 108, 1588, et ‘arborum’ quod sint perceptiones, n. 103, 2163: quod interdictum, constat ex his quae sequuntur;

apud Mosen,

Non plantabis tibi lucum omnis arboris juxta altare Jehovae Dei tui, quod facies tibi; et non eriges tibi statuam, quae odit Jehovah Deus tuus, Deut. 16:21, 22:

apud eundum, Altaria gentium destruetis, statuas eorum confringetis, et lucos eorum diruetis, Exod. 34:13;

Et quod lucos igne comburerent, Deut. 12:3;

[3] et quia Judaei et Israelitae, apud quos ritus Antiquae Ecclesiae repraesentativus introductus est, solum in externis fuerunt, nec nisi quam idololatrae corde, quid internum, et quid vita post mortem, tum quod Messiae regnum esset caeleste, nescientes ac scire non volentes, quoties in libero fuerunt, cultum profanum habebant super montibus et collibus, ut et in lucis et silvis, tum quoque loco montium et collium sibi excelsa fecerunt, et loco lucorum sculptilia luci, ut constare potest a pluribus locis in Verbo, ut in libro Judicum, Filii Israelis servierunt Baalibus et lucis, 3:7: in libro Regum, Israel fecit lucos, ad irritandum Jehovam, 1 Reg. 14:15: et alibi, Jehudah aedificavit sibi excelsa, et statuas, et lucos, super omni colle alto, et sub omni arbore frondosa, 2 Reg. 14:23:

alibi, Israel aedificavit sibi excelsa in omnibus urbibus, et statuerunt statuas et lucos super omni colle alto, et sub omni arbore frondosa, 2 Reg. 17:9, 10: et alibi, Menasheh rex Jehudae erexit altaria Baali, et fecit lucum, sicut fecerat Ahab rex Israelis, ... et posuit sculptile luci, quod fecerat, in domo Dei, 2 Reg. 21:3, 7;

ex quo, quod etiam sculptilia luci sibi fecerint, patet; quae quod destructa sint a Joshia rege, ibidem, Joshiah fecit educi de templo Jehovae omnia vasa facta Baali et luco, et soli et lunae, et omni exercitui caelorum, et combussit ea extra Hierosolymam, ... et domos quas mulieres texuerunt ibi luco.... etiam succidit lucos, quos fecerat Salomo, ... tum quoque lucum in Bethel, quem fecerat Jeroboam, 2 Reg. 23:4, 6, 7, 14, 15; praeter quod a ¹ Hizkia rege ² talia diruta ³ sint, ibidem, Hizkiah rex Jehudae removit excelsa, et fregit statuas, et excidit lucum, et confregit serpentem aeris, quem fecerat Moses, 2 Reg. 18:4;

[4] quod serpens aeris sanctus fuerit tempore Mosis, constat ⁴ , at cum externum coleretur, profanus factus est, et ⁵ confractus, ex simili causa ac interdictus cultus super montibus et in lucis: haec adhuc constant apud Prophetas;

apud Esaiam,

Incalescentes diis sub omni arbore frondosa; mactantes natos in fluviis sub prominentiis petrarum; etiam fluviis effudisti libamen, obtulisti munus, ... super monte alto et elato posuisti habitaculum tuum, et ibi obtulisti ad sacrificandum sacrificium, 57:5-7:

apud eundem,

In die illo aspiciet homo ad Factorem suum, et oculi ejus ad Sanctum Israelis videbunt; et non aspiciet ad altaria opus manuum ejus, et quod fecerunt digiti ejus non videbit, et lucos et statuas solares, 17:7, 8:

apud Micham, Exscindam sculptilia tua, et statuas tuas e medio tui, et non incurvabis te amplius operi manuum tuarum: et evellam lucos tuos e medio tui, et perdam urbes tuas, 5:12, 13:

apud Ezechielem,

Ut sint confossi in medio idolorum eorum, circum altaria eorum ad omnem collem excelsum, in omnibus capitibus montium, et sub omni arbore frondosa, et sub omni quercu implexa, locum quo dederunt odorem quietis omnibus idolis suis, 6:13.

[5] Exinde nunc patet e qua origine cultus idololatricus, nempe quod objecta repraesentantia et significantia colerentur; antiquissimi qui ante diluvium, in omnibus et singulis, sicut in montibus, in collibus, in campis, in vallibus, in hortis, lucis, silvis, in fluviis et aquis, in agris et sementibus, in arboribus omnis generis, in ⁶ animalibus etiam omnis generis, in luminaribus caeli, aliquid repraesentativum et significativum regni Domini videbant, sed nusquam haerebant oculis, minus mentibus, in objectis, sed erant illis media cogitandi de caelestibus et spiritualibus quae in regno Domini; et hoc usque adeo ut prorsus nihil esset in universa natura quod non illis inserviret pro mediis; in se etiam ita est quod omnia et singula in natura repraesentent, quod hodie est arcanum, et vix ab aliquo creditur: sed postquam caeleste, quod est amoris in Dominum, ‘apud hominem’ periit, tunc non amplius genus humanum in illo statu fuit quod nempe ab objectis ut mediis videret caelestia et spiritualia regni Domini;

[6] sed usque antiqui post diluvium a traditionibus et quorundam collectaneis sciebant quod illa significarentur; et quia significabant, etiam sancta habebant; inde cultus repraesentativus Ecclesiae Antiquae, quae Ecclesia quia spiritualis, non erat in perceptione quod ita esset, sed in cognitione, nam erat in obscuro respective, n. 2715, usque tamen non colebat externa, sed per externa recordati sunt internorum, et inde cum in repraesentativis et significativis illis erant, in sancto cultus erant; potuerunt etiam, quia in spirituali amore erant, hoc est, in charitate, quam essentialem cultus fecerunt, quare sanctum a Domino in cultum eorum influere potuit: at vero cum status humani generis ita mutatus est et perversus factus, ut se removerent a bono charitatis, ita nec amplius crederent dari regnum caeleste, aut vitam post mortem, sed quod in simili statu essent cum animalibus, praeterquam solum quod cogitarent, sicut etiam hodie, tunc cultus sanctus repraesentativus versus est in idololatricum, et colebantur externa; inde apud plures gentiles illo tempore, etiam apud Judaeos et Israelitas cultus erat non repraesentativus, sed repraesentativorum et significativorum, hoc est, externorum absque internis.

[7] Quod ‘lucos’ in specie attinet, erant illi apud antiquos variae significationis, et quidem secundum species arborum quae ibi; ‘luci ubi oleae’ significabant caelestia cultus; ‘luci ubi vites’ significabant spiritualia ejus, ‘luci autem ubi ficus, ubi cedri, ubi abietes, ubi populi, ubi quercus’ varia quae caelestium et spiritualium erant; heic ⁷ lucus seu arboretum simpliciter nominatur, et significat illa quae sunt rationalium quae adjuncta doctrinae et ejus cognitionibus; ‘arbores’ enim in genere significant perceptiones, n. 103, 2163, sed cum praedicantur de Ecclesia spirituali, significant cognitiones, ex causa quia spiritualis Ecclesiae homini non aliae perceptiones sunt quam quae per cognitiones e doctrina aut Verbo; hae enim fiunt fidei ejus, ita conscientiae e qua perceptio.

Imibhalo yaphansi: