573. [Vers. 16.] "Et numerus exercituum equitatus, duae myriades myriadum." - Quod significet falsa mali, ex quibus et pro quibus ratiocinationes, innumerabilia conspirantia contra vera boni, constat ex significatione "exercituum", quod sint falsa mali (de qua sequitur); ex significatione "equitatus", quod sint ratiocinia inde; (per "equos" enim significatur intellectus veri, et in opposito sensu intellectus perversus et deperditus (videatur supra, n. 355, 364, 372 [a] , 373, 381, 382); inde per "equitatum" in hoc sensu significantur ratiocinationes ex falsis, nam ratiocinationes ex falsis sunt intellectus perversi ac deperditi; vera enim faciunt intellectum, falsa autem destruunt illum): et ex significatione "duarum myriadum myriadum", quod sint innumerabilia conspirantia contra vera boni; (quod "myriades" significent innumerabilia et dicantur de veris, videatur supra, n. 336) et quia dicuntur" duae myriades myriadum" significantur innumerabilia conjuncta et conspirantia, nam "duo" significant conjunctionem, consensum et conspirationem (videatur supra, n. 283, 384): quod sit contra vera bona, est quia in sequentibus agitur de destructione veri per exercitus illius equitatus. Ex his constare potest quod per "numerum exercituum equitatus duae myriades myriadum", significentur falsa mali, ex quibus et pro quibus ratiocinationes, innumerabilia conspirantia contra vera boni.

[2] In Verbo pluries dicitur "exercitus", et quoque Dominus vocatur "Jehovah Exercituum" seu "Zebaoth"; et per "exercitus" ibi significantur vera ex bono pugnantia contra falsa ex malo, ac in opposito sensu falsa ex malo pugnantia contra vera ex bono. Quod per "exercitus" talia in Verbo significentur, est quia per "bella" in Verbo tam Historico quam Prophetico in Sensu interno significantur bella spiritualia, quae existunt contra infernum et contra diabolicam turbam ibi; et haec bella se referunt ad vera et bona contra falsa et mala; inde est quod "exercitus" significent omnia vera ex bono, et in opposito sensu omnia falsa ex malo: quod significent omnia vera ex bono constare potest ex eo, quod sol, luna, stellae, et quoque angeli dicantur "exercitus Jehovae", ex causa quia illa significant omnia vera ex bono in complexu; et quod filii Israelis, quia per illos significantur ecclesiae vera et bona, dicantur "exercitus": et quia omnia vera et bona a Domino sunt, et Ipse solus pugnat pro omnibus in caelo et pro omnibus in ecclesia contra falsa et mala quae ab inferno, ideo Ipse vocatur "Jehovah Zebaoth", hoc est, "Exercituum."

[3] Quod sol, luna, stellae dicantur "exercitus", constat a sequentibus his locis:

- Apud Mosen,

"Absoluti.. sunt caeli et terra, et omnis exercitus illorum" (Genesis 2:1);

Apud Davidem,

"Per Verbum Jehovae caeli facti sunt, et per spiritum oris Ipsius omnis exercitus eorum" (Psalmuss 33:6);

apud eundem,

"Laudate" Jehovam "omnes angeli Ipsius, laudate Ipsum omnes exercitus Ipsius, laudate Ipsum sol et luna, laudate Ipsum omnes stellae lucis" (Psalmuss 148:2, 3);

apud Esaiam,

"Contabescet omnis exercitus caelorum, et convolventur sicut volumen caeli, et omnis exercitus eorum decidet, sicut decidit folium de vite, et sicut decidens de ficu" (34:4);

apud eundem,

"Ego feci terram, et hominem super illa creavi;.... manus meae expanderunt caelos, et omni exercitui eorum praecepi" (45:12);

apud eundem,

"Tollite in altum oculos vestros, et videte quis creavit haec, qui educit in numero exercitum eorum, omnes nomine vocat" (40:26);

apud Jeremiam,

"Sicut non numeratur exercitus caelorum, et [non] mensuratur arena maris" (33:22):

in his locis sol, luna et stellae dicuntur "exercitus", quia per "solem" significatur bonum amoris, per "lunam" verum ex bono, et per "stellas" significantur cognitiones veri et boni; proinde per illa significantur bona et vera in omni complexu, quae "exercitus" vocantur quia resistunt malis et falsis, ac perpetuo vincunt ea sicut hostes.

[4] Apud Danielem,

Cornu unum hirci "crevit usque ad exercitum caelorum, et dejecit in terram de exercitu, et de stellis, et conculcavit ea: immo usque ad Principem exercitus extulit se, et Ipsi sublatum est juge, et projectum habitaculum sanctuarii Ipsius. Et exercitus traditus est super juge in praevaricationem, quia projecit veritatem in terram. .... Unus sanctus dixit, .... Quousque visio haec, juge et praevaricatio vastans, ut detur et sanctum et exercitus conculcationi? Et dixit.... , Usque ad vesperam mane" (8:10-14):

quid per "hircum" ibi, "ejus cornua", et hoc "cornu" quod crevit usque ad exercitum caelorum, significatur, videatur supra (n. 316 [c] 336 [b] , 535 ¹ ); quod per "exercitum caelorum", de quo dejecit in terram, intelligantur vera et bona caeli, nam agitur de statu ultimo ecclesiae, quando vera et bona caeli nihili penduntur ac rejiciuntur, quod significatur per quod "conculcaverit illa"; quare etiam sequitur quod "projecerit veritatem in terram": per "Principem exercitus" intelligitur Dominus, qui etiam "Jehovah Deus Zebaoth" seu "Exercituum" vocatur: quod omnis cultus ex bono amoris et veris fidei periturus, significatur per quod "Ipsi sublatum sit juge, et projectum habitaculum sanctuarii Ipsius": quod hoc futurum sit in fine ecclesiae, quando Dominus in mundum venturus, significatur per "usque ad vesperam mane"; per "vesperam" significatur ultimum tempus ecclesiae veteris, et per "mane" primum tempus ecclesiae novae.

[5] Quod angeli dicantur "exercitus", constat ex his locis:

- Apud Joelem,

"Jehovah edidit vocem suam coram exercitu suo, nam magna valde castra Ipsius" (2:11);

apud Sachariam,

"Castra ponam domui meae de exercitu, propter abeuntem et redeuntem, ut non transeat amplius super eos exactor" (9:8);

apud Davidem,

"Benedicite Jehovae omnes exercitus Ipsius, ministri Ipsius facientes Voluntatem Ipsius" (Psalmuss 103:21);

in Libro Primo Regum,

Michah propheta dixit ad regem, "Vidi Jehovam sedentem super throno suo, et universum exercitum caelorum stantem juxta Ipsum, a dextra Ipsius et a sinistra Ipsius, .... et dixit hic aliter et ille aliter" (22:19, 20);

in Apocalypsi,

"Exercitus Ipsius in caelo sequebantur Ipsum super equis albis, induti byssinum album et mundum" (19:14);

et alibi,

"Vidi bestiam et reges terrae, et exercitus eorum congregatos ad faciendum bellum cum Sedente super equo albo, et cum exercitu Ipsius" (19:19).

Quod angeli congregati seu consociatio illorum dicantur "exercitus", est quia per "angelos", similiter ac per "exercitus", significantur Divina vera et bona, quoniam sunt recipientes illorum a Domino (de qua re videatur supra, n. 130, 200, 302).

[6] Ex eo etiam est quod filii Israelis, quia per illos significantur ecclesiae vera et bona, dicantur "exercitus", ut in sequentibus locis:

- Apud Mosen,

"Jehovah dixit, Educite filios Israelis e tetra Aegypti juxta exercitus eorum" (Exodus 6:26);

Apud eundem,

"Educam exercitum meum, populum meum, filios Israelis, e terra Aegypti per judicia magna" (Exodus 7:4; 12:17);

apud eundem,

"Factum est in ipso die hoc exiverunt omnes exercitus Jehovae e terra Aegypti" (Exodus 12:41);

apud eundem,

Recensebis "omnem exeuntem in exercitum" (Numeri 1:3, seq.).

Quod castra metarentur circa Tentorium conventus, et quoque proficiscerentur juxta exercitus eorum (Numeri 2:3, 9, 2:16,] 24);

apud eundem,

Quod sumerentur Levitae ad exercendum militiam, ad faciendum opus in Tentorio conventus (Numeri 4:3, 23, 30, 39).

Quod filii Israelis dicti fuerint "exercitus Jehovae", erat quia repraesentabant ecclesiam, et significabant omnia vera et bona ejus (videatur in Arcanis Caelestibus, n. 5414, 5801, 5803, 5806, 5812, 5817, 5819, 5826, 5833, 5879, 5951, 6637, 6868, 7035, 7062, 7198, 7201, 7215, 7223, ² 7957, 8234, 8805, 9340). Quod dicantur "exercitus" in plurali, est quia unaquaevis tribus dicebatur "exercitus", ut constare potest apud Mosen, cum ei mandatum est ut recenseret omnes juxta exercitus eorum, quod recensiti sint juxta tribus (Numeri 1:3, seq.): similiter cum castra metabantur circum Tentorium conventus juxta tribus, dicitur "juxta exercitus eorum" (Numeri 2:3, 9. seq.). Quod tribus dictae fuerint "exercitus", est quia duodecim tribus simul sumptae repraesentaverunt omnia vera et bona ecclesiae, ac unaquaevis tribus aliquod universale essentiale ejus (de qua re videatur supra, n. 431).

[7] Ex his constare potest quod vera et bona caeli et ecclesiae intelligantur per "exercitus" in Verbo; ex quibus manifeste patet unde est

quod Jehovah in Verbo dicatur "Jehovah Zebaoth", et "Jehovah Deus Zebaoth", hoc est, "Exercituum" (Ut Esaias 1:9, 24; 2:12; 3:1, 15: cap. 5:7, 9, 16, 24; 6:3, 5; cap. ³ 8:13-18, cap. 14:22, 23, 24, 27; 17:3; 25:6; 28:5, 22, 29; 29:6; 31:4, 5; 37:16; Jeremias 5:14; 38:17; 44:7; Amos 5:16 ⁴ ; Haggaeus 1:9, 14; 2:4, 8, 23; Sacharia 1:3; Malachias 2:12: et pluries alibi).

[8] Ex his nunc patet quod per "exercitus" significata sint vera et bona caeli et ecclesiae in omni complexu: et quia pleraque in Verbo etiam oppositum sensum habent, ita quoque "exercitus", in quo sensu significant falsa et mala in omni complexu, ut in sequentibus locis:

- Apud Jeremiam,

"super tectis" domuum "suffiverunt omni exercitui caelorum, et libaverunt libamina diis aliis" (19:13);

apud Zephaniam,

"Adorant super tectis exercitum caelorum" (1:5);

apud Mosen,

"Ne incurves te et servias soli, lunae, stellis, et omni exercitui caelorum" (Deuteronomius 4:19; 17:3);

apud Jeremiam,

"Expandent" ossa extracta e sepulchris, "soli, lunae et omni exercitui caelorum, quae amaverant et quibus serviverant" (8:2):

per "exercitum caelorum" hic intelliguntur sol, luna et stellae, quia per illa significantur omnia bona et vera in complexu; hic autem omnia mala et falsa in complexu; nam per "solem" in opposito sensu, ut hic, significatur omne malum scaturiens ex amore sui, per "lunam" falsum fidei, et per "stellas" falsa in genere: (quod talia per "solem, lunam et stellas" in mundo naturali, cum illa adorantur loco Solis et Lunae caeli angelici, ⁵ significentur dira mala et falsa, videatur in opere De Caelo et Inferno 122, 123; ut et supra, n. 401 [g] , 402, 525 ⁶ ): et quia vera ex bono pugnant contra falsa ex malo, ac vice versa falsa ex malo pugnant contra vera ex bono, ideo dicuntur "exercitus"; est enim pugna continua, nam mala et falsa exspirant continue ex infernis, conantia destruere vera ex bono quae in caelo et e caelo, ac continue resistunt: est enim ubivis in mundo spirituali aequilibrium inter caelum et inter infernum, et ubi aequilibrium ibi continue agunt binae vires contra se; una agit et altera reagit, ac continua actio et reactio est continua pugna, sed a Domino providetur aequilibrium (de quo videatur in opere De Caelo et Inferno 589-596 et n. 597-603): et quia continua talis pugna est inter caelum et infernum, ideo sicut omnia caeli vocantur "exercitus", ita quoque omnia inferni; omnia caeli se referunt ad bona et vera, et omnia inferni ad mala et falsa.

[9] Inde nunc est quod "exercitus" significent falsa mali in sequentibus locis:

- Apud Esaiam

"Ira Jehovae contra omnes gentes; et excandescentia contra omnem exercitum ⁷ eorum devovit ⁸ eos, tradidit ⁹ eos in mactationem" (34:2):

per "gentes" significantur mala, et per "exercitum" falsa ex malo; destructio eorum totalis significatur per quod " ¹⁰ eos devoverit et tradiderit mactationi."

[10] Apud eundem,

"Vox multitudinis in montibus, species populi magni, Vox tumultus regnorum gentium congregatarum, Jehovah Zebaoth ducit exercitum" (13:4):

"vox multitudinis in montibus " significat falsa ex malis; "multitudo" falsa, et "montes" mala: "species populi magni" significat apparentiam sicut veri ex bono; "species" apparentiam, "populus" illos qui in veris sunt, ita vera, et "magnum" praedicatur de bono: "vox tumultus regnorum gentium congregatarum" significat dissensum ecclesiae oriundum ex malis et inde falsis; "vox tumultus" significat dissensum, "regna" significant ecclesias quoad vera et quoad falsa, et "gentes congregatae" quoad mala et inde falsa conspirantia contra ecclesiae vera et bona: "Jehovah Zebaoth ducit exercitum" significat quod Dominus illud faciat; tribuitur hoc Domino, ut patet a versu sequenti quinto ibi, ubi dicitur, "Jehovah venit cum vasis irae suae ad perdendum omnem terram"; id tribuitur Domino, sicut malum, poena mali, et destructio ecclesiae, alibi, ex causa quia ita apparet; sensus enim litterae Verbi est secundum apparentias; sed per id in sensu spirituali intelligitur quod ipse homo ecclesiae hoc faciat.

[11] Apud Jeremiam,

"Ne parcite juvenibus, devotioni date universum exercitum ejus" (51:3):

haec de Babele; et per "Ne parcite juvenibus" significatur destructio falsorum confirmatorum; per "Devotioni date universum exercitum ejus" significatur totalis destructio falsorum ex malis quae illi, ita destructio Babelis. Falsa ex malo etiam significantur

Per exercitum Chaldaeorum, et per exercitum Pharaonis (Jeremias 37:7, 10, 11, seq.);

et apud Mosen,

"Reversae sunt aquae et operuerunt currus et equites cum universo exercitu Pharaonis" (Exodus 14:28; 15:4);

(quae explicata videantur supra, n. 355 [g] ; et in Arcanis Caelestibus, n. 8230, 8275).

[12] Apud Danielem,

"Revertetur rex septentrionis, et sistet multitudinem magnam prae priori, et sub fine temporum annorum veniet cum exercitu magno et cum opibus magnis.... excitabit vires suas et cor suum contra regem meridiei cum exercitu magno, et rex meridiei commiscebit se bello cum exercitu magno et valido admodum, sed non consistet" (11:13, 25):

agitur in illo capite de bello inter regem septentrionis et regem meridiei; et per "regem intelliguntur illi intra ecclesiam qui in falsis mali sunt, et per "regem meridiei" illi qui in veris boni; collisio et pugna in fine ecclesiae per bellum eorum in sensu spirituali describitur; quare per "exercitum regis septentrionis" intelliguntur falsa omnis generis, et per "exercitum regis meridiei" vera omnis generis.

[13] Apud Lucam,

"Quando videritis Hierosolymam exercitibus circumdatam, scite quod prope sit devastatio ejus" (21:20):

in eo capite loquitur Dominus de consummatione saeculi, per quam significatur ultimum tempus ecclesiae; per "Hierosolymam" intelligitur ecclesia quoad doctrinam, et per illam "exercitibus circumdatam" intelligitur illa a falsis occupata; quod tunc destructio ejus, et mox ultimum judicium, significatur per quod "tunc prope sit devastatio ejus." Creditur quod haec dicta sint de Hierosolymae destructione a Romanis; sed a singulis in illo capite patet quod de destructione ecclesiae in fine ejus agatur, ut quoque apud Matthaeum, cap. Matthaeum ccc24 a primo versu ad ultimum (quae omni in Arcanis Caelestibus explicata sunt): sed usque non obstat quin per illa verba in sensu litterae intelligatur destructio Hierosolymae, at illa destructio repraesentabat et inde significabat destructionem ecclesiae in fine ejus; singula in illo capite in sensu spirituali spectata id confirmant.

[14] Apud Davidem,

Deus deseruit et ignominiae tradidit nos, nec exivit in exercitibus nostris; reverti fecit nos retrorsum ab hoste (Psalmuss 44:10, 11 [B.A. 9, 10]):

quod "Deus non exiverit in exercitibus nostris" significat quod non tutatus sit illos, quia in falsis mali fuerunt; "exercitus" enim sunt falsa mali: quare etiam dicitur quod "eos deseruerit et ignominiae tradiderit", et quod "reverti fecerit eos ab hoste"; "hostis" est malum quod ab inferno.

[15] Apud Joelem,

"compensabo vobis annos quos consumpsit locusta, melolontha, et bruchus, et eruca, exercitus meus magnus quem misi inter vos" (2:25):

quod falsa et mala omnis generis significentur per "exercitum", manifeste patet, quoniam per noxia illa animalcula, "locustam", "melolontham", "bruchum" et "erucam", significantur falsa et mala vastantia seu consumentia vera et bona ecclesiae. (videatur supra, n. 543 [c] , ubi hic locus explicatus est, et ostensum quod locusta et bruchus" significent falsa [et mala] sensualis hominis.) Ex his nunc patet quid per "exercitus" in Verbo in utroque sensu significatur. Similia per "exercitus" significantur in historicis Verbi; nam in illis est sensus spiritualis aeque ac in propheticis, sed is minus elucet, quia mens in historicis detenta aegre potest elevari a mundanis ibi et videre spiritualia quae inibi recondita sunt.

Fotnoter:

401. "Et sol factus est niger tanquam saccus cilicinus, et luna facta est tanquam sanguis." - Quod significet quod omne bonum amoris disparatum sit, et inde omne verum fidei falsificatum, constat ex significatione "Solis", quod in supremo sensu sit Dominus quoad Divinum Amorem, et inde apud hominem, bonum amoris in Dominum a Domino (de qua sequitur); ex significatione "niger tanquam saccus cilicinus", quod sit disparatum; "nigrum" dicitur ex caligine, ita quod non ex aliqua luce apparet; "tanquam saccus cilicinus seu "pilosus" dicitur, quia intelligitur sensuale hominis, quod infimum naturalis est, et inde circum interiora, ac illis inducit caliginem: (sunt binae mentes apud hominem, spiritualis et naturalis; spiritualis mens cogitat et percipit ex luce caeli, naturalis autem mens cogitat et percipit ex luce mundi; ex hac est homini lumen, quod lumen naturale vocatur: haec mens est quae vocatur naturalis homo, illa autem quae vocatur spiritualis homo. Quia mens naturalis est infra seu extra mentem spiritualem, inde quoque est circum eam, obvolvit enim eam undequaque; ideo dicitur "saccus cilicinus" seu "pilosus"; cum enim mens spiritualis, quae superior et interior mens est, occlusa est, tunc naturalis mens, quae inferior et exterior, est in caligine quoad omnia caeli et ecclesiae; omnis enim lux, quae est naturali menti, et facit ejus intelligentiam, est ex luce mentis ejus spiritualis, quae lux est lux caeli. Sensuale, quod est ultimum naturalis, est quoque sicut pilosum in luce caeli; inde est quod "pilus" significet ultimum naturalis hominis, quod est sensuale ejus (videatur n. 3301, 5247, 5569-5573): haec dicta sunt ut sciatur cur dictum est quod "sol factus sit niger tanquam saccus cilicinus:")

[2] ex significatione "lunae", quod sit verum spirituale, quod vocatur verum fidei (de qua etiam sequitur): et ex significatione quod "facta sit sicut sanguis", quod sit quod verum falsificatum sit; "sanguis" enim in genuino sensu significat Divinum Verum, et in opposito violentiam ei illatam, ita Divinum Verum falsificatum; (quod "sanguis" in Verbo illa significet, videatur supra, n. 329(f);) inde patet quid significat, quod "luna facta sit tanquam sanguis." Quod "sol" significet Dominum quoad Divinum Amorem, et inde apud hominem, bonum amoris in Dominum a Domino, et quod "luna" significet verum spirituale, est causa quia Dominus in caelo ubi angeli caelestes sunt, apparet ut Sol, et in caelo ubi angeli spirituales sunt, ut Luna: quod appareat ut Sol, est ex Divino Ipsius Amore, nam Divinus Amor apparet sicut ignis, unde calor est angelis in caelis; inde per "ignem" caelestem et spiritualem in Verbo intelligitur amor: quod Dominus appareat ut Luna, est a luce ex illo Sole, Luna enim lumen suum trahit ex illo Sole, et lux in caelo est Divinum Verum; inde per "lucem" in Verbo significatur Divinum Verum. (Sed De Sole at da Luna in Caelis, et De Luce et de Calore inde, videantur quae in opere De Caelo et Inferno 116-125, et n. 126-140, ostensa sunt.)

[3] Quod in Verbo per "solem" significetur Dominus quoad Divinum Amorem, et apud hominem, bonum amoris in Dominum, ac per "lunam" Dominus quoad Divinum Verum spirituale, constat ex sequentibus his locis:

Apud Matthaeum,

Cum Jesus coram Petro, Jacobo et Johanne transformatus est, "splenduit facies Ipsius tanquam Sol, et Vestimenta Ipsius facta sunt sicut Lux" (17:1, 2):

quia Dominus tunc visus est in Divino suo, apparuit quoad faciem ut Sol, et quoad vestimenta ut Lux, facies enim correspondet amori, et vestimenta correspondent veris; et quia Divinus Amor in Ipso fuit, ideo "facies Ipsius splenduit ut Sol"; et quia Divinum Verum ex Ipso fuit, ideo "vestimenta Ipsius facta sunt sicut Lux"; lux etiam in caelo est Divinum Verum procedens a Domino ut Sole.

(Quod "facies", cum de Domino, sit Amor et omne Bonum, videatur in Arcanis Caelestibus, n. 5585, 9306, 9546, 9888; et quod "vestimenta", cum de Domino, significent Divinum Verum, videatur supra, n. 64, 195(c).) Similiter apparet Dominus in caelo coram angelis, quando Se illis praesentem sistit, sed tunc apparet extra Solem; quapropter etiam similiter visus est Johanni cum fuit in spiritu, ut constat in Apocalypsi, ubi dicitur quod

Facies Filii hominis "visa sit tanquam Sol fulget in sua potentia" (cap. 1:16);

quod sit Dominus qui visus, patet (videatur supra, n. 63).

[4] Similiter cum Dominus Johanni visus est sicut angelus, de quo (legitur),

"Vidi Angelum fortem descendentem e caelo circumdatum nube, et iris circum caput, et facies Ejus sicut Sol" (Apocalypsis 10:1);

per "angelos" enim in Verbo in sensu ejus spirituali non intelliguntur angeli, sed aliquod Divinum ex Domino; quoniam Divinum quod apparet ex illis non est illorum, sed est Domini apud illos: similiter Divinum Verum quod loquuntur, quod plenum est sapientia, non loquuntur a se sed a Domino; fuerunt enim homines, et omnis sapientia et intelligentia est hominibus a Domino: inde constare potest quod per "angelum" in Verbo intelligatur Dominus, qui etiam tunc apparuit sicut Sol. (Quod per "angelum" in Verbo intelligatur aliquod Divinum a Domino, videatur in Arcanis Caelestibus, n. 1925, 2821, 3039, 4085, 6280, ¹ 8192:

quod angeli inde in Verbo dicantur "dii", n. 4295, 4402, 7268, 7873, 8301, 8192.)

[5] Inde cum ecclesia repraesentata est sicut mulier, etiam tunc apparuit circum illam sol, de qua ita in Apocalypsi,

"Signum magnum visum est in caelo, mulier circumdata Solem, et luna sub pedibus ejus, et super capite corona stellarum duodecim" (12:1):

quod per "mulierem" ibi significetur ecclesia, videbitur in explicatione quae in sequentibus dabitur; (quod "mulier" significet ecclesiam, videatur in Arcanis Caelestibus, n. 252, 253, 749, 770): et quia ecclesia est a Domino, ideo visa est circumdata Sole: quid significatur per quod "luna sub pedibus ejus", et quod "super capite corona stellarum duodecim", etiam in explicatione illa dicetur.

[6] Inde dicitur a Davide,

"Dixit Deus Israelis, mihi locuta est Petra Israelis, ... sicut lux matutae, cum oritur sol, matutae sine nubibus a splendore post pluviam" (2 Samuelis 23:3, 4):

per "Deum Israelis" et per "Petram Israelis" intelligitur Dominus quoad ecclesiam et quoad Divinum Verum ibi, per "Deum Israelis" quoad ecclesiam, et per "Petram Israelis" quoad Divinum Verum ibi; et quia Dominus est Sol caeli angelici, et Divinum Verum procedens ab Ipso est lux illius caeli, ideo dicitur de Divino quod locutus est, quod est Divinum Verum, "sicut lux matutae, cum oritur sol"; quia hoc est purum, et procedit ex Divino Amore Ipsius, ideo additur, "matutae sine nubibus a splendore post pluviam", splendor enim lucis seu Divini Veri procedentis ab Ipso est ex Divino Amore; "post pluviam" significat post communicationem et receptionem, nam splendor ejus tunc est apud angelos et homines cum quibus communicatur et a quibus recipitur.

(Quod "Petra" et "Lapis Israelis" sit Dominus quoad Divinum Verum, videatur n. 6426, 8581, 10580; et quod Lux sit Divinum Verum procedens a Domino ut Sole, ita ex Divino Amore Ipsius, in opere De Caelo et Inferno 126-140.)

[7] Similiter dicitur de amantibus Jehovam in Libro Judicum,

"Amantes Ipsum sicut oriri solis in potentia sua" (5:31):

quod "Jehovah" in Verbo sit Dominus quoad Divinum Bonum Divini Amoris, videatur in Arcanis Caelestibus (n. 1736, 1192, 3035, 5041, 6303, 6281, 8864, 9315, 9373, 10146); de amantibus Ipsum dicitur, "sicut oriri solis in potentia sua", per quod significatur Divinus Domini Amor in illis: de illis etiam dicitur quod "fulgebunt sicut sol", apud Matthaeum,

"Justi fulgebunt ut sol in regno Patris ² mei" (13:43):

"justi" in Verbo dicuntur qui amant Dominum, hoc est, ex amore faciunt praecepta Ipsius; et illi fulgent quoad faciem jubare sicut ex sole, quia Divinus Amor Domini illis communicatur et ab illis recipitur, ex quo Dominus est in medio eorum, hoc est, in interioribus eorum, quae se manifestant in facie.

(Quod "justi" dicantur qui in bono amoris in Dominum sunt, videatur supra, n. 204(b).)

[8] Apud Davidem,

"Semen Ejus in aeternum erit, et thronus Ejus sicut sol coram Me, sicut luna firmus in aeternum, et testis in nubibus fidelis" (Psalmuss 89:37, 38 [B.A. 36, 37]):

haec dicta sunt de Domino, ac de caelo et ecclesia Ipsius; nam per "Davidem", de quo ibi in sensu litterae agitur, intelligitur Dominus (videatur supra, n. 205); per "semen Ipsius" quod in aeternum erit, significatur Divinum Verum, et quoque significantur illi qui id recipiunt; per "thronum Ejus qui sicut sol coram Me" significatur caelum et ecclesia Ipsius, quae in bono caelesti sunt, quod est bonum amoris; per "thronum qui sicut luna firmus in aeternum" significatur caelum et ecclesia quae in bono spirituali, quod est Divinum Verum; per "testem in nubibus fidelem" significatur Verbum in sensu litterae, quod "testis" vocatur quia id testatur; "nubes" est sensus litterae Verbi.

[9] Apud eundem,

"Timebunt Te cum Sole, et coram Luna generatio generationum;... florebit in ³ diebus ejus justus, et multa pax usque dum non luna:... erit nomen Ipsius in aeternum; coram Sole nomen Filii habebit; et benedicentur in Eo omnes gentes" (Psalmuss 72:5, 7, 17):

haec quoque dicta sunt de Domino, nam agitur in toto illo psalmo de Ipso; et quia Dominus in caelo apparet illis qui in caelesti regno Ipsius ut Sol, et illis qui in spirituali regno Ipsius ut Luna, ideo dicitur, "Timebunt Te cum Sole, et coram Luna generatio generationum": quod "florebit in die illo justus, et multa pax usque dum non luna", significatur quod qui in amore in Dominum sunt, erunt in veris ex illo bono, nam vera apud illos qui in regno caelesti sunt, seu qui in amore in Dominum, illis insita sunt; "justi" enim dicuntur qui in bono amoris, et "pax" dicitur de illo bono. (Sed ut sciatur quomodo hoc intelligendum est, nempe "usque dum non luna", dicetur: lux procedens a Domino ut Sole differt a luce quae procedit a Domino ut Luna in caelis, sicut lux solis in mundo interdiu a luce lunae in mundo noctu; similiter intelligentia illorum qui in luce Solis caeli sunt ab intelligentia illorum qui in luce Lunae ibi sunt; quare illi qui in luce Solis ibi sunt, in Divino Vero puro sunt; at illi qui in luce Lunae ibi sunt, in Divino Vero non puro sunt, sunt enim in multis falsis quae traxerunt ex non intellecto Verbi sensu litterae, quae falsa usque apparent eis sicut vera: ex his constare potest quod per "usque dum non luna" significetur usque dum apud illos (non) falsum apparens sicut verum, sed verum purum, quod unum facit cum bono amoris. Sed sciendum est quod falsa illorum qui in lumine Lunae in caelis sunt, sint falsa in quibus non malum, et quod ideo illa acceptentur a Domino sicut forent vera (de quibus falsis videatur in Doctrina Novae Hierosolymae, n. 21). Hoc itaque est quod significatur per "usque dum non luna", nempe apud illos qui intelliguntur per "justos, in quibus multa pax": in sensu autem supremo, per illa verba intelligitur Dominus quoad Divinum Humanum suum, quod hoc erit Divinum Bonum Divini Amoris; quare etiam additur, "Coram Sole nomen Filii habebit", per "Filium" intelligitur Divinum Humanum Domini.) Et quia per "gentes" intelliguntur omnes qui in bono sunt, seu qui recipiunt bonum amoris a Domino, ideo dicitur, "Et benedicentur in Eo omnes gentes." (Quod per "gentes" significentur qui in bono sunt, et per "populos" qui in veris, videatur supra, n. 331.)

[10] Apud Esaiam,

"Erunt super omni monte alto et super omni colle elato, rivi, ductus aquarum, in die caedis magnae, cum cadent turres: et erit lux Lunae sicut lux Solis, et lux Solis erit septupla sicut lux septem dierum" (30:25, 26):

haec dicta sunt de ultimo judicio, quod intelligitur per "diem caedis magnae cum cadent turres"; per "turres" quae cadent, intelliguntur qui in malis sunt et inde falsis, in specie qui in amore dominandi per sancta ecclesiae (videatur in opere De Ultimo Judicio 56, 58): quod tunc illis qui in amore in Dominum sunt, et in charitate erga proximum, dabitur intelligere vera, significatur per quod "erunt super omni monte alto et super omni colle elato, rivi, ductus aquarum"; qui "super monte alto", sunt qui in bono amoris in Dominum, nam "mons altus" significat id bonum; qui "super colle elato", sunt qui in bono charitatis erga proximum, "collis" enim significat id bonum; "rivi et ductus aquarum" significant intelligentiam ex veris: quod tunc erit verum in regno spirituali Domini sicut fuit verum prius in regno caelesti, et quod tunc erit verum in regno caelesti bonum amoris, intelligitur per quod "erit lux Lunae sicut lux Solis, et lux Solis erit septupla sicut lux septem dierum"; per "lucem" enim intelligitur Divinum Verum procedens a Domino, per "lucem Lunae" Divinum Verum in regno spirituali, et per "lucem Solis" Divinum Verum in regno caelesti; per "septuplum" significatur plenum et perfectum, et tunc verum est plenum et perfectum cum est bonum seu bonum in forma. Quod non intelligantur sol et luna in terris, sed Sol et Luna in caelis, constare potest. Sciendum est quod cum ultimum judicium peragitur, appareat Dominus in caelis in multo majori jubare et splendore quam alias, et hoc ex causa quia tunc angeli ibi fortius tutandi sunt; inferiora enim tunc cum quibus exteriora angelorum communicationem habent, in perturbatione sunt; inde quoque est, quia de ultimo judicio hic agitur, quod dicatur, quod "lux Lunae erit sicut lux Solis", et quod "lux Solis erit septupla sicut lux septem dierum"; ac ideo dicitur quod tunc "erunt rivi ductus aquarum super omni monte alto et super omni colle elato", per quae intelligentia abundans apud illos qui in superioribus montibus et superioribus collibus sunt, nam inferiores montes et colles sunt super quos tunc judicium. (Quod Dominus appareat illis qui in regno caelesti Ipsius sunt ut Sol, et illis qui in regno spirituali Ipsius sunt ut Luna, videatur in opere De Caelo et Inferno 116- ⁴ 125; et quod Lux ex illis sit Divinum Verum, n. 127-140 ibi.)

[11] Apud eundem,

"Non occidet amplius Sol tuus, et Luna tua non colligetur, quia Jehovah erit tibi in lucem aeternitatis, et implebuntur dies luctus tui" (60:20):

agitur ibi de Domino, et de novo caelo et nova terra, hoc est, de ecclesia ab Ipso instauranda; quod non periturum bonum amoris in Dominum et bonum charitatis erga proximum illis qui in ea ecclesia, intelligitur per quod "non occidet amplius Sol tuus, et Luna tua non colligetur; Dominus enim apparet illis qui in bono amoris in Ipsum sunt ut Sol, et illis qui in veris ex bono charitatis erga proximum ut Luna; inde per "Solem tuum" significatur bonum amoris in Dominum, et per "Lunam tuam" bonum charitatis, quod in sua essentia est Verum ex bono: quod in aeternum erunt in veris ex bono amoris et in veris ex bono charitatis, intelligitur per quod "Jehovah erit tibi in lucem aeternitatis, et quod implebuntur dies luctus tui"; "lux aeternitatis" dicitur de illis qui in bono amoris in Dominum sunt, et "impletio dierum luctus" de illis qui in bono charitatis erga proximum seu in veris ex bono, "luctus" enim apud illos qui ab Ecclesiis Antiquis fuerunt, repraesentabat dolorem propter amissum seu deperditum verum et bonum; quod "implebuntur" significat quod finientur, et sic quod in veris ex bono erunt. Ex his constare potest quid significatur per quod "Sol factus sit sicut saccus cilicinus, et Luna facta sit sicut sanguis", quod nempe bonum amoris in Dominum disparatum sit, et inde verum falsificatum.

[12] Similia paene significantur in sequentibus his locis:

Apud Esaiam,

"Ecce dies Jehovae venit saevus, et indignationis et excandescentiae irae, ad ponendum terram in vastitatem, et peccatores ejus perdat ex ea; nam stellae caelorum et sidera eorum non lucent luce sua; obtenebratur sol in ortu suo, et luna non splendere facit lumen suum: visitabo super orbem malitiam, et super impios iniquitatem eorum" ( ⁵ 13:9-11):

per "diem Jehovae saevam, indignationis et excandescentiae irae", significatur dies ultimi judicii; per quod "stellae caelorum et sidera eorum non luceant luce sua, obtenebretur sol in suo ortu, et luna non splendere faciat lucem suam", significatur quod perierint cognitiones boni et veri, tum bonum amoris in Dominum, et bonum charitatis, erga proximum, et inde verum quod verum fidei vocatur; per "stellas" enim significantur cognitiones boni, per "sidera" cognitiones veri, per "solem" bonum amoris in Dominum, et per "lunam" bonum charitatis erga proximum, quod in sua essentia est verum ex bono, et vocatur verum fidei: sol dicitur "obtenebrari in ortu suo", et luna "non splendere facere lucem suam", non quod Sol et Luna in caelis angelicis obtenebretur, nam Sol ibi semper in suo jubare est, et Luna in suo splendore; sed coram illis qui in malis et inde falsis sunt, bona et vera ita sunt, quare secundum apparentiam ita dictum est; illi enim qui in malis et inde falsis sunt, avertunt se a bono amoris et charitatis, proinde a Domino, et tunc non volunt nisi quam malum et non cogitant nisi quam falsum; et qui non aliud volunt et cogitant, non vident nisi caliginem et tenebras in talibus quae caeli et ecclesiae sunt: quia tales intelliguntur apud quos "sol obtenebratur et luna non splendere facit lucem suam", ideo dicitur, "ad ponendum terram in vastitatem, et peccatores ejus perdat ex ea", et dein, "visitabo super orbem malitiam et super impios iniquitatem eorum"; per "terram" et "orbem" significatur ecclesia, et per "poni illa in vastitatem" significatur quod non amplius aliquod bonum, et per "visitare super orbem malitiam et super impios iniquitatem eorum" significatur ultimum judicium.

[13] Apud Ezechielem,

"Obtegam, cum exstinxero te, caelos, et atrabo stellas eorum, solem nube obtegam, et luna non lucere faciet lucem suam; omnia luminaria lucis in caelis atrabo super te, et dabo tenebras super terra tua" (32:7, 8):

haec dicta sunt de Pharaone rege Aegypti, per quem ibi significatur naturalis homo separatus a spirituali; is, cum separatus est, prorsus in caligine et tenebris est quoad omnia quae caeli et ecclesiae sunt, et quantum separatus est tantum negat illa; nam naturalis homo nihil videt in talibus a se, sed per spiritualem a Domino, naturalis enim homo est in mundi calore et luce, at spiritualis est in caeli calore et luce: ex his patet quid per singula ibi intelligitur; quod nempe per "obtegam, cum exstinxero te, caelos", significentur interiora quae sunt in luce caeli; per "atrabo stellas eorum" significentur cognitiones boni et veri; per "solem nube obtegam" significetur bonum amoris in Dominum; per "luna non lucere faciet lucem suam" significetur bonum charitatis erga proximum et inde verum fidei; per "omnia luminaria lucis atrabo super te" significantur omnia vera; et per "dabo tenebras super terra tua" significantur falsa.

[14] Apud Joelem,

"Venit dies Jehovae, ... dies tenebrarum et caliginis, dies nubis et obscuritatis;... coram Ipso commota est terra, ... Sol et Luna atrati sunt, et stellae contraxerunt splendorem suum" (2 (1, 2, ) 10):

apud eundem,

"Sol vertetur in tenebras, et luna in sanguinem, antequam venit dies Jehovae magnus et terribilis" (3:4 [B.A. 2:31)):

apud eundem,

"Propinquus est: dies Jehovae in valle decisa, sol et luna atrati sunt, et stellae contraxerunt splendorem suum" (4 [B.A. 3:14) [14,] 15);

apud Evangelistas,

"Statim post afflictionem dierum illorum, sol obscurabitur, et luna non dabit lucem suam, et stellae cadent de caelo" (Matthaeus 24:29; Marcus 13:24, 25):

in Apocalypsi,

"Quartus angelus clanxit, et percussa est tertia pars solis, et tertia pars lunae, et tertia pars stellarum, et tertia pars eorum obtenebrabatur, et dies non lucebat tertia sui parte, noxque similiter" ( ⁶ 8:12; 9:2):

quod in his locis per "solem et lunam atratos" et "obtenebratos", intelligatur quod non bonum amplius nec verum, constat ex illis quae supra dicta sunt; quare non ulterius explicantur.

[15] Quoniam talia per "obtenebratum solem" significantur, ideo cum Dominus super cruce fuit, quia ab ecclesia, quae tunc apud Judaeos erat, prorsus rejectus fuit, et inde illi in densis tenebris seu falsis fuerunt, sol obscuratus est; de quo ita apud Lucam,

"Hora sexta tenebrae factae sunt super totam terram, usque ad horam nonam, obtenebratus enim est sol" (23:44, 45):

hoc factum est in signum et indicium quod negatus sit Dominus, et quod inde non aliquod bonum et verum esset apud illos qui ab ecclesia; omnia enim signa e caelis apud illos repraesentabant et significabant talia quae ecclesiae sunt, ex causa quia ecclesia apud illos erat ecclesia repraesentativa, seu constabat ex talibus in externis quae repraesentabant et inde significabant interna ecclesiae: quod "tenebrae factae fuerint super totam terram" significabat quod non nisi quam falsa mali essent apud illos qui ab ecclesia ("tota terra" est tota ecclesia, et "tenebrae" significant falsa); quod tribus horis, nempe "ab hora sexta ad nonam", significabat quod merum falsum et prorsus non aliquod verum, "tria" enim significant plenum, totum et prorsus, ac "sex" et "novem" significant omnia in complexu, hic falsa et mala; et quoniam falsa et mala apud illos erant quia negatus est Dominus, ideo dicitur, "et tenebrae factae sunt et obtenebratus est sol"; per "solem" qui obscuratus intelligitur Dominus, qui obscuratus dicitur quando falsa in ecclesia tantum regnant ut non agnoscatur, ac tantum mala ut crucifigatur. (Quod omnia et singula quae in Verbo de Passione Domini memorantur, significent, videatur supra, n. 64, 83, 195(c).)

[16] Apud Micham,

"Dixit Jehovah contra prophetas seducentes populum, ... Nox erit vobis pro visione, et tenebrae orientur vobis pro divinatione, et occidet sol super prophetas, et nigrescet super iis dies" (3:5, 6);

quid haec in sensu spirituali significant, videatur supra (n. 372(a)), ubi explicata sunt.

Apud Amos,

"Fiet in die illo occidere faciam solem in meridie, et obtenebrabo terram in die lucis" (8:9):

per haec significatur quod in ecclesia ubi Verbum, ex quo sciri potest quid bonum et verum, usque non sit nisi quam malum et falsum; "occidere facere solem, et obtenebrare terram" significat malum vitae et falsum doctrinae in ecclesia, per "solis" enim "ortum" significatur bonum amoris quod est bonum vitae, et per "solis occasum" significatur malum amoris quod est malum vitae, et per "obtenebrationem terrae" significatur falsum doctrinae inde ("tenebrae" significant falsa, et "terra" ecclesiam); per "in meridie et in die lucis" significatur quando ibi possunt esse cognitiones boni et veri, quia Verbum habent ("meridies" significat ubi cognitiones boni, et "dies lucis" ubi cognitiones veri); quod ex Verbo, est quia haec dicuntur de ecclesia ubi Verbum.

[17] Apud Habakuk,

"Commoti sunt montes, inundatio aquarum transivit sol, luna stetit sede, in lucem tela tua abeunt, in splendorem fulmen hastae tuae" (3:10, 11):

in eo capite agitur de adventu Domini et de ultimo judicio tunc ab Ipso; per quod "commoti sunt montes, inundatio aquarum transivit", significatur quod rejecti sint qui in amore sui et mundi per falsa mali in quae immissi; "montes" significant amores sui et mundi, et "inundatio aquarum" significat immissionem in falsa inde ("aquae" sunt falsa, et "inundatio" est immissio): quod tunc illis non appareant vera et bona genuina, sed loco illorum vera et bona fatua, quae in se sunt falsa et mala, significatur per "in lucem tela tua abeunt, in splendorem fulmen hastae"; "tela" seu "fulgura" significant vera fatua quae in se sunt falsa, ac "fulmen hastae" significat bona fatua quae in se sunt mala falsi talia etiam signa apparent in mundo spirituali apud illos qui in falsis ex amoribus sui et mundi sunt, quando ultimum judicium est, et tales rejiciuntur.

[18] Quoniam apud eum prophetam dicitur, "Sol et luna steterunt sede sua", explicabitur etiam quid significatur per quod "Sol in Gibeone quieverit et luna in valle Ajalonis", de quo ita apud Josuam,

"Tunc locutus est Josua Jehovae, ... et dixit in oculis Israelis, Sol in Gibeone quiesce, et luna in valle Ajalonis; et quievit sol et luna stetit, usque dum ulta est gens hostes suos; nonne hoc scriptum est super Libro Recti? Et stetit sol in medio caeli, nec festinavit occidere quasi diem integrum" (10:12, 13):

quod dicatur sol stetisse in Gibeone, et luna in valle Ajalonis, significabat quod ecclesia prorsus vastata fuerit quoad omne bonum et verum; pugnabatur enim tunc contra regem Hierosolymae, et reges Emorraeorum, et per "regem Hierosolymae" significatur verum ecclesiae prorsus vastatum per falsa, et per "reges Emorraeorum" significatur bonum ecclesiae vastatum per mala; ideo illi reges percussi fuerunt lapidibus grandinis, per quos significantur tetra falsa mali: dicitur quod sol et luna steterint sede, nempe coram filiis Israelis ut hostes suos viderent; sed hoc est propheticum, tametsi historice relatum est, ut constare potest ex eo, quod dicatur "Nonne hoc scriptum est super Libro Recti?" qui Liber fuit propheticus, a quo illa desumpta sunt; quapropter ex illo Libro etiam dicitur, "usque dum ulta est gens hostes suos", et non usque dum filii Israelis ulti sunt hostes suos, "gens" enim prophetice dicitur: idem etiam constare potest ex eo, quod hoc miraculum, si prorsus ita factum fuisset, invertisset universam mundi naturam, quod non faciunt reliqua miracula in Verbo: quare ut sciretur quod hoc prophetice dictum esset, dicitur "Nonne ita scriptum est super Libro Recti?" Quin usque quod lux illis e caelo data sit, lux sicut solis in Gibeone, et lux sicut lunae in valle Ajalonis, non dubitandum est;

[19] Apud Jeremiam,

"Elanguescet quae pepererat septem, exspirabit animam suam, occidet sol ejus cum adhuc dies; pudefiet et erubescet, et reliquias eorum gladio dabo coram hostibus eorum" (15:9):

per "elanguescet quae pepererat septem, exspirabit animam suam", significatur ecclesia cui Verbum, et per id omnia vera data sunt, quod peritura; "parere septem" est donari omnibus veris ecclesiae (similiter ac in Libro Primo Samuelis, cap. 2:5. videatur supra, n. 257 ⁷ ); per "occidet sol ejus cum adhuc dies" significatur quod periturum bonum ecclesiae, tametsi Verbum ei est, et per id potest in luce esse; "pudefiet et erubescet", nempe sol, significat quia bonum et verum non recipiuntur, sed malum et falsum (ut quoque patet a mox sequente loco apud Esaiam: "reliquias eorum gladio dabo coram hostibus eorum" significat quod omne residuum bonum et verum periturum sit per falsum ex malo; "reliquiae" sunt omne residuum, "gladio dari" est perire per falsa, "hostes" sunt mala.

[20] Apud Esaiam,

"Visitabit Jehovah super exercitum altitudinis in altitudine, et super reges terrae super terra, ... tunc erubescet luna et pudefiet sol" (24:21, 23):

"visitare" significat destruere, quia visitatio praecedit judicium, quando destruuntur illi qui in malis et inde falsis sunt; per "exercitum altitudinis in altitudine" significantur omnia mala quae ex amore sui, per "exercitum" omnia mala, per "reges terrae" falsa omnis generis, et per "terram" significatur ecclesia; inde constare potest quid significatur per "Visitabit Jehovah super exercitum altitudinis in altitudine, et super reges terrae super terra"; quod dicatur "super exercitum altitudinis in altitudine", est quia illi qui in amore sui sunt, in mundo spirituali alta loca petunt: per "tunc erubescet luna et pudefiet Sol" significatur quod non amplius receptio Divini Veri ac Divini Boni; "luna" et "sol" significant verum fidei et bonum amoris, quae dicuntur "erubescere et pudefieri" quando non amplius recipiuntur, sed loco eorum falsum et malum.

[21] Apud Davidem,

Jehovah "qui fecit caelos per intelligentiam suam, ... expandit terram super aquis, ... fecit luminaria magna... solem in dominium in die lunam et stellas in dominium in nocte:... percussit Aegyptum in primogenitis eorum et eduxit Israelem e medio eorum" (Psalmuss 136:5-11):

qui nihil novit de sensu spirituali Verbi, opinaturus est quod haec nihil aliud involvant quam quae exstant in sensu litterae; sed usque singula involvunt talia quae sunt sapientiae angelicae, quae omnia sunt Divina caelestia et spiritualia; nova creatio seu regeneratio hominum ecclesiae, a quibus ecclesia, per illa describitur: per "caelos" quos per intelligentiam suam fecit, significantur interna hominum ecclesiae, quae una voce spiritualis homo vocantur, ubi intelligentia residet, et ubi caelum illorum est; per "terram" quam super aquis expandit, significatur externum ecclesiae, quod una voce naturalis homo vocatur; hic "expandi super aquis" dicitur, quia ibi sunt vera per quae regeneratur ("aquae" sunt vera): per "luminaria magna, solem, lunam et stellas", significantur bonum amoris, verum ex illo bono, et cognitiones boni et veri; per "solem" bonum amoris, per "lunam" verum ex illo bono, et per "stellas" cognitiones boni et veri; quod sol dicatur factus "in dominium in die", est quia "dies" significat lucem spiritualis hominis, ei enim est illustratio et perceptio ex bono amoris; et quod dicatur quod luna et stellae sint factae "in dominium in nocte", est quia "nox" significat lucem naturalis hominis, hujus enim lux ad lucem spiritualis hominis est comparative sicut lux noctis a luna et stellis ad lucem diei a sole: quia agitur de regeneratione hominum ecclesiae, ideo etiam sequitur, "Percussit Aegyptum in primogenitis eorum, et eduxit Israelem e medio illorum"; per "Aegyptum" enim significatur naturalis homo qualis est a nativitate, quod nempe in meris falsis ex malo; "primogenita ejus" sunt quae primaria; destructio horum, dum regeneratur homo, intelligitur per quod "percussit Aegyptum in primogenitis eorum": per "Israelem" significatur spiritualis homo; et per "educere eum e medio eorum" significatur aperire illum, et sic regenerare; homo enim ecclesiae regeneratur a Domino per dissipationem falsorum ex malis quae in naturali homine, et per aperitionem spiritualis hominis, quod fit a Domino per lucem spiritualem, quae est Divinum Verum.

[22] Similia significantur per haec in Genesi,

"Fecit Deus duo luminaria magna, luminare magnum ad dominandum die, et luminare minus ad dominandum nocte, et stellas" (1:16):

agitur enim in eo capite de nova creatione seu regeneratione hominum ex quibus Ecclesia Antiquissima, quae describitur in sensu litterae per creationem caeli et terrae. Similia etiam significantur per haec apud Jeremiam,

"Sic dixit ⁸ Dominus Jehovih, dans solem in lucem diei, statuta lunae et stellarum in lucem noctis" (31:35):

per "statuta lunae et stellarum" significantur omnia quae in naturali homine secundum leges ordinis fiunt.

[23] Apud Davidem,

"Laudate Jehovam omnes angeli Ejus, laudate Ipsum omnes exercitus Ejus, laudate Ipsum sol et luna, laudate Ipsum omnes stellae lucis, laudate Ipsum caeli caelorum" ([Ps.] 148:2-4):

per "laudare Jehovam" significatur colere Ipsum; per "angelos" significantur qui in Divinis veris ex bono amoris sunt, quia illi sunt angeli; per "omnes exercitus" significantur bona (et) vera in omni complexu; per "solem et lunam" significatur bonum amoris et verum ex illo bono; per "stellas lucis" significantur cognitiones veri ex bono; per "caelos caelorum" significantur bona et vera tam interna quam externa; quia homo colit Dominum ex illis quae apud se ex Domino sunt, ita ex bonis et veris quae apud illum, homo etiam est homo ex illis, ideo dicitur ad illa, nempe ad solem, lunam et stellas, per quae significantur bona et vera, ut "laudent", hoc est, colant Jehovam; quis non scit quod non sol, luna et stellae laudent, hoc est, colant?

[24] Apud Mosen,

"De Josepho dixit, Benedicta a Jehovah terra ejus, de pretiosis caeli, de rore, de abysso etiam jacente infra, et de pretiosis proventuum solis, et de pretiosis producti mensium" (Deuteronomius 33:13, 14):

haec in Benedictione filiorum Israelis a Mose; et quia per "Josephum" intelliguntur spirituales caelestes, qui sunt qui in regno spirituali supremi sunt, et inde communicant proxime cum illis qui in regno caelesti Domini sunt, per "terram ejus significatur regnum spirituale illud, tum ecclesia quae ex illis; per "pretiosa caeli, rorem et abyssum etiam jacentem infra", significantur spiritualia caelestia in interno et externo homine; per "pretiosa proventuum solis et pretiosa producti mensium" significantur omnia quae procedunt ex caelesti regno et quae procedunt ex spirituali regno Domini, ita bona et vera inde; per "solem" enim significatur bonum amoris in Dominum a Domino, quod bonum est illis qui in caelesti regno Domini sunt; per "proventus ejus" significantur omnia quae inde procedunt; per "producta mensium" significantur omnia quae procedunt ex spirituali regno Domini; "menses" hic significant similia quae ⁹ luna, nempe vera ex bono, eadem enim vox est utrisque in lingua originali: sed qui non scit aliquid de binis regnis caeli, caelesti et spirituali, et de conjunctione illorum per intermedios, in obscuro erunt de illis quae nunc dicta sunt. (At de regnis illis et de intermediis videantur quae in opere De Caelo et Inferno 20-28, allata sunt.)

[25] Apud Esaiam,

"Ponam pyropum soles tuos, et portas tuas in lapides carbunculi, et omnem finem tuum in lapides desiderii" (54:12):

haec dicta sunt de gentibus extra ecclesiam, a quibus nova ecclesia a Domino instauranda erat; et per "Ponam sicut ¹⁰

[26] Apud Hiobum,

"Num laetatus, quod multae facultates mihi, et quod ingentes invenisset manus mea? num vidi lucem quod splenderet, et lunam quod clara ingrederetur? et seduxit se in occulto cor meum, et osculata est manus mea os meum?" (31:25-27):

per haec in sensu spirituali intelligitur quod non ex proprio acquisiverit sibi intelligentiam, et quod non ex illa sibi meritum fecerit et gloriatus sit; nam "Num laetatus quod multae facultates mihi, et quod ingentes invenisset manus mea?" significat num gloriatus sit quod ei intelligentia, et quod ex proprio sibi illam acquisivisset; "facultates" sunt cognitiones boni et veri, per quas intelligentia, et "quod ingentes invenisset, manus mea?" est num ex proprio acquisivisset: "num vidi lucem quod splenderet, et lunam quod clara ingrederetur?" significat num vera spiritualia, quae faciunt intelligentiam ("lux" et "luna" significant vera spiritualia): "et seduxit se in occulto cor meum, et osculata est manus mea os meum?" significat num inde intus gloriatus sim, et num vindicaverim illa mihi.

[27] Apud Matthaeum,

"Ut sitis filii Patris Vestri qui in caelis, qui solem suum exoriri facit super malos et bonos, et pluviam mittit super justos et injustos" (5:45):

agitur ibi de charitate erga proximum, ut patet ab antecedentibus et sequentibus ibi, et in specie de Judaeis, qui pro inimicis habebant gentes, et pro amicis suos; quod illos diligerent aeque ac suos, illustratur a Domino per hanc comparationem: sed quia omnes comparationes in Verbo ex correspondentiis sunt, et inde significant, sicut reliqua quae non comparative dicta sunt, ideo quoque haec comparatio; et per quod "Pater in caelis Solem suum exoriri faciat super malos et bonos, et pluviam mittat super justos et injustos", significatur quod Dominus e caelo aeque influat cum Divino Bono Amoris et cum Divino Vero apud illos qui extra Ecclesiam Judaicam sunt ac apud illos qui intra illam; "sol" etiam ibi significat Bonum Amoris, ac "pluvia" Divinum Verum: "mali" et "injusti" significant in sensu interno illos qui ab Ecclesia Judaica erant, quia illi non receperunt; ac "boni et justi" illos qui extra ecclesiam illam et receperunt: in genere sunt omnes mali et boni ac justi et injusti qui intelliguntur, nam Dominus aeque influit cum bono et vero apud omnes, sed non omnes aeque recipiunt.

[28] Quia "sol" significat Dominum quoad Divinum Amorem, ideo vocatur

"Sol justitiae" (Apud Malachiam, cap. 3:20 [B.A. 4:2]);

ac

"Sol et Scutum" (Apud Davidem, 84:12 [B.A. 11]).

Quia "sol" significat bonum amoris in Dominum apud hominem, inde (per) "ab ortu solis ad occasum ejus" significantur omnes qui in bono amoris in Dominum sunt a primis ad ultimos, "ab ortu solis" a primis, et "ad occasum solis" ad ultimos; ut in sequentibus his locis:

Apud Malachiam,

"Ab ortu solis usque ad occasum magnum nomen meum inter gentes" (1:11);

apud Davidem,

"Ab ortu solis usque ad occasum laudatum nomen Jehovae" (113:3);

apud eundem,

"Deus Deus Jehovah loquitur, et convocabit terram ab ortu solis ad occasum ejus" (50:1);

apud Esaiam,

"Ut cognoscant ab ortu solis et ab occasu quod non praeter Me" (45:6);

apud eundem,

"Timebunt ab occasu solis nomen Jehovae, et ab ortu solis gloriam Ipsius" (59:19);

apud eundem,

"Excitabo a septentrione qui Veniet, et ab ortu solis qui invocabit nomen meum" (41:25):

quod "ab ortu solis ad occasum ejus" significet omnes a primis ad ultimos qui in bono amoris in Dominum sunt, est quia omnes in caelo habitant secundum plagas; illi qui in bono amoris in Dominum sunt ab oriente solis ad occidentem; illi qui in oriente habitant sunt qui in bono amoris claro sunt, et illi qui in occidente qui in bono amoris obscuro; inde est quod per "ab ortu solis ad occasum ejus" significentur omnes a primis ad ultimos qui in bono amoris: quod apud Esaiam dicatur, "Excitabo a septentrione qui veniet et ab ortu solis", significat quod qui extra ecclesiam sunt et qui intra illam; nam "septentrio" significat obscurum veri, ita illos qui extra ecclesiam sunt, quia illi in obscuro quoad vera sunt, ex causa quia non habent Verbum et inde non sciunt aliquid de Domino; et "ortus solis" significat illos qui intra ecclesiam sunt, quia habent Verbum, in quo Dominus semper est praesens, et sic in ortu. (Quod per "orientem" seu "ortum solis", et per "occidentem" seu "occasum solis" intelligatur bonum amoris in claro et bonum amoris in obscuro, videatur in opere De Caelo et Inferno 141, 148-150; et quod per "Septentrionem" verum in obscuro, in eodem capite, n. 148-150; ibi enim agitur De Quatuor Plus in Mundo Spirituali.)

Per "occasum solis" etiam significatur status ecclesiae Cum in ignorantia est, qui status est ejus primus, et per "ortum solis" significatur status ejus cum in luce est. Per "occasum solis" etiam significatur status ecclesiae cum in malis et inde falsis est, et per "ortum solis" cum in bonis et inde veris est.

[29] Primus status ecclesiae cum adhuc in ignorantia est, significatur per incohationem Paschatis in vespera cum occidit sol, secundum haec apud Mosen,

"Sacrificabis Pascha in vespera cum occiderit sol, tempore stato exitus tui ex Aegypto" (Deuteronomius 16:6):

per festum enim "paschatis" significabatur celebratio Domini propter liberationem a damnatione, quae fit per regenerationem, et in supremo sensu recordatio glorificationis Humani Domini, quia inde liberatio (videatur n. 7093, 7867, 9286-9292, 10655); et quia primus status regenerationis est status ignorantiae, ideo incohabatur festum illud "in vespera cum occidit sol": is status etiam significatur per "exitum filiorum Israelis ex Aegypto", nam in Aegypto in statu servo erant, et inde in statu ignorantiae; quare dicitur "in tempore stato exitus ab Aegypto."

[30] Ultimus status ecclesiae, qui est quando ecclesia in falsis et malis est, qui status est ultimus ejus, significatur per "occasum solis" apud Mosen,

"Cum prope esset sol ad occidendum, somnus gravis cecidit super Abramum; et ecce terror et tenebrae magnae ceciderunt super eum;... tandem cum sol occidisset, et tenebrae factae essent, ecce furnus fumi et fax ignis, quae transivit inter frusta illa" ( ¹¹ Gen. 15:12-17):

haec dicta sunt de posteritate Abrami ex Jacobo, seu de gente Israelitica et Judaica; et per "cum esset sol prope ad occidendum", et per "tandem cum sol occidisset", significatur ultimus status ecclesiae apud illam gentem, quod essent in meris falsis et malis; "tenebrae magnae" et "furnus fumi significant falsa ex malo, et "fax ignis" significat tetrum amorem sui, ex quo illis mala et falsa.

[31] Sicut pleraque in Verbo etiam oppositum sensum habent, ita quoque "sol" et "luna", et in eo sensu significat "sol" amorem sui, et "luna" falsa inde. Causa quod per "Solem et lunam" illa significentur, est quia illi qui solum in naturali idea sunt et non in Spirituali, non ultra Naturam cogitant; et inde cum vident a duobus illis luminaribus, seu ab eorum luce et calore, omnia oriri et quasi vivere in tellure, putant ibi esse dominia universi; superius non elevant cogitationes. Haec faciunt omnes illi qui in amore sui sunt et inde in malis et falsis, sunt enim mere naturales et sensuales homines; et mere naturalis et sensualis homo non ultra Naturam cogitat, quod enim non videt et tangit, hoc credit nihil esse. Antiqui, apud quos omnia ecclesiae constabant ex repraesentativis spiritualium in naturalibus, et apud quos ideo "sol" significabat Dominum quoad Divinum Bonum, ac "luna" Ipsum quoad Divinum Verum, et qui ideo in cultu verterunt facies suas ad ortum solis, illi ex iis qui in amore sui fuerunt, et inde mere naturales et sensuales, coeperunt solem et lunam oculis visos colere pro summis diis; et quia solum illi hoc fecerunt seu persuaserunt aliis facere, qui in amore sui et inde in malis et falsis fuerunt, ideo per "solem" significatur amor sui, et per "lunam" falsum inde. Hoc adhuc evidentius constat ex spiritibus in altera vita, qui tales fuerunt in mundo; hi avertunt faciem a Domino, et vertunt illam ad quoddam caliginosum et tenebricosum ibi, quae loco solis et lunae mundi sunt, ex opposito ad Solem et Lunam caeli angelici (de quibus videantur plura in opere De Caelo et Inferno 122, 123). Antiquitus, Cum omnis cultus Divinus repraesentativus fuit, a talibus cultus solis et lunae institutus est; at hodie, cum repraesentativa cessarunt, in orbe Christiano non datur cultus solis et lunae, sed pro illis cultus sui, qui est apud quos amor imperandi praedominatur. Inde nunc patet quid significatur per "solem et lunam" in opposito Sensu.

[32] Quod antiquitus coluerint solem et lunam, manifestum est a gentilibus qui posuerunt illis fana, de quibus in multis historiis. Quod etiam Aegyptii, ac Judaei et Israelitae, constat ex Verbo: quod Aegyptii, apud Jeremiam,

Rex Babelis "veniet et percutiet terram Aegypti, .. et confringet statuas domus solis in terra Aegypti" ( ¹² 43:11-13):

quod etiam Judaei et Israelitae, apud Ezechielem,

Vidi "facies eorum versus orientem, iidemque incurvabunt se Versus orientem solis" (8:16);

agitur ibi de abominationibus Hierosolymae: in Secundo Libro Regum,

¹³ Joschiah Rex "abolevit sacerdotes idololatricos... suffientes Baali, soli, lunae et astris, et omni exercitui caelorum:... abolevit insuper equos quos posuerunt reges Jehudae soli ab introitu domus Jehovae et currus solis combussit igne" (23:5, 11):

apud Jeremiam,

"Extrahent ossa regum Jehudae, ossa principum ejus, et ossa sacerdotum ejus, et ossa prophetarum ejus, et ossa habitatorum Hierosolymae..., et expandent ea soli et lunae et omni exercitui caelorum, quae adamaverunt et quibus serviverunt" (8:1, 2);

et praeterea (Jerem.) cap. 44:17-19, 25; Deuteronomius 4:19; 17:3, 5.

[33] Quoniam per "Moabum" in Verbo significantur illi qui in vita falsi sunt ex amore sui, et per cultum eorum cultus sui, ideo cum populus Israeliticus accessit ad cultum populi Moabitici, mandatum est ut capita populi suspenderentur coram sole, de qua re ita apud Mosen,

Filiae Moabi "vocarunt populum ad sacrificia deorum suorum; et comedit populus, et incurvavit se diis ¹⁴ earum; imprimis adjunxit se Israel Baalpeori:... quare dixit Jehovah ad Mosen, Sume omnia capita populi, et suspende ea coram sole" (Numeri 25:1-4):

quod "Moabus" significet illos qui in vita falsi sunt ex amore sui, et inde qui adulterant bona ecclesiae, videatur (in Arcanis Caelestibus) (n. 2468, 8315);

[34] inde etiam patet quod "sol" mundi significet amorem sui. Quoniam amor sui mittit hominem in suum proprium et in eo detinet illum, spectat enim se jugiter, et proprium hominis non est nisi quam malum et ex malo est omne falsum, ideo per "aestum solis" significatur adulteratum verum, quod in sua essentia est falsum mali. Hoc per "aestum solis" significatur in sequentibus his locis:In Apocalypsi,

"Quartus angelus effudit phialam suam in solem, et datum est illi aestu adurere homines per ignem" (16:8);

et alibi,

"Non esurient amplius, ... neque cadet super eos sol, neque ullus aestus" (7:16).

Apud Davidem,

"Interdiu sol non percutiet te, aut luna in nocte; Jehovah custodiet te ab omni malo, custodiet animam tuam" (Psalmuss 121:6, 7):

per "solem" ibi intelligitur amor sui, et per "lunam" falsum inde; quia ex illo amore est omne malum et ex hoc falsum, ideo dicitur quod "Jehovah custodiet te ab omni malo, et custodiet animam tuam"; per "animam" significatur vita veri.

[35] Apud Matthaeum,

"Alia" semina "ceciderunt super petrosa, ubi non habebant humum multam... et cum sol exortus est, exusta sunt, et propterea quia non habebant radicem, exaruerunt" (13:5, 6; Marcus 4:5, 6):

per "semina" significantur vera ex Verbo, seu quae homo recipit a Domino, nam dicitur postea quod "Filius hominis" sit qui seminat: per "petrosa" significatur fides historica, quae fides est fides alterius in se; credit enim verum esse, non quod videat id in se, sed quia alter, cui fidit, ita dixit: per "humum" significatur bonum spirituale, quia hoc recipit vera sicut humus semina: per "solis exortum" significatur amor sui, et per "exuri" et "exarescere" significatur adulterari et perire: inde patet quid per illa Domini verba in serie significatur, nempe quod vera ab infantia implantata ex Verbo seu ex praedicatione, cum homo incipit ex se cogitare, per concupiscentias ex amore sui adulterentur ac pereant. Sunt quidem omnia, quae in Verbo sunt, vera; sed adulterantur per ideas cogitationis de illis et per applicationes; unde vera apud illos non sunt vera nisi quoad solam enuntiationem eorum. Causa quod ita, est quia omnis vita veri est ex bono spirituali, et bonum spirituale residet in mente superiore seu interiore, quae vocatur mens spiritualis; haec mens non aperiri potest apud illos qui in amore sui sunt, nam in singulis spectant ad se; si elevant oculos suos ad caelum, usque tamen cogitatio spiritus eorum haeret in intuitione sui, et inde ex igne gloriae suae excitat sensualia externa et corporea, quae a pueritia edocta sunt, ad imitandum affectiones quales sunt spirituali homini.

[36] Legitur apud Jonam quod "exaresceret kikajon qui ascendet super illum, et quod percuteret sol caput ejus ut aegre haberet"; haec quia non intelliguntur absque explicatione per sensum internum, paucis explicanda sunt: de his ita legitur apud Jonam,

"Jehovah... praeparavit kikajonem, qui ascendit super Jonam, ut esset umbra super capite ejus, ad avertendum malum illius, et Jona laetatus super kikajone...; et praeparavit Deus vermem cum ascenderet aurora die postero, qui percussit kikajonem ut exaresceret: insuper factum est cum oriretur sol, ut praepararet Deus ventum orientalem exsiccantem, et percuteret sol caput Jonae, et aegrehaberet; unde petiit animae suae mori... Tunc dixit Deus ad Jonam, Num juste exarsit tibi super kikajone? Dixit, Juste exarsit mihi usque ad mortem. Dixit Jehovah, Tu clementia usus es super kikajone, in quo non laborasti; non perfectum fecisti, quia filius ¹⁵ noctis factus es, et filius ¹⁶ noctis perit. Ego non clementia utar super Ninive, urbe magna, in qua sunt plures quam duodecim ¹⁷ myriades hominum?" ( ¹⁸ Jonam 4:6-11.)

Describitur per haec genius gentis Judaicae, quod sint in amore sui et inde in falsis; Jonas erat ex illa gente, quare etiam missus est ad Niniven; apud gentem enim Judaicam erat Verbum, unde docere potuerunt illos qui extra ecclesiam erant, quae gentes vocantur; hae per "Niniven" significantur. Quia gens Judaica erat prae aliis in amore sui et in falsis ex illo amore, inde non aliis bene voluerunt quam sibi ipsis, non autem gentibus, sed has oderunt; et quia talis fuit illa gens et Jonas repraesentavit illam, ideo exarsit illi valde quod Jehovah pepercerit Ninive; nam dicitur,

"Aegre fuit Jonae aegritudine magna, ita ut exarserit illi", et ex aegritudine irae dixerit, "Sume Jehovah animam meam a me, quia bona mors mea prae vita mea" vers. 1, 3):

hoc malum apud illam gentem significatur per "kikajonem", quem vermis percussit ut exaresceret: per "solem qui percuteret caput Jonae" significatur amor sui qui fuit illi genti, et per "ventum orientalem exsiccantem" falsum inde, et per "vermem" qui percussit kikajonem significatur destructio mali et inde falsi: quod hoc per "kikajonem" significetur, patet ex his in descriptione illa, quod Jonas primum "laetatus sit super kikajonem", et postquam kikajon "percussus esset a verme et exaruisset", quod "exarserit illi usque ad mortem", et ex eo quod dicatur quod "clementia usus esset super kikajone." Quod gens Judaica, quia in tali amore et in tali inde falso, damnationi obnoxia sit, intelligitur per haec verba ad Jonam "Non perfectum fecisti, quia filius ¹⁹ noctis factus es, et filius ²⁰ noctis perit." (Qualis gens Judaica fuerat, videatur in Doctrina Novae Hierosolymae, n. 248.)

[37] Quod amor sui hic et in praecedentibus locis significetur, est quia per "solem" In genuino spirituali sensu significatur amor in Dominum, et huic amori oppositus est amor sui; etiam Amor Divinus Domini, qui est praesens apud unumquemvis, vertitur in amorem sui apud malos, nam omne influens in subjecto recipiente vertitur in conveniens suae naturae; prout calor solis purus in graveolentia in subjectis talis naturae, et lux solis pura in tetros colores in objectis talis receptionis: inde est quod per "solem qui percussit caput Jonae" significetur amor sui, nempe in illo; et quoque apud Matthaeum, per "solem exortum", quo exusta sunt semina super petrosis.

[38] In Apocalypsi,

"Civitas" Nova Hierosolyma "non opus habet sole et luna, ut luceant in illa, gloria enim Dei illustrat illam, et lucerna ejus Agnus" (21:23; 22:5):

per "solem" ibi, quo non opus habebit civitas Nova Hierosolyma, significatur amor naturalis, qui in se spectatus est amor sui et mundi; et per "lunam" significatur lumen naturale, nam lumen naturale in se spectatum est ex amore naturali, et quale luminis secundum quale amoris: at amor spiritualis et lux spiritualis significatur per quod "gloria Dei illustrabit illam, et lucerna ejus Agnus."

[39] Quod talis sensus illorum verborum sit, patet manifeste ex his apud Esaiam,

"Non erit tibi sol amplius in lucem interdiu, et in splendorem luna non lucebit tibi, sed erit tibi Jehovah in lucem aeternitatis, et Deus tuus in decus tuum: non occidet amplius Sol tuus, et Luna tua non colligetur, quia Jehovah erit tibi in lucem aeternitatis, et implebuntur dies luctus tui" (60:19, 20):

similia per "solem et lunam in priori loco ²¹ significantur quae supra in Apocalypsi, nempe per "solem" amor mere naturalis, et per "lunam" lumen naturale inde: at per "Solem et Lunam" in posteriori loco intelligitur Sol et Luna caeli angelici, et per "Solem" illum significatur Divinus Amor Domini, et per "Lunam" Divinum Verum, ut supra explicatum est; nam primum dicitur, "Non erit tibi amplius sol in lucem interdiu, et in splendorem luna non lucebit tibi"; et postea dicitur, "Non occidet amplius Sol tuus, et Luna tua non colligetur." Ex his nunc patet quid "sol" et "luna" significant in utroque sensu.

Fotnoter: