1736. Dat de Heer Jehovah is, die hier de Allerhoogste God genoemd wordt, blijkt duidelijk uit het Woord; bij Jesaja:

‘Jehovah Zebaoth is Zijn naam, en uw Verlosser, de Heilige Israëls, wordt de God der ganse aarde genoemd’, (Jesaja 54:5), waar duidelijk gezegd wordt, dat de Verlosser en de Heilige Israëls, die alleen de Heer is, Jehovah Zebaoth en de God der ganse aarde is.

Bij dezelfde:

‘Alzo zei Jehovah, uw Verlosser, de Heilige Israëls: Ik ben Jehovah uw God’, (Jesaja 48:17).

Bij dezelfde:

‘Ik help u, spreekt Jehovah, uw Verlosser, de Heilige Israëls’, (Jesaja 41:14). Heilige Israëls en God Israëls wordt heel vaak gezegd; dat de Heer de Heilige Israëls en de God Israëls is, blijkt duidelijk hieruit, ‘dat zij de God Israëls zagen, onder Zijn voeten als een werk van saffiersteen en als het wezen des hemels in zijn zuiverheid’, (Exodus 24:10). De Joodse Kerk heeft ook geen ander erkend en Jehovah genoemd, daar zij een God Jehovah vereerden, en dit des te meer omdat – hetgeen de meesten van hen onbekend was – alle riten van de Kerk Hem uitbeeldden, en alle dingen van het Woord in de innerlijke zin Hem betekenden.

Bij Jesaja:

‘Hij zal de dood verslinden in alle eeuwigheid, en de Heer Jehovih zal de tranen van alle aangezichten afwissen; en men zal te dien dage zeggen: Ziet, deze is onze God, wij hebben Hem verwacht, en Hij zal ons zalig maken; Deze is Jehovah, wij hebben Hem verwacht; wij zullen ons verheugen en verblijden in Zijn heil’, (Jesaja 25:8, 9), waar gehandeld wordt over de komst van de Heer.

Bij dezelfde:

‘Ziet, de Heer Jehovih zal in sterkte komen, en Zijn arm zal voor Hem heersen; gelijk een herder zal Hij Zijn kudde weiden, ze in Zijn arm vergaderen, de lammetjes in Zijn schoot dragen, de zogenden zal Hij leiden’, (Jesaja 40:10, 11), waar duidelijk over de Heer wordt gehandeld, die de Heer Jehovih is. In sterkte zal Hij komen en Zijn arm voor Hem heersen, betekent dat Hij met eigen macht de hellen zal overwinnen; de kudde weiden, in de arm vergaderen, de lammetjes in de schoot dragen, de zogenden leiden, wordt gezegd van Zijn liefde of van Zijn barmhartigheid.

Bij dezelfde:

‘Alzo zei Jehovah, die de hemelen geschapen heeft, Hij God Zelf, die de aarde geformeerd heeft en die ze gemaakt heeft, Hij, die ze bevestigd heeft, Hij heeft ze niet geschapen, dat zij ledig zijn zou, Hij heeft ze geformeerd, opdat men daarin wonen zou; Ik ben Jehovah en niemand meer. Ben niet Ik Jehovah en anders geen God behalve Mij, een gerecht God en Heiland is er niet behalve Mij; ziet op naar Mij, en wordt behouden, alle gij einden der aarde; want Ik ben God en niemand meer’, (Jesaja 45:18, 21, 22), Hier is duidelijk van de Heer sprake, dat Hij alleen Jehovah en God is; dat de hemelen scheppen en de aarde formeren betekent tot wedergeboorte brengen, dus dat de Schepper van hemel en aarde de Regenerator is, zie de nrs. 16, 88, 472 en elders. Daarom wordt de Heer herhaaldelijk Schepper, Formeerder en maker genoemd.

Bij dezelfde:

‘Gij zijt onze Vader, want Abraham kent ons niet, en Israël erkent ons niet, Gij Jehovah, onze Vader, onze Verlosser, is van eeuwigheid Uw Naam’, (Jesaja 63:15, 16);

waar duidelijk van de Heer sprake is, die alleen de Verlosser is.

Bij Mozes:

‘Hoedt u voor Zijn aangezichten, en hoort naar Zijn stem, en verbittert Hem niet, want Hij zal ulieder overtreding niet verdragen, want Mijn Naam is in het midden van Hem’, (Exodus 23:21);

dat de naam het wezen is, zie men de nrs. 144, 145, en dat in het midden het binnenste is, nr. 1074.

Bij Jesaja:

‘Een Knaap is ons geboren, een Zoon is ons gegeven; en de heerschappij zal op Zijn schouder zijn; Zijn Naam zal genoemd worden: Wonderlijk, Raad, God Held, Vader der eeuwigheid, Vredevorst’, (Jesaja 9:5, 6);

waar duidelijk blijkt dat de Heer bedoeld is.

Bij Jeremia:

‘Ziet de dagen komen, dat Ik aan David een gerechte spruit zal verwekken, en Hij zal als koning regeren, en met inzicht handelen, en gericht en gerechtigheid doen op de aarde; in Zijn dagen zal Jehudah verlost worden, en Israël zal zeker wonen, en dit zal zijn, Zijn Naam, waarmee men Hem noemen zal: Jehovah onze gerechtigheid’, (Jeremia 23:5, 6), waar duidelijk de Heer bedoeld wordt.

Bij Zacharia:

‘Jehovah zal tot Koning zijn over de ganse aarde; te dien dage zal Jehovah één zijn, en Zijn naam één’, (Zacharia 14:9);

duidelijk over de Heer; de Naam staat voor het Wezen.

8153. En de zonen Israëls waren uitgaande door een opgeheven hand; dat dit betekent terwijl zij toch vanuit het streven van hun onderjukking waren weggenomen met Goddelijke macht, staat vast uit de uitbeelding van de zonen Israëls, namelijk zij die van de geestelijke Kerk zijn of in het met de naastenliefde verbonden geloof, nr. 8152; uit de betekenis van uitgaan, namelijk bevrijd worden of weggenomen worden uit het streven van hun onderjukking, welk streven wordt aangeduid met najagen, nr. 8152; en uit de betekenis van de geheven hand, namelijk de Goddelijke macht; met de hand immers wordt de macht aangeduid, nrs. 878, 3387, 4931-4937, 5327, 5328, 5544, 6292, 6947, 7011, 7188, 7189, 7518, 7673, 8050, 8069 en met het gehevene of verhevene wordt het Goddelijke aangeduid; dat het verhevene het Goddelijke is, komt omdat daaronder de hemel wordt verstaan, waar het Goddelijke is, vandaar wordt in het Woord van Jehovah of de Heer gezegd, dat Hij in het verhevene woont en wordt Hijzelf de Hoogste genoemd, zoals bij Jesaja: ‘Jehovah is verhoogd, omdat Hij in het verhevene woont’, (Jesaja 33:5).

Bij dezelfde: ‘Zo zei de Hoge en Verhevene, wonende tot in het eeuwige en Wiens Naam is de Heilige. In het heilige en het hoge woon Ik’, (Jesaja 57:15).

Bij David: ‘Jehovah zond van de hoogte en Hij ontrukte mij’, (Psalm 18:16); vandaar wordt Jehovah de Hoogste genoemd, (Deuteronomium 32:8, Daniël 4:14,21,31; 7:18,22,25; Psalm 7:17; Psalm 9:3; Psalm 18:14; Psalm 46:5; Psalm 50:14; Psalm 57:3; Psalm 82:6).

Omdat het hoge de hemel betekent en daarin het Goddelijke, werd vandaar de Goddelijke eredienst door hen die van de uitbeeldende Kerk waren, gehouden op de bergen en op hoge plaatsen en dus eveneens op verheven plaatsen, die zij ook voor zich bouwden, waarover hier en daar in de historische en profetische teksten van het Woord, zoals bij Ezechiël: ‘Gij hebt u het verhevene gebouwd en u het hoge gemaakt in elke straat; op elk hoofd van de weg hebt gij uw verhevene gebouwd’, (Ezechiël 16:24,25,31).

Dat het Goddelijke werd aangeduid door het hoge, komt omdat met de sterrenhemel de hemel van de engelen werd aangeduid en men ook geloofde dat deze daar was, maar de wijzeren onder hen wisten dat de hemel niet in de hoogte was, maar waar het goede van de liefde was en wel van binnen in de mens, waar hij ook maar was.

Dat de hoge dingen de innerlijke dingen zijn of de goedheden die daar zijn, zie de nrs. 450, 1735, 2148, 4210, 4599.

4599. En hij spande zijn tent van aan gene zijde van de toren van Eder; dat dit de innerlijke dingen ervan betekent, staat vast uit de betekenis van de tent spannen, namelijk de voortgang van het heilige, hier naar de innerlijke dingen toe; dat de tent het heilige is, zie de nrs. 414, 1102, 2145, 2152, 3312, 4391;

uit de betekenis van ‘aan gene zijde van de toren’, namelijk tot de innerlijke dingen, waarover hierna; en uit de betekenis van Eder, namelijk het hoedanige van de staat, namelijk van de voortgang van het heilige tot de innerlijke dingen; die toren had van oudsher die betekenis, maar omdat de naam in het Woord verder niet voorkomt, behalve bij, (Jozua 15:21) kan hij niet, zoals de andere namen, door parallelplaatsen worden bevestigd. Dat ‘van aan gene zijde van de toren’ is tot de innerlijke dingen, komt omdat de dingen die innerlijk zijn, worden uitgedrukt door verheven en hoge dingen, dus door: bergen, heuvels, torens, daken van huizen en eendere dingen; de oorzaak hiervan is deze dat de innerlijke dingen voor het gemoed, dat zijn voorstellingen door de uiterlijke zinlijke dingen aan de natuurlijke dingen van de wereld ontleent, zoals hogere dingen verschijnen, nr. 2148.

Dat torens de innerlijke dingen betekenen, kan eveneens uit andere plaatsen in het Woord vaststaan, zoals bij Jesaja:

‘Mijn beminde had een wijngaard in de hoorn des zoons der olie, die hij omtuinde en van stenen zuiverde en hij beplantte hem met een edele wijnstok en hij bouwde een toren in deszelfs midden’, (Jesaja 5:1, 2);

de wijngaard staat voor de geestelijke Kerk, de edele wijnstok voor het geestelijk goede; hij bouwde een toren in het midden ervan, voor de innerlijke dingen van het ware. Eender ook in de gelijkenis van de Heer bij Mattheüs:

‘Een mens, een heer des huizes, plantte een wijngaard en zette een tuin daaromheen en groef een wijnpersbak daarin en bouwde een toren en verhuurde die de landbouwers’, (Mattheüs 21:33; Markus 12:1).

Bij Ezechiël:

‘De zonen van Arvad en uw heir waren rondom uw muren en de Gammadieten in uw torens; hun schilden hingen zij rondom op uw muren; dezen vervolmaakten uw schoonheid’, (Ezechiël 27:11);

daar wordt over Tyrus gehandeld, waarmee de erkentenissen van het goede en het ware worden aangeduid of degenen die daarin zijn; de Gammadieten in de torens ervan, staan voor de erkentenissen van het innerlijk ware.

Bij Micha:

‘Jehovah zal over hen regeren in de berg Zions, van nu aan en tot in het eeuwige en gij toren der kudde van kleinvee, helling der dochter Zions, tot u zal komen en wederkeren het vorige koninkrijk, het koninkrijk der dochter van Jeruzalem’, (Micha 4:7, 8), daar wordt het hemels rijk van de Heer beschreven, het binnenste ervan door de berg van Zion, te weten de liefde tot de Heer; het afgeleide ervan door de helling der dochter Zions, namelijk de wederzijdse liefde, die in de geestelijke zin de liefde jegens de naaste wordt genoemd; de innerlijke ware dingen van het goede ervan door de toren van de kudde van kleinvee, dat daaruit het geestelijk rijk van het hemelse is, wordt aangeduid met het koninkrijk der dochter van Jeruzalem.

Bij David:

‘De berg Zions zal zich verblijden, de dochters van Jehudah zullen opspringen, om Uw gerichten; omgeeft Zion en omgordt haar, telt haar torens’, (Psalm 48:12, 13);

de torens staan daar voor de innerlijk ware dingen die de dingen verdedigen die van de liefde en van de naastenliefde zijn.

Bij Lukas:

‘Wie zijn kruis niet draagt en achter Mij komt, die kan Mijn discipel niet zijn; want wie van u, wanneer hij een toren wil bouwen, zit niet eerst neder en overrekent de kosten, of hij ook heeft hetgeen tot de volmaking nodig is; of wat koning, optrekkende, om met een andere koning de krijg aan te binden, zit niet eerst neder en beraadslaagt of hij machtig is met tienduizend tegemoet te gaan degene die met twintigduizend tegen hem komt’, (Lukas 14:27, 28, 31, 33);

wie de innerlijke zin van het Woord niet weet, meent niet anders dan dat de Heer daar vergelijkenderwijs heeft gesproken en dat onder een toren bouwen en krijg voeren niet iets anders werd verstaan, niet wetende dat alle vergelijkingen in het Woord aanduidend en uitbeeldend zijn, en dat een toren bouwen is zich de innerlijke ware dingen verwerven en dat krijg voeren is vanuit die dingen strijden; daar immers wordt gehandeld over de verzoekingen die diegenen ondergaan die van de Kerk zijn en daar de discipelen van de Heer worden genoemd; die verzoekingen worden aangeduid met hun kruis dat zij zullen dragen; en dat zij geenszins vanuit zich en vanuit het hunne, maar uit de Heer overwinnen, wordt aangeduid met ‘wie niet al zijn vermogens verloochent, kan mijn discipel niet zijn’, zo hangen deze dingen dus samen; maar indien de dingen die over de toren en de krijg worden vermeld, alleen vergelijkenderwijs zonder innerlijke zin worden verstaan, dan hangen zij niet samen; daaruit blijkt welk licht men uit de innerlijke zin heeft. De innerlijke dingen van degenen die in de liefde van zich en van de wereld zijn, dus de valse dingen van waaruit zij strijden en waarmee zij hun godsdienstige bevestigen, worden in de tegenovergestelde zin ook door torens uitgedrukt, zoals bij Jesaja:

‘De hoogte der mannen zal worden nedergedrukt en Jehovah Zebaoth zal worden verhoogd boven alle hovaardige en hoge en boven alle verhevene, en hij zal worden vernederd; en boven alle hoge en verhevene ceders van Libanon en boven alle eiken van Basan; en boven alle hoge bergen en boven alle verheven heuvels en boven alle uitstekende toren en boven alle versterkte muur’, (Jesaja 2:11-18), waar de innerlijke en de uiterlijke dingen van hun liefden worden beschreven door ceders, eiken, bergen, heuvels, toren en muur; de innerlijke valse dingen door de toren en dus eveneens de innerlijke dingen door die welke hoog zijn; maar met dit verschil dat degenen die hierin zijn, namelijk in de boze en de valse dingen, zich hoog en boven anderen geloven, maar zij die in de goede en de ware dingen zijn, zich kleiner en onder de anderen geloven, (Mattheüs 20:26, 27; Markus 10:44);

niettemin worden de goede en de ware dingen door hoge dingen beschreven, omdat zij in de hemel de Allerhoogste, dat wil zeggen, de Heer, nader zijn. Bovendien wordt in het Woord van torens gesproken met betrekking tot de ware dingen, van bergen echter met betrekking tot de goede dingen.