GENESEOS CAPUT DECIMUM OCTAVUM - PRAEFATIO

AD finem capitis praecedentis actum est de Ultimo Judicio, et ostensum quid per illud significatur, nempe quod non interitus mundi sed ultimum tempus Ecclesiae; quando hoc instat, dicit Dominus, Quod venturus in nubibus caelorum, cum virtute et gloria, Matth. 24:30; Marcus 13:26; Luc. 21:27.

Nemini hactenus notum est quid per ‘nubes caelorum’ intellectum, sed patefactum mihi quod nihil aliud intelligatur quam sensus litteralis Verbi, et quod per ‘virtutem et gloriam’ sensus internus Verbi; in sensu enim interno Verbi est gloria, nam quicquid ibi ¹ , est de Domino et Ipsius regno; videatur in Parte Prima n. 1769-1772. Similiter per ‘nubem’ quae circumdedit Petrum, Jacobum, et Johannem, cum Dominus in gloria illis apparuit, de qua ita apud Lucam,

Vox facta est e nube, dicens, Hic est Filius Meus dilectus, Hunc audite: cum autem facta esset vox, inventus est Jesus Solus, Lucam 9:35, 36;

per Mosen et Etiam ibi qui locuti sunt cum Domino, repraesentatum fuit Verbum Veteris Testamenti quod etiam vocatur ‘Moses et Prophetae’: per ‘Mosen’ ejus libri tum historici: per ‘Etiam prophetam’ omnes Prophetae: per ‘Petrum autem, Jacobum et Johannem’ repraesentata sunt, sicut alibi ubicumque nominantur in Libris Evangelistarum, fides, charitas, et bonum charitatis; et [per] quod illi ² soli ibi adessent, significatum quod non alii videre possint gloriam Domini quae in Ipsius Verbo, quam qui in fide, ejus charitate, et hujus bono sunt; ceteri quidem possunt videre, sed usque non vident quia non credunt; hic est sensus internus quoad bina illa; apud Prophetas quoque passim ‘nubes’ significat Verbum in littera, et ‘gloria’ Verbum in vita. Quid sensus internus Verbi et qualis, multis locis dictum est, et in explicatione quoad singula verba ostensum. Legisperiti tempore Domini fuerunt qui omnium minime crediderunt quod aliquid in Verbo scriptum fuisset de Domino; legisperiti hodie quidem sciunt, sed fortassis illi omnium minime credituri quod alia gloria sit in Verbo quam quae apparet in littera, quae tamen est nubes in qua gloria.

CAPUT DECIMUM OCTAVUM

2135. Ex hoc capite imprimis constare potest qualis est sensus internus Verbi ac quomodo percipiunt illud angeli cum legitur ab homine: ex sensu litterae historico non aliud intelligitur quam quod Abrahamo apparuerit Jehovah sub forma trium virorum; et quod Sarah, Abrahamus, et puer ejus, paraverint cibum pro illis, nempe ex farina similaginis placentas, filium bovis, tum butyrum et lac: quae tametsi historica vera sunt quod ita factum, usque non percipiuntur ita ab angelis, sed prorsus abstracte a littera ³ quae repraesentant et significant, secundum illa quae in Contentis ⁴ sunt ⁵ ; nempe pro illis quae ibi historice dicta, status perceptionis Domini in Humano et communicatio tunc cum Divino, ante unionem perfectam Divinae Ipsius Essentiae cum Humana et Humanae cum Divina; qui status etiam est de quo Dominus haec dicit,

Deum nemo vidit unquam, Unigenitus Filius, Qui in sinu Patris est, Ille exposuit, Joh. 1:18;

et per cibos ibi memoratos nihil nisi caelestia et spiritualia bona; de quibus in explicatione: et porro dein quod dicitur de filio quem pareret Sarah ad tempus statum alterius anni, nihil aliud percipiunt quam quod rationale humanum Domini fieret Divinum: demum per illa quae locutus Abraham cum Jehovah ⁶ de eversione Sodomae et Amorae, nihil aliud quam intercessionem Domini pro humano genere; ac ibi per ‘quinquaginta, quadraginta quinque, quadraginta, triginta, viginti et decem’ intercessionem pro illis apud quos vera essent adjuncta bonis, et quibus bona per tentationes et pugnas, aut per alios status: ⁷ ita se habet cum ceteris in Verbo; ut melius constare potest ab explicatione singularum vocum, ubi ostensum quod singulis vocibus similia involvantur in ⁸ Verbo tam historico quam prophetico. Quod talis sensus internus ubivis in Verbo sit, in quo agitur modo de Domino, de Ipsius regno in caelis, de Ipsius Ecclesia in terris, et in particulari apud unumquemvis, ita de bonis amoris et veris fidei, constare etiam unicuique potest ex illis quae ex Veteri Testamento apud Evangelistas citantur, ut apud Matthaeum,

Dixit Dominus Domino Meo, Sede a dextris Meis, donec ponam inimicos Tuos scabellum pedum Tuorum, 22:42 [KJV 22:44]; Ps. 110:1;

quae quod agant de Domino, nec a litterali sensu apud Davidem in loco citato apparere potest, sed usque quod non alius intelligatur quam Dominus, Ipse ibi docet:

apud eundem,

Tu Bethlehem, terra Jehudae, nequaquam minima es in ducibus Jehudae, ex te enim exibit dux, qui pascet populum Meum Israelem, 2:6; Mich. 5:1;

qui in sensu litterali manent, ut Judaei, quidem inde sciunt quod ibi nasceretur Dominus, sed quia ducem et regem exspectant, qui in terram Canaanem reducet eos, ideo secundum litteram ibi verba explicant, nempe per ‘terram Jehudae’ terram Canaanem, per ‘Israelem’ etiam Israelem, tametsi ignorant ubi est, et per ‘ducem’ adhuc Messiam suum; cum tamen alia per Jehudam et Israelem intelliguntur, nempe per ‘Jehudam’ caelestes, per ‘Israelem’ spirituales, in caelo et in terra, et per ‘ducem’ Dominus:

apud eundem,

Vox in Ramah ⁹ audita est, lamentatio, clamor, et ejulatus multus, Rachel deplorans liberos suos, et non volebat consolationem admittere, quia non sunt, 2:18; Jer. 31:15;

qui in sensu litterali manent, nusquam inde capiunt illum sensum qui internus eorundem verborum est; qui tamen quod sit, patet apud Evangelistam:

apud eundem,

Ex Aegypto vocavi filium Meum, 2:15; Hoschea 11:1;

apud hunc prophetam ita dicitur,

Cum puer Israel, et amavi illum, et ex Aegypto vocavi filium meum: vocarunt illos, sic iverunt a faciebus eorum ¹⁰ ; ... et Ego feci ire Ephraimum, ibid. 1-3; qui ignorant dari sensum internum, non aliter possunt scire quam quod hic intelligatur Jacobus, cum ingressus Aegyptum, et ejus posteri, cum inde egressi, et quod per ‘Ephraimum’ tribus Ephraimi, ita eadem illa quae in historicis Verbi; sed usque clarum est ex Verbo Evangelistae quod significent Dominum: at quid significat unumquodvis, nisi retegeretur per sensum internum, nusquam sciri posset.

სქოლიოები:

10406. ‘Et formavit illud caelo’: quod significet ex propria intelligentia, constat ex significatione ‘formare caelo’ cum de idolo, quod sit concinnare falsum doctrinale ex propria intelligentia, quod fit per applicationem sensus litterae Verbi ad favorem amorum sui et mundi; cum enim hi regnant, tunc homo non in aliqua illustratione est e caelo, sed ex sua intelligentia desumit omnia, ac eo confirmat ex sensu litterae Verbi, quem falsificat per sinistram applicationem et perversam interpretationem, ac postea favet illis quia ex se.

[2] In Verbo passim memorantur sculptilia et fusilia; qui Verbum modo secundum litteram capiunt putant quod solum idola per illa ibi intelligantur; verum non idola intelliguntur ¹ sed falsa doctrinalia Ecclesia, talia quae formantur ab ipso homine, ducente quodam amore ejus; formatio falsorum illorum, ut cohaereant et appareant sicut forent vera, ² significatur per ‘sculptile’; conjunctio eorum ad favorem amorum externorum, ut mala appareant sicut bona, significatur per ‘fusile’; quia utrumque per vitulum aureum intelligitur, ideo hic dicitur quod Aharon formaverit illum caelo, per quod intelligitur formatio falsorum ut appareant sicut vera, et ³ per quod fecerit ⁴ aurum vitulum fusilis, ac postea quod projecerit ⁵ id in ignem et exiverit vitulus, vers. 24, ⁶ intelligitur conjunctio ad favorem amorum externorum ut mala appareant sicut bona. Ita quoque se habet cum omni doctrinali quod fit ex homine et non ex Domino; et tunc fit ex homine cum ille pro fine habet suam gloriam aut suum lucrum, at ex Domino cum pro fine habetur bonum proximi ac bonum regni Domini.

[3] Talia significantur per ‘sculptilia’ et ‘fusilia’ in sequentibus locis:

apud Esaiam,

Immundum judicabitis tegmen sculptilium argenti tui, et amictum fusilis auri tui, 30:22;

‘tegmen sculptilium argenti’ est apparentia falsorum sicut forent vera' ‘amictas fusilis auri’ est apparentia malorum sicut forent bona, ‘tegmen’ enim et ‘amictus’ sunt apparentiae externae, quae inducuntur, seu quibus investiuntur; ‘argentum’ est verum, et ‘aurum’ bonum, ideo ‘sculptilia’ dicuntur ‘argenti’, et ‘fusile’ ‘auri’; quod ‘argentum’ sit verum, et ‘aurum’ bonum, videatur n. 1551, 1552, 5658, 6914, 6917, 9874, 9881:

apud eundem,

[4] Sculptile fundit artifex, ac conflator auro obducit illud, et catenas argenti conflat; artificem sapientem quaerit sibi, ad praeparandum sculptile quod non commovetur, 40:19, 20;

describitur hic formatio falsorum ut cohaereant et appareant sicut forent vera; ‘sculptile’ est id falsum, ‘artifex’ est homo qui ex propria intelligentia id format, ‘conflator auro obducit’ est cum facit ut appareat sicut bonum, ‘catenas argenti conflat’ est per cohaerentiam, ‘quod non commovetur’ est quod non infirmari ac destrui potest propterea ⁷ :

apud eundem,

[5] Formatores sculptilis vanitas, et desideratissima eorum non prosunt; quis formavit deum, et fusile fudit, ut non prosit? omnes socii ejus pudefient, et fabri ipsi; fabricat ferrum forcipe, et operatur carbone, et malleis acutis format illud, sic operatur per bracchium roboris sui, fabricat lignum, extendit filum, et describit illud amussi, facit illud in angulos suos, et circulo definit illud, et facit in formam viri, juxta pulchritudinem hominis, ad habitandum in domo, 44:9-14;

describitur etiam hic quomodo falsa doctrinalia formantur, ut cohaereant et appareant sicut vera et sicut bona; per singula ibi describitur ⁸ quomodo id fit cum ⁹ ex propria intelligentia, ducente voluptate, cupiditate, et amore; quod ita sit, videre possunt illi qui sciunt quod omnia in Verbo sensum internum ¹⁰ habeant, per quem spiritualiter intelliguntur; ad quid alioquin talis descriptio formationis sculptilis? ut appareat sicut verum et sicut bonum, significatur per quod faciat in forma viri juxta pulchritudinem hominis, ‘vir’ enim in sensu interno est verum, et ‘homo’ ¹¹ bonum illius veri:

[6] apud Jeremiam,

Stultus factus est omnis homo a scientia, pudore affectus est omnis conflator a sculptili, quia mendacium fusile ejus, neque spiritus in eis, 10:14, 51:17;

quod hic ‘sculptile’ sit quod ex propria intelligentia, et ‘fusile’ quod secundum amorem, patet manifeste, nam dicitur ‘stultus factus est ¹² homo a scientia’ ac ‘pudore affectus est omnis conflator a sculptili’, ac quod ¹³ fusile mendacium sit; ‘scientia’ ibi est propria intelligentia, et ‘mendacium’ est falsum mali; quia non Divinum in illis, dicitur ‘neque spiritus in ¹⁴ illis’:

[7] apud eundem,

Gladie contra equos ejus, et contra currus ejus, contra thesauros ejus, ut diripiantur; siccitas super aquas ejus ut exarescant, quia terra sculptilium illa, 50:37, 38;

quod ‘terra sculptilium’ sit Ecclesia ubi falsa regnant, constat etiam manifeste ex singulis ibi in ¹⁵ sensu spirituali intellectis, sine quo sensu quid foret quod gladius esset contra equos, contra currus, contra thesauros, et siccitas super aquas, nisi verba sonantia absque aliquo spiritu in illis? at ex singulis in ¹⁶ sensu interno intellectis patet quod describatur ibi destructio Ecclesiae quoad vera, et sic quod falsa ibi regnatura sint, quae sunt ‘terra sculptilium’, ‘gladius’ enim est falsum pugnans ac destruens vera, ‘equi’ sunt intellectuale quod illustratur, ‘currus’ sunt doctrinalia, ‘thesauri’ sunt cognitiones veri et boni, ‘aquae super quas siccitas’ sunt vera ¹⁷ quod non amplius sint, et ‘terra’ est Ecclesia; quod ‘gladius’ sit verum pugnans contra falsum, ac in opposito sensu falsum pugnans contra ¹⁸ vera, ac destruens illa, videatur n. 2799, 6353, 7102, 8294, quod ‘equi’ sint intellectuale quod illustratur, n. 2760-2762, 3217, 6534, quod ‘currus’ sint doctrinalia, n. 5321, 8146, 8148, 8215, quod ‘thesauri’ sint cognitiones veri et boni, n. 10227, ¹⁹ quod ‘aquae’ sint vera, n. 2702, 3058, 3424, 4976, 5668, 8137, 8138, 8568, 9323, 10238, et quod ‘terra’ sit Ecclesia, in locis citatis n. 9325; inde patet quid ‘siccitas super aquas ut exarescant’ et quid ‘terra sculptilium ²⁰ ’:

[8] apud Habakuk,

Quid prodest sculptile, quia sculpsit illud fabricator, et fusile et doctor mendacii; quia fabricator figmenti sui confidit super hoc, 2:18; ex his etiam patet quod per ‘sculptile et fusile’ non intelligantur sculptile et fusile sed falsum quod fingitur, ac malum cui falsum patrocinatur, dicitur enim ‘fabricator figmenti sui, et doctor mendacii’.

[9] Similia per ‘sculptile’ et ‘fusile’ significantur in his sequentibus: apud Esaiam,

Cecidit Babel, et omnia sculptilia deorum ejus projecit in terram, 21:9:

apud eundem,

Pudefient pudore ²¹ confidentes sculptili, dicentes fusili, Vos dii nostri, 42:17:

apud eundem,

Indicavi tibi, et audire feci te, ne diceres, Idolum meum fecit hoc; sculptile meum et fusile meum praecepit ea, 48:5:

apud Hoscheam,

Vocaverunt seipsos, et iverunt e faciebus suis; balibus ²² sacrificarunt, et sculptilibus ²³ suffierunt, 11:2:

apud Micham,

Omnia sculptilia Samariae contundentur, et omnes mercedes meretriciae ejus comburentur igne; et omnia idola ejus ponam vastitatem, 1:7.

[10] Quoniam falsa et mala doctrinae, quae per ‘sculptilia et fusilia’ significantur, a propria hominis intelligentia fabricantur ducente amore ejus, ideo etiam in Verbo vocantur ‘opus manuum hominis’, ‘opus manuum artificis’, et ‘opus manuum fabri’, ut in his locis:

apud Hoscheam,

Nunc addunt peccare, faciunt sibi fusile ex argento suo, in intelligentia sua idola, opus artificum totum, 13:2:

apud Moschen,

Maledictus vir qui fecerit sculptile aut fusile, abominationem Jehovae, opus manuum artificis, Deut, 27:15:

apud Davidem,

Idola eorum argentum et aurum, opus manuum hominis, Ps. 115:4; Ps. 135:15:

apud Jeremiam,

Suffiverunt diis aliis, et incurvaverunt se operibus manuum suarum, 1:16:

apud eundem,

Filii Israelis provocarunt Me ad iram per opus manuum eorum, 32:30, 44:8:

et apud eundem,

Lignum de silva excidit, opus manuum fabri per securim; argento et auro exornant illud, clavis et malleis firmant illa, 10:3, 4;

[11] ‘opus manuum’ est quod ex proprio hominis, ita quod ex proprio ejus intellectu, et ex propria ejus voluntate, et illa sunt ex proprio utriusque quae sunt amoris sui, inde origo omnium falsorum in Ecclesia. Quia ex proprio hominis omnia falsa sunt, et per ‘opus manuum’ significatur id quod inde est, ideo vetitum fuit movere ferrum, securim, aut caelum super lapides, ex quibus altare, et quoque templum, ut patet apud Moschen, Si altare lapidum facias Mihi, non aedificabis illos caesos, quia si caelum tuum moveris super illo, et profanabis illud, Exod. 20:22 [KJV 25]:

tum alibi, Si aedificaveris Jehovae altare lapidum, non movebis super eos ferrum, Deut. 27:5: et in libro 1 Regum, Aedificata est domus lapide integro, prout allatus, nam malleus et securis, ulla instrumenta ferri, non audita sunt in domo, cum aedificabatur, 6:7.

Haec allata sunt ut sciatur quid intelligitur per quod Aharon formaverit aurum caelo et fecerit illud vitulum fusilis.

სქოლიოები:

2799. ‘Et accepit in manu sua ignem et cultrum’: quod significet bonum amoris et verum fidei, constat a significatione ‘ignis’ quod bonum amoris, de qua n. 934; et a significatione ‘cultri’ quod verum fidei: quod ‘culter’ qui adhibebatur in sacrificiis ad victimas, significaverit verum fidei, constare potest a significatione ‘gladii’ seu ‘gladioli’ in Verbo, loco enim cultri gladiolus dicitur; uterque ejusdem significationis est sed cum differentia quod ‘culter’, qui ad victimas, significaverit verum fidei, sed ‘gladius’ verum pugnans; et quia culter raro nominatur in Verbo, ex causa arcana de qua infra licet ostendere quid gladius significat: ‘gladius’ significat in sensu ¹ interno verum fidei pugnans, tum vastationem veri; et in opposito sensu falsum pugnans, et punitionem falsi.

[2] I. Quod gladius significet verum fidei pugnans, constare potest ab his locis:

apud Davidem,

Accinge Te gladio Tuo super femur, potens, gloria et honore Tuo prosperare, equita super verbum veritatis, ... et docebit Te mirabilia dextra Tua, Ps. 45:4, 5 [KJV Ps. 45:3, 4];

ubi de Domino, ‘gladius’ pro vero pugnante:

apud eundem,

Exsultabunt misericordes in gloria, cantabunt super cubilibus suis; exaltationes Dei in gutture eorum, et gladius acierum in manu eorum, Ps. 149:5, 6:

apud Esaiam,

Jehovah ab utero vocavit Me, a visceribus matris Meae meminit nominis Mei, et posuit os Meum sicut gladium acutum, ... et posuit Me in sagittam purgatam, 49:1, 2;

‘gladius acutus’ pro vero pugnante, ‘sagitta purgata’ pro vero doctrinae, videatur n. 2686, 2709:

apud eundem,

Cadet Asshur gladio non viri, gladius non hominis comedet eum, et fugiet sibi coram gladio, et juvenes ejus in tributum erunt, 31:8;

‘Asshur’ pro ratiocinatione in Divinis, n. 119, 1186, ‘gladius non viri et non hominis’ pro falso, ‘gladius coram quo fugiet’ pro vero pugnante:

[3] apud Zachariam,

Convertimini ad munitionem vincti exspectatione, etiam hodie indicans duplum reddam tibi, qui extendi mihi Judah arcum, implevi Ephraim, et excitavi filios tuos Zion super filios tuos Javan, et ponam te velut gladium fortis, et Jehovah super eis apparebit, et exibit sicut fulgur jaculum Ipsius, 9:12-14;

‘gladius fortis’ pro vero pugnante:

apud Johannem,

In medio, septem candelabrorum similis hominis, habebat in dextra Sua stellas septem, ex ore Illius gladius anceps acutus exiens, et aspectus Ipsius sicut sol lucens in virtute sua, Apoc. 1:13, 16: porro, Haec dicit, qui habet gladium ancipitem acutum, ...

Veniam tibi cito, et pugnabo cum illis gladio oris Mei, Apoc. 2:12, 16;

‘gladius anceps acutus’ manifeste pro vero pugnante, quod repraesentatum ideo sicut ‘gladius ex ore’:

[4] apud eundem,

Ex ore sedentis super equo albo exibat gladius acutus, et per illum percutiet gentes:... et occisi sunt gladio sedentis super equo, qui exibat ex ore illius, Apoc. 19:15, 21;

ubi quod ‘gladius ex ore’ sit verum pugnans, patet; ‘sedens super equo albo’ quod sit Verbum, ita Dominus Qui Verbum, videatur supra n. 2760-2763: inde est quod Dominus dicit apud Matthaeum, Ne igitur existimate quod venerim ad mittendum pacem super terram, non veni mittere pacem, sed gladium, 10:34:

et apud Lucam,

Nunc qui habet crumenam, tollat, similiter etiam peram; qui vero non habet, vendat vestimenta sua, et emat gladium.... Illi dixerunt, Domine, ecce gladii hic duo; sed Jesus dixit, Sufficit, 22:36-38;

ubi per ‘gladium’ non aliud intelligitur quam verum, ex quo et pro quo pugnarent:

[5] apud Hoscheam,

Pangam eis foedus in die illo cum fera agri, et cum avi caelorum, et reptili humi, et arcum, et gladium, et bellum frangam de terra, et faciam cubare eos confidenter, 2:18;

ubi de regno Domini; per ‘frangere arcum, gladium, et bellum’ significatur quod nulla ibi pugna de doctrina et vero:

apud Joshuam,

Joshua levavit oculos suos, et vidit, et ecce vir stans e regione ejus, et gladius evaginatus in manu ejus; ... dixit ad Joshuam, Ego princeps exercitus Jehovae; et cecidit Joshua super faciem suam ad terram, 5:13, 14;

haec, quando Joshua cum filiis Israelis ingressus in terram Canaanem: per quae intelligitur introitus fidelium in regnum Domini; verum pugnans quod Ecclesiae, est ‘gladius evaginatus in manu principis exercitus Jehovae’.

[6] Quod autem per ‘gladiolos seu cultros’ significetur verum fidei, constare potest inde, tum quod adhiberentur non modo in sacrificiis, sed etiam in circumcisione; in hac fuerunt ex lapide et dicti ‘gladioli petrarum’, ut patet apud Joshuam, Dixit Jehovah ad Joshuam, Fac tibi gladiolos petrarum, e itera, circumcide filios Israelis secundo: et fecit sibi Joshua gladiolos petrarum, et circumcidit filios Israelis ad collem praeputiorum, 5:2, 3;

quod ‘circumcisio’ fuerit repraesentativum purificationis ab amor sui et mundi, videatur n. 2039, 2632, quae purificatio quia fit per vera fidei, ideo ‘gladioli petrarum’, n. 2039f, 2046f.

[7] II. Quod gladius significet vastationem veri, constat ab his locis:

apud Esaiam,

Duo haec evenient tibi, quis condoleat tibi? Vastatio ² et contritio, et fames et gladius, quis consoletur te? filii tui defecerunt jacuerunt in capite omnium platearum, 51:19, 20;

‘fames’ pro vastatione boni, et ‘gladius’ pro vastatione veri, ‘jacere in capite omnium platearum’ pro orbari omni vero; quod ‘platea’ sit verum, n. 2336; quid vastatio, videatur, n. 301-304, 407, 408, 410, 411 apud eundem,

Numerabo vos gladio, et omnes vos mactationi incurvabitis vos, propterea quod vocavi, et non respondistis, locutus sum et non audivistis, 65:12:

[8] apud eundem,

In igne Jehovah judicabit, et in gladio, omnem carnem, et multi erunt confossi Jehovae, 66:16;

‘confossi Jehovae’ pro vastatis:

apud Jeremiam,

Super omnes colles in deserto venerunt vastatores, quia gladius Jehovae devorans ab extremo terrae, et usque ad extremo terrae, non pax ulli carni, seminaverunt tritica, et spinas messuerunt, 12:12, 13;

‘gladius Jehovae’ manifeste pro vastatione veri:

apud eundem,

Mentiti sunt in Jehovam, et dixerunt, Non Ipse et non veniet super nos malum, et gladium et famem non videbimus; et prophetae erunt in ventum, et sermo nullus in eis, 5:12, 13

[9] apud eundem,

Ego visitans super eos, juvenes morientur gladio, filii eorum et filiae eorum morientur fame, 11:22:

apud eundem,

Cum offerunt holocaustum et minham, non Ego propitiabo illa, quia gladio et fame, et peste, Ego consumens eos; et dixi, Ahah ³ Domine Jehovih, ecce prophetae dicentes eis, Non videbitis gladium, et fames non erit vobis, 14:12, 13:

apud eundem,

Urbs data est in manum Chaldaeorum pugnantium contra illam, a coram gladio, et fame, et peste, 32:24, 36:

apud eundem,

Mittam in eos gladium, famem, et pestem, usque ad consumere eos desuper humo, quam dedi eis et patribus eorum, 24:10;

in quibus locis vastatio describitur per ‘gladium, famem, et pestem’;

[10] per ‘gladium’ vastatio veri, per ‘famem’ vastatio boni, per ‘pestem’ grassatio usque ad consumptionem:

apud Ezechielem,

Fili hominis, accipe gladium acutum, novaculam tonsorum accipias illam tibi, et transire facias super caput tuum, et super barbam tuam, et accipias tibi lances ponderis, et dividas ea; tertiam partem igne comburas in medio urbis; tertiam partem percutias gladio circumcirca eam; et tertiam partem dispergas in ventum, et gladium evacuabo post eos....

Pars tertia peste morientur, et fame consumentur in medio, et tertia pars gladio cadet circumcirca, et tertiam partem in omnem ventum dispergam; et gladium evacuabo post eos, 5:1, 2, 12, 17; ibi de vastatione veri naturalis, quae ita describitur:

apud eundem,

Gladius foris, et pestis et fames intus, qui in agro gladio morietur, et qui in urbe, fames et pestis comedet eum, 7:15:

[11] apud eundem,

Dicas humo Israelis, Sic dixit Jehovah, Ecce Ego ad te, et educam gladium Meum e vagina sua, et exscindere faciam ex te justum et improbum: propterea ut exscindere faciam ex te justum et improbum, ideo exibit gladius Meus e vagina sua, ad omnem carnem, a meridie septentrionem; et cognoscent omnis caro quod Ego Jehovah eduxerim gladium Meum e vagina sua, non revertetur amplius.... Fuit verbum Jehovae ad me, dicendo, Fili hominis, propheta et dicas, Sic dixit Jehovah, Dic, Gladius, gladius exacutus, et etiam tersus, ad mactandum mactationem exacutus; ut sit ei fulgur tersus est.... Fili hominis, propheta et dicas, Sic dixit Dominus Jehovih ad filios Ammonis et ad opprobrium eorum; et dicas, Gladius, gladius apertus mactationem, et tersus ad consumendum propter fulgur, in videndo tibi vanitas, in divinando tibi mendacium, 21:3-5, 8-10, 28, 29;

ibi per ‘gladium’ nihil aliud significatur quam vastatio, ut patet a singulis in sensu interno:

[12] apud eundem,

Rex Babelis turres tuas destruet gladiis suis, prae copia equorum operiet te pulvis eorum, prae voce equitis et rotae, et currus, commovebuntur muri tui, ... ungulis equorum suorum conculcabit omnes plateas tuas, 26:9-11;

quid ‘Babel’, videatur n. 1326; quod ‘vastet’, n. 1327:

apud Davidem,

Si non conversus fuerit, Deus gladium Suum acuet, arcum Suum tendet, et praeparabit illum, Ps. 7:13 [KJV 7:12]:

apud Jeremiam,

Dixi, Ahah Domine, vere imponendo imposuisti populo isti et Hierosolymae, dicendo, Pax erit vobis; et pertigit gladius usque ad animam, 4:10:

[13] apud eundem,

Annuntiate in Aegypto, et audiri facite in Migdol, ... siste et praepara te, quia devorabit gladius circuitus tuos, 46:14:

apud eundem,

Gladius super Chaldaeos, et ad habitatores Babelis, et praefectos ejus, et ad sapientes ejus: gladius ad nugatores, et insanient: gladius ad fortes ejus, et consternabuntur: gladius equos ejus, et ad currum ejus, et ad omnem promiscuam turbam quae in medio ejus, et erunt in mulieres: gladius ad thesauros ejus, et diripientur; siccitas ad aquas ejus, et arescent, 50:35-38;

‘gladius’ manifeste pro vastatione veri, nam dicitur ‘gladius ad sapientes, ad nugatores, ad fortes, ad equos et currum, ad thesauros’, et quod ‘siccitas ad aquas, et arescent’:

[14] apud eundem,

Aegypto dedimus manum, Asshuri ad satiandum pane, ... servi dominati sunt in nos, liberans nemo e manu eorum, anima nostra adducebamus panem nostrum, a coram gladio deserti, Threni 5:[6, 8] 9:

apud Hoscheam,

Non revertetur ad terram Aegypti, et Asshur ille rex ejus quia renuerunt reverti ad Me, et impendet gladius in urbibus ejus, et consumet vectes ejus, et comedet propter consilia eorum 11:5, 6:

apud Amos,

Misi in vos pestem in via Aegypti, interfeci gladio juvenes vestros cum captivitate equorum vestrorum, 4:10;

‘in via Aegypti’ pro scientificis quae vastant, cum ex illis ratiocinantur in Divinis; ‘captivitas equorum’ pro intellectuali deprivato sua dote.

[15] III. Quod gladius in opposito sensu significet falsum pugnans, ⁴ constare potest apud Davidem,

Anima mea in medio leonum cubo inflammantium filios hominis, dentes eorum lancea et jacula, et linguae eorum gladius acutus, Ps. 57:5 [KJV Ps. 57:4]:

apud eundem,

Ecce eructant ore suo, gladii in labiis eorum, quia quis audiens? 59:8 [KJV Ps. 59:7]:

apud Esaiam,

Tu projectus e sepulcro tuo ut stirps abominabilis, vestimentum occisorum perforatorum gladio, descendentium ad lapides foveae velut cadaver conculcatum, 14:19;

ubi de Lucifero: apud Jeremiam,

In vanum percussi filios vestros, disciplinam non receperunt; comedit gladius vester prophetas vestros, tanquam leo corruptor. O generatio, vos videte Verbum Jehovae, Num desertum fui Israeli? 2:30, 31:

[16] apud eundem,

Ne exeas agrum, et in via ne ambules, quia gladius inimico, pavor a circumcirca, 6:25, 26 ⁵ :

apud eundem,

Sume poculum vini furoris, ... et propinare facias illum omnibus gentibus, ad quas Ego mitto te, et bibent, et commovebuntur, et insanient coram gladio, quem Ego mittens inter eos:... Bibite et inebriemini, et vomite et cadite, et non resurgatis coram gladio, Jer. 25:[15] 16, 27:

apud eundem,

Ascendite equi, insanite currus, egrediantur fortes, Cush et Put prehendentes scutum, et Ludii prehendentes tendentes arcum; et dies ille Domino Jehovih exercituum, dies ultionis, ... et devorabit gladius, et saturabitur, et inebriabitur de sanguine eorum, 46:9, 10:

[17] apud Ezechielem,

Exuent te vestimentis tuis, et capient vasa gloriae tuae, et relinquent te nudam et discoopertam, et ascendere facient super te coetum, et lapidabunt te lapide, perfodient te gladiis suis, 16:39, 40;

ubi de abominationibus Hierosolymae:

apud Zachariam,

Vae pastori vani, desertor gregis, gladius super brachium ejus, et super oculum dextrum, brachium ejus arescendo arescet et oculus dexter ejus caligando caligabit, 11:17:

apud Hoscheam,

Contra Me cogitaverunt malum, ... cadent gladio principe eorum propter iram linguae eorum, ista subsannatio eorum in terra Aegypti, [7:15, 16]:

[18] apud Lucam, Erit angustia magna super terra, et ira in populo hoc; cadent namque ore gladii, et captivabuntur inter omnes gentes, tandem Hierosolyma erit conculcata a gentibus, 21:23, 24;

ubi Dominus de consummatione saeculi, in sensu litterae de Judaei quod dispergendi, et de Hierosolyma quod destruenda; at in sensu interno de statu Ecclesiae ultimo; per ‘cadere ore gladii’ significatur quod amplius non verum sed mere falsum; per ‘omnes gentes’ significantur omnis generis mala, inter quae captivabuntur; quod ‘gentes’ sint mala, videatur n. 1259, 1260, 1849, 1868; quod ‘Hierosolyma’ sit Ecclesia, n. 2117, quae sic ‘conculcata’.

[19] IV. Quod gladius etiam significet punitionem falsi, constat apud Esaiam,

In die illo visitabit Jehovah gladio Suo duro, et magno, et valido, super leviathanem serpentem oblongum, et super leviathanem serpentem tortuosum, et occidet cetos qui in mari, 27:1;

ubi de iis qui per ratiocinia ex sensualibus et scientificis intrant in mysteria fidei; ‘gladius durus, magnus et validus’ pro punitionibus falsi inde.

[20] Ubi legitur quod ‘devoti et occisi sint ore gladii’, quandoque a viro ad mulierem, a puero ad senem, ad bovem, pecudem et asinum in sensu interno significatur poena damnationis falsi, ut Jos. 6:21; 8:24, 25; 10:28, 30, 37, 39; 11:10-12, 14; 13:22; 19:47; Jud. 1:8, 25; 4:15, 16; 18:27; 20:37; I Sam. 15:8, 11; 2 Reg. 10:25, et alibi; inde mandatum, Quod urbs, quae coleret alios deos, percuteretur gladio devoveretur, et combureretur igne, et esset in cumulum aeternum, Deut. 13:13-19 [KJV Deut. 13:12-18];

‘gladius’ pro poena falsi, ‘ignis’ pro poena mali.

Quod angelus Jehovae cum gladio evaginato in via steterit contra Bileamum, Num. 22:22, 31;

significabat verum quod obstaret falso in quo erat Bileamus, quare etiam is ‘gladio occisus est’, Num. 31:8.

[21] Quod ‘gladius’ significet in genuino sensu verum pugnans, et in opposito falsum ‘pugnans’, tu vastationem veri et punitionem falsi, originem ducit a repraesentativis in altera vita; ibi enim cum aliquis loquitur ⁶ quod novit esse falsum, ilico tunc super caput ejus sicut gladioli delabuntur et terrefaciunt; et praeterea verum pugnans repraesentatur per illa quae sunt acuminata instar ensium, siquidem verum absque bono tale est, at cum bono est glomeratum et lene: quia talis origo est, inde est, quoties nominatur culter, seu lancea, seu gladiolus sive gladius in Verbo, obveniat angelis verum pugnans.

[22] At quod culter in Verbo vix nominetur, est causa quia in altera vita sunt spiritus mali, qui vocantur ‘cultrarii’, quorum ad latus apparent cultri penduli, ex causa quod iis talis natura ferina ut unumquemvis cultro jugulare velint; inde est quod cultri non memorentur, sed gladioli et gladii, hi enim quia in pugnis usitati, ideam belli, ita veri pugnantis, excitant.

[23] Quia notum fuit antiquis quod gladiolus, lanceola ⁷ , et culter significaret verum, inde gentiles ad quos per traditionem hoc venit, circa sacrificia solebant se gladiolis, lanceolis ⁸ aut cultris, usque ad sanguinem pungere et lacerare, ut legitur de sacerdotibus Baalis, Sacerdotes Baalis clamabant voce magna, et incidebant se juxta morem suum gladiis et lanceolis, usque ad effundere sanguinem, I Reg. 18:28.

Quod omnia arma belli in Verbo significent illa quae sunt pugnae spiritualis, et quodlibet aliquod speciale, videatur n. 2686.

სქოლიოები: