66. En de zeven kandelaren die gij gezien hebt, zijn de zeven Kerken, betekent de nieuwe Kerk op aarde, namelijk het Nieuwe Jeruzalem, nederdalende uit de Heer vanuit de nieuwe hemel.
Dat de kandelaren de Kerk zijn, zie nr. 43; en omdat zeven betekent allen, nr. 10, zo worden onder de zeven kandelaren niet zeven Kerken verstaan, maar de Kerk in de gehele samenvatting, die in zich één is, maar verscheiden volgens de opneming; die verscheidenheden kunnen worden vergeleken met de verschillende diademen in de kroon van een koning; en zij kunnen eveneens worden vergeleken met verschillende leden en organen in een volmaakt lichaam, die niettemin één maken; de volmaaktheid van elke vorm ontstaat vanuit de verschillende dingen die op overeenkomende wijze in hun orde zijn gesteld; vandaar is het dat de algehele Nieuwe Kerk met haar verschillende dingen in wat nu volgt met de zeven Kerken wordt beschreven.
