2913. I reče sinovima Hetovijem, govoreći, označava one kod kojih je bila jedna nova duhovna Crkva. Ovo je vidljivo iz značenja Heta i Hetićana. U Hananu je bilo puno stanovnika, koji su nabrojani u Reči; među njima su Hetićani (vidi PostanjeXV. 20; Izlazak 3:8, 17; 13:23; Pon. Zak. (7:1; 20:17; Jošua 3:10; 11:3; 12:11; 1 o Carevima 9:20; i na drugim mestima); većina njih pripadala je Drevnoj Crkvi, koja je bila rasprostrta u nekoliko zemalja, i po celom Hananu (vidi br. 1238, 2385). Svi koji su pripadali toj crkvi, priznavali su ljubav ka bližnjemu kao glavno načelo Crkve, i ceo se nauk odnosio na ljubav ka bližnjemu i na život. Oni koji su gajili nauk o vere nazivali su se Hananejci, i bili su odvojeni od drugih stanovnika zemlje Hananske (Brojevi 13:29; vidi br. 1062; 1063, 1076). Hetiti (Hetićani) su bili među boljom vrstom u zemlji Hananskioj, što može da se vidi iz toga što je Avram boravio među njima, a posle i Isak i Jakov; kao i po tome što su oni tamo imali mesto za ukapanje, i po tome što su se oni odnosili sa skromnošću i pobožnošću prema Avramu, što je vrlo jasno iz onoga što je izneseno o njima u ovome poglavlju, osobito u stihovima 5, 6, 10, 14, 15. Otuda je ovim narodom, kao narodom s dobrim naklonostima, bila predstavljena i označena duhovna Crkva, ili istina Crkve. Ali dogodilo se s ovim kao i s drugim narodima u Drevnoj Crkvi, da su se u toku vremena udaljili od ljubavi ka bližnjemu ili dobra vere, i otuda je to da je kasnije njima bila označena obmana Crkve (kao kod Jezikilja ?? 16:45, i na drugim mestima). Ali ipak da su Hetiti bili među časnijima, može se videti iz toga, da su Hetiti služili Davidu, kao Abimeleh, 1 Samuilova 26:6, i Urija, koji je bio Hetićanin, 1 Samuilova 11:3, 6, 17, 21; čija je žena bila Betšeba, od koje je David imao Salamona, 2 Sam. (12:24. Da Hetićanin označava spoljašnja poznavanja koja se odnose na život, i koja su spoljašnje istine duhovne Crkve, vidi br. 1203. Predmet o kom se govori u ovome stihu je jedna nova Crkva, koju je Gospod ustanovio kad je pređašnja izdahnula; a predmet o kome se govori u sledećem stihu je primanje vere muđu ljudima te Crkve. Ne govori se o nekoj Crkvi među sinovima Hetovijem, nego uopšte o tome kako se Gospod podigao duhovnu Crkvu, pošto je pređašnja nestala ili bila završena; sinovi Hetovi su samo oni koji predstaljaju i označavaju. Vidi što je bilo rečeno o Crkvama; naime, da Crkva tokom vremena opada, ida je kao zaražena (br. 494, 501, 137, 2422).

Da s daljava od ljubavi ka bližnjem, i samo stvara zla i obmane (vidi br. 1834, 1836).

Da se tada kaže za Crkvu da je opustošena i razorena (br. 407, 411, 2243).

Da je Crkva ustanovljena među Neznabošcima, i zašto (br. 1366).

Da se uvek sačuva nešto u Crkvi, u Crkvi koja se pustoši, kao nukleus (br. 468, 637, 931, 2422).

Da bi ljudska rasa nestala da nema Crkve na zemlji (isto mesto). Da je Crkva srce i pluća u najvećem telu, to jest, u ljudskoj rasi (br. 637, 931, 2054, 2853). O tome kakva je duhovna Crkva (br. 765, 2669).

Da ljubav ka bližnjem, a ne vera odvojena od ljubavi ka bližnjem, sačinjava Crkvu (br. 809, 916).

Da bi Crkva bila jedna kad bi svi imali ljubav ka bližnjemu, bez obzira da li se razlikuju po nauku i po bogoštovanju (br. 1285, 1316, 1798, 1799, 1834, 1844, 2385).

Da svi ljudi na zemlji, koji su u Gospodovoj crkvi, bez obzira što su raspršeni po celoj kugli, da svi čine jednu (Crkvu), kao što je to u nebima (br. 2853).

Da je svaka Crkva i unutrašnja i spoljašnja, i da ovo zajedno sačinjava jedno (br. 409, 1083, 1098, 1100, 1242).

Da spoljašnja Crkva nije ništa, ako nema unutrašnju (br. 1795).

Da se Crkva upoređuje s izaskom i zalaskom sunca, s godišnjim dobima, i sa vremenima dana (br. 1837). I da je poslednji sud posledje vreme Crkve (br. 900, 931, 1850, 2117, 2118).

637. Da hoću da ih zatrem sa zemljom označava da bi zajedno sa Crkvom nestala i ljudska rasa, može ovako da se objasni: Kada bi Gospodova crkva potpuno nestala sa zemlje, ljudske rase više ne bi bilo, jer bi svak i svi nestali. Kao što je rečeno, Crkva je kao srce: sve dok je srce živo, živi su i susedna tkiva i organi; ali čim srce umre, i susedna tkiva i organi umiru. Gospodova crkva na zemlji je kao srce od kojega ljudska rasa živi, čak i oni koji su van Crkve. Razlog što je tako nije poznat nikome; no da bi se nešto o tome znalo, treba reći da je ljudska rasa na zemlji kao telo sa svojim delovima, gde je Crkva kao srce; i kada ne bi bilo Crkve s kojom bi Gospod bio sjedinjen kao sa srcem preko Neba i sveta duhova, došlo bi do odvajanja; a kada bi došlo do odvajanja ljudske rase od Gospoda, ova bi istog trenutka nestala. To je razlog što je od stvaranja čoveka uvek postojala neka crkva, a kada je ona nestajala, ipak bi ostala kod nekih. To je bio razlog što je Gospod došao na svet. Da On u Svojoj Božanskoj milosti nije bio došao, sva ljudska rasa bi nestala, jer je tada Crkva bila kao na izdisaju, jer od dobrote i istine skoro ništa nije bilo preživelo. Razlog što ljudska rasa ne može da živi ako nije povezana s Gospodom kroz Nebo i svet duhova, jeste to što je čovek sam po sebi gori od svake životinje. Kada bi bio ostavljen samom sebi, on bi razarao i sebe i sve oko sebe, jer on sam po sebi želi da razori i sebe i sve oko sebe. Njegov red treba da bude da voli drugoga kao što voli sebe; ali sada svako voli sebe više nego druge, te stoga mrzi sve druge. Ali kod divljih životinja red je sasvim drugačiji: one žive po redu koji je u njima, a čovek živi sasvim suprotno svome redu. Dakle, da se Gospod nije sažalio na čoveka i povezao se s njim preko anđela, on ne bi živeo ni trena; ali to je nešto što on ne zna.