778. "Et vinum et oleum et similam et triticum," significat quod non illis amplius sit cultus ex veris et bonis caelestibus, quia non intus in cultu habent quae supranominatis correspondent. - Haec similia sunt cum illis quae nunc supra et prius dicta sunt, cum sola differentia, quod per haec significentur bona et vera caelestia; quaenam bona et vera dicuntur caelestia, et quaenam spiritualia, videatur supra (773); et quod, quia haec illis non sunt, nec in cultu eorum sint: nam, ut supra dictum est, bona et vera doctrinae sunt in cultu sicut anima in corpore, quare cultus absque illis est cultus inanimatus; talis est cultus qui in externis est sanctus, in quo non aliquid internum sanctum est. Quod "vinum" significet verum ex bono amoris, videatur supra (316); quod "oleum" significet bonum amoris, videbitur in sequente articulo; per "similam" significatur verum caeleste, et per "triticum" significatur bonum caeleste. Quod per "vinum," "oleum," "similam" et "triticum" significentur vera et bona cultus, est quia ex illis constabant libamina et minchae, quae una cum sacrificiis offerebantur super altari; et per sacrificia ac per munera oblata super altari significatur cultus, principalis enim cultus in illis consistebat.

Quod libamina, quae erant vinum, super Altari una cum sacrificiis oblata fuerint, videri potest Exodus 29:40; Leviticus 23:12-13, 18-19; Numeri 15:2-15; 28:11-15, 18 ad fin.; 29:1-7, seq.; et insuper Esajas 57:6; ¹ 65:11; Jeremias 7:18; 44:17-19; Ezechiel 20:28; Joel 1:9; Psalm. 16:4; Deuteronomius 32:38; Quod etiam oleum super Altari una cum sacrificiis oblatum fuerit, Exodus 29:40; Numeri 15:2-15; 28;

Quod minchae, quae erant ex simila tritici, una cum sacrificiis super Altari oblatae fuerint, Exodus 29:40; Leviticus 2:1-13; 5:11-13; ² 6:7-14 (B.A. 14-21); ³ 7:9-13; 23:12-13, 17; Numeri 6:14-21; 15:2-15; 18:8-20; 28:1-15; 29:1-7; et insuper Jeremias 33:18; Ezechiel 16:13, 19; Joel 1:9; Malachias 1:10-11; Psalm. 141:2; Panes facierum seu propositionis super mensa in Tabernaculo etiam ex simila tritici confecti sunt, (Leviticus 23:17; 24:5-9). ⁴

Ex his videri potest, quod quatuor haec, vinum, oleum simila et triticum fuerint sancta et caelestia cultus.

Poznámky pod čarou:

773. "Et byssi et purpurae et serici et coccini" significat quod haec illis non amplius sint, quia illis non sunt caelestia bona et vera quibus talia correspondent. -Per supra nominata, quae erant "aurum, argentum, lapis pretiosus et margarita," in genere significantur spiritualia bona et vera, ut supra (772) dictum est; per haec autem, quae sunt "byssus, purpura, sericum et coccinum," in genere significantur caelestia bona et vera; sunt enim apud illos, qui in Caelo et in Ecclesia sunt, bona et vera spiritualia, et sunt bona et vera caelestia; bona et vera spiritualia sunt sapientiae, ac bona et vera caelestia sunt amoris; et quia haec bona et vera nec illis sunt, sed mala et falsa illis opposita, ideo haec dicuntur; sequuntur enim in ordine. Nunc quia similis res cum his est, quae cum prioribus, non opus est ulteriore explicatione, quam quae in praecedente articulo facta est. Quid in specie "byssus" significat, dicetur in sequente capite, ad haec ibi:

"Byssinum sunt justitiae sanctorum," (vers. 8; 814, 815);

quod "purpura" significet bonum caeleste, et "coccinum" verum caeleste, videatur supra (725); per "sericum" significatur bonum et verum caeleste medians, bonum ex mollitie et verum ex splendore; nominatur solum Ezechiel 16:10, 13.