548. "Sed ut cruciarent menses quinque." - Quod significet quod intellectus a falsis mali caligaret et abstraheretur a videndo verum quamdiu in illo statu sunt, constat ex significatione "cruciare", quod sit quoad intellectum caligare et abstraheretur a videndo verum (de qua sequitur); et ex significatione "mensium quinque", quod sit quamdiu in illo statu sunt.

Quod "cruciare" hic significet caligare quoad intellectum, et abstrahi a videndo verum, est quia hoc dicitur de locustis et illarum potestate laedendi, quae sicut scorpii; et per "locustas" intelligitur ultimum vitae hominis, quod vocatur sensuale, et per "potestatem laedendi, sicut scorpii", significatur persuasivum, quod tale est ut auferat intellectui lucem veri, ac inducat tenebras infernales; quare sequitur nunc quod "cruciatus illarum esset sicut cruciatus scorpii cum percutit hominem", per "scorpium" enim significatur tale persuasivum (videatur supra, n. 544). Dicitur hoc "cruciare", quia supra dicitur quod "locustae laederent homines", at "non occiderent"; et qui laedit et non occidit, is cruciat; et quoque persuasivum, quod est sensuali homini qui in falsis mali est, laedit intellectum caligando et abstrahendo a videndo verum, tametsi illum non deprivat facultate intelligendi et percipiendi: et quia comparatur cum dolore a scorpio, dum percutit hominem, dicitur "cruciare."

[2] Quod "menses quinque" ¹ significent quamdiu homines in illo statu sunt, est quia "mensis" significat statum, et "quinque" significant aliquid, et inde quoque tamdiu.

Quod "menses" significent status, est quia omnia tempora in Verbo, sicut "Saecula", "anni", "septimanae", "dies", "horae", significant status vitae (videatur in opere De Caelo et Inferno 162-169); inde quoque "menses." Quod "quinque" significent aliquid, constare potest a locis in Verbo ubi is numerus occurrit; numeri enim "decem", "centum", "mille", significant multum et omne; inde "quinque" significant aliquid; exsurgunt enim illi numeri qui significant multum, a numero quinque qui significat aliquid, et numeri compositi et derivati trahunt suam significationem a numeris simplicibus a quibus per multiplicationem componuntur et derivantur (videatur supra, n 429, 430 [a, b]).

Quod "quinque" etiam significent quamdiu, est quia dicitur "menses quinque", et per "menses" ibi significatur status durationis. Quod hoc per "menses quinque" significetur, apparet remotum, ex causa quia homo, quamdiu vivit in mundo, est in cogitatione naturali; et cogitatio naturalis trahit suas ideas ex spatiis et temporibus, et quoque ex numeris et mensuris; haec enim propria Naturae sunt, quia in Natura sunt omnia determinata per illa; spiritualis autem cogitatio est absque idea determinata spatii, temporis, numeri et mensurae: inde est quod appareat sicut remotum et alienum homini in mundo quod "menses quinque" significent quamdiu ille status est, hoc est, quamdiu status persuasionis falsi est; nam tamdiu intellectus caligat et abstrahitur a videndo verum; at cum persuasio falsi removetur, venit homo in facultatem videndi verum, si videre vult, quae facultas cuivis homini datur.

[3] Quod "quinque" in Verbo significent aliquid et aliquos, tum omnes tales, ac similia, constare potest a sequentibus locis:

- Apud Matthaeum,

Jesus dixit, quod regnum caelorum simile sit decem virginibus, quarum "quinque erant prudentes, quinque stultae" (Matthaeum 25:1, 2);

quod Dominus comparaverit regnum caelorum decem virginibus, est quia "regnum caelorum" significat ecclesiam, similiter "virgo"; et "decem virgines" significant omnes qui ab ecclesia: quod dixerit quod "quinque essent prudentes et quinque stultae", erat quia "quinque" significant quosdam ex illis, seu omnes qui tales ab una parte.

Quod "virgo" significet ecclesiam, constare potest ex pluribus locis in Verbo ubi dicitur "virgo Zion", "virgo Hierosolyma", "virgo Israel", per quas significatur ecclesia.

[4] Simile significatur per "decem" et "quinque" in parabola Domini

De homine nobili qui dedit minas servis suis ut negotiarentur, et quod unus ex mina acquisiverit decem minas, et quod alter ex mina acquisiverit quinque minas, et quod ideo potestatem habituri super tot urbes (Luca 19:13-20):

numerus decem et numerus quinque dicti sunt a Domino, quia "decem" significant multum, et "quinque" aliquid; per "negotiationem" autem illorum significatur acquisitio et comparatio intelligentiae caelestis; et per "potestatem super urbes" significatur intelligentia et sapientia, "urbs" enim in Verbo significat doctrinam, at potestatem super illam habere significat intelligens et sapiens esse, et "super decem urbes" significat multum, et "super quinque" aliquid.

[5] Etiam aliqui et omnes qui tales significantur per "quinque" in parabola Domini

De divite et Lazaro, quod dives dixerit Abrahamo se habere quinque fratres, et rogaverit ut Lazarus ad illos mitteretur (Luca 16:27, 28):

dixit dives quod haberet quinque fratres, quia per "quinque" significantur omnes qui tales sunt. Similiter in parabola Domini de illis qui invitati ad cenam magnam,

Quod unus se excusaverit, quia emerat quinque juga boum, ad quae probanda abiret (Luca 14:19):

per "boves" in Verbo significantur affectiones naturales, et per "quinque juga boum" significantur omnes illae affectiones, seu cupiditates quae abducunt a caelo; caelum et ecclesia quoad nutritionem spiritualem seu instructionem significatur per "cenam magnam", ad quam invitati sunt. Quis non videre potest quod numerus "quinque" in quatuor illis parabolis arcanum involvat, quia a Domino dictus est.

[6] Similiter apud Esaiam,

"In die illo erunt quinque urbes in terra Aegypti loquentes labiis Canaanis, et jurantes Jehovae Zebaoth:.... in die illo erit altare Jehovae in medio terrae Aegypti" (19:18, 19):

"in die illo" significat adventum Domini; et "quinque urbes in terra Aegypti loquentes labiis Canaanis" significat quod aliqui tunc qui naturales sunt fient spirituales, et agnoscent genuinae doctrinae vera, et quod ex bono charitatis colent Dominum; (sed haec singillatim explicata videantur supra, n. 223 [c] ;) hic itaque dicuntur "quinque urbes", ut intelligantur aliqui tunc, et quoque vera doctrinae aliqua.

[7] Apud eundem,

"Relinquentur in eo racemationes sicut in decussione oleae, duae tres baccae in capite rami, quatuor quinque in ramis fructiferae" (17:6);

et apud Lucam,

Jesus dixit, "Erunt ex nunc quinque in domo una divisi, tres contra duos, et duo contra tres" (Lucam 12:52):

quod in his locis "quinque" etiam significent aliquos et omnes qui tales, videatur supra (n. 532), ubi bina illa loca explicata sunt. Lex lata est apud filios Israelis,

Quod qui bovem furatus fuerit, vel mactaverit, vel vendiderit, rependet quinque boves (Exod. 21:3-7 ² [B.A. 22:1]):

per "bovem" ibi in sensu spirituali intelligitur bonum naturalis hominis; quod "rependet quinque boves pro bove" significat quod emendabit quantum satis quae perverterat et exstinxerat; "furari" est auferre, "mactare" est exstinguere, et "vendere" est pervertere.

[8] Per "partem quintam" etiam significatur quantum satis Leviticus 5:16, 24 [B.A. 16, 5] ; cap. 22:14; 27:13, 15, 19, 27, 31; Numeri 5:6-8: similiter per "quintas",

Quas Pharao sumeret ex terra Aegypti in septem annis saturitatis (Genesis 41:34; Genesis 47:24):

pariter per "ad quintam, "

Ad quam Abnerus percussit Asahelem posteriore hastae parte (2 Samuelis 2:23);

"ad quintam" significat quantum satis ad mortem; idem enim numerus qui significat aliquid et omne quod ab una parte, etiam significat quantum satis cum praedicatur de quantitate, et tamdiu quando predicatur de tempore.

[9] Quia numerus ille significat aliquid et omne unius partis, inde etiam significat parum et paucos cum sequitur aut praecedit quantitas magna etiam per numeros designata; nam tunc omne unius partis est respective paucum:

- Ut apud Esaiam,

"Mille unum coram increpatione unius, coram increpatione quinorum fugietis" (30:17);

et apud Mosen,

Quod quinque persequerentur centum, et centum myriadem, inter maledictiones (Leviticus 26:8);

et apud Evangelistas,

Quod Dominus cibaverit quinque millia hominum ex quinque panibus et duobus piscibus (Matthaeus 14:15-22; Marcus 6:38-43; Luca 9:13-16; Johannes 6:13):

quod tunc sustulerint "duodecim cophinos fragmentorum" significat plenum, ita plenam instructionem et plenam benedictionem.

[10] Per "quinque" etiam significantur pauci apud Lucam,

"Nonne quinque passeres venduntur assariis duobus? unus tamen ex illis non est oblivioni datus coram Deo:.... ideo ne timete, multis passeribus praestatis" (12:6, 7):

quod dicantur "quinque passeres" est quia intelligitur paucum et parvi pretii respective ad homines, nam sequitur quod illi "multis passeribus praestent." Quisque videre potest, quod is numerus toties a Domino non dictus fuisset nisi esset significativus. Quoniam "quinque" significant omne unius partis, ideo quoque mandatum est

Ut super habitaculum facerent decem aulaea, et quinque aulaea essent conjuncta quodvis ad alterum, et quinque aulaea essent conjuncta quodvis ad alterum (Exodus 26:1, 3);

quod "decem" significent omnia in toto complexu, et "quinque" omne unius et alterius partis, videatur in Arcanis Caelestibus, (n. 9595 et 9604).

Poznámky pod čarou:

532. Quoniam omnes numeri in Verbo significant res et status, et numeri compositi significationes suas trahunt a numeris simplicibus a quibus compoSiti sunt, ac numeri simplices sunt imprimis duo, tria, quinque, septem, interest ostendere quid illi numeri in Verbo significant; hic quid "tria", quia dicitur "Vae, vae, vae ex vocibus tubae trium angelorum qui futuri clangere." (Quod omnes numeri in Verbo aliquid rei et status significent, videatur supra, n. 203, 429; et quod numeri majores et congregati simile significent cum simplicibus ex quibus per multiplicationem exsurgunt, et quod numeri simplices sint "duo", "tria", "quinque", "Septem", etiam supra, n. 430 [a] .)

[2] Quod "tria" in Verbo significent plenum et completum, et inde integram periodum, majorem aut minorem, a principio ad finem, constare potest ex sequentibus: Apud Esaiaim,

"Intra tres annos, quales anni mercenarii, evilescet gloria Moabi in omni multitudine magna; residuum autem minus pusillo, non validum" (16:14);

per "Moabum" intelliguntur qui in falsis ex malo sunt; per "gloriam ejus" et per "multitudinem magnam ejus" intelliguntur illa falsa: per "tres annos", intra quos evilescet gloria ejus, significatur completum et consummatum; quare dicitur quod "tunc residuum esset minus pusillo", per quod significatur quod non amplius; "tres anni" dicuntur, et per illos intelligitur consummatum, ita a principio ad finem. Sciendum est quod simile significetur per "tres annos" quod per "tres menses", per "tres septimanas", "tres dies", perque "tres horas"; quoniam "tempora" in sensu spirituali significant status, et "tria tempora", sive majora sive minora sint, statum plenum.

[3] Apud eundem,

"Sicut ivit servus meus Esaias nudus et discalceatus tres annos, signum et prodigium super Aegypto et super Kuscho, sic ducet rex Aschuris captivitatem Aegypti, et turbam deportandam Kuschi, pueros et senes, nudum et discalceatum" (20:3, 4):

per "Aegyptum" et per "Kuschum" non intelligitur Aegyptus et Kusch, sed per "Aegyptum" intelligitur externum seu naturale quoad scientificum, et per "Kuschum" externum seu naturale quoad cultum; quae cum absque interno spirituali sunt, etiam absque vero et bono sunt; nam omne verum et omne bonum quod est naturali seu externo homini est ex influxu per spiritualem hominem a Domino; et cum absque vero et bono, est naturalis seu externus homo quoad illa quae ibi sicut homo "nudus et discalceatus": quod erunt modo ratiocinia ex falsis, et quod illa destruent, significatur per quod "rex Aschuris ducet captivitatem Aegypti, et turbam deportandam Kuschi, nudum et discalceatum": quod peritura sit omnis innocentia et omnis sapientia, significatur per "pueros et senes", quos "rex Aschuris abducet": destructio eorum totalis et plenaria repraesentabatur per prophetam, quod "iverit tres annos nudus et discalceatus"; "tres anni" significant integram periodum a principio ad finem, proinde totalem destructionem.

[4] Apud Hoscheam,

Jehovah "vivificabit post biduum, die tertio eriget nos" (6:2):

per "vivificare post biduum, et die tertio erigere", significatur reformare et restaurare ecclesiam; "die tertio" significat plenam reformationem et restaurationem, quare dicitur quod tunc "eriget"; quod nec biduum nec dies tertius intelligatur, constat.

[5] Quoniam numerus ternarius significabat completum usque ad finem, ideo is numerus in Ecclesia Repraesentativa receptus est, et adhibitus quo ties tale repraesentaretur, ut constare potest ex his in Verbo:

Quod irent iter trium dierum, et sacrificarent (Exodus 3:18; 5:3);

Quod mense tertio post exitum ex Aegypto venerint ad montem Sinai (Exod 19:1);

Quod mandatum ut parati essent ad diem tertium, quia die tertio descenderet Jehovah super Montem Sinai (Exodus 19:11, 15, 16, 18);

Quod tribus diebus factae sint tenebrae in terra Aegypti (Exodus 10:22, 23);

Quod tribus annis essent fructus arboris plantatae in terra Canaane praeputiati (Leviticus 19:23-25);

Quod ex carne sacrificii nihil relinqueretur ad diem tertium (Leviticus 7:16-18; 19:6, 7);

Quod super immundum spargeretur aqua separationis die tertio et die septimo (Numeri 19:11 ad finem);

Quod qui tetigerunt occisum, mundarentur die tertio et die septimo (Numeri 31:19-25);

Quod Josua mandaverit populo, ut intra tres dies transirent Jordanem (Joshua 1:11 cap. 3:2);

Quod Jehovah ter vocaverit Samuelem, et ter Samuel cucurrerit ad Eli, et quod tertia vice intellexerit Eli quod Jehovah vocaverit Samuelem (1 Samuelis 3:1-8);

Quod Jonathan diceret ad Davidem quod occultaret se in agro ad vesperam tertiam: et quod postea Jonathan ad latus lapidis jacularetur tres sagittas; et quod post illud David se incurvaverit tribus vicibus ad terram coram Jonathane (1 Samuelis 20:5, 12, 19, 20, 35, 36, 41);

Quod tria proposita sint Davidi, ut ex illis unum eligeret, ut quod ventura fames septem annis, vel quod fugiturus pro hostibus tribus mensibus, vel quod futura pestis in terra tribus diebus (2 Samuelis 24:11-13);

Quod Elias se mensus super filium viduae tribus vicibus (1 Regnum 17:21);

Quod Elias dixerit ut funderent aquam super holocaustum et super ligna tribus vicibus, et tribus vicibus fuderunt (1 Regnum 18:34);

Quod Jonas fuerit in ventre ceti tribus diebus et tribus noctibus (Jonas 2:1 [B.A. 1:17] ; Matthaeus 12:40 ¹ );

Quod Daniel lugens fuerit tribus septimanis (Daniel 10:2-4);

Quod annus tertius esset annus decimarum (Deuteronomius 26:12);

Quod Dominus locutus de homine qui plantavit vineam, quod miserit tribus vicibus servos, et postea Filium (Marcus 12:2, 4-6; Luca 20:12, 13);

Quod Dominus dixerit ad Petrum, quod antequam gallus bis caneret ter abnegaturus Ipsum (Matthaeus 26:34, 69 ad fin. ; Luca 22:34, 57-61; Johannes 13:38);

Quod Dominus ter dixerit Petro, Amasne Me? et "Pasce agnos meos et oves meas"; et quod tertia vice Petrus contristatus sit (Joh. 20 ² 15-17);

Quod Dominus dixerit quod "regnum caelorum simile sit fermento, quod accipiens mulier abscondidit in satis tribus, donec fermentaretur totum" (Matthaeus 13:33; Luca 13:21);

Quod Dominus dixerit, "sanationes perficio hodie et cras, et tertio die ³ consummor" (Luca 13:32, 33);

Quod Dominus dixerit quod erit in corde terrae tribus diebus et tribus noctibus (Matthaeus 12:40);

Quod dixerit quod tertio die resurgeret (Matthaeus 16:21; 17:22, 23; 20:18, 19; Luca 18:32 [, 33] ; 24:46);

Quod dixerit quod dissolveret Templum Dei, et per tres dies aedificaret (Matth. 26 ⁴ 61; 40: Johannes 2:19, 20);

Quod Jesus in Gethsemane tribus vicibus oraverit (Matthaeus 26:39, 42, 44);

Quod Jesus hora tertia crucifigeretur (Marcus 15:25);

Quod tunc tenebrae factae sint super universam terram tribus horis, ab hora sexta ad nonam, et quod tunc dixerit "Consummatum est", et exspiraverit (Matthaeus 27:45; Marc. 15 [33,] 37; Johannes 19:30);

Quod Dominus die tertio resurrexerit (Matthaeus 28:1; Marcus 16:2; Luca 24:1; Johannes 20:1).

[6] Ex his constare potest quod numerus ternarius significaverit consummatum seu completum ad finem, proinde integram periodum majorem aut minorem, a principio ad finem. Ex illo numero simplici trahunt plures numeri compositi suas significationes, prout 6, 9, 12, 60, 72, qui ex eo significant omnia vera et bona in complexu; similiter numeri 30, 300, 3000; quoniam numeri compositi trahunt suas significationes ex numeris simplicibus ex quibus compositi sunt, ut supra in hoc articulo dictum est. Praeterea sciendum est quod numerus ternarius seu "tria" in Verbo praedicentur de veris, at "duo" et "quatuor" de bonis: causa est quia "duo" et "quatuor" significant conjunctionem, "tria" autem plenitudinem; et conjunctio spiritualis est amor, et omne bonum est amoris, et plenitudo spiritualis formatur per vera. Qui non scit quod omnes numeri in Verbo significent, non aliter cogitat et credit, quam ubi "duo et tres" ac "tres et quatuor" in Verbo dicuntur, [quod] intelligantur duo et tres, aut pauci, ac non omnes qui in bono et vero sunt, ut in sequentibus locis:

[7] Apud Esaiam,

"Relinquentur in eo racemationes sicut in decussione oleae duae tres baccae in capite rami; quatuor quinque in ramis fructiferae" (17:6):

agitur ibi de vastatione ecclesiae, et dicitur hoc de residuis paucis qui in bono et vero sunt; comparatio fit cum decussione oleae, quia per "oleam" significatur ecclesia quoad bonum amoris, et per "ramos" vera inde: "duae tres" significant paucos qui in bono et inde veris sunt, "duo" bonum et "tres" vera; et "quatuor quinque" significant paucos qui in bono, "quatuor" illos qui in bono et "quinque" paucos: et quia "quatuor quinque" significant paucos qui in bono, ideo dicitur, "quatuor quinque in ramis fructiferae"; "olea fructifera" significat illos in ecclesia qui in bono quoad vitam. Quia haec significantur per illos numeros, ideo dicitur "duae tres", et "quatuor quinque", et non duae et tres, ac quatuor et quinque.

[8] Apud Amos,

"Vagatae sunt duae tres urbes ad urbem unam ad bibendum aquas, nec tamen satiatae sunt" (4:8):

agitur ibi de defectu veri in fine ecclesiae; quod tunc illi qui desiderant verum ex affectione Spirituali non inventuri aliquod verum in doctrinis ubicunque inquirunt; ideo dicitur, quod "vagarentur duae tres urbes ad urbem unam ad bibendum aquas, nec tamen satiarentur"; per "duas tres urbes" significantur qui in affectione veri sunt ex bono; per "urbem " significatur verum doctrinae; per "haurire aquas " significatur ad discendum vera; per "vagari" significatur inquirere; et per "non satiari" significatur non invenire verum quod in se verum est: "duae tres urbes" dicuntur quia per "duas tres" significantur illi qui in bono et inde veris sunt.

[9] Apud Sachariam,

"Fiet in universa terra duae partes in ea exscindentur, exspirabunt, et tertia relinquetur in ea; ducam tamen tertiam partem per ignem, .... et probabo eos" (13:8, 9):

similiter haec de vastatione ecclesiae quoad bonum: quod omne bonum periturum sit, intelligitur per quod "in universa terra duae partes in ea exscindentur et exspirabunt"; "in universa terra" est in universa ecclesia, et "duae partes" significant omne bonum: quod aliquid veri remansurum sit, at vix aliquod verum genuinum, significatur per quod "tertia pars relinquetur in ea, ducam tamen tertiam partem per ignem et probabo"; "tertia pars" significat vera residua; quae probanda num genuina sint, significatur per quod "ducentur per ignem"; probare "per ignem" est per affectionem quae amoris, cum quo si non concordat verum, non est verum genuinum; per ignem enim in Verbo significatur amor: in ecclesia quando bonum amoris perit, etiam verum non fit verum, quia omne verum suam essentiam ducit a bono.

[10] Ex his constare potest quid significatur per Domini verba apud Matthaeum,

"Ubi duo et tres congregati sunt in nomine meo, ibi sum in medio eorum" (18:20):

ibi non intelliguntur duo et tres, sed illi qui in bono et inde veris sunt; per "nomen Domini" nec intelligitur nomen Ipsius, sed omne bonum amoris et verum fidei, per quae colitur (videatur supra, n. 102, 135).

[11] Ex his etiam patet quid significatur per Domini verba apud Lucam,

"Erunt ex nunc quinque divisi in domo una, tres contra duos et duo contra tres" (12:52):

per haec intelligitur quod post adventum Domini, quando Ipse notus factus est, ac interiora Verbi ab Ipso et cum Ipso revelata sunt, in ecclesia tam in communi quam apud hominem ecclesiae in particulari dissidium futurum sit inter bonum et verum, ac inter verum et bonum; hoc intelligitur per quod "in domo una divisi erunt tres contra duos et duo contra tres": per "domum" intelligitur ecclesia in communi, et apud hominem ecclesiae in particulari; per "tres" significantur vera, et per "duos" bona; quod dicatur quod "quinque divisi erunt" significat quod apud illos qui reformantur tale dissidium erit. Quare etiam sequitur,

"Dividetur pater contra filium, et filius contra patrem, mater contra filiam et filia contra matrem" (vers. 53 ibi):

per "patrem" enim significatur bonum ecclesiae, per "filium" verum ecclesiae, per "matrem" verum ecclesiae, et per "filiam" bonum ejus. Quis non videre potest quod numeri quinque, duo, et tres, non dicti fuerint nisi significavissent? "Quinque" in Verbo significant omnes illos, quando "duo" et "tres" sequuntur; at "quinque" significant aliquos et paucos, quando "decem" aut "viginti" praecedunt aut sequuntur.

[12] Similia intelliguntur in praecepto Decalogi per

"Tertiam et quartam generationem", seu per "filios tertianos et quartanos", super quos Deus visitaturus iniquitatem parentum (Exod 20:5; Numeri 14:18; Deuteronomius 5:9, 10):

per "tertiam et quartam generationem" significantur omnes qui in falsis ex malo sunt; per "tertiam generationem" qui in falsis mali sunt, et per "quartam generationem" qui in malis falsi sunt: "tria" enim in opposito sensu significant falsa, et "quatuor" mala. Quis non videt quod contra justitiam Divinam foret, visitare iniquitatem parentum super filios usque ad tertiam et quartam generationem? Docet enim Dominus

Quod "anima quae peccaverit illa morietur; filius non portabit iniquitatem parentis, nec pater portabit iniquitatem filii; justitia justi super illo erit, et impietas impii super illo erit" (Ezechiel 18:20; Deuteronomius 24:16; 2 Regnum 14:6):

inde patet quod per "tertiam et quartam generationem non intelligatur tertia et quarta generatio sed id quod numeri illi significant.

Similia per "tres et quatuor prevaricationes" significantur apud Amos (cap. 1:3, 6, 9, 11, 13; 2:1, 4, 6).

Ex his constare potest quanta arcana in Verbo solum in ejus numeris latent, quae nemo absque interno spirituali scire potest.

Poznámky pod čarou: