5113. ‘Et ecce vitis coram me’: quod significet intellectuale, constat ex significatione ‘vitis’ quod sit intellectuale quod Ecclesiae spiritualis, de qua sequitur. Quia per ‘pincernam’ significatur sensuale parti intellectuali subjectum, et hic agitur de influxu intellectualis in sensuale sibi subordinatum, ideo in somnio apparuit vitis cum propaginibus, flore, botris, et uvis, per quae influxus et ¹ renascentia sensualis illius describitur.

Quod intellectuale Ecclesiae spiritualis attinet, sciendum quod in Verbo ubi de illa Ecclesia, passim etiam de intellectuali ejus agatur ex causa quia est pars intellectualis quae apud hominem illius Ecclesiae regeneratur et fit Ecclesia;

[2] sunt enim binae Ecclesiae in genere, nempe caelestis et spiritualis; Ecclesia caelestis est apud hominem qui quoad partem voluntariam regenerari potest seu fieri Ecclesia; at Ecclesia spiritualis apud hominem qui solum quoad partem intellectualem, ut dictum, ‘regenerari potest’;

Antiquissima Ecclesia quae ante diluvium, fuit caelestis, quia apud eos qui ab illa fuerunt, in parte voluntaria aliquid integrum fuit, sed Antiqua Ecclesia quae post diluvium, spiritualis fuit quia apud eos qui ab illa, non aliquid in parte voluntaria sed in parte intellectuali, integrum fuit; inde nunc est quod in Verbo ubi de Ecclesia spirituali, passim ² etiam de intellectuali ejus agatur; de his videantur n. 640, 641, 765, 863, 875, 895, 927, 928, 1023, 1043, 1044, 1555, 2124, 2256, 2669, 4328, 4493. [2] Quod intellectualis pars apud illos qui ab Ecclesia spirituali, regeneretur, constare potest etiam ex eo quod homo Ecclesiae illius nullam perceptionem veri ex bono habeat, prout habuerunt qui a caelesti Ecclesia, sed verum quod fidei, primum addiscet, et imbuet intellectuale, et sic ex vero cognoscet quid bonum, et postquam id inde cognoverit, id cogitare potest, dein velle, et tandem facere, et tunc nova voluntas apud illum in parte ³ intellectuali a Domino formatur; per hanc a Domino elevatur spiritualis homo in caelum, remanente usque malo in propria ejus voluntate, quae tunc miraculose separatur, et hoc per vim superiorem, qua detinetur a malo et tenetur in bono.

[3] Caelestis autem Ecclesiae homo regeneratus fuit quoad partem voluntariam, ab infantia imbuendo bonum charitatis, et cum ejus perceptionem adeptus est, ducebatur in perceptionem amoris in Dominum; inde omnia vera fidei ei in intellectuali sicut in speculo apparuerunt; intellectus et voluntas apud illum prorsus unam mentem fecerunt, nam perceptum illis ⁴ in intellectu quod erat in voluntate; in his consistebat integritas primi hominis, per quem Ecclesia caelestis significatur.

[4] Quod vitis sit intellectuale Ecclesiae spiritualis, ex Verbo pluries alibi constat, ut apud Jeremiam,

Quid tibi cum via Aegypti ut bibas aquas Shihoris?

aut quid tibi cum via Assyriae ut bibas aquas fluvii?...

atqui Ego plantaveram te vitem nobilem totam, semen veritatis; quomodo ergo conversa es Mihi in palmites degeneres vitis alienae ? 2:18, 21;

ibi de Israele, per quem significatur Ecclesia spiritualis, n. 3654, 4286; ‘Aegyptus et aquae Shihoris’ pro scientificis quae pervertunt, n. 1164, 1165, 1186, 1462; ‘Assyria et aquae fluvii’ pro ratiocinatione ex illis nempe scientificis contra bonum vitae et verum fidei, n. 119, 1186; ‘vitis nobilis’ pro Ecclesiae spiritualis ⁵ homine, qui ‘vitis’ dicitur ex intellectuali; ‘palmites degeneres vitis alienae’ pro Ecclesiae perversae homine:

[5] apud Ezechielem,

Aenigma et parabola de domo Israelis; ... aquila magna sumpsit de semine terrae, et posuit in agro sementis, ... germinavit et factum est in vitem luxuriantem, humilem proceritate; ita ut respicerent palmites ejus ad illam, et radices ejus sub illa essent; sic facta est in vitem quae fecit palmites et emisit propagines... ad aquilam ⁶ ; vitis haec applicuit radices suas, et palmites suos misit ad illam, ... in agro bono aliud aquas multas; illa plantata ad faciendum ramum, ... ut esset in vitem magnificentiae, xvii [2, ] 3,

5-8; ‘aquila’ pro rationali, n. 3901; semen terrae' pro vero Ecclesiae, n. 1025, 1447, 1610, 1940, 2848, 3038, 3310, 3373; quod ‘factum in vitem luxuriantem et in vitem magnificentiae’ pro in Ecclesiam spiritualem, quae ‘vitis’ vocatur ex vino quod inde, quod significat bonum spirituale seu bonum charitatis ex quo verum fidei, implantatum parti intellectuali:

[6] apud eundem,

Mater tua ⁷ , sicut vitis in similitudine ⁸ tui, juxta aquas plantata, frugifera, et ramosa facta ab aquis multis; unde fuerunt illi virgae roboris in sceptra dominantium; et elevavit se statura ejus super inter implexos ramos, ut apparuerit altitudine sua in multitudine palmitum, 19:10, 11;

ibi etiam de Israele, per quem Ecclesia spiritualis significatur, quae ‘viti’ comparatur ex simili causa de qua mox supra; describuntur ibi ejus derivationes usque ad ultimas in naturali homine, nempe ad scientifica ex sensualibus, quae sunt ‘implexi rami’, n. 2831:

[7] apud Hoscheam,

Ero ⁹ sicut ros Israeli, ... ibunt rami ejus, et erit sicut olivae honor ejus, et odor ¹⁰ illi sicut Libani, revertentur habitantes in umbra ejus, vivificabunt frumentum, et efflorebunt sicut vitis, memoria ejus sicut vinum Libani. Ephraim quid Mihi amplius cum idolis? 14:6-9 [KJV 14:5-8];

‘Israel’ pro Ecclesia spirituali cujus efflorescentia comparatur ‘viti’, et memoria ‘vino Libani’, ex bono fidei implantato intellectuali; ‘Ephraim’ est intellectuale Ecclesiae spiritualis, n. 3969:

[8] apud Zachariam, Reliquiae populi, ... semen pacis, vitis dabit fructum suum et terra dabit proventum, et caeli dabunt rorem suum, 8:11, 12;

‘reliquiae populi’ pro veris reconditis a Domino in interiore homine, n. 468, 530, 560, 561, 660, 798, 1050, 1738, 1906, 2284; ‘semen pacis’ pro boni ibi; ‘vitis’ pro intellectuali:

[9] apud Malachiam, Increpabo vobis absumentem, ut non corrumpat vobis fructum terrae, nec orba erit vobis vitis in agro, iii

11, 12; ‘vitis’ pro intellectuali; ‘vitis non orba’ dicitur quando intellectuale non privatur veris et bonis fidei; contra autem ‘vitis vacua’ quando sunt falsa ibi et inde mala, apud Hoscheam,

Vitis vacua Israel, fructum facit similem sibi, 10:1:

[10] apud Mosen,

Ligabit ad vitem asininum pullum suum, et ad vitem nobilem filium asinae suae, postquam laverit in vino indumentum suum, et in sanguine uvarum velamen suum, Gen.

49:11;

prophetia Jacobi, tunc israelis, de duodecim filiis, ibi de ‘Jehudah’ per quem repraesentatur Dominus, n. 3881, ‘vitis’ ibi pro intellectuali quod est Ecclesiae spiritualis, et ‘vitis nobilis’ pro intellectuali quod est Ecclesiae caelestis:

[11] apud Davidem,

Jehovah, vitem ex Aegypto proficisci fecisti, expulisti gentes, et plantasti illam, purgasti ante illam, et radicari fecisti radices illius, ut impleverit terram, operti sunt montes umbra illius, et ramis cedri Dei, emisisti propagines illius usque ad mare, et ad Euphratem ramusculos illius.... Conculcat illam aper e silva, et fera agrorum depascit illam, Ps.

80:9-12, 14 [KJV 8-11, 13];

‘vitis ex Aegypto’ in sensu supremo pro Domino; glorificatio Humani Ipsius describitur per illam et illius propagines ¹¹ ; in sensu interno est vitis ibi Ecclesia spiritualis, ac homo illius Ecclesiae, qualis cum quoad intellectuale et voluntarium a Domino novus factus est seu regeneratus; ‘aper in silva’ est falsum, et ‘fera agrorum’ est malum, quae Ecclesiam ac ¹² fidem in Dominum destruunt:

[12] apud Johannem, Misit angelus falcem suam in terram, et vindemiavit vitem terrae, et conjecit in torcular irae Dei magnum;

calcatum est torcular extra urbem, et exivit sanguis e torculari usque ad frena equorum, Apoc. 14:19, 20;

‘vindemiare vitem terrae’ pro destruere intellectuale Ecclesiae;

et quia per ‘vitem’ significatur intellectuale illud, etiam dicitur quod sanguis exiverit e torculari usque ad frena equorum',

per ‘equos’ enim significantur intellectualia, n. 2761, 2762, 3217:

apud Esaiam,

Fiet in die illo, erit omnis locus, in quo fuerint mille vites pro mille argenti, erit in senticetum et vepretum, 7:23:

apud eundem,

Exurentur habitatores terrae, et relictus erit homo rarus, lugebit mustum, et languescet vitis, 24:6, 7:

apud eundem,

Super ubera se pulsant ¹³ ob agros meri, ob vitem frugiferam, super terra populi mei spina, sentis ascendit ¹⁴ , 32:12-14;

in illis locis de vastatione Ecclesiae spiritualis quoad bonum et verum fidei agitur, ita quoad intellectuale, nam verum et bonum fidei est in parte intellectuali hominis illius Ecclesiae, ut supra dictum; quisque videre potest quod ibi non per ‘vitem’ vitis intelligatur, et non per ‘terram’ terra, sed quod tale quod est Ecclesiae.

[13] quia in genuino sensu ‘vitis’ significat bonum intellectualis, et ‘ficus’ bonum naturalis, seu quod idem, ‘vitis’ bonum interioris hominis, et ‘ficus’ bonum exterioris, idcirco pluries in Verbo ubi vitis etiam ficus nominatur; ut in his locis:

apud Jeremiam Consumendo consumam eos, ... non uvae in vite, neque ficus in ficu, et folium defluit, 8:13:

apud eundem Ego adducam super vos gentem e longinquo, domus Israelis... qui comedet vitem tuam et ficum tuam, 5:15,

17:

apud Hoscheam Devastabo vitem ejus et ficum ejus, 2:12:

apud Joelem,

Gens ascendit super terram, ... redegit vitem Meam in vastitatem, et ficum Meam in spumam, denudando denudavit illam, et projecit, dealbati sunt palmites illius; ...

vitis exaruit, et ficus languet, 1:6, 7, 12:

apud eundem,

Ne timete bestia agrorum Meorum, quia herbosa facta sunt habitacula deserti; quia arbor feret ¹⁵ fructum suum, et ficus et vitis dabunt vim suam, 2:22, 23:

apud Davidem,

Percussit vitem eorum, et ficum eorum, et confregit arborem termini eorum, Ps. 105:33:

apud Habakkuk, Ficus non florebit, nec proventus in vitibus, 3:17:

apud Micham, E Zione exibit doctrina, et verbum Jehovae ex Hierosolyma; sedebunt quisque sub vite sua, et sub ficu sua, nec terrens, 4:2, 4:

apud Zachariam,

In die illo... clamabitis vir ad socium suum sub vite et sub ficu, 3:10:

in libro I Regum,

Tempore Shelomonis pax fuit ab omnibus transitibus a circuitu, et habitavit Jehudah et Israel in confidentia, quisque sub vite sua, et sub ficu sua, 5:4, 5. [KJV 4:24, 25];

quod ‘ficus’ sit bonum naturalis seu exterioris hominis, videatur n. 217.

[14] Quod ‘vitis’ sit intellectuale novum seu regeneratum per bonum ex vero et per verum ex bono, constat ex Domini verbis ad discipulos postquam instituit Sanctam Cenam, apud Matthaeum, Dico vobis, quod non bibiturus sim a nunc ex hoc genimine vitis, usque ad diem illum, quando id bibero vobiscum novum in regno Patris Mei, 26:29;

bonum ex vero et verum ex bono per quae novum fit intellectuale seu homo fit spiritualis, significatur per ‘genimen vitis’, appropriatio ejus significatur per ‘bibere’; quod ‘bibere’ sit appropriare, et quod praedicetur de vero, videatur n. 3, 168; quod id non plene fiat quam in altera vita, significatur ‘per’ ‘usque ad diem illum quando id bibero ¹⁶ vobiscum novum in regno Patris Mei’; quod per ‘genimen vitis’ non mustum nec vinum intelligatur, sed caeleste quid quod est regni Domini, manifeste patet.

[15] Quia intellectuale hominis spiritualis novum fit et regeneratur per verum quod unice a Domino, ideo Dominus Se comparat ‘viti’, et illos qui implantantur vero quod ab Ipso, consequenter Ipsi, comparat ‘palmitibus’, et bonum quod inde, ‘fructui’, apud Johannem, Sum Vitis vera, et Pater Meus Vinitor, omnem palmitem in Me non ferentem fructum, tollit eum, Omnem autem fructum ferentem putabit illum, ut plus fructus ferat.... Manete in Me etiam Ego in vobis, quemadmodum palmes non potest fructum ferre a seipso, nisi manserit in vite, ita neque vos, nisi in Me manseritis. Ego sum Vitis, vos palmites, qui manet in Me, et Ego in illo, hic fert fructum multum, quia sine Me non potestis facere quicquam:... hoc mandatum Meum, ut ametis vos mutuo, sicut amavi vos, 15:1-5, 12.

[16] Quia ‘vitis’ in supremo sensu significat Dominum quoad Divinum Verum, et inde in sensu interno hominem Ecclesiae spiritualis, idcirco ‘vinea’ significat ipsam Ecclesiam spiritualem, n. 1069, 3220.

[17] ¹⁷ Quia ‘Naziraeus’ repraesentabat caelestem hominem, et ille regeneratur per bonum amoris, non autem per verum fidei prout spiritualis homo, consequenter caelestis homo non quoad intellectuale sed quoad voluntarium, ut supra dictum videatur, idcirco ‘prohibitum ¹⁸ Naziraeo fuit edere quicquam quod exiret ex vite, ita nec bibere vinum’, Num. 6:3, 4; Jud. 13:14;

ex eo quoque patet quod per ‘vitem’ significetur intellectuale quod est spiritualis hominis, ut ostensum; quod ‘Naziraeus’ caelestem hominem repraesentaverit, videatur n. 3301 inde etiam videri potest quod nequaquam sciri queat quare Naziraeo prohibitum fuit ¹⁹ omne quod exiret ex vite, praeter plura de illo, nisi sciretur quid ‘vitis’ in proprio sensu significat, tum nisi sciretur quod sit Ecclesia caelestis et Ecclesia spiritualis, et quod homo Ecclesiae caelestis aliter regeneretur quam homo Ecclesiae spiritualis; ille per semen implantatum parti voluntariae, hic per semen implantatum parti intellectuali; talia arcana in sensu Verbi interno recondita sunt.

Poznámky pod čarou:

2576. Quod ‘ecce illud tibi velamen oculorum omnibus qui tecum’ significet quod vera rationalia sint instar velaminis aut amictus veris spiritualibus, constat a significatione ‘velaminis’, de qua mox sequitur, et a significatione ‘oculorum’ quod sint intellectualia, ut patet a perplurimis locis in Verbo; tum a significatione ‘videre’ quod sit intelligere, n. 2150, 2325; quisque videre potest quod in singulis in hoc versu arcana sint, quae non patefieri possunt nisi a sensu quodam interiore; ut, quod ‘dederit mille argenti’, et hoc dicatur non marito sed ‘fratri ejus’, quod illud esset ‘velamen oculorum’, et ‘ei et omnibus qui cum illa’, tum ‘cum omnibus’ et quod ‘sic vindicata’; plures quidem conjecturae historicae ex sensu litterae deduci possent, sed omnes illae non habent aliquid spirituale, minus Divinum, quale tamen est Verbum.

[2] Quod vera rationalia sint instar velaminis seu amictus veris spiritualibus, ita se habet: quae intima sunt hominis, illa sunt ejus animae, quae autem exteriora sunt, illa sunt ejus corporis; intima hominis sunt bona et vera ex quibus anima suam vitam habet, alioquin anima non esset anima; exteriora inde ¹ trahunt suam vitam, et sunt omnia corporis instar, seu quod idem est, sunt velaminis aut amictus instar; quod imprimis constare potest ab illis quae in altera vita apparent, ut ab angelis cum sistuntur videndi, eorum interiora elucent a facie, exteriora repraesentantur tam in corpore quam in amictu eorum, usque adeo ut quilibet ibi ex solo amictu scire possit quales sunt; sunt enim reales substantiae, ita essentiae in forma; cum angelis qui visi, et quoad facies et amictus descripti in Verbo, similiter se habet, ut qui visi in sepulcro Domini, Matth. 28:3; Marcus 16:5;

et viginti quatuor seniores circum thronum, Apoc. 4:4 ² , et alii nec solum cum angelis, sed etiam cum omnibus reliquis tametsi inanimata, quae memorantur in Verbo; eorum exteriora sunt velamen aut amictus, sicut cum arca foederis et cum tentorio quod circumcirca; ‘arca’ ibi, quae intimum, repraesentabat Ipsum Dominum, nam ibi testimonium, at ‘tentorium’ quod extra, repraesentabat regnum Domini; ‘velamina’ ibi, seu vela et tegumenta, omnia et singula repraesentabant exteriora caelestia et spiritualia in Ipsius regno, nempe in tribus caelis; quod constare potest inde quod forma ejus ostensa sit Mosi in monte Sinai, Exod. 25:9; 26:30;

inde sanctitatem suam habuit, non autem ab auro et argento et a sculpturis quae ibi:

[3] quia nunc agitur de veris rationalibus quod sint instar velaminis aut amictus veris spiritualibus, et apud Mosen describitur tentorium, quoad ‘velamina’ ejus aut tegumenta, etiam quoad vela quae ante introitus, licet illustrationis causa exponere quid in specie per ‘vela’ ibi significatum sit; quid autem per tegumenta circumcirca, alibi, ex Divina Domini Misericordia, dicetur: vela ibi fuerunt tria, primum, quod fecit discrimen inter Sanctum et Sanctum sanctorum; alterum, quod vocatur tegumentum pro janua tentorii;

[4] tertium, quod tegumentum pro porta atrii: de ipso velo, quod primum, ante arcam, ita apud Mosen;

Facies velum ex hyacinthino et purpura, et coccineo dibapho et xylino intertexto, opus excogitationis, facies illud cum cherubis et dabis illud super quatuor columnis shittim, obductis auro, e unci earum ex auro; super quatuor basibus argenti; et dabis velum sub ansulis; et inferes eo, intra velum, arcam testimonii, et distinguet velum vobis inter Sanctum et Sanctum sanctorum Exod. 26:31-34, 36:35, 36;

hoc velum repraesentabat apparentias proximas et intimas boni et veri rationalis, in quibus sunt angeli tertii caeli, quae apparentiae descriptae sunt per ‘hyacinthinum, purpuram, coccineum dibaphum, et xylinum intertextum’, in quibus color ruber repraesentabat bona amoris, et albus vera ejus; similiter etiam aurum et argentum quibus obducebantur columnae, et ex quibus unci et bases; quod ‘colores’ repraesentent, videatur n. 1042, 1043, 1053, 1624; quod ‘aurum’ sit bonum amoris, n. 113, 1551, 1552; quod ‘argentum’ sit verum, n. 1551, 2048;

[5] inde constare potest quid significat, quod Velum templi discissum sit, Matth. 27:51; Marcus 15:38; Luc. 23:45,

nempe quod Dominus intraverit in Ipsum Divinum omnibus apparentiis discussis, et quod simul aperuerit aditum ad ipsum Divinum per Suum Humanum Divinum factum.

[6] De altero, seu tegumento pro janua tentorii, ita apud Mosen,

Facies tegumentum ad ostium tentorii, ex hyacinthino et purpura, et coccineo dibapho, et xylino intertexto, opus acupictoris: et facies ad tegumentum quinque columnas shittim, et obduces eas auro, unci earum ex auro, et fundes iis quinque bases aeris, Exod. 26:36, 37; 36:37, 38;

per hoc tegumentum repraesentatae sunt apparentiae boni et veri, quae prioribus inferiores seu exteriores sunt, seu mediae rationalis, in quibus sunt angeli secundi caeli; quae apparentiae paene similiter descriptae sunt, cum differentia tamen quod pro illo tegumento ‘quinque columnae et quinque bases’ essent, per quem numerum significatur parum respective, nam hae apparentiae non ita cohaerent aut ita caelestes sunt ac apparentiae intimi seu tertii caeli; de numero ‘quinque’ quod parum, videatur n. 649, 1686; et quia hae apparentiae spectant naturalia, mandatum quod ‘bases funderentur ex aere’, per aes enim repraesentabatur et significabatur bonum naturale ³ , n. 425, 1551.

[7] De tertio, seu tegumento pro porta atrii, ita apud Mosen,

Portae atrii tegumentum, viginti cubitorum, ex hyacinthino et purpura, et coccineo dibapho, et xylino intertexto, opus acupictoris; columnae eorum quatuor, bases harum quatuor, omnes columnae atrii circumcirca cinctae argento, unci earum ex argento, sed bases earum ex aere, Exod. 27:16, 17; 38:18, 19;

per hoc tegumentum repraesentatae sunt apparentiae boni et veri adhuc inferiores seu exteriores, quae sunt infimae rationalis, in quibus sunt angeli primi caeli; hae apparentiae quia correspondent interioribus, descriptae sunt similiter, cum differentia tamen quod columnae non obductae auro, sed cinctae argento et quod unci essent ex argento, quibus significantur vera rationalia ex scientificis ortum immediate ducentia, et bases ex aere, quibus significantur bona naturalia: inde constare potest quod nihil non ibi repraesentativum caelestium et spiritualium regni Domini fuerit, seu quod ad omnem typum caelestium et spiritualium in tribus caelis facta sint; tum quod velamina seu tegumenta significaverint illa quae instar corporis seu amictus sunt circum seu extra intimum.

[8] Praeterea quod velamina, tegumenta, amictus seu vestes significent vera inferiora respective, constare potest a multis locis in Verbo; ut apud Ezechielem,

Byssus in acupictura ex Aegypto fuit expansum tuum, hyacinthinum et purpura ex insulis Elisha [fuit] tegumentum tuum, 27:7;

ubi de ‘Tyro’ per quam significantur cognitiones interiores caelestium et spiritualium, proinde qui in illis sunt, n. 1201; ‘acupictura ex Aegypto’ pro scientifico; quod ‘Aegyptus’ sit scientificum, n. 1164, 1165, 1186, 1462; ‘hyacinthinum et purpura ex insulis Elisha, quod tegumentum’ pro ritualibus correspondentibus cultui interno, n. 1156:

[9] apud eundem,

Descendent desuper soliis suis omnes principes malis, et removebunt amicula sua, et vestes acupicturae suae exuent, terroribus induentur, super terra sedebant, 26:16;

etiam de ‘Tyro’, ‘amicula et vestes acupicturae’ pro cognitionibus ex scientificis, ita pro veris inferioribus:

[10] apud eundem,

Vestivi te acupicto, et calceavi te taxo, et accinxi te bysso: et obtexi te serico, et ornavi te ornamento, et dedi armillas super manus tuas, et torquem super guttur tuum.... Sumpsisti de vestibus tuis, et fecisti tibi excelsa variegata, et scortata es super illis; ... sumpsisti vestes acupicti [tui], et texisti eas, 16:10, 11, 16, 18; de ‘Hierosolyma’ quae est Ecclesia spiritualis, descripta qualis antiquitus, et qualis postea cum perversa; ejus spiritualia inferiora et doctrinalia sunt ‘vestes acupicti, byssi, serici’:

[11] apud Esaiam,

Dominus Jehovah Zebaoth removens ex Hierosolyma et ex Jehuda ⁴ ... omnem baculum panis, et baculum aquae; ... tunc apprehendet vir fratrem suum domus patris sui, ⁵ Vestis tibi princeps eris nobis:... excipiet in die isto, dicendo, Non ero alligans, et in domo mea non panis, et non vestis; ne ponatis me principem populi.... Scabie afficiet Dominus verticem filiarum Zionis; ... et in die illo removebit Dominus ornatum compedum, et reticulorum, et lunularum, et collariorum, et catenularum, et bracteolarum: et tiaras, et periscelides, et alligamenta, et domos animae, et inaures: annulos, et ornamenta nasi, mutatorias vestes, et amicula, et pepla, et aciaria, specula, et sindones, et cidares, et palliola, 3:1, 6, 7, 17-24;

‘Hierosolyma’ pro Ecclesia spirituali, ‘Jehuda’ pro Ecclesia caelesti, ‘baculus panis, et baculus aquae qui removebitur’ pro bono et vero; ‘vestis quae principi’ pro veris quae sunt doctrinae; ‘amictus ⁶ et ornatus varii filiarum Zionis’ qui enumerantur, sunt omnes et singuli genera et species boni et veri quibus privarentur; nisi singula quae memorantur, aliquid peculiare Ecclesiae ⁷ significarent, non forent Verbi, in cujus unaquavis voce Divinum; praedicantur de ‘filiabus Zionis’, per quas quod illa quae Ecclesiae sunt, significentur, videatur n. 2362:

[12] apud eundem,

Excitare, excitare, indue robur tuum, Zion, indue vestes decoris tui, Hierosolyma, civitas sanctitatis; quia non addet, veniat in te amplius praeputiatus et immundus, 52:1, 2;

‘Zion’ pro Ecclesia caelesti, ‘Hierosolyma’ pro spirituali, ‘vestes decoris’ pro sanctis fidei:

apud eundem,

Telae eorum non sunt ad vestem, neque teguntur operibus eorum, opera eorum, opera iniquitatis, 59:6;

‘telae’ pro fictis veris quae non sunt ad vestem, ‘vestis’ pro veris exterioribus ⁸ doctrinae et cultus; inde dicitur ‘neque teguntur operibus’:

[13] apud eundem,

Gaudendo gaudebo in Jehovah, exsultabit anima mea in Deo meo, quia induet me vestibus salutis, amiculo justitiae texit me, 61:10;

‘vestes salutis’ pro veris fidei, ‘amiculum justitiae ⁹ ’ pro bono charitatis:

apud Johannem, Habes pauca nomina etiam in Sardibus, quae non polluerunt vestimenta sua, et ambulabunt Mecum in albis, quia digni sunt: qui vicerit, is induetur vestimentis albis, Apoc. 3:4, 5:

apud eundem,

Beatus qui vigilat, et servat vestimenta sua, ut non ambulet nudus, Apoc. 16:15:

apud eundem,

Super thronis vidi viginti et quatuor seniores sedentes, indutos vestimentis albis, Apoc. 4:4 ¹⁰ ; ubi quod ‘vestimenta’ non sint vestimenta, patet, sed spiritualia quae sunt veri:

[14] similiter quod Dominus dixit de consummatione saeculi quod ‘non reverterentur retro ad tollendum vestimenta’, Matth ¹¹ 24:18; Marcus 13:16, ubi quod ‘vestimenta’ sint vera, videatur n. 2454: tum quod de ‘non induto veste nuptiarum’, Matth 22:11, 12;

et quod de Johanne, Quid exivistis videre, num hominem splendidis vestimenti indutum? qui splendida gerunt, in domibus regum sunt, Matth 11:8; Luc. 7:25;

pro quod non in externis doctrinae et cultus, sed in internis, quare addit, Quid exivistis videre, num prophetam? Dico vobis, etiam magis quam propheta, ¹² Matth. 11:9;

[15] ‘propheta’ pro externis doctrinae et cultus. Quia ‘vestes’ vera omni generis significabant, mandatum erat quod filii Israelis cum exirent Aegypto ‘mutuo peterent aurum et argentum, et vestes, et ponerent super filiis’, Exod. 3:22; 12:35, 36, tum quod ‘vestes plurium generum seu mixtae non induerentur’, Lev. 19:19; Deut. 22:11;

[16] et quo ‘facerent sibi peniculamenta in oris vestium, ponerent ibi filum hyacinthinum, et cum id viderent, recordarentur praeceptorum, et facerent ea’, Num. 15:38-40;

discindebant etiam olim vestes, ut patet ¹³ Jos. 7:6; Jud. 11:35; 1 Sam. 4:12; 2 Sam. 1:2, 11, 12; 3:31; 13:30, 31; 15:32; 2 Reg. 21:27; 2 Reg. 5:7, 8; 6:30; 22:11, 14 ¹⁴ , 19; Esai. 36:22; 37:1; quod significabat zelum pro doctrina ‘ac vero, quod si laceratum; tum humiliationem, quod nihil apud eos, quod significatur per ornatum vestium’.

[17] Quod per velamina, tegumenta, amictus aut vestes talia significentur, etiam a prophetia Jacobi, tunc Israelis, patet ¹⁵ ,

Ligabit ad vitem pullum suum, et ad vitem nobilem filius asinae suae; lavabit in vino vestimentum suum, et in sanguine uvarum velamen suum, Gen. 49:11;

quid haec significant, nemo scire potest nisi ex sensu interno, qui nempe ‘vitis, vitis nobilis, pullus, filius asinae, vinum, sanguis uvarum, vestimentum, et velamen’; quod de Domino Qui ibi vocatur Shiloh manifestum est; agitur ibi de ‘Jehudah’ per quem repraesentatur Divinum caeleste Domini; per ‘vestimentum quod lavaret in vino’ per ‘velamen quod in sanguine uvarum’, significatur Ipsius Rationale et Naturale, quod Divinum faceret:

[18] similiter apud Esaiam,

Quis hic veniens ex Edom, infectus vestes ex Bozra, hic honorabilis in vestitu suo, incedens in multitudine roboris sui?... Quare rubicundus quoad vestem tuam, et vestes ¹⁶ tuae sicut calcantis in torculari? Et torcular calcavi solus ego, et de populis non quisquam mecum:... sparsa est victoria eorum super vestes meas, et omne indumentum meum pollui, 63:1-3;

ubi etiam ‘vestes et indumentum’ pro Humano Domini, quod per pugnas tentationum et victorias Divinum ex propria potentia fecit, quare dicitur ‘torcular calcavi solus ego, et de populis non quisquam mecum’: quod ‘Isacus odoraretur odium vestium Esavi, et sic benediceret’, Gen. 27:27, simile involvit.

[19] Ipsum Sanctum Divini Humani Domini etiam fuit vestimentum quod apparuit sicut lux, et sicut album fulgurans cum transformatus, de quo ita apud Matthaeum, Cum Jesus transformatus, splenduit facies Ipsius sicut sol, vestimenta Ipsius facta sunt sicut lux, 17:2:

apud Lucam, Jesus cum oraret, facta est species faciei Ipsius alia, Ipsius vestimentum album fulgurans, 9:29:

et apud Marcum, Cum Jesus transformatus, vestimenta Ipsius facta splendentia, alba valde sicut nix, cujusmodi fullo super terra non potest dealbare, 9:3.

Vestes sanctitatis quibus indutus Aharon, cum intraret intra velum, quae erant lini, simile ¹⁷ repraesentabant, Lev. 16:2, 4;

pariter vestes sanctitatis quae ad gloriam et decus, ac ministerii, de quibus' Exod. 28:2 ad fin; xxxix ¹⁸ ad fin. ; in illis ne illum erat quod non repraesentabat.

Poznámky pod čarou: