¹ Apparuit autem ei Dominus in convalle Mambre sedenti in ostio tabernaculi sui in ipso fervore diei.

² Cumque elevasset oculos, apparuerunt ei tres viri stantes prope eum : quos cum vidisset, cucurrit in occursum eorum de ostio tabernaculi, et adoravit in terram.

³ Et dixit : Domine, si inveni gratiam in oculis tuis, ne transeas servum tuum :

⁴ sed afferam pauxillum aquæ, et lavate pedes vestros, et requiescite sub arbore.

⁵ Ponamque buccellam panis, et confortate cor vestrum : postea transibitis : idcirco enim declinastis ad servum vestrum. Qui dixerunt : Fac ut locutus es.

⁶ Festinavit Abraham in tabernaculum ad Saram, dixitque ei : Accelera, tria sata similæ commisce, et fac subcinericios panes.

⁷ Ipse vero ad armentum cucurrit, et tulit inde vitulum tenerrimum et optimum, deditque puero : qui festinavit et coxit illum.

⁸ Tulit quoque butyrum et lac, et vitulum quem coxerat, et posuit coram eis : ipse vero stabat juxta eos sub arbore.

⁹ Cumque comedissent, dixerunt ad eum : Ubi est Sara uxor tua ? Ille respondit : Ecce in tabernaculo est.

¹⁰ Cui dixit : Revertens veniam ad te tempore isto, vita comite, et habebit filium Sara uxor tua. Quo audito, Sara risit post ostium tabernaculi.

¹¹ Erant autem ambo senes, provectæque ætatis, et desierant Saræ fieri muliebria.

¹² Quæ risit occulte dicens : Postquam consenui, et dominus meus vetulus est, voluptati operam dabo ?

¹³ Dixit autem Dominus ad Abraham : Quare risit Sara, dicens : Num vere paritura sum anus ?

¹⁴ Numquid Deo quidquam est difficile ? juxta condictum revertar ad te hoc eodem tempore, vita comite, et habebit Sara filium.

¹⁵ Negabit Sara, dicens : Non risi, timore perterrita. Dominus autem : Non est, inquit, ita : sed risisti.

¹⁶ Cum ergo surrexissent inde viri, direxerunt oculos contra Sodomam : et Abraham simul gradiebatur, deducens eos.

¹⁷ Dixitque Dominus : Num celare potero Abraham quæ gesturus sum :

¹⁸ cum futurus sit in gentem magnam, ac robustissimam, et benedicendæ sint in illo omnes nationes terræ ?

¹⁹ Scio enim quod præcepturus sit filiis suis, et domui suæ post se ut custodiant viam Domini, et faciant judicium et justitiam : ut adducat Dominus propter Abraham omnia quæ locutus est ad eum.

²⁰ Dixit itaque Dominus : Clamor Sodomorum et Gomorrhæ multiplicatus est, et peccatum eorum aggravatum est nimis.

²¹ Descendam, et videbo utrum clamorem qui venit ad me, opere compleverint ; an non est ita, ut sciam.

²² Converteruntque se inde, et abierunt Sodomam : Abraham vero adhuc stabat coram Domino.

²³ Et appropinquans ait : Numquid perdes justum cum impio ?

²⁴ si fuerint quinquaginta justi in civitate, peribunt simul ? et non parces loco illi propter quinquaginta justos, si fuerint in eo ?

²⁵ Absit a te ut rem hanc facias, et occidas justum cum impio, fiatque justus sicut impius, non est hoc tuum : qui judicas omnem terram, nequaquam facies judicium hoc.

²⁶ Dixitque Dominus ad eum : Si invenero Sodomis quinquaginta justos in medio civitatis, dimittam omni loco propter eos.

²⁷ Respondensque Abraham, ait : Quia semel cœpi, loquar ad Dominum meum, cum sim pulvis et cinis.

²⁸ Quid si minus quinquaginta justis quinque fuerint ? delebis, propter quadraginta quinque, universam urbem ? Et ait : Non delebo, si invenero ibi quadraginta quinque.

²⁹ Rursumque locutus est ad eum : Sin autem quadraginta ibi inventi fuerint, quid facies ? Ait : Non percutiam propter quadraginta.

³⁰ Ne quæso, inquit, indigneris, Domine, si loquar : quid si ibi inventi fuerint triginta ? Respondit : Non faciam, si invenero ibi triginta.

³¹ Quia semel, ait, cœpi loquar ad Dominum meum : quid si ibi inventi fuerint viginti ? Ait : Non interficiam propter viginti.

³² Obsecro, inquit, ne irascaris, Domine, si loquar adhuc semel : quid si inventi fuerint ibi decem ? Et dixit : Non delebo propter decem.

³³ Abiitque Dominus, postquam cessavit loqui ad Abraham : et ille reversus est in locum suum.

¹ Quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem, quæ in nobis completæ sunt, rerum :

² sicut tradiderunt nobis, qui ab initio ipsi viderunt, et ministri fuerunt sermonis :

³ visum est et mihi, assecuto omnia a principio diligenter, ex ordine tibi scribere, optime Theophile,

⁴ ut cognoscas eorum verborum, de quibus eruditus es, veritatem.

⁵ Fuit in diebus Herodis, regis Judææ, sacerdos quidam nomine Zacharias de vice Abia, et uxor illius de filiabus Aaron, et nomen ejus Elisabeth.

⁶ Erant autem justi ambo ante Deum, incedentes in omnibus mandatis et justificationibus Domini sine querela.

⁷ Et non erat illis filius, eo quod esset Elisabeth sterilis, et ambo processissent in diebus suis.

⁸ Factum est autem, cum sacerdotio fungeretur in ordine vicis suæ ante Deum,

⁹ secundum consuetudinem sacerdotii, sorte exiit ut incensum poneret, ingressus in templum Domini :

¹⁰ et omnis multitudo populi erat orans foris hora incensi.

¹¹ Apparuit autem illi angelus Domini, stans a dextris altaris incensi.

¹² Et Zacharias turbatus est videns, et timor irruit super eum.

¹³ Ait autem ad illum angelus : Ne timeas, Zacharia, quoniam exaudita est deprecatio tua : et uxor tua Elisabeth pariet tibi filium, et vocabis nomen ejus Joannem :

¹⁴ et erit gaudium tibi, et exsultatio, et multi in nativitate ejus gaudebunt :

¹⁵ erit enim magnus coram Domino : et vinum et siceram non bibet, et Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suæ :

¹⁶ et multos filiorum Israël convertet ad Dominum Deum ipsorum :

¹⁷ et ipse præcedet ante illum in spiritu et virtute Eliæ : ut convertat corda patrum in filios, et incredulos ad prudentiam justorum, parare Domino plebem perfectam.

¹⁸ Et dixit Zacharias ad angelum : Unde hoc sciam ? ego enim sum senex, et uxor mea processit in diebus suis.

¹⁹ Et respondens angelus dixit ei : Ego sum Gabriel, qui asto ante Deum : et missus sum loqui ad te, et hæc tibi evangelizare.

²⁰ Et ecce eris tacens, et non poteris loqui usque in diem quo hæc fiant, pro eo quod non credidisti verbis meis, quæ implebuntur in tempore suo.

²¹ Et erat plebs exspectans Zachariam : et mirabantur quod tardaret ipse in templo.

²² Egressus autem non poterat loqui ad illos, et cognoverunt quod visionem vidisset in templo. Et ipse erat innuens illis, et permansit mutus.

²³ Et factum est, ut impleti sunt dies officii ejus, abiit in domum suam :

²⁴ post hos autem dies concepit Elisabeth uxor ejus, et occultabat se mensibus quinque, dicens :

²⁵ Quia sic fecit mihi Dominus in diebus, quibus respexit auferre opprobrium meum inter homines.

²⁶ In mense autem sexto, missus est angelus Gabriel a Deo in civitatem Galilææ, cui nomen Nazareth,

²⁷ ad virginem desponsatam viro, cui nomen erat Joseph, de domo David : et nomen virginis Maria.

²⁸ Et ingressus angelus ad eam dixit : Ave gratia plena : Dominus tecum : benedicta tu in mulieribus.

²⁹ Quæ cum audisset, turbata est in sermone ejus, et cogitabat qualis esset ista salutatio.

³⁰ Et ait angelus ei : Ne timeas, Maria : invenisti enim gratiam apud Deum.

³¹ Ecce concipies in utero, et paries filium, et vocabis nomen ejus Jesum :

³² hic erit magnus, et Filius Altissimi vocabitur, et dabit illi Dominus Deus sedem David patris ejus : et regnabit in domo Jacob in æternum,

³³ et regni ejus non erit finis.

³⁴ Dixit autem Maria ad angelum : Quomodo fiet istud, quoniam virum non cognosco ?

³⁵ Et respondens angelus dixit ei : Spiritus Sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi. Ideoque et quod nascetur ex te sanctum, vocabitur Filius Dei.

³⁶ Et ecce Elisabeth cognata tua, et ipsa concepit filium in senectute sua : et hic mensis sextus est illi, quæ vocatur sterilis :

³⁷ quia non erit impossibile apud Deum omne verbum.

³⁸ Dixit autem Maria : Ecce ancilla Domini : fiat mihi secundum verbum tuum. Et discessit ab illa angelus.

³⁹ Exsurgens autem Maria in diebus illis, abiit in montana cum festinatione, in civitatem Juda :

⁴⁰ et intravit in domum Zachariæ, et salutavit Elisabeth.

⁴¹ Et factum est, ut audivit salutationem Mariæ Elisabeth, exsultavit infans in utero ejus : et repleta est Spiritu Sancto Elisabeth :

⁴² et exclamavit voce magna, et dixit : Benedicta tu inter mulieres, et benedictus fructus ventris tui.

⁴³ Et unde hoc mihi, ut veniat mater Domini mei ad me ?

⁴⁴ Ecce enim ut facta est vox salutationis tuæ in auribus meis, exsultavit in gaudio infans in utero meo.

⁴⁵ Et beata, quæ credidisti, quoniam perficientur ea, quæ dicta sunt tibi a Domino.

⁴⁶ Et ait Maria : Magnificat anima mea Dominum :

⁴⁷ et exsultavit spiritus meus in Deo salutari meo.

⁴⁸ Quia respexit humilitatem ancillæ suæ : ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes,

⁴⁹ quia fecit mihi magna qui potens est : et sanctum nomen ejus,

⁵⁰ et misericordia ejus a progenie in progenies timentibus eum.

⁵¹ Fecit potentiam in brachio suo : dispersit superbos mente cordis sui.

⁵² Deposuit potentes de sede, et exaltavit humiles.

⁵³ Esurientes implevit bonis : et divites dimisit inanes.

⁵⁴ Suscepit Israël puerum suum, recordatus misericordiæ suæ :

⁵⁵ sicut locutus est ad patres nostros, Abraham et semini ejus in sæcula.

⁵⁶ Mansit autem Maria cum illa quasi mensibus tribus : et reversa est in domum suam.

⁵⁷ Elisabeth autem impletum est tempus pariendi, et peperit filium.

⁵⁸ Et audierunt vicini et cognati ejus quia magnificavit Dominus misericordiam suam cum illa, et congratulabantur ei.

⁵⁹ Et factum est in die octavo, venerunt circumcidere puerum, et vocabant eum nomine patris sui Zachariam.

⁶⁰ Et respondens mater ejus, dixit : Nequaquam, sed vocabitur Joannes.

⁶¹ Et dixerunt ad illam : Quia nemo est in cognatione tua, qui vocetur hoc nomine.

⁶² Innuebant autem patri ejus, quem vellet vocari eum.

⁶³ Et postulans pugillarem scripsit, dicens : Joannes est nomen ejus. Et mirati sunt universi.

⁶⁴ Apertum est autem illico os ejus, et lingua ejus, et loquebatur benedicens Deum.

⁶⁵ Et factus est timor super omnes vicinos eorum : et super omnia montana Judææ divulgabantur omnia verba hæc :

⁶⁶ et posuerunt omnes qui audierant in corde suo, dicentes : Quis, putas, puer iste erit ? etenim manus Domini erat cum illo.

⁶⁷ Et Zacharias pater ejus repletus est Spiritu Sancto : et prophetavit, dicens :

⁶⁸ Benedictus Dominus Deus Israël, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis suæ :

⁶⁹ et erexit cornu salutis nobis in domo David pueri sui,

⁷⁰ sicut locutum est per os sanctorum, qui a sæculo sunt, prophetarum ejus :

⁷¹ salutem ex inimicis nostris, et de manu omnium qui oderunt nos :

⁷² ad faciendam misericordiam cum patribus nostris : et memorari testamenti sui sancti :

⁷³ jusjurandum, quod juravit ad Abraham patrem nostrum, daturum se nobis

⁷⁴ ut sine timore, de manu inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi

⁷⁵ in sanctitate et justitia coram ipso, omnibus diebus nostris.

⁷⁶ Et tu puer, propheta Altissimi vocaberis : præibis enim ante faciem Domini parare vias ejus,

⁷⁷ ad dandam scientiam salutis plebi ejus in remissionem peccatorum eorum

⁷⁸ per viscera misericordiæ Dei nostri, in quibus visitavit nos, oriens ex alto :

⁷⁹ illuminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent : ad dirigendos pedes nostros in viam pacis.

⁸⁰ Puer autem crescebat, et confortabatur spiritu : et erat in desertis usque in diem ostensionis suæ ad Israël.