¹ Apparuit autem ei Dominus in convalle Mambre sedenti in ostio tabernaculi sui in ipso fervore diei.

² Cumque elevasset oculos, apparuerunt ei tres viri stantes prope eum : quos cum vidisset, cucurrit in occursum eorum de ostio tabernaculi, et adoravit in terram.

³ Et dixit : Domine, si inveni gratiam in oculis tuis, ne transeas servum tuum :

⁴ sed afferam pauxillum aquæ, et lavate pedes vestros, et requiescite sub arbore.

⁵ Ponamque buccellam panis, et confortate cor vestrum : postea transibitis : idcirco enim declinastis ad servum vestrum. Qui dixerunt : Fac ut locutus es.

⁶ Festinavit Abraham in tabernaculum ad Saram, dixitque ei : Accelera, tria sata similæ commisce, et fac subcinericios panes.

⁷ Ipse vero ad armentum cucurrit, et tulit inde vitulum tenerrimum et optimum, deditque puero : qui festinavit et coxit illum.

⁸ Tulit quoque butyrum et lac, et vitulum quem coxerat, et posuit coram eis : ipse vero stabat juxta eos sub arbore.

⁹ Cumque comedissent, dixerunt ad eum : Ubi est Sara uxor tua ? Ille respondit : Ecce in tabernaculo est.

¹⁰ Cui dixit : Revertens veniam ad te tempore isto, vita comite, et habebit filium Sara uxor tua. Quo audito, Sara risit post ostium tabernaculi.

¹¹ Erant autem ambo senes, provectæque ætatis, et desierant Saræ fieri muliebria.

¹² Quæ risit occulte dicens : Postquam consenui, et dominus meus vetulus est, voluptati operam dabo ?

¹³ Dixit autem Dominus ad Abraham : Quare risit Sara, dicens : Num vere paritura sum anus ?

¹⁴ Numquid Deo quidquam est difficile ? juxta condictum revertar ad te hoc eodem tempore, vita comite, et habebit Sara filium.

¹⁵ Negabit Sara, dicens : Non risi, timore perterrita. Dominus autem : Non est, inquit, ita : sed risisti.

¹⁶ Cum ergo surrexissent inde viri, direxerunt oculos contra Sodomam : et Abraham simul gradiebatur, deducens eos.

¹⁷ Dixitque Dominus : Num celare potero Abraham quæ gesturus sum :

¹⁸ cum futurus sit in gentem magnam, ac robustissimam, et benedicendæ sint in illo omnes nationes terræ ?

¹⁹ Scio enim quod præcepturus sit filiis suis, et domui suæ post se ut custodiant viam Domini, et faciant judicium et justitiam : ut adducat Dominus propter Abraham omnia quæ locutus est ad eum.

²⁰ Dixit itaque Dominus : Clamor Sodomorum et Gomorrhæ multiplicatus est, et peccatum eorum aggravatum est nimis.

²¹ Descendam, et videbo utrum clamorem qui venit ad me, opere compleverint ; an non est ita, ut sciam.

²² Converteruntque se inde, et abierunt Sodomam : Abraham vero adhuc stabat coram Domino.

²³ Et appropinquans ait : Numquid perdes justum cum impio ?

²⁴ si fuerint quinquaginta justi in civitate, peribunt simul ? et non parces loco illi propter quinquaginta justos, si fuerint in eo ?

²⁵ Absit a te ut rem hanc facias, et occidas justum cum impio, fiatque justus sicut impius, non est hoc tuum : qui judicas omnem terram, nequaquam facies judicium hoc.

²⁶ Dixitque Dominus ad eum : Si invenero Sodomis quinquaginta justos in medio civitatis, dimittam omni loco propter eos.

²⁷ Respondensque Abraham, ait : Quia semel cœpi, loquar ad Dominum meum, cum sim pulvis et cinis.

²⁸ Quid si minus quinquaginta justis quinque fuerint ? delebis, propter quadraginta quinque, universam urbem ? Et ait : Non delebo, si invenero ibi quadraginta quinque.

²⁹ Rursumque locutus est ad eum : Sin autem quadraginta ibi inventi fuerint, quid facies ? Ait : Non percutiam propter quadraginta.

³⁰ Ne quæso, inquit, indigneris, Domine, si loquar : quid si ibi inventi fuerint triginta ? Respondit : Non faciam, si invenero ibi triginta.

³¹ Quia semel, ait, cœpi loquar ad Dominum meum : quid si ibi inventi fuerint viginti ? Ait : Non interficiam propter viginti.

³² Obsecro, inquit, ne irascaris, Domine, si loquar adhuc semel : quid si inventi fuerint ibi decem ? Et dixit : Non delebo propter decem.

³³ Abiitque Dominus, postquam cessavit loqui ad Abraham : et ille reversus est in locum suum.

¹ Visitavit autem Dominus Saram, sicut promiserat : et implevit quæ locutus est.

² Concepitque et peperit filium in senectute sua, tempore quo prædixerat ei Deus.

³ Vocavitque Abraham nomen filii sui, quem genuit ei Sara, Isaac :

⁴ et circumcidit eum octavo die, sicut præceperat ei Deus,

⁵ cum centum esset annorum : hac quippe ætate patris, natus est Isaac.

⁶ Dixitque Sara : Risum fecit mihi Deus : quicumque audierit, corridebit mihi.

⁷ Rursumque ait : Quis auditurus crederet Abraham quod Sara lactaret filium, quem peperit et jam seni ?

⁸ Crevit igitur puer, et ablactatus est : fecitque Abraham grande convivium in die ablactationis ejus.

⁹ Cumque vidisset Sara filium Agar Ægyptiæ ludentem cum Isaac filio suo, dixit ad Abraham :

¹⁰ Ejice ancillam hanc, et filium ejus : non enim erit hæres filius ancillæ cum filio meo Isaac.

¹¹ Dure accepit hoc Abraham pro filio suo.

¹² Cui dixit Deus : Non tibi videatur asperum super puero, et super ancilla tua : omnia quæ dixerit tibi Sara, audi vocem ejus : quia in Isaac vocabitur tibi semen.

¹³ Sed et filium ancillæ faciam in gentem magnam, quia semen tuum est.

¹⁴ Surrexit itaque Abraham mane, et tollens panem et utrem aquæ, imposuit scapulæ ejus, tradiditque puerum, et dimisit eam. Quæ cum abiisset, errabat in solitudine Bersabee.

¹⁵ Cumque consumpta esset aqua in utre, abjecit puerum subter unam arborum, quæ ibi erant.

¹⁶ Et abiit, seditque e regione procul quantum potest arcus jacere : dixit enim : Non videbo morientem puerum : et sedens contra, levavit vocem suam et flevit.

¹⁷ Exaudivit autem Deus vocem pueri : vocavitque angelus Dei Agar de cælo, dicens : Quid agis Agar ? noli timere : exaudivit enim Deus vocem pueri de loco in quo est.

¹⁸ Surge, tolle puerum, et tene manum illius : quia in gentem magnam faciam eum.

¹⁹ Aperuitque oculos ejus Deus : quæ videns puteum aquæ, abiit, et implevit utrem, deditque puero bibere.

²⁰ Et fuit cum eo : qui crevit, et moratus est in solitudine, factusque est juvenis sagittarius.

²¹ Habitavitque in deserto Pharan, et accepit illi mater sua uxorem de terra Ægypti.

²² Eodem tempore dixit Abimelech, et Phicol princeps exercitus ejus, ad Abraham : Deus tecum est in universis quæ agis.

²³ Jura ergo per Deum, ne noceas mihi, et posteris meis, stirpique meæ : sed juxta misericordiam, quam feci tibi, facies mihi, et terræ in qua versatus es advena.

²⁴ Dixitque Abraham : Ego jurabo.

²⁵ Et increpavit Abimelech propter puteum aquæ quem vi abstulerunt servi ejus.

²⁶ Responditque Abimelech : Nescivi quis fecerit hanc rem : sed et tu non indicasti mihi, et ego non audivi præter hodie.

²⁷ Tulit itaque Abraham oves et boves, et dedit Abimelech : percusseruntque ambo fœdus.

²⁸ Et statuit Abraham septem agnas gregis seorsum.

²⁹ Cui dixit Abimelech : Quid sibi volunt septem agnæ istæ, quas stare fecisti seorsum ?

³⁰ At ille : Septem, inquit, agnas accipies de manu mea : ut sint mihi in testimonium, quoniam ego fodi puteum istum.

³¹ Idcirco vocatus est locus ille Bersabee : quia ibi uterque juravit.

³² Et inierunt fœdus pro puteo juramenti.

³³ Surrexit autem Abimelech, et Phicol princeps exercitus ejus, reversique sunt in terram Palæstinorum. Abraham vero plantavit nemus in Bersabee, et invocavit ibi nomen Domini Dei æterni.

³⁴ Et fuit colonus terræ Palæstinorum diebus multis.

⁴⁰ Dominus, ait, in cujus conspectu ambulo, mittet angelum suum tecum, et diriget viam tuam : accipiesque uxorem filio meo de cognatione mea, et de domo patris mei.