594. "Circumdatum nube." - Quod significet ultimum Verbi, constat ex significatione "circumdari", quod sit ab extra illum esse; nam quod circum est hoc quoque est extra, est enim ulterius in circumferentia, hic itaque ultimum: et ex significatione "nubis", quod sit Divinum Verum in ultimis, proinde Verbum in sensu litterae: quod "nubes" id significet, patet ex apparentiis in mundo spirituali, tum ex Verbo ubi "nubes" dicitur. Ex apparentiis in mundo spirituali: - Universum caelum angelicum unice consistit ex Divino Vero quod procedit a Domino; receptio ejus facit angelos. Illud in supremo caelo apparet sicut aura pura quae vocatur aether; in inferiori caelo sicut minus pura, paene sicut atmosphaera quae vocatur aer; in infimo caelo apparet illud sicut tenue aqueum, super quo vapor sicut nubes: talis apparentia est Divini Veri secundum gradus in descensu. Simile apparet quando angeli superiorum caelorum loquuntur de Divinis veris; tunc loquela illorum, apud illos qui in infimo caelo sunt, sistitur sub aspectu nubis, quae huc illuc volat; angeli intelligentiores ibi norunt ex lapsu, candore et forma, quid inter se angeli superiorum caelorum loquuntur; inde constare potest, unde est quod "nubes" significet Divinum Verum in ultimis. Quoniam pleraque in Verbo ex apparentiis in mundo spirituali desumpta sunt, et inde similia quae ibi significant, ideo etiam "nubes."

[2] Quod "nubes" in Verbo significet sensum litterae, qui est Divinum Verum in ultimis, constare potest ex sequentibus:

- Apud Evangelistas,

"Jesus assumpsit Petrum, Jacobum et Johannem.... in montem altum.., et transformatus coram iis, splenduit facies Ipsius sicut sol, vestimenta Ipsius facta sicut lux; et ecce visi sunt Moses et Elias cum Ipso loquentes." .... Petro "adhuc loquente, ecce nubes lucida obumbravit illos, et ecce vox e nube dicens, Hic est Filius meus dilectus, .... Ipsum audite" (Matthaeus 17:1-10; Marcus 9:1-11);

et apud Lucam,

Petro "haec loquente, facta est nubes, et obumbravit illos; unde territi sunt, dum ingressi sunt in nubem: sed vox facta est e nube dicens, Hic est Filius meus dilectus, Hunc audite" (9:34, 35):

Dominus in hac transformatione etiam repraesentavit Divinum Verum, quod est Verbum; nam Dominus Humanum suum, cum in mundo fuit, fecit Divinum Verum, et cum exivit e mundo fecit Humanum suum Divinum Bonum per unitionem cum ipso Divino, quod in Ipso fuit ex conceptione: (quod Dominus Humanum suum fecerit Divinum Verum cum fuit in mundo, et postea Divinum Bonum, videatur in Doctrina Novae Hierosolymae, n. 303-306: et quod Dominus sit Verbum, n. 263): inde est quod singula, quae visa sunt dum transformatus, significent Divinum Verum procedens ex Divino Bono Domini. Divinum Bonum Divini Amoris, quod in Ipso, a quo Ipsi in Humano Divinum Verum fuit, repraesentatum est per quod "splenduerit facies Ipsius sicut sol": facies enim repraesentat interiora, quare haec per faciem elucent; et "sol significat Divinum Amorem (videatur supra, n. 401 [b] . ¹ 412 [b]): Divinum Verum repraesentatum est per vestimenta, quod facta sint sicut lux; "vestimenta" in Verbo significant vera, ac "vestimenta Domini" Divinum Verum (videatur etiam supra, n. 64, 271, 395 [d]); quapropter etiam apparuerunt "sicut lux"; nam Divinum Verum facit lucem in caelo angelico, et inde "lux" in Verbo id significat (de qua re in opere De Caelo et Inferno 126-140). Quoniam Verbum quod est Divinum Verum, repraesentatum est, ideo "visi sunt Moses et Elias cum Ipso loquentes"; per "Mosen" et per "Eliam" significatur Verbum, per "Mosen" Verbum Historicum et per "Eliam" Verbum Propheticum. Verbum autem in littera repraesentatum est per "nubem" quae obumbravit discipulos, et in quam discipuli ingressi sunt; per discipulos enim in Verbo repraesentata est ecclesia, quae eo tempore et postea solum in veris ex sensu litterae fuerat; et quia revelata et responsa fiunt per Divinum Verum in ultimis, ut in superiori articulo dictum est, et hoc verum est quale est verum sensus litterae Verbi, ideo factum est quod "vox e nube audita sit, dicens, Hic est Filius meus dilectus, Ipsum audite"; hoc est, quod Ipse sit Divinum Verum seu Verbum.

[3] Qui non scit quod per "nubem" in Verbi sensu spirituali intelligatur Verbum in littera, non scire potest arcanum quod involvit,

Quod in consummatione saeculi "visuri sint Filium hominis venientem in nubibus caeli cum virtute et gloria" (Matthaeus 24:30; Matthaeus 13:26; 14bb61, 62; Luca 21:27);

tum in Apocalypsi,

"Ecce" Jesus Christus "venit cum nubibus, et videbit Ipsum omnis oculus" (1:7);

et alibi,

"Vidi, et ecce nubes alba, et super nube sedens similis Filio hominis" (14:14);

et apud Danielem,

"Videns fui in visionibus noctis, et ecce cum nubibus caeloram sicut Filius hominis veniens fuit" (7:13):

qui ignorat quod "nubes caeli" significent vera Verbi in sensu litterae, non scire aliter potest quam quod Dominus in consummatione saeculi, hoc est, in fine ecclesiae, venturus sit in nubibus caeli, et Se mundo manifestaturus; at notum est quod postquam Verbum datum est Dominus per id solum Se manifestet, nam Verbum, quod est Divinum Verum, est Ipse Dominus in caelo et ecclesia: ex hoc primum constare potest quod manifestatio ibi praedicta significet manifestationem Ipsius in Verbo; et manifestatio Ipsius in Verbo facta est per quod aperuerit et revelaverit sensum internum seu spiritualem Verbi, in hoc enim sensu est ipsum Divinum Verum quale est in caelo, ac Divinum Verum in caelo est Ipse Dominus ibi. Inde nunc patet quod per "adventum Domini in nubibus caeli cum gloria" significetur Ipsius revelatio in sensu litterae Verbi ex sensu spirituali ejus; "nubes caeli" significant illa quae sunt sensus litterae, et "gloria" illa quae sunt sensus spiritualis (videatur in opere De Caelo et Inferno 1), ac ipsa revelatio sensus spiritualis (in opusculo De Equo Albo) "Filius hominis" etiam significat Dominum quoad Divinum Verum (ut supra, n. 63, 151).

[4] Quod "nubes" significet Divinum Verum in ultimis, proinde Verbum in sensu litterae, adhuc ex sequentibus locis constare potest:

- Apud Esaiam,

"Ecce Jehovah equitans super nube levi, et venit in Aegyptum; unde commoventur idola Aegypti coram lpso, et cor ² Aegyptii liquefit in medio ejus" (19:1):

per "Aegyptum" ibi non intelligitur Aegyptus, sed naturalis homo separatus a spirituali; qui tunc in falsis et malis est, et per illa pervertit omnia vera et bona ecclesiae; quod falsa et mala illa destruant illum quando influit verum ex bono a Domino, describitur per illa verba Prophetae in sensu interno intellecta: quod Jehovah dicatur "equitare super nube levi" significat quod cum Dominus illustrat intellectum veris; "equitare", cum de Jehovah seu Domino, significat illustrare intellectum, et "nubes levis" significat verum: quod tunc "commoveantur idola Aegypti, et cor ³ Aegyptii liquefiat", significat quod tunc destruant illum falsa et mala quae sunt naturalis hominis separati a spirituali; "idola" sunt falsa, "cor" sunt mala, et "Aegyptus" est naturalis homo.

[5] Apud Mosen,

"Non sicut Deus Jeschurum equitans in caelo..., et in magnificentia sua super nubibus; habitaculum Dei antiquitatis, et inferius brachia mundi" (Deuteronomius 33:26, 27):

hic quoque per "equitare in caelo super nubibus" significatur illustrare intellectum per influxum veri spiritualis in verum naturale, quod est verum senSus litterae Verbi; quia Divinum Verum in caelis est spirituale, et Divinum Verum in terris est naturale, et hoc illustratur per illud, ideo dicitur "in magnificentia sua super nubibus": "habitaculum Dei antiquitatis" est Divinum Verum ubi angeli, et "brachia mundi" sunt Divina vera ubi homines; vera sensus litterae Verbi sunt quae intelliguntur per "brachia mundi", ille enim sensus est ipsum robur Divini Veri; brachia" significant robur. (Quod in sensu litterae sit robur Divini veri, videatur in mox superiori articulo.)

[6] Apud Davidem,

Deus "equitavit super cherubo et volavit, ac vectus est super alis venti, posuit tenebras latibulum suum, circuitus suos tentorium suum, ⁴ tenebras aquarum, nubes caelorum; a splendore ante Ipsum nubes.. transierunt" (Psalmuss 18:11-13 [B.A. 10-12]):

hic quoque describitur illustratio Verbi et sic ecclesiae illustratio per influxum Divini Veri e caelis significatur per quod "Deus equitavit super cherubo et volavit"; Divinum Verum in ultimis quod illustratur, significatur per "alas venti", "tenebras aquarum", "nubes caelorum"; varii gradus intellectus recipientis illustrationem significantur per illa; quod obscura illius sensus inde dissipentur, intelligitur per "A splendore ante Ipsum nubes transierunt."

[7] Apud eundem,

"Cantate Deo, laudate nomen Ipsius, extollite equitantem super nubibus" (Psalmuss 68:5 [B.A. 4]):

per "equitantem super nubibus" etiam hic intelligitur Dominus quoad illustrationem; "nubes" sunt vera in ultimis quae illustrantur, et haec illustrantur per influxum lucis, quae est Divinum Verum, e mundo spirituali seu caelo.

[8] Apud Nahum,

"Jehovae in procellis et tempestate via, et nubes pulvis pedum Ipsius" (1:3):

verum in ultimis, quod est verum sensus litterae Verbi, vocatur "nubes pulvis pedum Jehovae", quia est naturale et infimum, in quod desinit, et super quo subsistit Divinum Verum in caelo, quod est spirituale; Divinum Verum in ultimis, quia parum intelligitur nisi e caelo illustratur, et ideo disceptatur et controvertitur de eo, intelligitur per "procellam et tempestatem", in qua Jehovae est via; "procella et tempestas" spiritualis est disceptatio de genuino sensu, quem tamen Dominus illustrat per influxum apud illos qui verum desiderant.

[9] Apud Davidem,

"Semen Ejus in aeternum erit, et thronus Ejus sicut sol coram ⁵ Te, sicut luna firmus erit in aeternum, et testis in nubibus fidelis" (Psalmuss 89:37, 38 [B.A. 36, 37]):

haec de Domino; et per "semen" quod in aeternum erit, significatur Divinum Verum quod ab Ipso: per "thronum" qui "sicut sol et sicut luna" significatur caelum et ecclesia quoad bonum amoris et quoad verum fidei; per "thronum" caelum et ecclesia, per "sicut sol" quoad bonum amoris, et per "sicut luna" quoad verum fidei: "testis in nubibus fidelis" significat quod Ipse sit Divinum Verum; "testis" enim, cum de Domino, significat id quod procedit ab Ipso; et id, quia Ipsius est, testatur de Ipso.

[10] Apud eundem,

Jehovah " ⁶ contignat aquis triclinia sua, ponit ⁷ nubes currum suum, ambulat super alis venti" (Psalmuss 104:3):

hic paucis verbis describitur caelum et ecclesia, et simul doctrina ex Verbo: " ⁸ contignat aquis triclinia" significat quod Dominus formet caelos et ecclesiam ex Divinis veris; "aquae" significant Divina vera, "triclinia Jehovae" caelos et ecclesiam, et "contignare" significat formare: "ponit nubes currum suum" significat doctrinam ex Divinis veris ultimis; "nubes " sunt Divina vera ultima, qualia sunt in Verbi sensu litterae, et "currus" est doctrina; hoc dicitur quia omne doctrinae ecclesiae formandum et confirmandum est ex Verbi sensu litterae: "ambulat super alis venti" significat vitam ei ex influxu spirituali; "ambulare" significat vivere, et cum de Domino ipsam vitam; "alae venti" sunt spiritualia Verbi.

(Quod "aquae" significent vera, videatur supra, n. 71, 483, 518, 537, 538.)

[11] Apud Esaiam,

"Ponam" vineam meam "in desolationem, .... immo nubibus praecipiam, ut non faciant pluere super eam pluviam" (5:6):

per haec intelligitur quod non erit ecclesiae aliquis intellectus Divini Veri seu Verbi; per "vineam" significatur ecclesia, per "nubes" Verbum in littera, et per "non pluere pluviam" non ex Verbo aliquis intellectus Divini Veri.

[12] Apud Davidem,

Jehovah "qui obtegit caelos nubibus, qui praeparat terrae pluviam, qui germinare facit montes gramen" (Psalmuss 147:8):

"obtegere caelos nubibus" significat tutari et conservare spiritualia Verbi, quae sunt in caelis, per vera naturalia qualia sunt in sensu litterae Verbi; "qui praeparat terrae pluviam" significat instructionem inde pro ecclesia; "qui germinare facit montes gramen" significat nutritionem sic illis qui in bono amoris sunt.

[13] Simile significatur per haec apud Esaiam,

"Stillate caeli desuper, et nubes defluant justitia, aperiat se terra, et ⁹ fructificent salutem" (45:8).

In Libro Judicum,

"Jehovah, quando exivisti e Seir, quando egressus es ex agro Edomi, terra contremuit, etiam caeli stillarunt, etiam nubes stillarunt aquas" (5:4):

per "exire e Seir" et "egredi ex agro Edomi", cum de Jehovah, significatur illuminatio gentium a Domino quando assumpsit Humanum; per "contremiscere terram", significatur ecclesiae status tunc permutatus; per quod "caeli stillarint", et per quod "nubes stillarint aquas", significatur instructio, influxus et perceptio Divini Veri; "stillare" significat instructionem et influxum, "aquae" Vera, "caeli " interiora ejus, et "nubes" exteriora ejus qualia sunt in sensu litterae Verbi.

[14] Apud Davidem,

"Stillarunt aquas nubes, vocem dederunt aetheres, et tela tua iverunt" (Psalmuss 77:18 [B.A. 17]):

"stillarunt aquas nubes" significat quod ex sensu litterae Verbi genuina vera; "vocem dederunt aetheres" significat influxum e caelis; "tela tua iverunt" significat Divina vera inde.

Apud Hiobum,

Deus "ligat aquas in nubibus suis, et non rumpitur nubes sub illis; .... expandit super" solium "nubem suam" (26:8, 9):

etiam hic "nubes" pro veris ultimis in ordine; quae quia in se continent et includunt vera spiritualia, ut non dilabantur, dicitur et significatur per quod "Deus ¹⁰ liget aquas in nubibus suis, et non ¹¹ rumpatur nubes"; quoniam vera exteriora, quae vocantur naturalia, etiam circumdant et concludunt vera interiora quae vocantur spiritualia, ac propria sunt angelis caelorum, dicitur et significatur per quod "expandat super solium nubem suam."

[15] Apud Esaiam,

"Dixit Jehovah..., Quiescam et spectabo in habitaculo meo, sicut aestus serenus super luce, et sicut nubes roris cum calet messis" (18:4):

"nubes roris" significat verum ex bono fructificans.

Apud eundem,

"Creabit Jehovah super omne habitaculum Montis Zionis, et super convocationes ejus, nubem interdiu, ac fumum et splendorem ignis flammae noctu; nam super omni gloria obtegumentum" (4:5):

per "habitaculum Montis Zionis" significatur bonum ecclesiae caelestis, et per "convocationes ejus" significantur vera illius boni; tutela ne laedatur a nimia luce et a nimia umbra, significatur per "nubem interdiu" et per "fumum et splendorem ignis flammae noctu"; et quia omne spirituale bonum et verum ne laedatur conservatur per naturale bonum et verum, ideo dicitur quod "super omni gloria tegumentum"; "gloria" est spirituale bonum et verum.

[16] Simile significatur per

Quod nubes super Tabernaculo fuerit interdiu, et ignis noctu (Exodus 40:36-38; Numeri 9:15-17, ad fin. ; cap. 10:11, 12, 34; 14:14; Deuteronomius 1:33);

Quod Jehovah praecesserit interdiu in columna nubis et noctu in columna ignis (Exod 13:21);

Quod steterit columna nubis inter castra filiorum Israelis et castra Aegyptiorum (Exodus 14:19-21).

Apud Davidem,

Deus "duxit eos in nube interdiu, et tota nocte in luce ignis" (Psalmuss 78:14);

et alibi apud eundem,

"Laetata est Aegyptus cum exirent, quia cecidit pavor eorum super illos; expandit nubem in tegumentum, et ignem ad illuminandum noctem" (Psalmuss 105:38, 39):

quod "super Tabernaculo fuerit nubes interdiu et ignis noctu", erat quia per "Tabernaculum" repraesentabatur caelum et ecclesia, ac per "nubem" praesentia Domini per Divinum Verum, et per "ignem" praesentia Ipsius per Divinum Bonum, quod bonum fidei vocatur, utrumque ultimum in ordine; ideo fuerunt tanquam tegumenta super Tabernaculum: quare in locis supra allatis apud Esaiam et Davidem dicitur, "Erit super omni gloria tegumentum"; et "Expandit nubem in tegumentum."

Simile significatur per

Nubem quae obtexit Montem Chorebum, in quam nubem intravit Moses (Exodus 24:15-18).

Simile etiam per

Nubem in qua descendit Jehovah super Montem Sinai (Exod. 19:16, 18; 34:5 ¹² ).

Simile etiam per

Columnam nubis quae stetit ad ostium tentorii Mosis (Exodus 33:9, 10).

[17] Tum quoque per "nubem" apud Ezechielem,

"Vidi cum ecce ventus procellae Venit ex septentrione, nubes magna et ignis in se ipsum se recipiens, cui splendor circumcirca" (1:4).

Et apud eundem,

"Cherubi stantes a dextra domus cum intraret vir, et nubes implebat atrium interius; et sustulit se gloria Jehovae desuper cherubo super limen domus, et impleta est domus nube, et atrium plenum erat splendore gloriae Jehovae" ( ¹³ 10:3, 4):

per "cherubos" significatur Dominus quoad tutelam, ne adeatur nisi quam per bonum amoris: inde quoque per "cherubos" significantur caeli, in specie caelum intimum seu tertium, quia angeli, qui ibi sunt, recipiunt Divinum Verum in bono amoris; est itaque Divinum Verum quod in sua essentia est bonum amoris, quod tutatur. Hoc Divinum Verum, sicut descendit e caelo intimo in caelos inferiores, et tandem in mundum ubi sunt homines, ita per gradus, a puro fit densius; inde est quod in infimo gradu appareat sicut nubes; per quam ideo significatur Divinum Verum accommodatum captui angelorum qui in infimo caelo, qui spirituales naturales sunt, et denique captui hominum in mundo naturali: et quia Divinum Verum in hoc gradu simile est Divino Vero quale est in Verbi sensu litterae, ideo per "nubem" significatur Verbum quoad sensum litterae. Hoc Divinum Verum est quod sicut nubes implebat atrium, et denique domum, a cujus dextra steterunt cherubi: et quia hoc Divinum Verum interius est spirituale, quod splendet a luce caelesti, ideo vocatur "gloria", et dicitur quod "atrium plenum esset splendore gloriae Jehovae." Et apud Hiobum,

"cum" Deus "splendere facit lucem nubis suae" (37:15).

[18] Quoniam caeli superiores apparent coram oculis eorum qui in caelis inferioribus sunt sicut circumtecti tenui et candida nube, (ex causa quia angeli inferiores non aliter Divinum superius seu interius spectare possunt quam secundum quale eorum, ) ideo etiam Divinum Verum in caelis superioribus aliquibus in locis in Verbo intelligitur per "nubes"; seu quod idem, quod caeli superiores per "nubem" intelligantur: sive enim dicas Divinum Verum sive dicas caelos, idem est; nam caeli sunt caeli ex Divino Vero, et angeli ibi sunt angeli ex receptione ejus. In hoc sensu dicitur "nubes" apud Esaiam,

Lucifer, "tu dixisti in corde tuo, .... Ascendam super excelsa nubis, similis fiam Altissimo" (14 [13,] 14);

apud Jeremiam,

"Deserite" Babelem, "et eamus quisque in terram suam; quia pertulit usque ad caelos judicium ejus, et extulit se usque ad nubes" (51:9);

et apud Davidem,

"Date robur Deo, super Israele exaltatio Ejus, et robur Ipsius super nubibus" (Psalmuss 68:35 [B.A. 34]).

Simile per "nubem" ibi significatur quod

Per "aquas super expansum" (Genesis 1:7);

Et per "aquas supra caelos" (Psalmuss 148:4);

nam ex aquis nubes: quod "aquae significent Divina vera, videatur supra (n. 71, 483, 518 [a-d]).

[19] Quoniam dantur nubes tenuiores et candidiores, tum nubes crassiores et nigriores, et quia nubes tenuiores et candidiores infra caelos apparent, at nubes crassae et nigrae circumcirca plura inferna conspiciuntur, inde patet quod etiam per "nubes" in opposito sensu significentur falsa mali contraria veris ex bono, ut in sequentibus locis:

- Apud Ezechielem,

Aegyptum "nubes obteget, et filiae ejus in captivitatem abibunt" (30:18);

apud eundem,

Ascendet "sicut nubes ad obtegendum terram" (38:9);

apud eundem,

Oves "dispersae in die nubis et caliginis" (34:12).

Inde ultimum judicium, quando perituri qui in falsis mali sunt, vocatur

"Dies nubis et obscuritatis" (Joel 2:2; Zephanias 1:15).

Simile quoque significatur per

"Nubem et caliginem", quae apparuerunt filiis Israelis, quando e Monte Sinai promulgabatur Lex (Deuteronomius 4:11, 12, 15; 5:19-23 [B.A. 22-26;]);

nam tametsi Jehovah, hoc est, Dominus, super illum montem descendit in nube candida, usque tamen illa coram oculis populi, qui in falsis mali fuit, ut nubes caliginosa apparuit (videantur Arcanis Caelestia, n. 1861, 6832, 8814, 8819, 9434, 10551).

Poznámky pod čarou:

518. "Et cecidit super tertiam partem fluviorum at super fontes aquarum." - Quod significet quod inde perierit omnis intellectus veri, et per id doctrina ecclesiae, constat ex significatione "cadere" e caelo, cum de stellis, quod sit perire (de qua sequitur); ex significatione "tertiae partis", quod sit omne (de qua supra, n. 506), hic omnis, quia dicitur de intellectu veri et de doctrina, quae significantur per "fluvios" et per "fontes aquarum"; ex significatione "fluviorum", quod sint intellectus veri (de qua sequitur); et ex significatione "fontis aquarum", quod sit Verbum et doctrina ex Verbo, et inde quod "fontes" sint vera Verbi et doctrinalia (de qua supra, n. 483).

[2] Quod "cadere", cum dicitur de stellis, per quas intelliguntur cognitiones veri et boni ex Verbo (ut supra), significetur perire, est quia Divinum Verum, cum in mundo spirituali cadit e caelo in terram ibi, ubi sunt mali, vertitur in falsum; et cum Divinum Verum fit falsum, tunc perit. Hoc quoque significatur per quod

"Stellae cadent de caelo" (Matthaeus 24:29; Marc. 13:25 ¹ ;

nempe quod in ultimo tempore ecclesiae periturae sint cognitiones veri et boni. Quod Divinum Verum, dum in mundo spirituali cadit e caelo in terram ibi, ubi sunt mali, vertatur in falsum et sic pereat, videatur supra (n. 413 [a] 418 [a] 419 [a, f] , 489): vertitur enim Divinum Verum in tale falsum quale est malum illis apud quos influit. Quod ita sit, constare potest ab hac experientia: datum mihi est animadvertere quomodo mutatur Divinum Verum in falsum, quum delabebatur profunde in infernum, et apperceptum quod mutaretur successive cum defluxit, usque tandem in falsissimum.

[3] Quod "fluvii" significent intellectum veri, tum intelligentiam, est quia "aquae" significant vera, ac intellectus est receptaculum et complexus veritatum, sicut fluvius est aquarum, et quia cogitatio ex intellectu, quae est intelligentia, est sicut flumen veri: ex eadem origine, nempe ex significatione "aquarum", quod sint vera, est quod "fons" significet Verbum, ac doctrinam veri; quodque "stagna", "lacus" et "maria" significent cognitiones veri in complexu.

Quod "aquae" significent vera, et "aquae vivae" vera a Domino, videatur supra (n. 71, 483), et quoque in sequentibus locis in hoc articulo:

[4] quod "fluvii" et "flumina" significent intellectum veri, ac intelligentiam, constare potest ex Verbo ubi fluvii et flumina nominantur:

- Ut apud Esaiam,

"Tunc saliet sicut cervus claudus, et cantabit lingua muti, quia erumpent in deserto aquae, et fluvii in planitie deserti" (cap. 35:6):

haec de Domino, ac de reformatione gentium, et instauratione ecclesiae apud illas: per "claudum", qui saliet sicut cervus, significatur qui non in genuino bono est, quia non in cognitionibus veri et boni; per "linguam muti quae cantabit" significatur confessio Domini ab illis qui in ignorantia veri sunt: "erumpent in deserto aquae" significat quod vera erunt ubi non prius; et "fluvii in planitie deserti" significat quod intelligentia ubi non prius; "desertum" est ubi non verum, "planities deserti" ubi non intelligentia; "aquae" sunt vera, et "fluvii" sunt intelligentia.

[5] Apud eundem,

"Aperiam super clivis fluvios; et in medio vallium fontes ponam; desertum in stagnum aquarum, et terram siccam in scaturigines aquarum" (41:18):

haec dicta sunt de salvatione gentium a Domino; "aperire super clivis fluvios" est dare intelligentiam interiorem; "in medio vallium ponere fontes" est instruere in veris externum hominem. (Reliqua videantur explicata supra, n. 483.)

[6] Apud eundem,

"Ecce Ego faciens novum; nunc progerminabit, nonne agnoscitis illud? etiam ponam in deserto viam, in solitudine fluvios: honorabit Me fera agri, dracones et filiae noctuae, eo quod dederim in deserto aquas, et fluvios in solitudine, ad potandum populum meum, electum meum" (43:19, 20):

haec etiam de Domino, et de nova ecclesia ab Ipso, quae intelligitur per "Ecce Ego faciens novum, nunc progerminabit": per "ponere in deserto viam et in solitudine fluvios" significatur quod Verum et intelligentia veri erunt ubi non prius, via est verum ducens ad caelum, ac "fluvii" sunt intelligentia; per "potare populum" significatur instruere illos qui desiderant: per "feram agri, dracones et filias noctuae", significantur qui modo ex memoria sciunt vera et bona, ac non intelligunt et percipiunt illa; illi loquuntur verum absque idea veri, pendentes solum ab aliis.

[7] Apud eundem,

"Effundam aquas super sitientem, et fluenta super aridam; effundam spiritum meum super semen tuum, et Benedictionem [meam] super natos tuos" (44:3):

"effundere aquas super sitientem " significat instruere in veris illos qui in affectione veri sunt; "effundere fluenta super aridam" significat dare intelligentiam illis qui in desiderio veri ex bono sunt: simile significatur per "effundere spiritum" et "benedictionem"; nam per "Spiritum" Dei significatur Divinum Verum, et per "benedictionem" multiplicatio et fructificatio ejus, ita intelligentia. Quis non videt quod hic et supra non intelligantur aquae, et fluvii, nec desertum et solitudo, sed talia quae sunt ecclesiae? Quare etiam hic adjicitur, "Effundam spiritum meum super semen tuum, et benedictionem meam super natos tuos."

[8] Apud Mosen,

"Jehovah.... ducens te.... ad terram fluviorum aquae, fontium, abyssorum exeuntium e valle et e monte" (Deuteronomius 8:7):

per "terram Canaanem", ad quam Jehovah ducturus eos, significatur ecclesia; quare "fluvii aquae", "fontes", "abyssi exeuntes e valle et e monte", significant talia quae sunt ecclesiae; "fluvii aquae" intellectum veri, "fontes" doctrinalia ex Verbo, "abyssi exeuntes e valle et e monte" cognitiones veri et boni in naturali homine et in spirituali.

[9] Apud Esaiam,

"Specta Zionem... et Hierosolymam;.... ibi magnificus Jehovah nobis, locus fluviorum, fluminum, latitudinis spatiorum; non ibit in eo navis remi, et navis magnifica non transibit eum" (33 [20,] 21):

hic quoque per "locum fluviorum et fluminum" significatur sapientia et intelligentia. (Quid reliqua significant, supra, n. 514 [c] , explicatum est.)

3] 18):

(haec quoque supra, n. 433 [c] et 483, explicata sunt): per "fontem" qui "e Domo Jehovae exibit" significatur verum doctrinae e caelo a Domino; per "flumen schittim" quod irrigabit, significatur illustratio intellectus.

[11] Apud Ezechielem,

"Aquae exeuntes de sub limine Domus" Dei "versus orientem:.... vir duxit me et reduxit me super ripa fluvii; cum redirem, ecce super ripa fluvii arbor multa valde hinc et illinc: dixit, .... Omnis anima vivens quae reptat, quocunque venerint fluvii, vivet; unde fit piscis multus valde, quia veniunt eo aquae hae, et sanantur, ut Vivat omne quo venerit fluvius:.... porro juxta fluvium ascendit super ripa ejus hinc et illinc omnis arbor cibi, cujus non decidit folium, neque consumitur fructus ejus; in menses suos renascitur, quia aquae ejus e sanctuario sunt exeuntes" (47:1-12):

haec quoque explicata sunt supra (n. 422 [c] et 513 [a]); ex quibus patet quod per "aquas exeuntes e Domo Dei versus orientem" significetur Divinum Verum procedens a Domino, influens apud illos qui in bono amoris sunt; et quod per "fluvium, super cujus ripa omnis arbor cibi, et a cujus aquis omnis anima reptans vivit, unde piscis multus", significetur intelligentia ex receptione Divini Veri; unde omnia apud hominem, tam ejus affectiones et perceptiones quam cognitiones et scientifica, et inde cogitationes, vitam spiritualem adipiscuntur.

[12] Apud Jeremiam,

"Benedictus vir qui confidit in Jehovah;.... erit sicut arbor plantata juxta aquas, et juxta fluvium emittit radices suas; neque videbit cum venerit aestus, sed erit folium ejus viride" (17:7, 8):

per "arborem plantatam juxta aquas" intelligitur homo apud quem vera a Domino sunt; per "juxta fluvium emittit radices suas" intelligitur extensio intelligentiae a spirituali homine in naturalem. (Reliqua videantur explicata supra, n. 481.)

Ubi in Verbo de arboribus et hortis agitur, ibi etiam dicitur de aquis et fluviis irrigantibus, ex causa quia per "arbores" significantur perceptiones et cognitiones, ac per "aquas" et "fluvios" vera et inde intellectus; nam absque intellectu veritatum, est homo Sicut hortus ubi non aqua, cujus arbores arescunt:

[13]

- Ut apud Mosen,

"Sicut valles plantantur, sicut hortus juxta fluvium, sicut santalos plantavit Jehovah, sicut cedros juxta aquas" (Numeri 24:6, 7):

haec de filiis Israelis, per quos significatur ecclesia, quae tunc plantanda; quae ecclesia comparatur vallibus quae plantantur, et horto juxta fluvium, quia per "valles" significatur intelligentia naturalis hominis, et per "hortum" intelligentia spiritualis hominis; et comparatur santalis et cedris, quia per "santalos" significantur illa quae sunt naturalis hominis, et per "cedros" illa quae sunt rationalis hominis; quia omnia illa vivunt ex influxu Divini Veri a Domino, ideo dicuntur illa plantata "juxta fluvium" et "aquas", per quae significatur Divinum Verum influens, unde intelligentia.

[14] Quoniam per "Hortum in Edene" seu "Paradisum" intelligitur sapientia et intelligentia, quae fuit antiquissimis qui ante diluvium vixerunt, ideo ubi describitur sapientia eorum, etiam describitur influxus Divini Veri et inde intelligentiae, per

Fluvium qui "exivit ex Edene ad irrigandum hortum, et inde separabatur, et erat in quatuor capita" (Genesis 2:10, seq.):

"fluvius ex Edene" significat sapientiam ex amore, qui est Eden; "ad irrigandum hortum" est ad dandum intelligentiam: descriptio intelligentiae fit per "quatuor fluvios", de quibus ibi agitur. (Sed hoc explicatum videatur in Arcanis Caelestibus n. 107-121.)

[15] Apud Ezechielem,

"Aschur cedrus in Libano aquae crescere fecerunt eam, abyssus altam fecit eam, ita ut cum fluviis suis iverit circa plantam suam, et aquaeductus suos emiserit ad omnes arbores agri" (31:3, 4):

"Aschur" significat rationalem hominem seu rationale hominis; similiter "cedrus in Libano": et quia genuinum rationale perficitur a cognitionibus veri et boni, dicitur quod "aquae crescere fecerint eam, et abyssus altam fecerit eam"; "aquae" sunt vera, et "abyssus" cognitiones veri quae in naturali homine: incrementum intelligentiae significatur per quod " [cum] fluviis suis iverit circa plantam"; et multiplicatio cognitionum veri per quod "aquaeductus suos emiserit ad omnes arbores agri."

[16] Apud Davidem,

"Vitem ex Aegypto proficisci fecisti emisisti propagines ejus usque ad mare, et ad fluvium ramusculos ejus" (Psalmuss 80:9, 12 [B.A. 8, 11]):

per "vitem ex Aegypto" intelliguntur filii Israelis, qui "vitis" dicuntur quia representaverunt ecclesiam spiritualem, quam "vitis" in Verbo significat: commoratio eorum in Aegypto repraesentabat primam initiationem in res ecclesiae, nam "Aegyptus "significabat scientifica inservientia rebus ecclesiae; cum itaque "vitis" significat ecclesiam, et "Aegyptus" scientificum ei inserviens, patet quid in sensu spirituali significatur per "vitem ex Aegypto proficisci fecisti"; extensio intelligentiae ejus usque ad scientifica et ad rationalia, significetur per" Emisisti propagines ejus usque ad mare, et ramusculos ad fluvium"; "emittere propagines et ramusculos" significat multiplicationem et extensionem, "mare" significat scientificum, et "fluvius", hic Euphrates, rationale. Extensio ecclesiae, et multiplicatio veritatum ejus, et inde intelligentiae, describitur per terrae Canaanis extensionem ad Mare Suph, Mare Philisthaeorum, et ad fluvium Euphratem,

[17] apud Mosen,

"Ponam terminum tuum ² a Mare Suph usque ad Mare Philisthaeorum, et a deserto usque ad fluvium" (Exodus 23:31):

per "terminos terrae Canaanis" significantur ultima ecclesiae, quae sunt scientifica vera, cognitiones veri et boni ex Verbo, et rationalia; per "Mare Suph" significatur scientificum verum; per "Mare Philisthaeorum", ubi erat Tyrus et Sidon, significantur cognitiones veri et boni ex sensu litterae Verbi; et per "fluvium Euphratem" significatur rationale: nam scientifica inserviunt cognitionibus veri et boni ex Verbo, et hae cum illis inserviunt rationali, et rationale inservit intelligentiae, quae datur per vera spiritualia conjuncta bono spirituali.

[18] Simile quod de ecclesia et ejus extensione, etiam de potentia Domini super omnia caeli et eccleSiae, dicitur apud Davidem,

"Ponam in mari manum Ejus, et in fluviis dextram Ejus" (Psalmuss 89:26 [B.A. 25]):

haec de Davide, per quem ibi intelligitur Dominus; potentia Domini usque ad ultima caeli et ecclesiae, ita super totum caelum et super omne ecclesiae, significatur per "ponere in mari manum et in fluviis dextram"; potentia significatur per "manum" et "dextram", et ultima caeli et ecclesiae per "mare" et per "fluvios": ultima caeli sunt maria" et sunt "fluvii", ut supra aliquoties dictum est; haec repraesentata sunt per bina maria, et per binos fluvios, qui erant termini terrae Canaanis; bina maria erant mare Aegypti et mare Philisthaeorum, ubi Tyrus et Sidon; et bini fluvii erant Euphrates et Jordanes: sed Jordanes erat terminus inter terram Canaanem interiorem et exteriorem; in hac erant tribus Reubenis et Gadis, ac dimidia tribus Menassis. Similiter apud Sachariam,

"Dominari Ipsius a mari usque ad mare, et a fluvio Usque ad fines terrae" (9:10):

haec etiam de Domino, per quae similia intelliguntur; dominium Ipsius usque ad ultima caeli et ecclesiae est super omnia caeli et ecclesiae, ultima enim sunt termini.

[19] Apud Davidem,

"Firmatus thronus tuus ex tunc, ab aeterno Tu; sustulerunt flumina, Jehovah, sustulerunt flumina vocem suam, sustulerunt flumina fragorem suum: prae vocibus aquarum multarum magnificarum, prae fluctibus maris, magnificus Jehovah" (Psalmuss 93:2-4)

haec quoque de Domino; dominium Ipsius ab aeterno in aeternum super caelum et terram significatur per "Firmatus thronus tuus ex tunc, ab aeterno Tu": glorificatio Domini propter adventum Ipsius, et inde salvationem generis humani, significatur per quod "flumina sustulerint vocem suam" et "fragorem suum"; per "flumina" hic ter nominata significantur omnia quae sunt intelligentiae hominis in interno homine, et omnia quae in externo: Divinum Verum ab Ipso, per quod potentia, et per quod salvatio, significatur per "voces aquarum multarum magnificarum prae fluctibus maris"; "aquae" sunt vera, "voces aquarum multarum magnificarum" sunt Divina vera.

[20] Glorificatio et celebratio Domini ex gaudio cordis describitur ita alibi apud Davidem,

"Sonitum edat mare et plenitudo ejus, orbis et habitantes in eo; flumina plaudant manu, una montes jubilent" (Psalmuss 98:7, 8):

per illa verba significatur glorificatio Domini ab universo caelo: glorificatio ab ultimis ejus significatur per "Sonitum edat mare et plenitudo ejus"; glorificatio a toto caelo significatur per "Sonitum edat orbis et habitantes in eo"; "orbis" significat universum caelum quoad vera ejus, et "habitantes in eo" significant universum caelum quoad bona ejus; "habitatores" in Verbo significant illos qui in bonis caeli et ecclesiae sunt, ita bona illorum: glorificatio Domini per vera quae sunt intelligentiae, et per bona quae sunt amoris, significatur per "Flumina plaudant manu, una montes jubilent"; "flumina" sunt vera intelligentiae, et "montes" sunt bona amoris.

[21] Divinum Verum a Domino, ex quo recepto intelligentia, significatur per "aquas e petra in Chorebo" (Exodus 17:6), de qua ita apud Davidem,

"Diffidit petras in deserto, et bibere fecit abyssos magnas, et eduxit fluenta e petra; et descendere fecit aquas sicut flumina; percussit petram ut aquae emanarent, et fluvii effluxerunt" (Psalmuss 78:15, 16, 20);

et alibi,

"Aperuit Petram, ut effluerent aquae; iverunt in siccitatibus fluvii" (Psalmuss 105:41):

per "Petram" ibi intelligitur Dominus; et per "aquas" quae inde effluxerunt, intelligitur Divinum Verum ab Ipso; et per "fluvios" significatur intelligentia et sapientia inde; per "bibere abyssos magnas " significatur haurire et percipere arcana sapientiae.

[22] Apud Johannem,

Jesus dixit, "Si quis sitiverit, venito ad Me et bibito; quisquis" Venit ad Me, "sicut dixit scriptura, flumina e ventre ejus fluent aquae viventis: hoc dixit de spiritu, quem accepturi credentes in Ipsum" (7:37, 38 [, 39]):

per "venire ad Dominum et bibere" significatur ab Ipso recipere vera doctrinae et eorum fidem: quod inde intelligentia spiritualis, significatur per quod "flumina e ventre ejus fluent aquae viventis"; "aqua vivens" est Divinum Verum quod unice est a Domino, "flumina" sunt illa quae intelligentiae, et "venter" significat cogitationem ex memoria, correspondet enim illi: et quia per "flumina aquae viventis" significatur intelligentia per Divinum Verum a Domino, ideo adjicitur, "Haec dixit de spiritu quem accepturi credentes in Ipsum"; "spiritus" quem accepturi a Domino est Divinum Verum et inde intelligentia; quare etiam Dominus vocat spiritum quem acciperent,

"Spiritum veritatis" (Joh. cap. 14:16-18; 16:7-15).

[23] Apud Davidem,

Jehovah "super maria fundavit" orbem, "et super flumina stabilivit eum" (Psalmuss 21:2):

per "orbem" significatur caelum et ecclesia in toto complexu "maria" significantur cognitiones et scientiae, quae sunt ultima ecclesiae, in specie cognitiones veri et boni quales sunt in sensu litterae Verbi; per "flumina" significatur introductio per illas ad intelligentiam caelestem. Ex his constare potest quid per illa verba in sensu spirituali intelligitur; quod nempe interiora caeli et ecclesiae, quae vocantur caelestia et spiritualia, fundentur super cognitionibus veri et boni, quae in sensu litterae Verbi, rationaliter intellectis. Dicitur quod "fundaverit orbem super maria, et stabiliverit super flumina", quia maria et fluvii sunt in terminis caeli, repraesentata per Mare Suph, Mare Philisthaeorum, fluvium Euphratem, et fluvium Jordanem, quae erant termini terrae Canaanis; et quia "ultima" in Verbo significant infima, dicitur quod "Jehovah fundaverit" et "stabiliverit" super illa. Quod non tellus super maribus et super fluviis fundata sit, constat.

[24] Apud eundem,

"Dominus ad dextram tuam, percussit in die irae suae reges, judicavit inter gentes, implevit cadaveribus, percussit caput super terram multam, e flumine in via bibit, propterea exaltabit caput" (Psalmuss 110:5-7):

haec dicta sunt de Domino, et de pugna Ipsius contra falsa et mala quae ex infernis, et de horum subjugatione: per "reges" intelliguntur falsa ex inferno, per "gentes" intelliguntur mala inde; Divina Ipsius potentia intelligitur per "Dominus ad dextram"; falsorum et malorum ex infernis subjugatio et destructio significatur per quod "percusserit illos in die irae suae, judicaverit inter gentes, et impleverit cadaveribus": per "caput", quod percussit in terram multam, intelligitur amor sui, ex quo omnia mala et falsa; "percutere in terram multam" significat destructionem totalem et damnationem: per "flumen", e quo caput bibit et propter quod exaltabit se, significatur Verbum in littera; "bibere ex illo" est aliquid inde discere, et "exaltare caput" est tamdiu repugnare; omnes enim qui in falsis ex malo sunt, non prius in infernum possunt dejici quam dum illis ablata sunt illa quae sciunt ex Verbo, quoniam omnia Verbi communicant cum caelo, per quam communicationem exaltant caput; sed illis ablatis in infernum dejiciuntur. Hic sensus est illorum verborum, qui absque sensu spirituali, et absque cognitione de Verbo quale est, nemini patet.

[25] Apud Habakuk,

"Num fluviis succensuit Jehovah? num contra fluvios ira tua? num contra mare excandescentia tua? quia equitas super equis tuis, currus tui salus" (3:8):

ita supplicatur ut ecclesia custodiatur et non pereat; per "fluvios" et per "mare" significantur omnia ecclesiae, quia sunt ultima ejus (ut supra); per "equitare super equis", dum de Jehovah, hoc est, Domino, significatur Divina Sapientia quae inest Verbo; et per "currus" significantur doctrinalia inde.

[26] Apud Davidem,

"Non timebimus cum mutabitur terra, et cum movebuntur montes ³ in corde marium: tumultuabuntur, turbabuntur aquae ejus, contremiscent montes in exaltatione ejus. Fluvius, cujus rivi laetificabunt urbem Dei sanctam, habitationes Altissimi, Deus in medio ejus, non dimovebitur" (Psalmuss 46:3-5 [, 62-5]):

haec in sensu spirituali involvunt, quod tametsi ecclesia cum omnibus ejus perit, usque non periturum sit Verbum et Divinum ibi Verum; per "terram" enim significatur ecclesia, per "montes" bona amoris, per "aquas" vera, et per "mutari", "commoveri", "tumultuari", "turbari" et "contremiscere", status illorum quando pereunt, ac loco eorum intrant falsa et mala; proinde status ecclesiae quando quoad bona vastatur et quoad vera desolatur: (sed videatur supra, n. 304 [c] et 405 [h] , ubi illa penitius explicata sunt): quod non periturum sit Verbum seu Divinum Verum pro ecclesia, significatur per quod "fluvius, cujus rivi laetificabunt urbem Dei, non mutabitur"; "fluvius" significat hic simile cum "fonte", nempe Verbum, quia dicuntur "rivi ejus", per quos significantur vera; "urbs Dei" significat ecclesiam quoad doctrinam; "laetificare" significat influxum et receptionem ex gaudio cordis; et "non mutari" significat non perire quoad aliquid.

[27] Apud Esaiam,

"Tunc deficient aquae ⁴ in mari, et fluvius exsiccabitur et exarescet, et recedent flumina; comminuentur, et exsiccabuntur fluvii Aegypti, calamus et ulva marcescent, papyri juxta flumen, juxta os fluminis, et omne semen fluminis exarescet, impelletur, et non erit" (19:5-7):

haec dicta sunt de Aegypto, per quam significatur scientificum quod est naturalis hominis; et per "flumen" ejus, cognitio et apperceptio veri, et in opposito sensu apperceptio falsi; quod illa peritura sint, significatur per quod "flumen exsiccabitur et exarescet"; quod sic non amplius erunt vera, ne quidem vera naturalia et sensualia, quae sunt infima, significatur per quod "calamus et ulva marcescent, papyri juxta flumen, et omne semen fluminis exarescet, impelletur et non erit."

[28] Apud eundem,

"Ego fodi et bibi aquas, et exsiccabo vola gressuum meorum omnes fluvios Aegypti" (37:25):

verba Sancheribi regis Aschuris, per quem significatur rationale perversum, destruens omnem cognitionem et apperceptionem Veri; hoc significatur per quod "exsiccabit vola gressuum suorum omnes fluvios Aegypti." Quod "fluvii Aegypti" significent cognitiones et apperceptiones veri, est quia "Aegyptus" significat naturalem hominem quoad scientifica, et naturali homini est cognitio et apperceptio, sicut est spirituali homini intelligentia.

[29] Apud Ezechielem,

"Evaginabunt gladios suos contra Aegyptum, ut impleant terram confosso: tunc dabo fluvios aridam, et vendam terram in manum malorum, et vastabo terram et plenitudinem ejus per manum alienorum" (30:11, 12):

per "Aegyptum" significatur scientificum quod naturalis hominis inserviens intelligentiae rationalis et spiritualis hominis: quod scientifica vera destruentur per falsa, significatur per "Evaginabunt gladios suos contra Aegyptum"; per "gladios" significantur falsa destruentia vera: per "confossum" significatur qui periit per falsa: per "dare fluvios aridam", significatur quod nulla amplius cognitio et apperceptio veri: "vendere terram in manum malorum, et vastare illam per manum alienorum", significat destruere per mala et per falsa; "alieni" significant falsa.

[30] Apud Sachariam,

"Exsiccabuntur omnes profunditates fluminis, et dejicietur superbia Aschuris, et baculus Aegypti recedet" (10:11):

"exsiccabuntur omnes profunditates fluminis", nempe Euphratis, significat quod omnes acutae ratiocinationes ex propria intelligentia periturae sint; "superbia Aschuris" significat propriam intelligentiam, quae est rationalis perversi; "baculus Aegypti recedet" significat quod scientifica inservientia ratiociniis nihil valitura sint.

[31] Apud Esaiam,

"Vastabo montes et colles, et omnem herbam eorum arefaciam, et ponam fluvios in insulas, et stagna exsiccabo " (42:15):

"Vastabo montes et colles" significat quod peritura sint bona amoris et charitatis; "omnem herbam eorum arefaciam" significat quod peritura sint vera quae ex bonis illis; "ponam fluvios in insulas et stagna exsiccabo" significat quod peritura sit intelligentia et cognitio veri,

[32] Apud eundem,

"Ecce per increpationem meam exsicco mare, pono fluvios in desertum, putrescet piscis eorum, eo quod non sit aqua, et morietur" (50:2):

(vide supra, n. 342 [c] , ubi explicata sunt): apud Nahum,

"Increpans mare, et exsiccat illud, ac omnia flumina arefacit" (1:4);

apud Davidem,

Jehovah "ponit fluvios [in] desertum, et exitus aquarum in siccitatem" (Psalmuss 107:33);

apud Hiobum,

"Exspirat homo, ubi est? abeunt aquae ex mari, et fluvius exsiccatur et exarescit" (14:10, 11).

[33] Hactenus ostensum est quod per "fluvios" significetur intellectus veri ac intelligentia; quod autem in opposito sensu per "fluvios" significetur intellectus falsi et ratiocinatio ex propria intelligentia, quae est pro falsis contra vera, constat ex sequentibus locis:

- Apud Esaiam,

"Mittet in mari legatos.... ad gentem delineatam et conculcatam cujus terram depraedati sunt fluvii" (18:2):

per "fluvios" hic significantur falsa quae propriae intelligentiae, quae destruxerunt. (Quid reliqua significant, videatur supra, n. 304 [d] 331 [a] .) Apud eundem,

"Cum transibis per aquas, tecum Ego; et per fluvios, non submergent te" (43:2):

"transire per aquas et per fluvios et non submergi" significat quod falsa et ratiocinationes ex falsis contra vera non corrumpent.

[34] Apud ⁵ Jeremiam,

"Ecce aquae ascendentes ex septentrione, quae ⁶ sicut flumen inundans, inundabunt terram et plenitudinem ejus" (47:2):

"aquae ex septentrione" significant falsa doctrinae quae ex propria intelligentia: quae comparantur "flumini inundanti terram", quia per "flumen" significatur ratiocinatio ex falsis, per "terram" ecclesia; hujus destructio per falsa per "inundationem a flumine."

[35] Apud Davidem,

"Nisi Jehovah esset pro nobis, cum insurgit contra nos homo tunc aquae submersissent nos, fluvius transivisset super animam nostram, tunc transivissent super animam nostram aquae superbi" (Psalmuss 124:2, 4, 5):

per "aquas superbi", de quibus hic agitur, significantur falsa faventia amori sui et confirmantia illum, tum falsa doctrinae quae ex propria intelligentia; per "fluvium" significatur ratiocinatio ex illis contra vera; inde patet quid intelligitur per "Nisi Jehovah esset pro nobis cum insurgit contra nos homo", quod nempe cum homo ex se, suo amore et ex propria intelligentia insurgit et conatur destruere vera ecclesiae; agitur enim de Israele, per quem significatur ecclesia: per "aquas" quae submersissent eos, et per "fluvios" qui transivissent super animam eorum, significantur falsa et ratiocinationes ex illis, et inde destructio vitae spiritualis, quae homini est per vera et per vitam secundum illa; per "aquas" significantur falsa, per "fluvios" ratiocinationes ex illis, et per "submergere et transire super animam", destructio vitae spiritualis.

[36] Apud Esaiam,

"Ecce Dominus ascendere faciet super eos aquas fluvii validas et multas, regem Aschuris, et omnem gloriam ejus; et ascendet super omnes rivos ejus, et ibit super omnes ripas ejus; ibit per Jehudam, et inundabit" (8:7 [, 8]):

per "Aschurem" et ejus regem in Verbo significatur rationale, hic rationale perversum; inde per "fluvium ejus", qui erat Euphrates, intelligitur ratiocinatio; et per "aquas fluvii" intelliguntur falsa per ratiocinationes confirmata; haec itaque significantur per "aquas fluvii validas et multas", quae "validae" dicuntur ex cupiditate, et "multae" ex falsitate: abundantia falsorum ex malo destruentium vera boni ecclesiae, significatur per quod "aquae fluvii ascendent super omnes rivos ejus, et super omnes ripas", et quod "ibit per Jehudam, et inundabit"; per "Jehudam" significatur ecclesia ubi Verbum.

[37] Apud Jeremiam,

"Quid tibi cum via Aegypti, ut bibas aquas Schichoris? aut quid tibi cum via Assyriae, ut bibas aquas fluvii?" (2:18):

per "aquas Schichoris" seu Aegypti, significantur scientifica falsa, seu scientifica confirmantia falsa; et per "aquas fluvii" significantur falsa ratiocinia ex illis, ita quae sunt ex propria intelligentia; quod haec et illa non haurienda sint, significatur per illa verba.

[38] Apud eundem,

"Septentrionem versus, juxta litus fluvii Euphratis, impegerunt et ceci derunt; quis hic sicut flumen ascendit? [cujus aquae] sicut flumina commoventur? Aegyptus sicut flumen ascendit, et sicut flumina commoventur aquae; dixit enim, Ascendam, obtegam terram, perdam urbem et habitantes in ea" (46:6-8):

per haec significatur destructio ecclesiae et ejus veritatum per falsa ratiocinia ex scientificis confirmantibus; per "septentrionem" significatur apud quos falsum, et unde; per "fluvium Euphratem " falsa ratiocinia; per "Aegyptum" scientifica confirmantia; per "aquas" quae commoventur ipsa falsa; et per "ascendere, obtegere terram, perdere urbem et habitantes in ea", significatur destructio ecclesiae et ejus doctrinae; "terra" est ecclesia, "urbs" est doctrina veri, et "habitantes" sunt bona ejus.

Similia significantur per "fluvium Aegypti" Nilum, et per "fluvium Assyriae" Euphratem, alibi in Verbo (ut Esai., cap. 7:18, 19; 11:15, 16: Ezech., cap. 29:3, 4, 5, 10; 31:15; 32:2; Psalmuss 74:14, 15; Ps. 78:44 ⁷ ; ⁸ Exod. 7:17-21; Psalmuss 137:1 ⁹ );

apud Davidem,

"Circumdederunt me funes mortis, et flumina Belialis terruerunt me" (Psalmuss 18:5 [B.A. 4]);

apud Matthaeum,

"Descendit imber, venerunt flumina, et flarunt venti, et irruerunt in domum illam; tamen non cecidit, fundata enim erat super petra" (7:25, 27);

et apud Lucam,

"Unde inundatione facta, illisum flumen domui illi, sed non valuit dimovere eam, quoniam fundata erat super petra" (6:48, 49).

Poznámky pod čarou: