9406. ‘Et sub pedibus Ipsius’: quod significet ultimum sensum, qui est sensus ipsius litterae, constat ex significatione ‘pedum’ quod sint naturalia, de qua n. 2162, 3147, 3761, 3986, 4280, 4938-4952, ita plantae, quae sub pedibus, sunt ultima naturae; quod ‘sub pedibus’ hic sit sensus ultimus Verbi, qui est sensus litterae, est quia dicitur de Divino Vero seu Verbo, quod a Domino et quod est Dominus, ut ex illis quae praecedunt constare potest; ac ultimum veri Divini seu Verbi est qualis est sensus litterae, qui est naturalis quia pro homine naturali; quod sensus litterae in se contineat sensum internum, qui est respective spiritualis et caelestis, constat ex omnibus illis quae de Verbo hactenus ostensa sunt; sed homo quo plus mundanus et corporeus est, eo minus hoc capit, quoniam is in lucem spiritualem non elevari se patitur, et inde videre quale est Verbum, quod nempe in littera sit naturale et in sensu interno spirituale; nam e mundo spirituali seu e luce caeli videri possunt inferiora usque ad ultima qualia sunt, non autem vicissim, n. 9401 fin. , ita quod Verbum in littera tale sit.

[2] Quia Verbum in littera est naturale, et per ‘pedes’ significantur naturalia, ideo ¹ ultimum Verbi, sicut ultimum Ecclesiae, ² vocatur ‘locus pedum Jehovae’, ut et ‘scabellum pedum Ipsius’, et quoque ‘nubes et tenebrae’ respective, ut apud Esaiam,

Aperient portas Tuas jugiter, ad adducendum ad Te exercitum gentium, et reges eorum deducentur; gloria Libani ad Te veniet; abies, taeda, buxus simul ad decorandum locum sanctuarii Mei, et locum pedum Meorum honorabilem reddam, 60:11, 13;

agitur hic de Domino ac Ipsius regno et Ecclesia; per ‘exercitum gentium’ intelliguntur qui in bonis fidei, et per ‘reges’ qui in veris fidei; quod ‘gentes’ sint qui in bonis fidei, videatur n. 1259, 1328, 1416, 1849, 4574, 6005, et quod ‘reges’ qui in veris, n. 1672, 2015, 2069, 3009, 4575, 4581, 4966, 5044, 5068, 6148; ‘gloria Libani’ seu cedrus est bonum et verum spirituale, ‘abies, taeda, et buxus’ ³ sunt bona et vera naturalia correspondentia, ‘locus sanctuarii’ est caelum et Ecclesia, et quoque Verbum, ‘locus pedum’ est caelum, Ecclesia, ut et Verbum, in ultimis; quod etiam sit Verbum, est quia caelum est caelum ex Divino Vero procedente a Domino, similiter Ecclesia; et Divinum Verum quod facit Ecclesiam et caelum est Verbum; inde quoque intimum tentorii, ubi arca in qua lex, vocatur sanctuarium, lex enim est Verbum, n. 6752:

apud eundem,

Caeli thronus Meus, et terra scabellum pedum Meorum, 66:1:

[3] apud Davidem,

Exaltate Jehovam Deum nostrum, et adorate versus scabellum pedum Ipsius; sanctus Ille; Moscheh et Aharon inter sacerdotes Ipsius; in columna nubis locutus est ad illos, Ps. 99:5-7;

‘scabellum pedum Jehovae versus quod adorarent’ est Divinum Verum in ultimis, ita Verbum; quod ‘Moscheh et Aharon’ in sensu repraesentativo sint Verbum, videatur n. 7089, 7382, 9373, 9374, et quod ‘nubes’ sit Verbum in littera, seu Divinum Verum in ultimis, Praefatio ad Gen. xviii, n. 4060, 4391, 5922, 6343 fin. , 6752, 8106, 8781; inde patet quid sit ‘loqui in columna nubis’:

[4] apud eundem,

Audivimus de Ipso in Ephrata, invenimus Ipsum in agris silvae; intrabimus in habitacula Ipsius, et incurvabimus nos scabello pedum Ipsius, Ps. 132:6, 7;

agitur ibi de Domino ac de revelatione Ipsius in Verbo; ‘invenire Ipsum in Ephrata’ est in sensu Verbi spirituali caelesti, n. 4585, 4594, ‘in agris silvae’ est in Verbi sensu naturali seu litterali, n. 3220, 9011 fin. , ‘scabellum pedum’ pro Divino Vero procedente a Domino, ⁴ in ultimis Verbi:

[5] apud eundem,

Jehovah inclinavit caelum, et densae tenebrae sub pedibus Ipsius; posuit tenebras latibulum Suum, tenebrae aquarum, nubes caelorum; a splendore ante Ipsum nubes Ipsius transiverunt, Ps. 18:10, 12, 13 [KJV Ps. 18:9, 11, 12];

agitur hic de adventu et praesentia Domini in Verbo; ‘densae tenebrae sub pedibus Ipsius’ pro Verbi sensu litterae, similiter ‘tenebrae aquarum et nubes caelorum’; quod usque isti ⁵ sensui insit Divinum Verum quale est in caelis, significatur per quod ‘posuerit tenebras latibulum Suum’; et quod ad praesentiam Domini ⁶ appareat sensus internus qualis est in caelo, in sua gloria, significatur per quod ‘a splendore ante Ipsum nubes Ipsius transeant’:

apud Nahum, Jehovae in procella et tempestate via, et nubes pulvis pedum Ipsius, 1:3;

etiam ibi ‘nubes’ pro Verbo in sensu litterae, qui etiam est ‘procella et tempestas, in qua Jehovae via’.

[6] Quando apud hominem translucet verum Divinum, quale est in caelo, ⁷ ex ipso sensu litterae, tunc hic sensus describitur per ‘pedes’ et per ‘splendorem eorum sicut aeris laevigati’, ut quoque apud Danielem,

Sustuli oculos meos et vidi, ecce vir unus indutus linteis, cujus lumbi cincti auro Uphasi, et corpus ejus sicut tarshish, et facies Ipsius sicut facies fulguris, et oculi Ipsius sicut faces ignis, brachia Ipsius et pedes Ipsius sicut splendor aeris laevigati et vox verborum Ipsius sicut vox turbae, 10:5, 6;

hic per ‘virum indutum linteis’ in sensu supremo intelligitur Dominus, et quia Dominus, etiam intelligitur ⁸ Divinum Verum quod ab Ipso, nam Divinum Verum quod a Domino est Ipse Dominus in caelo et in Ecclesia; verum Divinum seu Dominus in ultimis intelligitur per ‘brachia et pedes sicut splendor aeris laevigati’, tum per ‘vocem verborum Ipsius sicut vox turbae’; similiter apud Ezech. 1:7.

[7] Status Ecclesiae successivus in hac tellure ⁹ quoad receptionem veri Divini procedentis a Domino etiam intelligitur per statuam visam Nebuchadnezari, apud Danielem,

Caput statuae aurum, pectus ejus et brachia ejus argentum, venter ejus et femora aes, crura ejus ferrum, pedes ejus ex parte ferrum et ex parte argilla, quae non cohaerebant; et lapis ex petra contrivit ferrum, argillam, aes, argentum, et aurum, 2:32, 33, [:34, 35, ] 43[, 45];

primus status Ecclesiae quoad receptionem veri ¹⁰ procedentis a Domino est ‘aurum’, quoniam per ‘aurum’ significatur bonum caeleste, quod est bonum amoris in Dominum, n. 113, 1551, 1552, 5658, 8932, secundus per ‘argentum’, quod est bonum spirituale, quod est bonum fidei in Dominum et charitatis erga proximum, n. 1551, 2954, 5658, 7999, tertius per ‘aes’, ¹¹ quod est bonum naturale, n. 425, 1551, et quartus per ‘ferrum’, quod est verum naturale, n. 425, 426; ‘argilla’ est falsum, quod non cohaeret cum vero et bono; quod ‘lapis ex petra contriverit ferrum, aes, argentum, et aurum’ significat quod Ecclesia quoad receptionem veri ex Verbo pereat, cum falsum et malum confirmantur per sensum litterae Verbi, quod fit cum Ecclesia in ultimo suo statu est, quando non amplius in aliquo caelesti amore sed solum in mundano et corporeo; tale fuit Verbum quoad receptionem ejus apud gentem Judaicam cum Dominus in mundum venit, et tale est apud plerosque Verbum hodie, usque adeo ut ne quidem sciatur quod aliquid internum sit in Verbo; et si diceretur quod sit et quale sit, non recipiatur; cum tamen in antiquissimis temporibus, quae significata sunt per ‘aurum’, in Verbi sensu litterae nihil aliud visum sit quam caeleste paene abstracte a littera. Ex his nunc constare potest quod per ‘Deum Israelis visum sub pedibus’ significetur Verbum in sensu ultimo, qui est sensus litterae.

Poznámky pod čarou:

2180. Quod ‘accepit filium bovis tenerum et bonum’ significet caeleste naturale quod rationale sibi adscivit ut perceptioni ex Divina se conjungeret, constat ex significatione ‘juvenci’ seu ‘filii bovis’ in Verbo quod sit bonum naturale, et quia agitur de Rationali Domini, dicitur ‘tener’ ex caelesti spirituali seu boni vero, ac ‘bonus’ ex ipsa caelesti seu ipso bono; in rationali genuino est affectio veri et est affectio boni, sed primarium ejus est affectio veri, ut prius n. 2072 ostensum, inde ‘tenerum’ praemittitur; at usque utrumque dicitur: ut solitum est in Verbo, propter conjugium veri et boni, de quo supra n. 2173.

[2] Quod ‘juvencus seu filius bovis’ significet caeleste naturale; seu quod idem est, bonum naturale, imprimis constare potest a sacrificiis, quae praecipua repraesentativa cultus Ecclesiae Hebraeae et postea Judaicae fuerunt; sacrificia illorum fiebant vel ex armento vel ex grege, ita ex varii generis animalibus quae munda fuerunt, ut es bovibus, juvencis, hircis, ovibus, arietibus, capris, haedis, et agnis, praeter a turturibus et pullis columbarum: omnia illa significabant interna cultus, hoc est, caelestia et spiritualia, n. 2165, 2177, et quidem illa quae de armento, caelestia naturalia, et quae de grege, caelestia rationalia; illa et haec, nempe naturalia et rationalia quia interiora magis et magis sunt ac varia, ideo tot genera ac tot species illorum animalium in sacrificiis adhibebantur; quod etiam inde constare potest quod praescriptum, ut in holocaustis, tum in sacrificiis diversi generis, ut in quotidianis, sabbatorum et festorum, in voluntariis, eucharisticis et votivis, expiatoriis reatus et peccati, tum in purificatoriis et mundatoriis ut et in inauguratoriis, quaenam animalia offerrentur et quod expresse nominata sint, tum quot illorum, in unoquovis genere sacrificii; quod nusquam factum nisi unumquodvis aliquid peculiare significavisset, ut manifeste patet ab illis locis ubi de sacrificiis agitur, ut Exod. xxix; Lev. i; iii; iv; ix; xvi; xxiii; Num. vii; viii; xv; xxix; quid autem ¹ unumquodvis significavit, non hujus loci est exponere; similiter se habet apud Prophetas, ubi nominantur; ex illis constare potest quod juvenci ² significaverint caelestia naturalia;

[3] quod non alia quam caelestia significata sint, constare potest etiam ex cherubis visis Ezechieli, et ex animalibus coram throno visis Johanni: de cherubis ita propheta, Similitudo facierum illorum, facies hominis, et facies leonis, ad dextram quatuor illis, et facies bovis ad sinistram quatuor illis, ac facies aquilae quatuor illis, Ezech. 1:10;

de quatuor animalibus coram throno, ita Johannes, Circa thronum quatuor animalia, primum animal simile leoni, alterum animal simile juvenco, tertium animal habens faciem sicut homo, quartum animal simile aquilae volanti; ... dicentia, Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Deus, Omnipotens, Qui erat, et Qui est, et Qui venturus, Apoc. 4:7, 8;

quod per ‘cherubos’ et per ‘animalia illa’ repraesentata sint sancta unusquisque videre potest, ita quoque per boves et juvencos ³ ibi similiter quae in prophetia Mosis de Josepho, de quo ita, Veniat capiti Josephi et vertici naziraei fratrum illius: primogenito bovis ejus, honos illi, et cornua monocerotis cornua ejus, his populos feriet una, ad fines terrae, Deut. 33:16, 17;

haec nulli intelligibilia forent nisi sciatur quid in sensu interno significat bos, monoceros, cornua, et plura.

[4] Quod in genere sacrificia attinet, fuerunt quidem mandata per Mosen populo Israelitico; sed Antiquissima Ecclesia quae ante diluvium, nusquam aliquid novit de sacrificiis, nec in mentem eorum usquam venit ut per mactationes animalium colerent Dominum; Antiqua Ecclesia quae post diluvium, etiam ignoravit; haec quidem in repraesentativis fuit sed non in sacrificiis; verum primum instituta sunt in Ecclesia sequente qua Hebraea dicta, ac inde emanavit ad gentes, inde etiam a Abrahamum, Isacum, et Jacobum, et sic ad hujus posteros; quo gentes in cultu sacrificiorum fuerint, ostensum est n. 1343, et quo Jacobi posteri antequam egressi Aegypto, ita antequam sacrificia per Mosen super monte Sinai mandata, constare potest ex Exod. 5:3; 10:25, 27; 18:12; 24:4, 5;

[5] imprimis ex idololatrico illorum coram vitulo aureo, de quo ita apud Mosen,

Aharon aedificavit altare coram vitulo, et proclamavit Aharon, et dixit, Festum Jehovae cras; et surrexerunt mane a crastino, e obtulerunt holocausta, et adduxerunt pacifica; et sedit populus ad edendum et bibendum, et surrexerunt ad ludendum, Exod. 32:5, 6;

et hoc factum cum Moses fuit super monte Sinai, ac ita antequam mandatum ad eos pervenit de altari et sacrificiis; quod mandatum idcirco venit, quia cultus sacrificiorum apud eos, sicut apud gentiles, in idololatricum versus erat, a quo cultu non ⁴ removeri potuerunt quia principale sanctum in illo posuerunt, et quod ut sanctum semel implantatum est, ab infantia, magis a patribus, et sic irradicatum, hoc nisi sit contra ipsum ordinem, Dominus nusquam frangit, sed flectit illa causa fuit quod praescriptum fuerit ut ita instituerentur, sicut in libris Mosis legitur;

[6] quod sacrificia nusquam accepta fuerint Jehovae ita quod modo permissa et tolerata ob causam de qua dictum, patet manifeste apud Prophetas; de illis ita apud Jeremiam,

Dixit Jehovah Zebaoth, Deus Israelis, Holocausta vestra addite supra sacrificia vestra, et comedite carnem; non locutus sum cum patribus vestris, et non praecepi eis in die quo eduxi eos e terra Aegypti, super verbis holocausti et sacrificii; sed verbum hoc praecepi iis, dicendo, Oboedite voci Meae, et ero vobis in Deum, ⁵ 7:21-23:

apud Davidem,

Jehovah, sacrificium et munus non voluisti, ... holocaustum et sacrificia peccati non petiisti, facere voluntatem Tuam, Deus mi desideravi, Ps. 40:7, 9 [KJV Ps. 40:6,8]:

apud eundem,

Non delectaris sacrificio ut dem, holocaustum non acceptas; sacrificia Dei, spiritus contritus, Ps. 51:18, 19 [KJV Ps. 51:16, 17]:

apud eundem,

Non accipiam e domo tua juvencum, e caulis tuis hircos, sacrifica Deo confessionem, Ps. 50:9, 14 ⁶ ; 21, 22; 116:17; Deut. 23:19:

apud Hoscheam,

Misericordiam volo, et non sacrificium, et cognitionem ⁷ Dei prae holocaustis, 6:6:

Samuel ad Schaulem, Num complacentia Jehovae in holocaustis et sacrificiis? ecce obtemperare prae sacrificio bonum, oboedientia ⁸ prae adipe arietum, 1 Sam. 15:22:

apud Micham, In quo praeveniam Jehovam? incurvabo me Deo excelsi? num praeveniam Ipsum holocaustis, vitulis filiis anni, num complacebit Jehovah in millibus arietum, in myriadibus rivorum olei?... indicavit tibi, homo, quid bonum, et quid Jehovah requirens a te, tantum facere judicium, et amare misericordiam, et humiliare se, ambulando cum Deo tuo? 6:6-8.

[7] Inde nunc patet quod sacrificia non mandata sint sed permissa, tum quod in sacrificiis nihil aliud spectatum quam internum; et quod internum fuerit, non autem externam, quod placuit; quare etiam Dominus illa abrogavit; sicut etiam ⁹ praedictum per Danielem his verbis, In medio septimanae cessare faciet sacrIficium et oblationem, 9:27,

ubi de Adventu Domini, videantur quae de illis dicta sunt in Parte Prima, n. 922, ¹⁰ 923, 1128, 1823. Quod attinet ‘filium bovis’ quem Abraham pro tribus viris fecit seu paravit, similiter se habuit ac cum illo in sacrificiis; quod similia significaverit, etiam inde constare potest quod dixerit ad Sarah ut ‘acciperet tria sata similaginis’; de similagine ad unum juvencum, ita apud Mosen,

Cum venerint in terram; cum feceris filium bovis holocaustum aut sacrificium, nuncupando votum, aut pacifica Jehovae, ¹¹ offeres super filium bovis minham de similagine tres decimas mixtas oleo, Numeri 8, 9;

ubi similiter ‘tria’, hic tres decimae, ibi tria sata; at vero ad arietem modo duae decimae, ad agnum decima ¹² , ibid. ¹³ 15:4-6.

Poznámky pod čarou: