4190. En Jakob nam een steen en zette die op tot een opgericht teken; dat dit een zodanig ware en de eredienst daaruit betekent, staat vast uit de betekenis van de steen, namelijk het ware, waarover de nrs. 643, 1298, 3720;

en uit de betekenis van het opgerichte teken, namelijk de eredienst daaruit of vanuit het ware, waarover nr. 3727; hieruit blijkt dat door die woorden een zodanig ware en de eredienst daaruit wordt aangeduid; gezegd wordt ‘een zodanig ware’, zodanig namelijk als het bij de natiën is; want de natiën hebben, hoewel zij niets over het Woord en dus niets over de Heer weten, toch zulke uiterlijke ware dingen als de christenen hebben; zoals dat men de Godheid heilig moet vereren, dat men de gezette feesten in acht moet nemen, dat men de ouders moet eren, dat men niet moet stelen, niet echtbreken, niet doden en ook niet moet begeren wat van een ander is, dus zulke ware dingen als die van de Decaloog zijn, die ook binnen de Kerk als richtlijnen gelden; diegenen onder hen die wijs zijn, nemen deze zelfde dingen niet slechts in de uiterlijke vorm in acht, maar ook in de innerlijke, want zij denken dat zulke dingen niet alleen tegen hun godsdienstigheden indruisen, maar ook tegen het algemeen welzijn, dus tegen de innerlijke plicht die de mens heeft en dus tegen de naastenliefde, hoewel zij niet zozeer weten wat het geloof is. Zij hebben in het duister een bepaald soort geweten, waartegen zij niet willen handelen en sommigen zelfs niet kunnen handelen; hieruit kan vaststaan dat de Heer hun innerlijke dingen, die in het duister zijn, regeert en dat hun dus zo het vermogen is toebedeeld om de innerlijke ware dingen op te nemen, die zij ook in het andere leven opnemen; zie de nrs. 2589-2604 wat daar over de natiën is getoond. Het werd enige malen gegeven om met christenen in het andere leven te spreken over de staat en het lot van de natiën buiten de Kerk, dat zij de ware en goede dingen van het geloof gemakkelijker opnemen dan de christenen die niet overeenkomstig de geboden van de Heer hebben geleefd; en dat de christenen wreed over hen denken, namelijk dat allen die buiten de Kerk zijn, verdoemd zijn en wel vanwege de aangenomen regel dat er buiten de Heer geen heil is; en dat dit waar is, maar dat de natiën die in wederzijdse naastenliefde hebben geleefd en het gerechte en het billijke vanuit een zeker geweten betracht hebben, in het andere leven gemakkelijker het geloof opnemen en de Heer erkennen dan zij die binnen de Kerk waren en niet in zo’n naastenliefde hebben geleefd; verder dat de christenen in het valse zijn, namelijk hierin dat zij geloven dat de hemel voor hen alleen is, omdat zij het Boek van het Woord hebben, maar op papier en niet in de harten geschreven; en dat zij de Heer kennen maar niet geloven dat Hij Goddelijk is ten aanzien van het Menselijke, ja, Hem zelfs alleen maar als een gewoon mens erkennen ten aanzien van Zijn andere Wezen, dat zij de menselijke natuur noemen en Hem daarom, wanneer zij aan zichzelf en aan hun gedachten zijn overgelaten, zelfs niet eens aanbidden; en dat zo dus zij het zijn die buiten de Heer zijn, voor wie er geen heil is.