4138. Met trommel en met harp; dat dit betekent ten aanzien van het geestelijk goede, namelijk de staat waarin het toen vanuit het eigene geloofde te zijn ten aanzien van dat goede, staat hieruit vast dat van trommel en harp wordt gesproken met betrekking tot het goede, maar tot het geestelijk goede, zoals uit tal van plaatsen in het Woord kan blijken. Het geestelijk goede is dat wat het goede van het geloof wordt genoemd en het is de naastenliefde; het hemels goede echter is dat wat het goede van de liefde wordt genoemd en het is de liefde tot de Heer; er zijn twee rijken van de Heer in de hemelen: het ene wordt Zijn hemels rijk genoemd en daarin zijn degenen die in de liefde tot de Heer zijn en het andere wordt het geestelijk rijk genoemd en daarin zijn zij die in de naastenliefde jegens de naaste zijn; deze rijken zijn ten strengste onderscheiden, maar toch handelen zij in de hemelen als één; over die twee onderscheiden rijken of over het hemelse en het geestelijke, zie hierover wat meermalen eerder is gezegd. Oudtijds werden in de Kerken verschillende soorten van muziekinstrumenten gebruikt, zoals: trommels, citers, fluiten, harpen, tiensnarige instrumenten en tal van andere; sommige ervan behoorden tot de klasse van de hemelse dingen en sommige tot de klasse van de geestelijke dingen; en wanneer deze instrumenten in het Woord worden vermeld, sluiten zij zulke dingen in en wel dermate dat men daaruit kan weten over welk goede er gehandeld wordt, namelijk of er sprake is van het geestelijk goede dan wel van het hemels goede; de trommels en de harpen behoorden tot de klasse van de geestelijk dingen, waarom hier wordt gezegd ‘ten aanzien van het geestelijk goede’; dat van een harp wordt gesproken met betrekking tot de geestelijke dingen en dat door de snaarinstrumenten de geestelijke dingen worden aangeduid, maar door de blaasinstrumenten de hemelse dingen, zie de nrs. 418-420.

418. In het vorige vers is sprake van de hemelse dingen, die van het geloof zijn, hetgeen door citer en orgel wordt uitgedrukt. Dat door snaarinstrumenten, als citers en dergelijke, de geestelijke dingen van het geloof zijn aangeduid, daarvoor bestaan tal van bewijsgronden. Dergelijke instrumenten beeldden in de eredienst van de uitbeeldende Kerk niets anders uit, zo ook het gezang, vandaar zovele zangers en musici, en wel om deze reden, dat alle hemelse vreugde een blijdschap in de harten opwekt, welke zich uitte door gezang, en daarna door snaarinstrumenten, welke met het gezang wedijverden en het opvoerden; het is ook het gevoel van de harten eigen, zang voort te brengen en dat wat met de zang in verband staat; de ontroering van het hart is hemels, de zang daarvan is geestelijk. Dat de zang en wat daarmee overeenkomt, het geestelijke betekent, werd voor mij ook duidelijk aan de engelenkoren, die van tweeërlei soort zijn, hemelse en geestelijke; de geestelijke koren zijn vanwege hun welluidende en vederlichte toon, die bij de toon van snaarinstrumenten kan worden vergeleken, duidelijk onderscheiden van de hemelse, waarover door de barmhartigheid van de Heer in hetgeen volgt. De Oudsten brachten ook dat wat hemels was, in verband met de hartstreek, en dat wat geestelijk was, met de streek van de longen; aldus het geestelijke met al wat tot de longen behoort, zoals zangstemmen en dergelijk, en dus met de stemmen en de tonen van zulke snaarinstrumenten; en dit niet alleen daarom, omdat hart en longen in zekere zin een huwelijk uitbeelden, zoals liefde en geloof, maar ook omdat de hemelse engelen tot de streek van het hart behoren, de geestelijk engelen echter tot de streek van de longen. Dat dergelijke dingen hier verstaan worden, kan men ook daaruit weten, dat dit het Woord van de Heer is, dat geen leven in zich zou hebben, wanneer alleen maar werd vermeld, dat Jubal de vader is van citer- en orgelbespelers; het zou ook van geen nut zijn dit te weten.