5620. Een weinig hars en een weinig honing; dat dit de ware dingen van het goede van het uiterlijk natuurlijke en de verkwikking ervan betekent, staat vast uit de betekenis van hars, namelijk het ware van het goede of het ware vanuit het goede, nr. 4748;

de oorzaak waarom hars dit betekent is deze, dat die tot de zalfachtige en ook tot de aromatische stoffen behoort; die welke aromatisch zijn, betekenen zulke dingen die van het ware vanuit het goede zijn en meer nog wanneer ze ook zalfachtig zijn en vandaar iets vanuit de olie trekken, want olie betekent het goede, nrs. 886, 3728, 4582;

dat die hars aromatisch is geweest, zie, (Genesis 37:25);

daarom betekent ditzelfde woord eveneens in de oorspronkelijke taal, balsem; dat deze zalfachtig of dik olieachtig was, staat vast; vandaar nu komt het dat met hars het ware van het goede wordt aangeduid dat in het natuurlijke, hier in het uiterlijk natuurlijke is, omdat die op de eerste plaats wordt gesteld en toegevoegd aan de honing, dat de verkwikking betekent. Dat de honing het verkwikkelijke is, komt omdat die zoet is en al het zoete in de natuurlijke wereld stemt overeen met het verkwikkelijke en het liefelijke in de geestelijke wereld dat er wordt gezegd de verkwikking ervan, namelijk van het ware vanuit het goede in het uiterlijk natuurlijke, komt omdat al het ware en meer nog het ware van het goede hun verkwikkingen hebben, maar het verkwikkelijke vanuit de aandoening ervan en het nut daaruit. Dat honing het verkwikkelijke is, kan ook uit andere plaatsen in het Woord vaststaan, zoals bij Jesaja:

‘Een maagd zal ontvangen en een zoon baren; en zal Zijn Naam noemen Immanuel (God met ons); boter en honing zal Hij eten, opdat Hij wete het boze te verwerpen en het goede te verkiezen’, (Jesaja 7:14, 15);

daar over de Heer: boter voor het hemelse, honing voor dat wat vanuit het hemelse is.

Bij dezelfde:

‘Het zal zijn dat hij vanwege de melk makende menigte, boter zal eten; en boter en honing zal eten eenieder die overgebleven zal zijn in het midden des lands’, (Jesaja 7:22);

daar over het rijk van de Heer; melk voor het geestelijk goede, boter voor het hemelse goede en honing voor hetgeen daaruit is, dus voor het gelukzalige, het liefelijke en het verkwikkelijke.

Bij Ezechiël:

‘Zo waart gij versierd met goud en zilver en uw klederen fijn linnen en zijde en gestikt werk; gij at meelbloem en honing en olie; daarvandaan zijt gij gans zeer schoon geworden; en gij gedijde tot aan een koninkrijk; met meelbloem, olie en honing heb Ik u gespijsd; gij echter hebt dat gegeven vóór hen tot een reuk der rust’, (Ezechiël 16:13, 19);

daar ten aanzien van Jeruzalem, waaronder de geestelijke Kerk wordt verstaan; deze wordt bij de Ouden beschreven hoedanig die daar is geweest en daarna hoedanig zij is geworden; dat zij versierd was met goud en zilver, wil zeggen met het hemels en het geestelijk goede en ware; haar klederen fijn linnen, zijde en gestikt werk, voor de ware dingen in het redelijke en in het ene en het andere natuurlijke; meelbloem voor het geestelijke, honing voor het liefelijke ervan en olie voor het goede ervan; dat met die afzonderlijke dingen deze dingen worden aangeduid die van de hemel zijn, kan voor eenieder vaststaan.

Bij dezelfde:

‘Jehudah en het land Israëls waren uw kooplieden in tarwe van minnit en pannag en honing en olie en balsem’, (Ezechiël 27:17), daar over Tyrus, waarmee de geestelijke Kerk wordt aangeduid hoedanig zij in het begin was en hoedanig zij daarna is geworden, maar ten aanzien van de erkentenissen van het goede en het ware, nr. 1201; honing ook daar voor het liefelijke en verkwikkelijke vanuit de aandoeningen van de hemelse en geestelijke goede en ware dingen te weten en te leren.

Bij Mozes:

‘Gij doet hem rijden op de hoogten der aarde en Hij spijst hem met de opbrengst der velden; Hij doet hem zuigen honing vanuit de rots en olie vanuit de steenrots’, (Deuteronomium 32:13);

ook daar over de geestelijke Oude Kerk; honing zuigen vanuit de rots, voor: de verkwikking vanuit de wetenschappelijke ware dingen.

Bij David:

‘Ik spijzig hen vanuit het vette der tarwe en vanuit de rots met honing verzadig Ik hen’, (Psalm 81:17);

vanuit de rots met honing verzadigen, voor: met het verkwikkelijke vanuit de ware dingen van het geloof. In Deuteronomium:

‘Jehovah is u heenleidende tot een goed land, een land van rivieren des waters, van bronnen en afgronden die uitgaan vanuit het dal en vanuit de berg, een land van tarwe en gerst en van de wijnstok en van de vijgenboom en van de granaatappel, een land van olijfolie en honing’, (Deuteronomium 8:7, 8);

over het land Kanaän, in de innerlijke zin over het rijk van de Heer in de hemelen; een land van olijfolie en honing voor het geestelijk goede en het liefelijke ervan; vandaar ook wordt het land Kanaän genoemd ‘een land vloeiend van melk en honing’, (Numeri 13:27; 14:7, 8; Deuteronomium 26:9, 15; 27:3; Jeremia 11:5; 32:22; Ezechiël 20:6);

onder het land Kanaän wordt daar zoals gezegd, in de innerlijke zin het rijk van de Heer verstaan; vloeiende van melk, voor de overvloed van geestelijk hemelse dingen; en van honing, voor de overvloed van de gelukzaligheden en verkwikkingen daaruit.

Bij David:

‘De gerichten van Jehovah zijn waarheid, gerecht zijn zij tezamen; verlangenswaardiger dan goud en dan veel fijn goud en zoeter dan honing en de nederdruiping van de honingraten’, (Psalm 19:11);

de gerichten van Jehovah voor het Goddelijk ware; zoeter dan honing en de nederdruiping van de honingraten, voor de verkwikkingen vanuit het goede en de liefelijke dingen vanuit het ware.

Bij dezelfde:

‘Zoet zijn Uw woorden mijn gehemelte, meer dan honing mijn mond’, (Psalm 119:103), eender. Het manna dat de nakomelingen van Jakob tot brood was in de woestijn, wordt als volgt beschreven bij Mozes:

‘Het manna was zoals korianderzaad, wit en de smaak ervan als een met honing doorknede koek’, (Exodus 16:31);

omdat het manna het Goddelijk Ware betekende dat uit de Heer door de hemel neerdaalt, betekende het dus de Heer Zelf ten aanzien van het Goddelijk Menselijke, zoals Hijzelf leert, (Johannes 6:51, 58);

het is immers het Goddelijk Menselijke van de Heer waar vanuit al het Goddelijk Ware is, ja zelfs waarover al het Goddelijk Ware handelt; en omdat dit zo is, wordt het manna beschreven ten aanzien van het verkwikkelijke en het liefelijke met de smaak, die was als van een met honing doorknede koek; dat de smaak het verkwikkelijke van het goede en het liefelijke van het ware is, zie nr. 3502. Omdat Johannes de Doper de Heer uitbeeldde ten aanzien van het Woord, dat het Goddelijk Ware is op aarde, evenzo Elias, nrs. 2762, 5247, daarom was hij de Elias die vóór de Heer komen zou, (Maleachi 4:5; Mattheüs 17:10-12; Markus 9:11-13; Lukas 1:17);

en daarom waren zijn bekleedselen en voedsel aanduidend, waarover bij Mattheüs:

‘Johannes had zijn bekleedsel uit kemelshaar en een lederen gordel om zijn lenden; zijn voedsel waren sprinkhanen en wilde honing’, (Mattheüs 3:4; Markus 1:6);

het bekleedsel uit kamelenhaar betekende het Woord zodanig als de letterlijke zin is ten aanzien van het ware, welke zin een bekleding is voor de innerlijke zin, namelijk dat hij natuurlijk is; het natuurlijke immers wordt aangeduid met haren en ook met kamelen; en dat het voedsel sprinkhanen en wilde honing waren, betekende het Woord zodanig als de letterlijke zin ervan is ten aanzien van het goede; het verkwikkelijke ervan wordt aangeduid met wilde honing. Het verkwikkelijke van het Goddelijk Ware ten aanzien van de uiterlijke zin wordt ook met honing beschreven bij Ezechiël:

‘Hij zei tot mij: Zoon des mensen, spijzig uw buik en vul uw ingewanden met deze rol welke Ik u geef; en toen ik at, was het in mijn mond als honing naar de zoetigheid’, (Ezechiël 3:3). En bij Johannes:

‘De engel zei tot mij: Neem het boekje en eet het op; het zal weliswaar uw buik bitter maken, maar in uw mond zal het zoet zijn zoals honing; ik nam dus het boekje uit de hand van de engel en ik at het op; het was in mijn mond zoet als honing, maar toen ik het gegeten had, werd mijn buik bitter gemaakt; toen zei hij mij: Gij moet wederom profeteren over volken en natiën en tongen en vele koningen’, (Openbaring 10:9-11);

de rol bij Ezechiël en het boekje bij Johannes staat voor het Goddelijk Ware; dat dit in de uiterlijke vorm verkwikkelijk verschijnt, wordt daarmee aangeduid dat de smaak zoet was zoals van honing; immers, het Goddelijk Ware, als het Woord, is in de uiterlijke vorm of in de letterlijke zin verkwikkelijk, omdat het zich ten gunste van eenieder door uitleggingen laat ontvouwen; niet echter de innerlijke zin, die daarom wordt aangeduid met de bittere smaak; deze zin immers dekt de innerlijke dingen van de mens open; dat de uiterlijke zin verkwikkelijk is, komt vanwege de reeds gezegde oorzaak, dat de dingen die daar zijn, ten gunste kunnen worden ontvouwd; daar zijn slechts de algemene ware dingen en de algemene ware dingen zijn zodanig voordat die gekwalificeerd zijn door de bijzondere dingen en deze door de afzonderlijke dingen; en verder is die zin verkwikkelijk, omdat hij natuurlijk is en het geestelijke zich van binnen verbergt; hij moet ook verkwikkelijk zijn, opdat de mens die zal opnemen, dat wil zeggen, opdat hij wordt binnengeleid en niet op de eerste drempel wordt afgeschrikt. De honingraat en de gebraden vis die de Heer na de wederopstanding bij de discipelen at, betekenden ook de uiterlijke zin van het Woord: de vis ten aanzien van het ware en de honingraat ten aanzien van het liefelijke ervan, waarover het volgende bij Lukas:

‘Jezus zei: Hebt gij hier iets om te eten; zij gaven Hem een deel van een gebraden vis en van een honingraat, die Hij, nemende, vóór hen at’, (Lukas 24:41-43);

en omdat die dingen worden aangeduid, zegt de Heer daarom tot hen:

‘Dit zijn de woorden die Ik tot u heb gesproken toen Ik nog met u was, dat alle dingen moesten worden vervuld die aangaande Mij geschreven zijn in de Wet van Mozes en in de profeten en in de Psalmen’, (Lukas 24:44);

het schijnt alsof zulke dingen niet werden aangeduid, omdat het als bij toeval schijnt te zijn dat zij een stuk gebraden vis en een honingraat hadden, toch was het vanuit het voorziene, niet alleen dit maar ook de overige dingen ten aanzien van het allerkleinste, die in het Woord zijn; omdat zulke dingen werden aangeduid, sprak de Heer daarom over het Woord, dat daarin de dingen zijn geschreven over Hem, maar de dingen die over de Heer zijn geschreven in het Woord van het Oude Testament in de zin van de letter, zijn er weinige, maar de dingen die in de innerlijke zin zijn, zijn alle; daarvandaan immers is het heilige van het Woord; deze dingen worden daaronder verstaan dat alle dingen vervuld moesten worden die geschreven zijn over Hem in de Wet van Mozes en in de profeten en in de psalmen. Hieruit kan nu vaststaan dat met honing het verkwikkelijke wordt aangeduid dat vanuit het goede en het ware of vanuit de aandoening ervan is en dat in het bijzonder het uiterlijk verkwikkelijke wordt aangeduid, dus het verkwikkelijke van het uiterlijk natuurlijke; omdat dit verkwikkelijke zodanig is dat het vanuit de wereld door de zinlijke dingen is en zo tal van dingen vanuit de liefde van de wereld in zich bevat, was het daarom verboden honing in de spijsoffers te gebruiken, waarover het volgende bij Leviticus:

‘Alle spijsoffer dat gij Jehovah zult toedragen, zal niet gedesemd worden toebereid; immers, er zal niet enige desem zijn, noch enige honing, waarvan gij Jehovah een vuuroffer zult aansteken’, (Leviticus 2:11);

de honing voor een zodanig uiterlijk verkwikkelijke, dat omdat het in zich iets vanuit de liefde van de wereld bevat, ook gelijk als een desem was, daarom werd het verboden; wat desem of het gedesemde is, zie nr. 2342.

5247. En hij schoor zich; dat dit de verwerping en de verandering betekent ten aanzien van de dingen die van het uiterlijk natuurlijke zijn, staat vast uit de betekenis van scheren, te weten hoofd en baard, namelijk zulke dingen verwerpen die van het uiterlijk natuurlijke zijn; het hoofdhaar immers of het haar dat werd geschoren, betekent dat natuurlijke, nr. 3301; ook stemt het haar zowel van het hoofd als van de baard in de Grootste Mens overeen met het uiterlijk natuurlijke; daarom verschijnen ook de zinlijke mensen, dat wil zeggen diegenen die niets dan alleen het natuurlijke hebben geloofd, noch wilden verstaan dat er iets bestaat dat meer innerlijk is en zuiverder dan wat zij met de zinnen konden vatten, in het andere leven in het licht van de hemel, harig en wel dermate dat hun aangezicht nauwelijks iets anders is dan baardhaar; zulke harige aangezichten zijn mij vaak verschenen; daarentegen verschijnen diegenen die redelijke, dat wil zeggen geestelijke mensen zijn geweest, bij wie het natuurlijke naar behoren was ondergeordend, met een aantrekkelijke haardos, ja zelfs kan aan het haar in het andere leven worden onderkend, hoedanig zij zijn ten aanzien van het natuurlijke; dat geesten met hoofdhaar verschijnen, komt omdat de geesten in het andere leven geheel en al verschijnen zoals de mensen op aarde; vandaar komt het ook dat de engelen die gezien werden, in het Woord soms ook beschreven worden ten aanzien van de hoofdharen. Hieruit kan vaststaan wat scheren betekent, zoals bij Ezechiël:

‘De priesters de Levieten, de zonen van Zadok, zullen hun klederen uittrekken, in dewelke zij bedienende zijn en dezelve nederleggen in de kameren der heiligheid en zij zullen andere klederen aantrekken; ook zullen zij het volk niet heiligen met hun klederen; en zij zullen hun hoofd niet glad afscheren en het hoofdhaar niet nederlaten, al scherende zullen zij hun hoofden scheren’, (Ezechiël 44:19, 20);

daar wordt over de Nieuwe Tempel en over het nieuwe priesterschap gehandeld, dat wil zeggen over de Nieuwe Kerk, waar andere klederen aantrekken de heilige ware dingen betekent, het hoofd niet glad afscheren, het haar niet nederlaten, maar al scherende de hoofden scheren, betekent het natuurlijke niet verwerpen, maar aanpassen zodat het samenstemt en dus onderordenen. Eenieder die gelooft dat het Woord heilig is, kan zien dat het met deze en de overige dingen over de Nieuwe Aarde, de Nieuwe Stad en over de Nieuwe Tempel en het Nieuwe Priesterschap bij de profeet in het geheel niet zo gesteld zal zijn als het daar in de letterlijke zin wordt vermeld, zoals dat de priesters de Levieten, de zonen van Zadok, daar zullen bedienen en dat zij dan de klederen der bediening zullen uittrekken en andere aantrekken en dat zij de hoofden zullen scheren, maar dat alle en de afzonderlijke daar zulke dingen betekenen die van de Nieuwe Kerk zijn. Wat over de hogepriester, de zonen van Aharon en over de Levieten was ingesteld, bij Mozes:

‘De hogepriester onder zijn broederen, op wiens hoofd de olie der zalving uitgegoten is en die zijn hand gevuld heeft om de klederen aan te trekken, zal zijn hoofd niet glad afscheren en zijn klederen niet verscheuren’, (Leviticus 21:10);

‘De zonen Aharons zullen geen kaalheid op hun hoofd brengen, noch de hoek van hun baard glad afscheren; zij zullen hun God heilig zijn en niet de Naam van hun God ontwijden’, (Leviticus 21:5, 6);

‘Gij zult aldus de Levieten zuiveren: Spreng op hen de wateren der ontzondiging; en zij zullen het scheermes over hun vlees doen doorgaan en zij zullen hun klederen wassen en zij zullen zuiver zijn’, (Numeri 8:7), zou evenmin geboden zijn geweest, indien het geen heilige dingen in zich had gehad. Dat de hogepriester zijn hoofd niet zou glad afscheren en zijn klederen niet scheuren, dat de zonen Aharons op hun hoofd geen kaalheid zouden brengen noch de hoek des baards glad afscheren en dat de Levieten, wanneer zij werden gezuiverd, met een scheermes over het vlees zouden geschoren worden, wat voor heiligs is daarin en wat van de Kerk is daarin? Maar een uiterlijk of een natuurlijk mens heeft, ondergeordend aan de innerlijke of de geestelijke mens en zo de een en de ander ondergeordend aan het Goddelijke, dit is het heilige, dat ook de engelen doorvatten wanneer die dingen van het Woord door de mens worden gelezen. Eender ‘dat de Nazireeër, die Jehovah heilig zou zijn, indien iemand nabij hem onvoorzien plotseling gestorven zou zijn en het hoofd van zijn nazireeërschap zou bezoedeld hebben, zijn hoofd zou scheren op de dag van zijn reiniging, op de zevende dag zou hij het scheren en verder dat de Nazireeër op de dag, als de dagen van zijn nazireeërschap zouden vervuld worden, aan de ingang van de tent der samenkomst het hoofd van zijn nazireeërschap zou scheren en zou nemen het haar van zijn hoofd en het geven op het vuur dat onder het offer der vrededingen is’, (Numeri 6:8, 9, 13, 18);

wat de Nazireeër was en welk heilige hij uitbeeldde, zie nr. 3301;

dat het heilige in zijn haren bestond, kan men nooit begrijpen tenzij men weet wat het hoofdhaar is door de overeenstemming; dus met welk heilige het haar van de Nazireeër overeenstemde; evenzo kan men niet begrijpen vanwaar Simson sterkte uit zijn haren had, waarover hij tot Delila als volgt sprak:

‘Het scheermes is niet opgekomen op mijn hoofd, omdat ik een Nazireeër Gods ben van mijn moeders baarmoeder af; indien ik glad geschoren word, zo zal de sterkte van mij wijken en ik zal zwak worden en ik zal zijn zoals elk mens; en Delila riep een man, die schoor zeven lokken van zijn hoofd af en zijn sterkte week van over hem. En daarna, toen het haar van zijn hoofd begon te wassen, gelijk het afgeschoren was, keerde de sterkte tot hem weder’, (Richteren 16:17, 19);

wie kan zonder erkentenis vanuit de overeenstemming weten dat de Heer ten aanzien van het Goddelijk Natuurlijke werd uitgebeeld door de Nazireeër en dat het nazireeërschap niet iets anders was en dat Simson sterkte had krachtens dat uitbeeldende; wie niet weet en te meer wie niet gelooft dat er een innerlijke zin in het Woord is en dat de letterlijke zin uitbeeldend is voor de dingen die in de innerlijke zin zijn, zal nauwelijks iets heiligs in deze dingen erkennen, terwijl toch het allerheiligste daarin is gelegen. Wie niet weet en te meer wie niet gelooft dat er een innerlijke zin van het Woord is, die heilig is, kan evenmin weten wat deze volgende dingen in hun schoot dragen, zoals bij Jeremia:

‘De waarheid is vergaan en is uitgeroeid uit hun mond, snijd af de haren van uw nazireeërschap en werp ze weg’, (Jeremia 7:28, 29).

Bij Jesaja:

‘Te dien dage zal de Heer afscheren door een gehuurd scheermes in de overgangen der rivier, door de koning van Aschur, het hoofd en de haren der voeten en ook de baard verteren’, (Jesaja 7:20).

Bij Micha:

‘Breng kaalheid en scheer u ter oorzake van de zonen van uw verrukkingen; verwijd uw kaalheid, zoals de arend, omdat zij van u heengetrokken zijn’, (Micha 1:16);

en bovendien zal hij ook niet weten wat voor heiligs daarin ligt opgesloten dat over Elia wordt vermeld dat hij was ‘een harig man en met een gordel van leder om zijn lenden’, (2 Koningen 1:8);

en waarom ‘de knapen die Elisa kaal noemden, werden verscheurd door beren uit het woud’, (2 Koningen 2:23, 24);

door Elia en door Elisa werd de Heer uitgebeeld ten aanzien van het Woord; en dus werd door hen het Woord uitgebeeld, in het bijzonder het profetische; zie de voorrede tot (Genesis 18) en nr. 2762; het harige en de gordel van leder betekende de letterlijke zin; de harige man betekende die zin ten aanzien van de ware dingen, de gordel van leder om de lendenen die zin ten aanzien van de goede dingen; de letterlijke zin immers is de natuurlijke zin ervan, want die is vanuit die dingen die in de wereld zijn; en de innerlijke zin is de geestelijke zin, omdat die is vanuit de dingen die in de hemel zijn; deze beide zinnen verhouden zich zoals het innerlijke en het uiterlijke bij de mens; en omdat het innerlijke niet is zonder het uiterlijke – want het uiterlijke is het laatste van de orde waarin het innerlijke blijft bestaan – was het daarom onterend tegen het Woord, Elisa kaal te noemen, alsof het zonder uiterlijke was, dus alsof het Woord zonder een aan het bevattingsvermogen van de mens aangepaste zin was. Hieruit kan vaststaan dat de afzonderlijke dingen van het Woord heilig zijn; maar de heiligheid die daarin ligt, verschijnt niet tot het verstand tenzij voor degene die de innerlijke zin ervan kent; niettemin verschijnt zij tot het bemerken ervan door de invloeiing vanuit de hemel voor hem die gelooft dat het Woord heilig is; die invloeiing vindt plaats door de innerlijke zin waarin de engelen zijn en hoewel deze zin door de mens niet wordt verstaan, doet hij hem wel aan, omdat de aandoening van de engelen, die daar in zijn, wordt vergemeenschapt; daaruit blijkt eveneens dat het Woord de mens is gegeven opdat hij vergemeenschapping zal hebben met de hemel en opdat het Goddelijk ware dat in de hemel is, hem door invloeiing zal aandoen.